AdamKowalski Opublikowano 28 Listopada 2014 Zgłoś Udostępnij #901 Opublikowano 28 Listopada 2014 Piękne wyroby, gratuluję. Cytuj Odnośnik do komentarza https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/3052-w%C4%99dzonki-zb%C3%B3ja-madeja/page/37/#findComment-386676 Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania...
Zbój Madej Opublikowano 29 Listopada 2014 Autor Zgłoś Udostępnij #902 Opublikowano 29 Listopada 2014 Polędwiczki przedwczoraj dymione Fotka po prawej polędwiczki w przyprawach.W przyprawch nawet fajne w smaku, ale myślę, że lepsze bądą wg Jojo, peklowane na sucho wraz z przyprawami Cytuj Witajcie BiSwW Nic mnie tak nie cieszy jak masarskie rzemiosło etiam latrones suis legibus parent !! Wędzę więc jestem Odnośnik do komentarza https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/3052-w%C4%99dzonki-zb%C3%B3ja-madeja/page/37/#findComment-386756 Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania...
BazylWidzew Opublikowano 29 Listopada 2014 Zgłoś Udostępnij #903 Opublikowano 29 Listopada 2014 Polędwiczki przedwczoraj dymione Pieknie się prezentują Cytuj TYLKO WIDZEW RTS !!! Odnośnik do komentarza https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/3052-w%C4%99dzonki-zb%C3%B3ja-madeja/page/37/#findComment-386762 Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania...
AdamKowalski Opublikowano 29 Listopada 2014 Zgłoś Udostępnij #904 Opublikowano 29 Listopada 2014 Na jakim etapie dodałeś przyprawy? Po parzeniu? Cytuj Odnośnik do komentarza https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/3052-w%C4%99dzonki-zb%C3%B3ja-madeja/page/37/#findComment-386767 Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania...
Zbój Madej Opublikowano 29 Listopada 2014 Autor Zgłoś Udostępnij #905 Opublikowano 29 Listopada 2014 (edytowane) Na jakim etapie dodałeś przyprawy? Po parzeniu?Adaś, ja polędwiczek nie parzę, po wędzeniu lekko podpiekam w wędzarni. Przyprawami natarłem po ociekaniu, a przed włożeniem do wędzarni. Peklowanie było mokre Następne będę peklował na sucho.Częściowe PW od Jojo, przepis na polędwiczki suchopeklowane: Polecam zakupić jak największe i żeby nie były porozrywane... Pekluje je na sucho p/sól 25-30 g/kg. Przeważnie 27-28 g. Wydaje się dużo ale jak dla mnie muszą być trochę bardziej słone. Dodatkowo jako przyprawy daję: cukier 3-5 g/kg, chilli 2 g/kg, papryka słodka 3-4 g/kg, pieprz kolorowy 1g/kg i czosnek niestety na oko, ale dużo. 1-2 ząbki na kilogram polędwiczek. To jest taki podstawowy przepis. Czasami go modyfikuje. Wszystkie przyprawy oprócz czosnku mieszasz razem. Nacierasz później dokładnie tym polędwiczki. Następnie wciskam czosnek i mieszam dokładnie. Pekluję kilka dni. Najmniej 4 ale średnio to 6-7 dni. Codziennie mieszam. szczególnie ważne by mieszać przez pierwsze 3 dni bo poszczają soki i te u dołu mogły by być przesolone. Później możesz mieszać co drugi dzień. Nic nie odlewam. Polędwiczki wchłoną cały sok. Po tym czasie jak z normalnymi wędzonkami. Osuszam papierowymi rącznikami i ścieram czosnek i nadmiar przypraw. Wieszam na kije i sobie wiszą 1-2 godzin aż mi się nie nagrzeje wędzarnia.Wędzeni 4-6 godz. Na koniec podpiekanie ok 30 min. w temp. 90 - 100 st. C. Czasami trochę podskoczy jak to w wędzarni opalanej drewnem. I ten czas to taki orientacyjny bo ja to robię na dotyk. Po wędzeniu polędwiczki są surowe i miękkie. Podpiekam aż nie zrobią się takie zwięzłe i lekko twardawe....Dobre są po wędzeniu ale polecam dojrzewać je minimum tydzień. Po 2-3 tyg jeszcze lepsze tylko twardsze. W pierwszych dniach mogą być słone ale faktycznie jak odczekasz kilka dni to słoność znika i są takie jak jadłeś. Ja te polędwiczki smakowałem na grzybowym zlocie, baaardzo jadalne są Edytowane 29 Listopada 2014 przez Zbój Madej Cytuj Witajcie BiSwW Nic mnie tak nie cieszy jak masarskie rzemiosło etiam latrones suis legibus parent !! Wędzę więc jestem Odnośnik do komentarza https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/3052-w%C4%99dzonki-zb%C3%B3ja-madeja/page/37/#findComment-386787 Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania...
