Maxell

Grzechotkę z powodzeniem stosował w swoich bardzo dobrych nadziewarkach Ś.P. Kolega Strampek. O ile wiem, u kilku osób pracują nadal.

CECHY ORGANOLEPTYCZNE DOBREGO CHLEBA Wygląd zewnętrzny Na wygląd zewnętrzny chleba składa się jego kształt, objętość i barwa skórki. Następnymi cechami decydującymi o ja­kości chleba są: jego zapach, smak i jakość miękiszu. Bochenki wypiekane bezpośrednio na trzo­nie powinny być ładnie zaokrąglone w górnej części, spody powinny być równe, zaokrąglone w kierunku bocznej skórki. Wysokość okrągłego bochenka powinna wynosić około ½ jego średnicy. Bochenki wypiekane w formach powinny zachować po wypieku kształt formy, górna ich część powinna być lekko zaokrąglona w kierunku skórki bocznej. Bochenki zbyt wysokie lub zbyt płaskie świadczą o niestarannej obróbce ciasta lub niepra­widłowo prowadzonej fermentacji. Objętość chleba powinna być możliwie duża w stosunku do jego ciężaru, gdyż objętość bochenka świadczy o spulchnie­niu ciasta. Chleb wyprodukowany z dobrze spulchnionego ciasta ma dużą objętość, dzięki temu jest lekko strawny i łatwo przyswajalny przez organizm. Skórka wierzchnia chleba powinna mieć barwę z odcieniem złocistokasztanowym, rozjaśniającą się w kierunku boków. Taki odcień skórki świadczy o tym, że chleb ma właściwe walory smakowe. Chleb o skórce zbyt jasnej nie ma pożądanych walorów aromatycznych i smakowych, a zbyt ciemny odcień skórki występujący wskutek przy­palenia cechuje smak gorzki. Skórka powinna być gładka, błyszcząca i równomiernie zabarwiona. Ciemne plamy świadczą o błędach popełnionych podczas fermentacji. Powinna być też dostatecznie mocna, do­statecznie gruba i elastyczna. Dodatnią cechą pożądaną najczęściej przez konsu­menta jest chrupkość. Na przekroju skórka powinna być złączona z miękiszem, nie odstawać od niego. Bochenek nie powinien być popękany ani na powierzchni, ani po bokach. Miękisz Miękisz powinien mieć barwę równomier­ną, jasną lub ciemniejszą w zależności od gatunku mąki, z której chleb został wy­produkowany. Podstawowym warunkiem dobrego chleba jest dobre i równomierne spulchnienie masy miękiszu. Dobry miękisz powinien być drobnoporowaty. Porowatość powinna być równo­mierna. Ścianki między porami powinny być cienkie Powinien być elastyczny, tzn. chleb po przekrojeniu naciśnięty palcami przez skórkę dolną i górną wraca do swego pierwotnego kształtu. Nacisk nie powinien niszczyć porowatej struktury miękiszu. Niedopuszczalne jest występowanie w miękiszu zakalca. Miękisz nie powinien być lepki. Zapach i smak Dobry chleb powinien mieć zapach przy­jemny, swoisty, bez zapachu surowego ciasta i żadnego zapachu obcego. Smak powinien być przyjemny, bez goryczy, lekko kwaśny i odpowiednio słony. Na określony smak chleba wpływa wiele czynników. Najważniejsze z nich to: wła­ściwości wypiekowe mąki, jakość surow­ców, sposób prowadzenia fermentacji, kon­systencja ciasta, jakość wody używanej do produkcji, kształt i wielkość chleba, czas wypieku i sposób opalania pieca. Zapach chleba jest najbardziej wyczuwalny zaraz po wyjęciu go z pieca, natomiast smak można ocenić poprawnie dopiero po ostygnięcia. Dobry chleb powinien zacho­wywać przez dłuższy czas świeżość i wy­magane właściwości smakowe. Chleb żytni pytlowy i mieszany Jakość mąki MĄKA Z ZIARNA POROŚNIĘTEGO LUB PRZECHOWYWANA W WILGOTNYM MAGAZYNIE Opis wady Chleb jest płaski, ma małą objętość i płaski spód. Skórka wierzchnia ciemnobrązowa, nie ściśle złączona z miękiszem. Miękisz wilgotny i wadliwie spulchniony, porowa­tość nierównomierna. Bardzo