Historia Zakładów Przemysłu Mięsnego w Krakowie

[Maxell]

Historia Zakładów Przemysłu Mięsnego w Krakowie

 

Początki (lata 20. i 30. XX wieku)

 

Korzenie Zakładów Przemysłu Mięsnego w Krakowie (ZPM Kraków) sięgają 1924 roku, kiedy to na obrzeżach ówczesnego Krakowa, w rejonie Rybitw, magistrat miejski zatwierdził projekt budowy nowoczesnej rzeźni miejskiej. Inwestycja była odpowiedzią na dynamiczny wzrost ludności oraz potrzebę unowocześnienia systemu zaopatrzenia miasta w mięso i przetwory.
W 1927 roku zakład rozpoczął działalność jako Miejska Rzeźnia i Targ Zwierzęcy. Był to jeden z najnowocześniejszych obiektów tego typu w ówczesnej Polsce:
•    posiadał mechaniczne urządzenia uboju,
•    chłodnie amoniakalne,
•    własną kotłownię parową,
•    wydzielone hale rozbioru.
W okresie międzywojennym zakład szybko zyskał uznanie kupców, restauratorów i mieszkańców miasta, stając się podstawowym źródłem surowca mięsnego dla Krakowa i okolic.

 

Okres wojenny i powojenny (1939–1949)

W czasie II wojny światowej rzeźnia została przejęta przez niemiecką administrację okupacyjną. Zakład pracował intensywnie, często w warunkach skrajnego niedoboru i reglamentacji. Mimo trudności udało się utrzymać podstawową infrastrukturę zakładu.
Po wojnie, w 1946 r., obiekt znalazł się pod zarządem miejskim, a w 1949 r., w ramach ogólnokrajowej nacjonalizacji przemysłu spożywczego, został przekształcony w Państwowe Zakłady Przemysłu Mięsnego w Krakowie.

 

Rozwój w czasach PRL (1950–1989)

 

 

Lata powojenne wiązały się z dużymi inwestycjami i rozbudową zakładu. Wprowadzono nowe linie produkcyjne, które umożliwiały:
•    masową produkcję wędlin,
•    konserw mięsnych,
•    przetworów podrobowych.
W latach 60. zakład był jednym z kluczowych producentów żywności w Małopolsce. Powstała także dobrze rozpoznawalna marka wędliniarska „Krakowska”, która stała się jednym z symboli lokalnej tradycji kulinarnej.

 

 

W latach 70. zakład osiągnął szczyt rozwoju:
•    zatrudniał ok. 1800 pracowników,
•    posiadał własną bazę transportową,
•    eksportował przetwory m.in. do NRD, Czechosłowacji i ZSRR,
•    zbudował zakładową szkołę zawodową i zaplecze socjalne.
Jednocześnie zakład borykał się z typowymi problemami gospodarki centralnie sterowanej: niestabilnymi dostawami surowców, przestarzałym sprzętem i brakiem funduszy na modernizację.

 

Transformacja ustrojowa i kryzys (1990–2004)

Po 1989 r. ZPM Kraków stanęły przed trudnym procesem dostosowania do gospodarki rynkowej. Zmieniono wówczas nazwę na Zakłady Przemysłu Mięsnego w Krakowie S.A., a przedsiębiorstwo poddano powolnej komercjalizacji.
Największe wyzwania:
•    konkurencja firm prywatnych,
•    konieczność spełnienia nowych norm sanitarnych UE,
•    odpływ doświadczonych pracowników,
•    rosnące koszty modernizacji.
W latach 90. przeprowadzono kilka etapów restrukturyzacji:
•    zamknięto najstarszą część rzeźni,
•    ograniczono eksport,
•    sprzedano część nieruchomości.
Jednocześnie wprowadzono nowe technologie i rozpoczęto produkcję marek premium inspirowanych tradycyjnymi recepturami krakowskimi.

Okres integracji europejskiej (2004–2015)

 

 

Przystąpienie Polski do UE stało się kluczowym momentem dla zakładu. W latach 2003–2008 przeprowadzono szeroko zakrojoną modernizację:
•    zmodernizowano hale produkcyjne,
•    wdrożono systemy HACCP i ISO,
•    unowocześniono chłodnie i magazyny,
•    zakupiono nowe linie pakujące MAP i vac-seal.
ZPM Kraków zaczęły ponownie eksportować produkty, tym razem na rynki zachodnie. Ugruntowano także pozycję marki w regionie dzięki rozbudowie sieci sklepów firmowych.

 

Nowoczesne Zakłady Przemysłu Mięsnego (2015–obecnie)

Po 2015 r. firma przeszła kolejny etap transformacji, wpisując się w trend łączenia tradycji z nowoczesnością. Wprowadzono:
•    produkty premium oparte na tradycyjnych recepturach małopolskich,
•    krótkie serie rzemieślnicze,
•    wędliny naturalne bez dodatków chemicznych,
•    ekologiczne linie BIO.
Jednocześnie zakład zainwestował w:
•    automatyzację pakowania,
•    robotyzację części linii ubojowej,
•    odnawialne źródła energii (panele PV, odzysk ciepła),
•    platformę e-commerce z dostawą do domu.

ZPM Kraków dzisiaj
Obecnie Zakłady Przemysłu Mięsnego w Krakowie funkcjonują jako nowoczesne przedsiębiorstwo średniej wielkości, łączące:
•    100-letnią tradycję,
•    silną pozycję rynkową,
•    produkcję certyfikowaną i zgodną z normami UE,
•    lokalne dziedzictwo kulinarne,
•    innowacyjne technologie.
Marka cieszy się wysoką rozpoznawalnością w Małopolsce i na południu Polski, a część produktów trafia na rynki europejskie.