pis67 Opublikowano 29 Listopada 2014 Zgłoś Udostępnij #906 Opublikowano 29 Listopada 2014 i sobie wiszą 1-2 godzin aż mi się nie nagrzeje wędzarnia. No to trwa trochę nagrzewanie.... Cytuj Gorycz złej jakości pozostaje długo po tym, gdy słodycz ceny została zapomniana. Odnośnik do komentarza https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/3052-w%C4%99dzonki-zb%C3%B3ja-madeja/page/37/#findComment-386808 Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania...
Zbój Madej Opublikowano 29 Listopada 2014 Autor Zgłoś Udostępnij #907 Opublikowano 29 Listopada 2014 No to trwa trochę nagrzewanie.... Może Jojo ma z kamienia wędzarnię Mój Borniaczek potrzebuje jakieś 20-25 min. 5 golonek, kawałek karkówki, 4 kawałki boczku.Golonki na dwa tyg., cała reszta 10 dni, karkówka dymiona będzie w osłonce karmelowej Cytuj Witajcie BiSwW Nic mnie tak nie cieszy jak masarskie rzemiosło etiam latrones suis legibus parent !! Wędzę więc jestem Odnośnik do komentarza https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/3052-w%C4%99dzonki-zb%C3%B3ja-madeja/page/37/#findComment-386814 Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania...
Jojo Opublikowano 29 Listopada 2014 Zgłoś Udostępnij #908 Opublikowano 29 Listopada 2014 PISu niestety wędzarnia murowana. Latem to i pół godziny wystarczy. Niestety zimą jak długo nie używam to i 2 godziny zejdą zanim się wygrzeje. Cytuj Odnośnik do komentarza https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/3052-w%C4%99dzonki-zb%C3%B3ja-madeja/page/37/#findComment-386876 Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania...
pis67 Opublikowano 29 Listopada 2014 Zgłoś Udostępnij #909 Opublikowano 29 Listopada 2014 Niestety zimą jak długo nie używam to i 2 godziny zejdą zanim się wygrzeje. Tak, dziś swoją przy -7 stopniach grzałem z 5 minut, może 7-em. 5 golonek, kawałek karkówki, 4 kawałki boczku. Przyznam, że golonek nie wędziłem, chyba że z nogą. Cytuj Gorycz złej jakości pozostaje długo po tym, gdy słodycz ceny została zapomniana. Odnośnik do komentarza https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/3052-w%C4%99dzonki-zb%C3%B3ja-madeja/page/37/#findComment-386880 Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania...
arkadiusz Opublikowano 30 Listopada 2014 Zgłoś Udostępnij #910 Opublikowano 30 Listopada 2014 (edytowane) Polędwiczki wchłoną cały sok. To ja nie bardzo kumam?.Po co peklować na sucho?.Najpierw sól wyciąga wodę a później polędwiczki mają ją wchłaniać?.To nie lepiej od razu na mokro?.Będą bardziej soczyste.Robię tak od wielu lat i polędwiczki są palce lizać.Ja wolę bez przypraw, ale to rzecz gustu. Edytowane 30 Listopada 2014 przez arkadiusz Cytuj Ten, kto mówi kłamstwo, nie uświadamia sobie,jak wielkiego zadania się podejmuje,bo będzie musiał wymyślićjeszcze dwadzieścia innych kłamstw,żeby podtrzymać to jedno.(Alexander Pope)Nie odpowiadam na PW. Odnośnik do komentarza https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/3052-w%C4%99dzonki-zb%C3%B3ja-madeja/page/37/#findComment-386905 Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania...
Kruszynka Opublikowano 30 Listopada 2014 Zgłoś Udostępnij #911 Opublikowano 30 Listopada 2014 ale to rzecz gustu. Cytuj "Zwierzęta się wypasają. Człowiek je. Ale umie jeść tylko człowiek inteligentny" Anthelme Brillat - Sawarin Pozdrawiam serdecznie. Kazik. Odnośnik do komentarza https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/3052-w%C4%99dzonki-zb%C3%B3ja-madeja/page/37/#findComment-386926 Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania...