często w dol­nej warstwie miękiszu tworzy się zakalec. Możliwość wyczuwania słodkawego smaku. Przyczyny Zwiększona wilgotność ziarna lub mąki powoduje wzmożenie działalności enzymów rozkładających skrobię i białko. Część skrobi zostaje rozłożona na cukry proste i dekstryny. Intensywna działalność droż­dży w cieście powoduje jego szybki, ale wadliwy wzrost. Zmniejsza się ilość skrobi do skleikowania. Częściowe rozłożenie białek zmniejsza i osłabia gluten, przez co ciasto traci w mniejszym lub większym stopniu zdolność zatrzymywania gazów. Zmniejsza się zdolność mąki do wiązania wody. Przechowywanie mąki w wilgotnych i cie­płych magazynach powoduje jej zbrylanie się, a następnie pleśnienie, powodując jej nieprzydatność do produkcji. Zapobieganie Mieszać mąkę ze zboża porośniętego z mąką o dobrych właściwościach wypie­kowych. Podwyższyć ukwaszenie ciasta przez zwiększenie udziału mąki w kwasie pełnym nawet do 60°/o całej ilości mąki użytej do produkcji. Zastosować dodatek kwasu mlekowego w ilości 0,2—0,3°/o w stosunku do ilości mąki. Sporządzać ciasto o sztywniejszej konsystencji, prowadzić je cieplej i zwiększyć dodatek soli do 2%. Jakość mąki MĄKA NIE PODDANA PROCESOWI DOJRZEWANIA Opis wady Bochenki mało okazałe, na przekroju kształt zbliżony do kulistego. Miękisz mało elastyczny, niedostatecznie spulchniony, zbity. W miękiszu występują długie piono­we pęknięcia. Zbyt jasna barwa skórki. Bardzo słabo wyczuwalny zapach i smak. Przyczyny W mące nie zaszły właściwe procesy bio­chemiczne poprawiające jej właściwości wypiekowe. Mąka ma za niską kwasowość. Mała ilość cukrów powoduje słabą podat­ność na fermentację mąki. Substancje biał­kowe nie mają jeszcze dostatecznej ela­styczności i z tego względu mąka świeża nie ma dostatecznej zdolności wiązania wody, a ciasto wytworzone z takiej mąki nie ma w dostatecznym stopniu zdolności zatrzymywania gazów. Słaba zdolność wią­zania wody powoduje niedostateczne kieł­kowanie skrobi w czasie procesu wypieku. Zapobieganie Mąkę taką mieszać z mąką dostatecznie dojrzałą, o dobrych właściwościach wypie­kowych. W wyższym stopniu ukwaszać ciasto przez zwiększenie faz fermentacji. Stosować dodatek kwasu mlekowego. Do­dawać drożdże do kwasu pełnego w ilości 0,5°/o w stosunku do całej ilości mąki uży­tej do produkcji. Cieplej prowadzić po­szczególne fazy fermentacji. Sztywniej pro­wadzić fazy fermentacji, a ciasto sporządzać luźniejsze, ponieważ zdolność wiązania wody z początku jest mniejsza, ale w czasie procesu wypieku musi być w cieście do­stateczna ilość wody do normalnego prze­biegu kiełkowania skrobi. Stosować pełny rozrost końcowy uformowanych kęsów. Proces fermentacyjny WPŁYW UKWASZENIA CISTA NA TWORZENIE SIĘ MIĘKISZU CHLEBA Chleb 1 (z lewej) Wyprodukowany z ciasta sporządzonego na kwasie w ilości 40% ogółu mąki zuży­tej do ciasta. Ukwaszenie ciasta nastąpiło przez normal­ny rozwój bakterii kwasu mlekowego w fazach kwasowych i cieście. Miękisz ma właściwą porowatość i elastyczność. Chleb 2 (z prawej) Wyprodukowany z ciasta z dodatkiem 1% kwasu mlekowego i 1% drożdży bez pod­dania go fermentacji. Miękisz takiego chle­ba jest wilgotny, nieelastyczny, charakte­ryzuje go bardzo słaba porowatość i duże łukowate pęknięcia. Chleb 3 (u góry) Wyprodukowany z ciasta sporządzonego z rozczynu poddanego 3-godzinnej fermen­tacji z dodatkiem 1% drożdży. Do rozczynu użyto mąki żytniej. Krótki czas fermentacji nie pozwolił na dostateczne rozmnożenie się drobnoustrojów (głównie drożdży). Mię­kisz nie wytworzył się. Po przekrojeniu bochenka w jego wnętrzu