Skocz do zawartości

Silnik od Frani obroty lewo- prawo


Rekomendowane odpowiedzi

Jeden z naszych kolegów z forum zwrócił się do mnie jak zrobić by silnik miał obroty w lewo i prawo Ja to zrobiłem ale nie umiem tego wytłumaczyć.

Idea tego rozwiązania polega na tym że przeniosłem dojście prądu przewodów których zamiana w pokazanych miejscach zmienia obroty na gorę do gniazda powrót przez wtykę do zaznaczonych miejsc . To rozwiązanie dało mi to ze nie muszę przelutowywać przewodów dla zmiany obrotów silnika tylko to robię wtyką. Włożenie odwrotnie wtyki daje inne obroty. Może ktoś z elektryków narysuje schemat . Pozdrawiam

Wszystko co zrobimy sami dla siebie jest najlepsze, nawet gdy to nie odpowiada utartym standartom jakości produktu.
Odnośnik do komentarza
https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/5085-silnik-od-frani-obroty-lewo-prawo/
Udostępnij na innych stronach

  • Odpowiedzi 66
  • Dodano
  • Ostatniej odpowiedzi

Top użytkownicy w tym temacie

Top użytkownicy w tym temacie

Opublikowane grafiki

DZIADEK, Wszystkie silniki na prąd przemienny tak naprawdę są trójfazowe dlatego stosuje się do przesunięcia fazowego kondensator i on sztucznie dostarcza "prąd" do drugiego uzwojenia przesunięty w czasie tak, jak byś podłączył do dwóch faz. Jeżeli masz kondensator tak podłączony, że obracając wtyczkę przesunięcie fazowe wystąpi raz na jednej cewce statora, a raz na drugiej to efektem jest zmiana kierunku obrotów rotora. :grin: Ale się namęczyłem, żeby to prosto napisać TOSHIBA zapodaj rysunek :grin:
Odnośnik do komentarza
https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/5085-silnik-od-frani-obroty-lewo-prawo/#findComment-143084
Udostępnij na innych stronach

W tym silniku nie widzę żadnego kondensatora . Pozdrawiam
Wszystko co zrobimy sami dla siebie jest najlepsze, nawet gdy to nie odpowiada utartym standartom jakości produktu.
Odnośnik do komentarza
https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/5085-silnik-od-frani-obroty-lewo-prawo/#findComment-143086
Udostępnij na innych stronach

DZIADEK, czy silnik jest na prąd stały czy zmienny??? (poprawiłem bo miało być prosto)

Ps. Jeżeli nie to zamieniasz bieguny cewki.

zmienia kierunek obrotów w silniku 1-faz.

Uzwojenia należy połączyć według schematu. Biegunowość kondensatora nie ma znaczenia. Aby zmienić kierunek wirowania silnika należy połączyć Z2 z U2 oraz Z1 przez kondensator C z U1

Odnośnik do komentarza
https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/5085-silnik-od-frani-obroty-lewo-prawo/#findComment-143088
Udostępnij na innych stronach

Silnik od pralki Frani do gniazdka na 220V. Pozdrawiam
Wszystko co zrobimy sami dla siebie jest najlepsze, nawet gdy to nie odpowiada utartym standartom jakości produktu.
Odnośnik do komentarza
https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/5085-silnik-od-frani-obroty-lewo-prawo/#findComment-143090
Udostępnij na innych stronach

Wystarczy przełącznik dwu pozycyjny. Choćby taki

W silnikach starszego typu nie było kondensatora tylko dodatkowe uzwojenie rozruchowe odłączane odłącznikiem odśrodkowym.

 

W nowszych jest kondensator 6,5 uF

 

Temat jest tutaj dokładnie opisany

http://www.elektroda.pl/rtvforum/topic920127.html

I tutaj

http://www.elektroda.pl/rtvforum/viewtopic.php?t=747681&highlight=zmiana+obrot%F3w+silnika&sid=a8372e6aab859a6cbb1e93195905129e

"Pan Bóg stworzył jedzenie, a diabeł kucharzy". James Joyce

Odnośnik do komentarza
https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/5085-silnik-od-frani-obroty-lewo-prawo/#findComment-143092
Udostępnij na innych stronach

silniki na prąd przemienny tak naprawdę są trójfazowe

Małe sprostowanie - dwu fazowe, przy czym ta 'druga faz załącza się tylko do rozruchu, dla przesunięcia pola, żeby wirnik zaczoł się obracać, potem wyłącznik odśrodkowy wyłacza to uzwojenie.