AdamKowalski Opublikowano 30 Listopada 2014 Zgłoś Udostępnij #912 Opublikowano 30 Listopada 2014 Adaś, ja polędwiczek nie parzę, po wędzeniu lekko podpiekam w wędzarni. Przyprawami natarłem po ociekaniu, a przed włożeniem do wędzarni. Peklowanie było mokre Następne będę peklował na sucho. Myślę, że można byłoby zamiast parzyć w wodzie, podpiec właśnie. Ja w swojej grilo-wędzarni nie podpiekę, ale w piekarniku jak najbardziej. Wtedy można byłoby obsypać przyprawami przed wędzeniem. Cytuj Odnośnik do komentarza https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/3052-w%C4%99dzonki-zb%C3%B3ja-madeja/page/37/#findComment-386986 Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania...
Zbój Madej Opublikowano 30 Listopada 2014 Autor Zgłoś Udostępnij #913 Opublikowano 30 Listopada 2014 Po co peklować na sucho? Taki przepis. Nie mój przepis. Jadłem robione wg tego przepisu i są bardzo jadalne. ale to rzecz gustu. Prawdę piszesz. Przyznam, że golonek nie wędziłem, chyba że z nogą. Pisu warto golonki robić, mus je trochę przesolić przy peklowaniu, parzenie długie będzie, a i na maluśkim ogniu też można gotować Cytuj Witajcie BiSwW Nic mnie tak nie cieszy jak masarskie rzemiosło etiam latrones suis legibus parent !! Wędzę więc jestem Odnośnik do komentarza https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/3052-w%C4%99dzonki-zb%C3%B3ja-madeja/page/37/#findComment-387077 Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania...
Jojo Opublikowano 1 Grudnia 2014 Zgłoś Udostępnij #914 Opublikowano 1 Grudnia 2014 To ja nie bardzo kumam?.Po co peklować na sucho?.Najpierw sól wyciąga wodę a później polędwiczki mają ją wchłaniać?.To nie lepiej od razu na mokro?.Będą bardziej soczyste.Robię tak od wielu lat i polędwiczki są palce lizać.Ja wolę bez przypraw, ale to rzecz gustu. Takie polędwiczki jak Ty piszesz też robię czasami, ale to całkiem inny wyrób. Te co robił Zbój to robię już od dawna. Przepis jest kombinowany, ale na podstawie jakiejś książki. Ta książka nie pokrywa się za bardzo z wiedzą i sposobami wędzenia z forum, ale akurat te polędwiczki są OK.One są mocno doprawiane i muszą trochę podeschnąć (dojrzeć) i dopiero wtedy są dobre. Ja je robię jako zakąskę do % i dlatego są tak mocno doprawione. Wiele osób miało okazje je spróbować na grzybozlocie i raczej opinie były przychylne. Wiem, że dla kogoś były za słone, ale to akurat parametr do modyfikacji według własnych upodobań. Cytuj Odnośnik do komentarza https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/3052-w%C4%99dzonki-zb%C3%B3ja-madeja/page/37/#findComment-387326 Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania...
Zbój Madej Opublikowano 6 Grudnia 2014 Autor Zgłoś Udostępnij #915 Opublikowano 6 Grudnia 2014 (edytowane) https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/3052-wędzonki-zbója-madeja/?p=379168https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/3052-wędzonki-zbója-madeja/?p=381002https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/3052-wędzonki-zbója-madeja/?p=381500https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/3052-wędzonki-zbója-madeja/?p=382373https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/3052-wędzonki-zbója-madeja/?p=384666https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/3052-wędzonki-zbója-madeja/?p=384756https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/3052-wędzonki-zbója-madeja/?p=385054https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/3052-wędzonki-zbója-madeja/?p=386485 I dziś karkóweczka niby dojrzewająca poszła w próżnię i na spiżarnianą podłogę.Mama jadła, w smaku oki, konsystencja oki Mogła jeszcze trochę powisieć Edytowane 8 Grudnia 2014 przez EAnna ort Cytuj Witajcie BiSwW Nic mnie tak nie cieszy jak masarskie rzemiosło etiam latrones suis legibus parent !! Wędzę więc jestem Odnośnik do komentarza https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/3052-w%C4%99dzonki-zb%C3%B3ja-madeja/page/37/#findComment-388367 Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania...
beatag Opublikowano 6 Grudnia 2014 Zgłoś Udostępnij #916 Opublikowano 6 Grudnia 2014 Pytanie z serii głupich ,ale czy ona w tej folii dalej sobie dojrzewa ,czy pozbawiona powietrza i przestrzeni zatrzymuje się na etapie w którym została zapakowana? Cytuj beata Odnośnik do komentarza https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/3052-w%C4%99dzonki-zb%C3%B3ja-madeja/page/37/#findComment-388380 Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania...