widoczna pusta przestrzeń. Nad spodem bochenka wytwo­rzyła się nieporowata, zbita masa. Na podstawie trzech podanych przykładów można stwierdzić, że utworzenie się w chlebie żytnim lub mieszanym stałego, właściwego miękiszu zależy nie tylko od właściwości wypiekowych mąki i jej zdol­ności fermentacyjnych, lecz także, i to w bardzo poważnym stopniu, od odpowiednie­go ukwaszenia ciasta. Proces fermentacyjny ZACZĄTEK POBRANY Z NIEWŁAŚCIWIE PRZEFERMENTOWANEGO KWASU PEŁNEGO Opis wady W górnej części bochenka skórka odstaje od miękiszu. Miękisz słabo spulchniony i mało elastyczny. Smak mdły i lekko gorzki. Przyczyny Zaczątek pobrany z kwasu słabo przefermentowanego (młodego) nie zawiera do­statecznej ilości drożdży i bakterii kwasu mlekowego, potrzebnych do. rozmnożenia w następnych fazach fermentacyjnych. Natomiast zaczątek pobrany z kwasu zbyt mocno przefermentowanego może zawierać drożdże o zmniejszonej sile podnoszenia ciasta oraz zbyt duże ilości bakterii kwasu octowego, które w dalszych fazach fermentacyjnych rozmnażają się intensywnie. Wpływa to ujemnie na działalność fermen­tacyjną drożdży i smak chleba. Zapobieganie Pobrać zaczątek z kwasu dobrze przefermentowanego. W przypadku braku takiego kwasu w piekarni wyprowadzić zaczątek metodą samoczynnej fermentacji lub pobrać go z innej piekarni. Przy pobieraniu za­czątku z kwasu słabo przefermentowanego zastosować dodatek drożdży. Następne fazy fermentacyjne sporządzać o sztywniejszej konsystencji. Zwrócić uwagę na pełną dojrzałość wszystkich faz fermentacji. Przy pobraniu zaczątku z kwasu za mocno przefermentowanego zastosować dodatek drożdży. Następne fazy fermentacji sporządzać następująco: przedkwas i kwas pełny o konsystencji luźnej, półkwas o konsystencji sztywnej, ciasto o konsystencji nor­malnej. Zwrócić uwagę na pełną dojrza­łość wszystkich faz fermentacji. Zmniejszyć dodatek kwasu pełnego. Proces fermentacyjny ZBYT SŁABE UKWASZENIE CIASTA Opis wady Bochenki mają plaski kształt, a skórkę wierzchnią popękaną. Miękisz jest wil­gotny, słabo elastyczny, lekko lepiący się do noża przy krojeniu, nierównomiernie porowaty. Często występują pęknięcia mię­kiszu i smugi wodne. Słabe właściwości aromatyczne. Smak lekko gorzki. Przyczyny Za niska kwasowość mąki użytej do pro­dukcji. Za mała ilość przedkwasu lub półkwasu w stosunku do następnych faz fer­mentacyjnych. Za niski udział kwasu peł­nego użytego do ciasta. Za luźna konsy­stencja półkwasu i za krótki czas fermen­tacji. Zapobieganie Przy użyciu do produkcji mąki o zaniżonej kwasowości zwiększyć poszczególne fazy fermentacji. Zastosować dłuższe okresy fermentacji. Zwiększyć ilość przedkwasu, półkwasu łub kwasu pełnego przez zwięk­szenie dolewki wody i dodatku mąki. Spo­rządzić półkwas o sztywniejszej konsy­stencji i przedłużyć czas fermentacji do uzyskania pełnej jego dojrzałości. Proces fermentacyjny CHŁODNE PROWADZENIE KWASÓW — LUŹNA KONSYSTENCJA CIASTA Opis wady Duże pęknięcia miękiszu. Miękisz oddzie­lony od spodu bochenka. Spód bochenka miejscami przypalony, pęknięty, załamany w kierunku wnętrza. Porowatość bardzo nierównomierna. Zapach pozbawiony właściwego aromatu Nie wyczuwa się przyjemnego, lekko kwas­kowego smaku. Przyczyny Chłodne prowadzenie fermentacji powoduje słaby rozwój bakterii kwasu mlekowego, przy intensywnym rozwoju drożdży, a więc słabe ukwaszenie ciasta. Luźna konsystencja ciasta sprzyja zwięk­szeniu wad spowodowanych za niską jego kwasowością. Zapobieganie Podwyższyć temperatury faz fermentacji. Przy wyliczaniu temperatury uwzględnić temperaturę