Kondensator może być lecz nie musi, w takim przyadku właśnie potrzebny jest wyłącznik odśrodkowy. Dlatego też Dziadek nie może znaleźć kondensatora w swoim silniku.

Kondensator w silniku jednofazowym eliminuje wyłącznik odśodkowy lub i (podwojny) poprawia cos.

TOSHIBA zapodaj rysunek

Załączyłeś w następnym poście więc czuje się usprawiedliwiony :lol: :wink: , byłeś szybszy, ja robiłem coś innego :wink:

Kto pyta, jest głupcem pięć minut; kto nie pyta, pozostaje nim na całe życie. ..... Nie bój się pytać o radę – lepiej zapytać i zrobić coś dobrze. ....

Albert Einstein

自製煙熏肉

Zanim zadasz pytanie, zajrzyj do filmów szkoleniowych, w przystępny sposób prawdopodobnie odpowiedzą na Twoje pytanie :)

Filmowa Akademia Wędzarniczej Braci ( https://wedlinydomow...arniczej-braci/) lub bezpośrednio z naszego kanału na YouTube Wędzarnicza Brać : https://www.youtube....w_as=subscriber

Odnośnik do komentarza
https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/5085-silnik-od-frani-obroty-lewo-prawo/#findComment-143095
Udostępnij na innych stronach

zibi187, więc dwa rysunki dołożyłem z cewka rozruchową kondensatorem i odśrodkowym wyłącznikiem - Frania, ale to chyba mało :grin: Dziadek złamał prawa he he he. Dziadek popatrz gdzie jest ukryty kondensator!!!

PS. Dziadek porostu zrobiłeś na wtyczce samą cewkę i podajesz zasilanie na cewkę obracając bieguny cewki w bardzo starej Frani - silniku. Nowe już się tak nie dadzą.

Odnośnik do komentarza
https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/5085-silnik-od-frani-obroty-lewo-prawo/#findComment-143096
Udostępnij na innych stronach

A ZIBI187 zapodał rysunek przełącznika, więc temat zakończony / wyjaśniony :grin: :grin:

Kto pyta, jest głupcem pięć minut; kto nie pyta, pozostaje nim na całe życie. ..... Nie bój się pytać o radę – lepiej zapytać i zrobić coś dobrze. ....

Albert Einstein

自製煙熏肉

Zanim zadasz pytanie, zajrzyj do filmów szkoleniowych, w przystępny sposób prawdopodobnie odpowiedzą na Twoje pytanie :)

Filmowa Akademia Wędzarniczej Braci ( https://wedlinydomow...arniczej-braci/) lub bezpośrednio z naszego kanału na YouTube Wędzarnicza Brać : https://www.youtube....w_as=subscriber

Odnośnik do komentarza
https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/5085-silnik-od-frani-obroty-lewo-prawo/#findComment-143097
Udostępnij na innych stronach

Dziękuję za wyjaśnienia ,temat nie posunął się nawet o milimetr . Ja wiem że trzeba zmienić kabelki i ma się inne obroty , W tym silniku nie ma kondensatora .Jest takie sprzęgełko te z przodu jak się włączy prąd to ono dociska się jak wyłączy to odskakuje. Mi chodzi o to by rozrysować jak to ja zrobiłem . Chodziłem do różnych elektryków i powiedzieli że nie da się zrobić tak bym miał obroty w lewo i prawo . Zrobiłem jak umiałem i to działa nie muszę rozkręcać a tylko wtyką steruję. Pozdrawiam
Wszystko co zrobimy sami dla siebie jest najlepsze, nawet gdy to nie odpowiada utartym standartom jakości produktu.
Odnośnik do komentarza
https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/5085-silnik-od-frani-obroty-lewo-prawo/#findComment-143099
Udostępnij na innych stronach

Dziadek, zamieniłeś koejność podłączenia -

rozruchowe > praca

na

praca > rozruchowe.