Zbój Madej Opublikowano 6 Grudnia 2014 Autor Zgłoś Udostępnij #917 Opublikowano 6 Grudnia 2014 ale czy ona w tej folii dalej sobie dojrzewa To nie jest wędlina dojrzewająca, a podsuszana. czy pozbawiona powietrza i przestrzeni zatrzymuje się na etapie w którym została zapakowana? Tu Tobie odpowiem, że chyba się zatrzymuje, ja na suszonych i dojrzewających się nie znam, robię z głowy i bardzo sporadycznie, brak warunków do prawidłowego dojrzewania, robię ot tak zobaczyć co wyjdzie z poszczegołnych mięśni i czy do jedzenia się nada. Zapakowałem próżniowo coby wierzchnia warstwa zmiękła i coby dłuzej poleżało. Najlepiej arkadiusza popytać o te sprawy, albo wuju z Grodziska może pomoże Cytuj Witajcie BiSwW Nic mnie tak nie cieszy jak masarskie rzemiosło etiam latrones suis legibus parent !! Wędzę więc jestem Odnośnik do komentarza https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/3052-w%C4%99dzonki-zb%C3%B3ja-madeja/page/37/#findComment-388399 Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania...
beatag Opublikowano 6 Grudnia 2014 Zgłoś Udostępnij #918 Opublikowano 6 Grudnia 2014 (edytowane) Tak pytam z ciekawości,bo może bym do świąt spróbowała zrobić tak eksperymentalnie ,choć nie sądze ,że będzie miała wzięcie ,więc pewnie też powędruje do próżni i ciekawi mnie co dalej się z nią dziać będzie?-w lodówce a co w zamrazarce? Edytowane 6 Grudnia 2014 przez beatag Cytuj beata Odnośnik do komentarza https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/3052-w%C4%99dzonki-zb%C3%B3ja-madeja/page/37/#findComment-388407 Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania...
arkadiusz Opublikowano 6 Grudnia 2014 Zgłoś Udostępnij #919 Opublikowano 6 Grudnia 2014 (edytowane) Mama jadła, w smaku oki, konsystencja oki .......a kolor jak za dawnych lat Najlepiej arkadiusza popytać o te sprawy Wywołany do tablicy odpowiem tak.Polędwicy a'la parmeńskiej nie pakowałem próżniowo, ale pakowałem tak kiełbasę dojrzewającą.Można sobie ją obejrzeć w moim kąciku.Po 11 miesiącach w chłodni zapakowana próżniowo nabrała jeszcze lepszego zapachu i smaku.Wuju z Grodziska może potwierdzić bo się załapał na degustację.Biorąc powyższe pod uwagę sądzę, że proces mimo braku powietrza zachodzi również po zapakowaniu próżniowo.Oczywiście trudno jest porównać jeden i drugi produkt tym bardziej ,że kiełbasa zawiera bakterie kwasu mlekowego a polędwica nie. Tak pytam z ciekawości,bo może bym do świąt spróbowała zrobić tak eksperymentalnie Nie widzę takiej potrzeby przy tak krótkim dojrzewaniu Edytowane 6 Grudnia 2014 przez arkadiusz Cytuj Ten, kto mówi kłamstwo, nie uświadamia sobie,jak wielkiego zadania się podejmuje,bo będzie musiał wymyślićjeszcze dwadzieścia innych kłamstw,żeby podtrzymać to jedno.(Alexander Pope)Nie odpowiadam na PW. Odnośnik do komentarza https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/3052-w%C4%99dzonki-zb%C3%B3ja-madeja/page/37/#findComment-388408 Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania...
beatag Opublikowano 6 Grudnia 2014 Zgłoś Udostępnij #920 Opublikowano 6 Grudnia 2014 No to super.Problem teraz tylko jak ją dobrze zrobić...bo przepisów i proporcji soli np .od groma... Cytuj beata Odnośnik do komentarza https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/3052-w%C4%99dzonki-zb%C3%B3ja-madeja/page/37/#findComment-388410 Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania...