otoczenia (ciastowni). Ciasto sporządzać o średniej konsystencji. Skrócić okres odpoczynku ciasta. Przed rozpoczę­ciem formowania kęsów przemiesić ciasto maszyną. Przy wypieku unikać wysokich temperatur komór wypiekowych. Proces fermentacyjny CHŁODNE PROWADZENIE KWASÓW — SZTYWNA KONSYSTENCJA CIASTA Opis wady Okrągły kształt bochenków na przekroju. Nierównomierna porowatość. Podłużne i poziome pęknięcia miękiszu. Lekkie pęknięcia skórki wierzchniej. Słabo wyczuwalny smak i zapach. Przyczyny Sztywne ciasto, o małej elastyczności, sta­wia opór gazom wytwarzanym przez droż­dże, uniemożliwia dobre spulchnianie mię­kiszu. Zapobieganie Przy sporządzaniu ciasta zwiększyć dolewkę wody i podwyższyć temperaturę pro­wadzenia faz fermentacji. Proces fermentacyjny ZBYT KRÓTKI CZAS FERMENTACJI W POSZCZEGÓLNYCH FAZACH KWASOWYCH Opis wady Kopulasty kształt bochenka. Zbita, za­gęszczona (ścisła) porowatość miękiszu Miękisz mało elastyczny, kruszący się. Często występuje duże pęknięcie miękiszu w pobliżu skórki wierzchniej. Smak mdły. Zapach słabo wyczuwalny. Przyczyny Za krótkie czasy fermentacji w poszcze­gólnych fazach fermentacji przy zbyt niskich temperaturach. Zbyt wysoka tem­peratura komór wypiekowych sprzyja uwy­datnieniu się tej wady. Zapobieganie Przedłużyć czasy fermentacji. Podwyższyć temperaturę dolewek wody do poszcze­gólnych faz fermentacji. Zwracać uwagę na pełną dojrzałość faz. Proces fermentacyjny ZBYT DŁUGI CZAS FERMENTACJI KWASU PEŁNEGO PRZY LUŹNEJ KONSYSTENCJI CIASTA Opis wady Duże, nierównomierne pory, słaba ela­styczność miękiszu. Miękisz wilgotny, z ma­łymi pęknięciami bocznymi. Słabo wyczu­walny zapach. Smak mdły. Na skórce wierzchniej występują często ciemne pę­cherze. Spód chleba lekko wklęsły. Przyczyny Za krótki czas fermentacji kwasu przy chłodnym prowadzeniu, wskutek czego kwas nie osiągnął pełnej dojrzałości i wła­ściwego ukwaszenia. Fermentacja w cieście przebiega słabo. Obniżona zdolność pęcznie­nia składników mąki. Zapobieganie Zastosować sztywniejszą konsystencję cia­sta i cieplejszą dolewkę. Kwas musi osiąg­nąć pełną dojrzałość. Fermentacja kwasu nie powinna być krótsza niż 3 godziny. Proces fermentacyjny ZBYT DŁUGI CZAS FERMENTACJI KWASU PEŁNEGO Opis wady Bochenki płaskie z porysowaną wierzchnią skórką. Miękisz kruszący się, o bardzo nierównomiernej porowatości. Duże, ciem­ne pęcherze na skórce wierzchniej. Częste przypadki odstawania skórki od miękiszu. Smak mocno kwaśny, nieprzyjemny. Przyczyny Za długi czas fermentacji kwasu powoduje intensywny rozwój bakterii kwasu octo­wego, co powoduje za dużą kwasowość ciasta, a tym samym nieprzyjemny smak chleba. Poza tym wysoka zawartość kwasu octowego w cieście oddziałuje niekorzy­stnie na substancje białkowe i drożdże, a co za tym idzie wpływa ujemnie na fer­mentację i obniża zdolność mąki do zatrzymywania gazów. Zapobieganie Skrócić czas fermentacji kwasu. Obniżyć temperaturę dolewki wody do ciasta, nie pobierać zaczątku ze starego kwasu do dalszej produkcji. W przypadku braku zdrowych kwasów zaczątek pobrać z innej piekarni lub wyprowadzić metodą fermen­tacji samoczynnej. Proces fermentacyjny ZA MAŁO KWASU PEŁNEGO Opis wady Mała objętość bochenków. Miękisz nie­elastyczny i słabo spulchniony. Boczne pęknięcia miękiszu. Skłonność do występo­wania smugi pierścieniowej. Przyczyny Ciasto za słabo ukwaszone. Osłabiona zdolność pęcznienia cząstek mąki. Niedo­stateczne spulchnienie ciasta na skutek zbyt małej ilości drożdży. Zapobieganie Zwiększyć poszczególne fazy kwasowe. Do wytworzenia kwasu pełnego należy