Dlatego zmieniają się kierunki obrotów.

We frani było (zaznaczam BYŁO bo juz nie jest) takie coś możliwe, uzwojenia po prostu były takie same

Kto pyta, jest głupcem pięć minut; kto nie pyta, pozostaje nim na całe życie. ..... Nie bój się pytać o radę – lepiej zapytać i zrobić coś dobrze. ....

Albert Einstein

自製煙熏肉

Zanim zadasz pytanie, zajrzyj do filmów szkoleniowych, w przystępny sposób prawdopodobnie odpowiedzą na Twoje pytanie :)

Filmowa Akademia Wędzarniczej Braci ( https://wedlinydomow...arniczej-braci/) lub bezpośrednio z naszego kanału na YouTube Wędzarnicza Brać : https://www.youtube....w_as=subscriber

Odnośnik do komentarza
https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/5085-silnik-od-frani-obroty-lewo-prawo/#findComment-143101
Udostępnij na innych stronach

DZIADEK,Postaram się podać prosto na rysunku zibi187-go W miejscu krzyżyków na rysunku odłączyłeś cewkę i obracasz bieguny cewki i spowrotem podłączasz. Genialne :grin:

W nowych silnikach możesz zrobić podobnie. odłączysz w miejscu krzyżyków cewkę z kondensatorem i podłączysz do wtyczki punkty U1 i U2 podłączysz do gniazda. Wtyczkę i gniazdo możesz zastąpić przełącznikiem jaki pokazał zibi187

Odnośnik do komentarza
https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/5085-silnik-od-frani-obroty-lewo-prawo/#findComment-143102
Udostępnij na innych stronach

Jest takie sprzęgełko

To jest element wyłącznika odśrodkowego - rozruchowego

Kto pyta, jest głupcem pięć minut; kto nie pyta, pozostaje nim na całe życie. ..... Nie bój się pytać o radę – lepiej zapytać i zrobić coś dobrze. ....

Albert Einstein

自製煙熏肉

Zanim zadasz pytanie, zajrzyj do filmów szkoleniowych, w przystępny sposób prawdopodobnie odpowiedzą na Twoje pytanie :)

Filmowa Akademia Wędzarniczej Braci ( https://wedlinydomow...arniczej-braci/) lub bezpośrednio z naszego kanału na YouTube Wędzarnicza Brać : https://www.youtube....w_as=subscriber

Odnośnik do komentarza
https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/5085-silnik-od-frani-obroty-lewo-prawo/#findComment-143103
Udostępnij na innych stronach

Wystarczy zamienić kierunek przepływu prądu przez jedną cewkę uzwojenia. Jest to na schemacie. Wyprowadzić trzeba przewody i połączyć ponownie przez choćby taki jak na fotce przełącznik.

"Pan Bóg stworzył jedzenie, a diabeł kucharzy". James Joyce

Odnośnik do komentarza
https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/5085-silnik-od-frani-obroty-lewo-prawo/#findComment-143104
Udostępnij na innych stronach

Widzę że bez rysunku ani trochę do przodu.

Tak to sie podłącza w nowych silnikach

Kto pyta, jest głupcem pięć minut; kto nie pyta, pozostaje nim na całe życie. ..... Nie bój się pytać o radę – lepiej zapytać i zrobić coś dobrze. ....

Albert Einstein

自製煙熏肉

Zanim zadasz pytanie, zajrzyj do filmów szkoleniowych, w przystępny sposób prawdopodobnie odpowiedzą na Twoje pytanie :)

Filmowa Akademia Wędzarniczej Braci ( https://wedlinydomow...arniczej-braci/) lub bezpośrednio z naszego kanału na YouTube Wędzarnicza Brać : https://www.youtube....w_as=subscriber

Odnośnik do komentarza
https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/5085-silnik-od-frani-obroty-lewo-prawo/#findComment-143109
Udostępnij na innych stronach

TOSHIBA ale to jest metoda podłączenia silnika trójfazowego do sieci jedno fazowej i to kiepskie dla silnika bo przesunięcie fazy przez kondensator jest niedokładne. DZIADKOWI chodzi o podłączenie silnika jednofazowego, tzn jak w nim zmienić obroty przy użyciu jakiegoś przełącznika.