Zbój Madej Opublikowano 6 Grudnia 2014 Autor Zgłoś Udostępnij #921 Opublikowano 6 Grudnia 2014 a kolor jak za dawnych lat Chyba pomyłka, to całkiem inny sposób wędzenia, kiedyś było dymienie zbyt gorące, a ta powyżej karkóweczka ciepłe dymienie razy trzy i podsuszanie pakowałem tak kiełbasę dojrzewającą Wuju z Grodziska może potwierdzić bo się załapał na degustację Też się załapałem. Wuju przywiózł jako "nagrodę" do Napoleonowa, jeszcze mam kawałeczek w zamrażarce Cytuj Witajcie BiSwW Nic mnie tak nie cieszy jak masarskie rzemiosło etiam latrones suis legibus parent !! Wędzę więc jestem Odnośnik do komentarza https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/3052-w%C4%99dzonki-zb%C3%B3ja-madeja/page/37/#findComment-388411 Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania...
arkadiusz Opublikowano 6 Grudnia 2014 Zgłoś Udostępnij #922 Opublikowano 6 Grudnia 2014 (edytowane) Chyba pomyłka, to całkiem inny sposób wędzenia, kiedyś było dymienie zbyt gorące, a ta powyżej karkóweczka ciepłe dymienie razy trzy i podsuszanie Co byś nie napisał to wygląda jak byś wrócił do korzeni. Też się załapałem. Wuju przywiózł jako "nagrodę" do Napoleonowa, jeszcze mam kawałeczek w zamrażarce Ale Twoja była po procesie ok.3 m-ce zapakowana próżniowo i wylądowała w zamrażarce.Ta o której piszę zamrażarki nie widziała i gdyby nie puściło opakowanie to pewnie jeszcze dłużej bym ją trzymał bo zaczęła się pokrywać białym nalotem.Następna partia cała będzie zapakowana próżniowo (mam nowe dobre worki) i poleży sobie w chłodni trochę dłużej bo czym dłużej sobie dojrzewa tym jest lepsza. Edytowane 6 Grudnia 2014 przez arkadiusz Cytuj Ten, kto mówi kłamstwo, nie uświadamia sobie,jak wielkiego zadania się podejmuje,bo będzie musiał wymyślićjeszcze dwadzieścia innych kłamstw,żeby podtrzymać to jedno.(Alexander Pope)Nie odpowiadam na PW. Odnośnik do komentarza https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/3052-w%C4%99dzonki-zb%C3%B3ja-madeja/page/37/#findComment-388414 Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania...
Zbój Madej Opublikowano 6 Grudnia 2014 Autor Zgłoś Udostępnij #923 Opublikowano 6 Grudnia 2014 Co byś nie napisał to wygląda jak byś wrócił do korzeni. No dooooobra już dooooobra :laugh: Ale Twoja była po procesie ok.3 m-ce zapakowana próżniowo i wylądowała w zamrażarce Ale dobra jest Cytuj Witajcie BiSwW Nic mnie tak nie cieszy jak masarskie rzemiosło etiam latrones suis legibus parent !! Wędzę więc jestem Odnośnik do komentarza https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/3052-w%C4%99dzonki-zb%C3%B3ja-madeja/page/37/#findComment-388421 Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania...
arkadiusz Opublikowano 6 Grudnia 2014 Zgłoś Udostępnij #924 Opublikowano 6 Grudnia 2014 Ale dobra jest Cieszę się, że smakuje . Cytuj Ten, kto mówi kłamstwo, nie uświadamia sobie,jak wielkiego zadania się podejmuje,bo będzie musiał wymyślićjeszcze dwadzieścia innych kłamstw,żeby podtrzymać to jedno.(Alexander Pope)Nie odpowiadam na PW. Odnośnik do komentarza https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/3052-w%C4%99dzonki-zb%C3%B3ja-madeja/page/37/#findComment-388450 Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania...
Zbój Madej Opublikowano 13 Grudnia 2014 Autor Zgłoś Udostępnij #925 Opublikowano 13 Grudnia 2014 (edytowane) Machnąłem dziś Jojowe polędwiczki, 7 sztuk https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/3052-wędzonki-zbója-madeja/?p=386787Peklosoli mniej dałem 18g/kgPolędwiczki były wielgachne, przeciąłem na pół, jedna połowa, grubsze kawałki z pieprzem cayenne i czerwoną papryką słodką, druga połowa, cieńsze kawałki z pieprzem ziołowym.Cukru zapomniałem dodać, jutro przy mieszaniu dodam, jak nie zapomnę, jakoś tak wychodzi z 5 dni peklowania Edytowane 13 Grudnia 2014 przez Zbój Madej Cytuj Witajcie BiSwW Nic mnie tak nie cieszy jak masarskie rzemiosło etiam latrones suis legibus parent !! Wędzę więc jestem Odnośnik do komentarza https://wedlinydomowe.pl/forum/topic/3052-w%C4%99dzonki-zb%C3%B3ja-madeja/page/37/#findComment-390011 Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania...
Rekomendowane odpowiedzi
Dołącz do dyskusji
Możesz dodać zawartość już teraz a zarejestrować się później. Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się aby dodać zawartość za jego pomocą.