użyć 50% całej ilości mąki zużytej do produkcji. Ponadto przedłużyć czas leżakowania (od­poczynku) ciasta. Proces fermentacyjny WPŁYW ILOŚCI KWASU PEŁNEGO NA JAKOŚĆ CHLEBA Chleb 1 — wyprodukowany z ciasta spo­rządzonego z kwasu zawiera­jącego 20% ogółu mąki zuży­tej do produkcji (z lewej), Chleb 2 — wyprodukowany z ciasta spo­rządzonego z kwasu zawiera­jącego 40% ogółu mąki zuży­tej do produkcji (z prawej), Chleb 3 — wyprodukowany z ciasta spo­rządzonego z kwasu zawiera­jącego 50% ogółu mąki zuży­tej do produkcji (u góry). Na zdjęciu widoczne są wyraźne różnice w kształcie, objętości bochenków i poro­watości miękiszu. Wraz ze zwiększeniem ilości kwasu po­prawiają się właściwości substancji biał­kowych i zdolność pęcznienia skrobi, a co za tym idzie zwiększa się objętość bochen­ka, poprawia spulchnienie i elastyczność miękiszu. Poprawia się także smak i aro­mat chleba. Sporządzanie ciasta ZA SZTYWNA KONSYSTENCJA CIASTA Opis wady Bochenki o małej objętości, okrągłe na przekroju. Porowatość bardzo mała. Mię­kisz ścisły, twardy, słabo uginający się pod naciskiem palca. Skłonność miękiszu do kruszenia się. Pod grubą skórką wy­raźnie widoczna ciemna smuga. Przyczyny Za mała dolewka wody do ciasta. Mąka stara, sucha, o dużej zdolności wchłaniania wody lub też ze świeżego ziarna, słabo chłonąca wodę. W czasie wypieku skrobia kleikuje, a ilość wody dolanej do ciasta jest niewystarczająca dla właściwego prze­biegu kleikowania. Zapobieganie Zwiększyć dolewkę wody do ciasta. Ciasto sporządzone z mąki o dużej zdolności pęcznienia ma konsystencje wła­ściwą zaraz po sporządzeniu, zaś po krót­kim odpoczynku sztywnieje. W takich przypadkach ciasto należy sporządzać o wyraźnie luźnej konsystencji. Ciasto z mąki ze świeżego ziarna sporzą­dzać w poszczególnych fazach fermentacji cieplej i sztywniej, z uwagi na ich niższą kwasowość. Natomiast ciasto właściwe sporządzać luźniejsze, ponieważ zdolność wchłaniania wody zrazu jest mniejsza lecz w czasie wypieku proces kleikowania skrobi przebiega normalnie i wówczas musi być w cieście dostateczna ilość wody dla jej związania. Sporządzanie ciasta ZA LUŹNA KONSYSTENCJA CIASTA Opis wady Miękisz o dużych porach, lekko wilgotny, lepki, słabo elastyczny, mało aromatyczny, słabo zwarty. Przyczyny Dolewka wcdy do ciasta przekracza zdol­ność wchłaniania jej przez mąkę. Powoduje to pozostałość w cieście pewnej ilości wody niezwiązanej. W wilgotnym środowisku następuje zbyt intensywna działalność drożdży, na skutek czego zmniejsza się zdolność ciasta do zatrzymywania gazów. Zapobieganie Przeprowadzić wypiek laboratoryjny lub w skali półtechnicznej i na tej podstawie ustalić optymalną zdolność wiązania wody przez mąkę. Opracować schemat technolo­giczny na określoną ilość ciasta z uwzględ­nieniem ilości wody dla poszczególnych faz. Sporządzanie ciasta ZA CIEPŁA DOLEWKA DO CIASTA, ŁUŻNA KONSYSTENCJA I ZA GORĄCY TRZON KOMORY WYPIEKOWEJ Opis wady Płaski kształt bochenków. Skórka wierzch­nia lekko popękana. Spody bochenków bardzo mocno przypalone, odstałe od miękiszu. Zagęszczenie porów w kierunku skórki. Przyczyny Uformowane kęsy z ciasta o zbyt wysokiej temperaturze w czasie rozrostu końcowego szybko obsychają. Powoduje to zmniej­szenie rozciągliwości powierzchni kęsa i pękanie jej w wielu miejscach w czasie wypieku. Zapobieganie Nie przekraczać temperatury ciasta nad 30oC, sporządzać je o sztywniejszej kon­systencji i na kilka minut przed wsadem kęsów przetrzeć trzony specjalnym przy­rządem (popularnie zwanym pomiotłem) przy otwartych zaworach parowych.