"Pan Bóg stworzył jedzenie, a diabeł kucharzy". James Joyce

Odnośnik do komentarza
https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/5085-silnik-od-frani-obroty-lewo-prawo/#findComment-143113
Udostępnij na innych stronach

zibi187, nie ma znaczenia, zasada jest taka sama - dotyczy silników bez wyłącznika odśrodkowego - czyli "nowego typu".nie frania!

A tu specjalnie dla DZIADKA foto silnika Frani z wyjaśnieniem :lol:

Mam nadzieje że to starczy

 

Jak wyraźnie widać, zmiana kierunku obrotów, odbywa się poprzez zmianę kierunku zasalania uzwojenia rozruchowego.

 

 

Równie dobrze można by odłączyć uzwojenie rozruchowe w ogóle i podłączyć zasilanie tylko do uzwojenia gł. silnik zaczął by buczeć w tym momencie należało by zakręcić ośką w kierunku w którym ma się kręcić czyli w lewo lub w prawo i dalej kręcił by się sam właśnie w kierunku zadanym podczas rozruchu. (lub zakręcić ośką chwilkę przed podłączeniem zasialania - było by łatwiej :grin: ),

 

Dla tych co chcą rozwijać temat, od razu mała uwaga.

Nie wszystkie silniki można tak przełączać.

Frania miała silnik prosty do przełączania, przewody wyprowadzone na listwę, wyłącznik odśrodkowy (czyli brak kondensatora), uzwojenie gł i rozruchowe nawinięte takim samym drutem (dotyczy początkowej produkcji) – teraz już tak się nie robi / oszczędności.

Jednak większość produkowanych obecnie silników, jest już fabrycznie polutowana w środku i nie można już tak łatwo tego zrobić – należało by otworzyć silnik i poszukać miejsc lutowania.

Kto pyta, jest głupcem pięć minut; kto nie pyta, pozostaje nim na całe życie. ..... Nie bój się pytać o radę – lepiej zapytać i zrobić coś dobrze. ....

Albert Einstein

自製煙熏肉

Zanim zadasz pytanie, zajrzyj do filmów szkoleniowych, w przystępny sposób prawdopodobnie odpowiedzą na Twoje pytanie :)

Filmowa Akademia Wędzarniczej Braci ( https://wedlinydomow...arniczej-braci/) lub bezpośrednio z naszego kanału na YouTube Wędzarnicza Brać : https://www.youtube....w_as=subscriber

Odnośnik do komentarza
https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/5085-silnik-od-frani-obroty-lewo-prawo/#findComment-143121
Udostępnij na innych stronach

Tak jak piszesz :clap:

Ten silnik od frani ma 0,18kW to bardzo słaby silnik. W nowszych pralkach są silniki z wyprowadzonymi przewodami i tam jest łatwiej to ogarnąć. Są nawet silniki komutatorowe.

Tutaj jest jak podłączyć silnik indukcyjny

http://www.elektroinstalacje.info/articles.php?article_id=8

"Pan Bóg stworzył jedzenie, a diabeł kucharzy". James Joyce

Odnośnik do komentarza
https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/5085-silnik-od-frani-obroty-lewo-prawo/#findComment-143128
Udostępnij na innych stronach

Równie dobrze można by odłączyć uzwojenie rozruchowe w ogóle i podłączyć zasilanie tylko do uzwojenia gł. silnik zaczął by buczeć w tym momencie należało by zakręcić ośką w kierunku w którym ma się kręcić czyli w lewo lub w prawo i dalej kręcił by się sam właśnie w kierunku zadanym podczas rozruchu. (lub zakręcić ośką chwilkę przed podłączeniem zasilania - było by łatwiej

Tak mam zrobioną szlifierkę na takim silniku i dla mnie dobra rzecz bo tak kręcę jakie chcę mieć obroty Mam i również ten drugi typ też tak zrobiony, ale z nim to gorzej bo trzeba jego rozpoławiać - miniaturka zdjęcie na szkicu. .

Dziękuję za rady Ale dla mnie to czarna magia te schematy. Wolę te z wędlinami.

Oto mój szkic łopatologiczny

Tak myślę jak ten wyłącznik zamontować zamiast wtyki i gniazda . Bo to chyba trzeba jakiś obracający a nie wyłączający. Pozdrawiam

Wszystko co zrobimy sami dla siebie jest najlepsze, nawet gdy to nie odpowiada utartym standartom jakości produktu.
Odnośnik do komentarza
https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/5085-silnik-od-frani-obroty-lewo-prawo/#findComment-143188
Udostępnij na innych stronach

Dziadku, żeby tak „ łopatologicznie” wytłumaczyć tobie co właściwie robisz że obroty się zmieniają to napisze tak.

To co proponował ZIBI 187 z wykorzystaniem przełącznika, Ty wykonujesz za pomocą wyprowadzonego gniazdka i wtyczki. Wkładając wtyczkę odwrotnie zmieniasz kierunek zasilania cewki rozruchowej z prawego na lewy i odwrotnie.

To cała tajemnica.

Próbowałem to wyjaśnić za pomocą rysunków i schematów, ale widocznie nie było to wystarczająco czytelne. :lol:

W sumie jak dla mnie wolał bym przełącznik zamontować, ale taki układ z wyprowadzonym „gniazdkiem i wtyczką” też działa.

PS

Jak będziesz chciał to narysuje Tobie jak podłączyć przewody.

Musisz tylko mieć przełącznik - najlepiej 3 pozycyjny (z pozycja "zero" w środku) 2 torowy . ZIBI 187 taki właśnie proponował /

lutownice, cyne, topnik i jakąś obudowę dla przełacznika / łączny koszt oceniam na max 20 zł

Kto pyta, jest głupcem pięć minut; kto nie pyta, pozostaje nim na całe życie. ..... Nie bój się pytać o radę – lepiej zapytać i zrobić coś dobrze. ....

Albert Einstein

自製煙熏肉

Zanim zadasz pytanie, zajrzyj do filmów szkoleniowych, w przystępny sposób prawdopodobnie odpowiedzą na Twoje pytanie :)

Filmowa Akademia Wędzarniczej Braci ( https://wedlinydomow...arniczej-braci/) lub bezpośrednio z naszego kanału na YouTube Wędzarnicza Brać : https://www.youtube....w_as=subscriber

Odnośnik do komentarza
https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/5085-silnik-od-frani-obroty-lewo-prawo/#findComment-143200
Udostępnij na innych stronach

Do lutowania wszystko mam. Jest u nas sklep elektronik tam wszystko można dostać. Rysuj tylko łopatologicznie. Pozdrawiam
Wszystko co zrobimy sami dla siebie jest najlepsze, nawet gdy to nie odpowiada utartym standartom jakości produktu.
Odnośnik do komentarza
https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/5085-silnik-od-frani-obroty-lewo-prawo/#findComment-143203
Udostępnij na innych stronach

Kolory przewodów nie mają znaczenia technicznego, mają tylko pomóc w ich odróżnieniu.

Na środku przełącznika przewody zielony i czerwony krzyżują się ale w tym miejscu NIE ŁĄCZĄ SIĘ!! reszta chyba czytelna. Jeżeli nie to pisz

Kto pyta, jest głupcem pięć minut; kto nie pyta, pozostaje nim na całe życie. ..... Nie bój się pytać o radę – lepiej zapytać i zrobić coś dobrze. ....

Albert Einstein

自製煙熏肉

Zanim zadasz pytanie, zajrzyj do filmów szkoleniowych, w przystępny sposób prawdopodobnie odpowiedzą na Twoje pytanie :)

Filmowa Akademia Wędzarniczej Braci ( https://wedlinydomow...arniczej-braci/) lub bezpośrednio z naszego kanału na YouTube Wędzarnicza Brać : https://www.youtube....w_as=subscriber

Odnośnik do komentarza
https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/5085-silnik-od-frani-obroty-lewo-prawo/#findComment-143205
Udostępnij na innych stronach

Dziękuję wszystkim za pomoc .Zainstaluję ten przełącznik .Jednak stare silniki od Frani mogą mieć obroty lewe i prawe po drobnym zabiegu. Pozdrawiam
Wszystko co zrobimy sami dla siebie jest najlepsze, nawet gdy to nie odpowiada utartym standartom jakości produktu.
Odnośnik do komentarza
https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/5085-silnik-od-frani-obroty-lewo-prawo/#findComment-143301
Udostępnij na innych stronach

Dziadek, powiem więcej. Mając ten silnik który masz i po dorobieniu sobie przełącznika obrotów i gdybyś tak sobie jeszcze dorobił wyłącznik nożny „pedał”. Mógłbyś robić taki myk przy nadziewaniu, włączyć pedlem sinik na pchanie nadziewarki, przełączyć obroty na cofanie tłoka i spokojnie nadziewać, w momencie kiedy chcesz przerwać nadziewanie puszczasz pedał, silnik zatrzymuje się i natychmiast na krótko nacisnąć ponownie, tylko na tak długo ile potrzeba czasu żeby zeszło ciśnienie i farsz nie wyłaził.

Dopóki działa wewnętrzny wyłącznik odśrodkowy możesz przełączać obroty silnika prawo/lewo podczas jego pracy, ponieważ i tak uzwojenie nie pracuje w tym czasie.

Kto pyta, jest głupcem pięć minut; kto nie pyta, pozostaje nim na całe życie. ..... Nie bój się pytać o radę – lepiej zapytać i zrobić coś dobrze. ....

Albert Einstein

自製煙熏肉

Zanim zadasz pytanie, zajrzyj do filmów szkoleniowych, w przystępny sposób prawdopodobnie odpowiedzą na Twoje pytanie :)

Filmowa Akademia Wędzarniczej Braci ( https://wedlinydomow...arniczej-braci/) lub bezpośrednio z naszego kanału na YouTube Wędzarnicza Brać : https://www.youtube....w_as=subscriber

Odnośnik do komentarza
https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/5085-silnik-od-frani-obroty-lewo-prawo/#findComment-143310
Udostępnij na innych stronach

elektryk od byle czego :

 

Ja zrobiłem zmianę obrotów na takim silniku, montując ten przełącznik zmiany obrotów w zwykłym włączniku natynkowym pojedynczym taki jak masz na tej przekładni.

 

 

Tylko musisz mieć przełącznik jak pokazał to zibi187 ale bez w środku OFF. Kreski znaczą przewody. Wymień kabel od wtyczki na 3x1,5* brązowy przez włącznik główny, niebieski z boku połączenie z prawej str. , żółto-zielony co będzie od samej wtyczki bez przerwania „biegł” na obudowę silnika tzw. PE.

 

Zasada zmiany obrotów polega na odwróceniu zasilania na rozruch uzwojenia silnika.

Odnośnik do komentarza
https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/5085-silnik-od-frani-obroty-lewo-prawo/#findComment-143559
Udostępnij na innych stronach

Dołącz do dyskusji

Możesz dodać zawartość już teraz a zarejestrować się później. Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się aby dodać zawartość za jego pomocą.

Gość
Dodaj odpowiedź do tematu...

×   Wklejono zawartość z formatowaniem.   Usuń formatowanie

  Dozwolonych jest tylko 75 emoji.

×   Odnośnik został automatycznie osadzony.   Przywróć wyświetlanie jako odnośnik

×   Przywrócono poprzednią zawartość.   Wyczyść edytor

×   Nie możesz bezpośrednio wkleić grafiki. Dodaj lub załącz grafiki z adresu URL.

Ładowanie

×
×
  • Dodaj nową pozycję...

Powiadomienie o plikach cookie

Umieściliśmy na Twoim urządzeniu pliki cookie, aby pomóc Ci usprawnić przeglądanie strony. Możesz dostosować ustawienia plików cookie, w przeciwnym wypadku zakładamy, że wyrażasz na to zgodę.