Sverige, weź się w garść i napisz w końcu ten poradnik budowy wędzarni i jej oprzyrządowania. Twoje cenne rady porozrzucane sa po wszystkich tematach i szl... mnie trafia kiedy ich szukam.

Kostek, podesłałeś mi zdjęcie z forum (jest już oznakowane i jakość nie najlepsza). Trochę je poprawiłem, ale najlepsza byłaby kopia ze skanera.

U nas to normalka, głównie jeśli chodzi o jaja.

Aktualnie jestem nadziałce. Duża wieś, kilka sklepów. Jeszcze niedawno w każdym gospodarstwie były krowy, świnie, kury itp. Teraz jestem w sklepie i słyszę: poproszę mleko, pani poda jajeczka, proszę warzywa do rosołu, czy są ziemniaki? Sprawdziłem i okazało się, że na całą wieś, tylko dwie osoby uprawiają ziemniaki, w tym ja. Cuda Panie Dzieju, cuda.

Kostek, podeślij mi kopię na pocztę maxell11@wp.pl to postaram się trochę poprawić jakość. Bardzo ciekawy i ważny dokument.

To nic. Niektóre przepisy zalecają dodatek miodu do solanki.

Polecam szczególnie pierwsza część opracowania, określającą cechy człowieka honoru.

Warto, dla przypomnienia sobie przeczytać. Szczerze polecam. BOZIEWICZ WŁADYSLAW - POLSKI KODEKS HONOROWY.pdf

204.Sałatka z kalarepką pół główki sałaty, 6 rzodkiewek, młoda kalarepka, sól, 4 łyżki śmietany, pieprz, garść rzeżuchy. Sałatę i rzodkiewki przebrać, umyć, osączyć. Kalarepkę obrać. Z rzodkiewek usunąć liście i łodygi. Razem z kalarepką pokroić na plasterki. Liście sałaty porozrywać na części, włożyć do miski. Na wierzchu położyć plasterki rzodkiewki i kalarepki. Śmietanę doprawić solą i pieprzem, polać warzywa. Wierzch sałatki posypać rzeżuchą. 205.Sałatka z kapusty pekińskiej 1 Pół główki kapusty pekińskiej, spora cykoria, pół pora, średni zielony ogórek, czerwona papryka, 15 dag żółtego sera, natka pietruszki. Sos: 5 łyżek oleju, 2 łyżki octu winnego lub soku z cytryny, 2 ząbki czosnku, łyżka bazylii, cukier, sól, pieprz. Warzywa dokładnie umyć pod bieżącą wodą. Z cykorii usunąć gorzki głąb. Kapustę, cykorię i por drobno poszatkować, skropić sokiem cytrynowym i wymieszać. Ogórek obrać i skroić jak na mizerię, paprykę w kostkę. Wszystkie warzywa wymieszać, posypać serem startym na "grubej" tarce. Zmiażdżone ząbki czosnku zalać olejem, dodać bazylię, doprawić solą, cukrem i pieprzem, dobrze wymieszać i polać tym sosem sałatkę. 206.Sałatka z kapusty pekińskiej 2 1 pekińska kapusta, sos śmietanowo-chrzanowy, 2-3 łyżki startego żółtego sera Wymytą, osuszoną kapustę pokroić w paseczki. Sos wymieszać z serem. Polać kapustę, wymieszać podrzucając, podawać natychmiast. 207.Sałatka z kapusty pekińskiej 3 Kapusta 1 główka (pekińska), czosnek 3 ząbki, pomidory 1 szt., papryka ¼szt. (czerwona), rzodkiewka 1/2 pęcz, rodzynki dużo, majonez Pokroić, połączyć i wymieszać. 208.Sałatka z kapusty pekińskiej 4 Kapusta 1 główka (pekińska), ogórki świeży, ogórki kiszone, pomidory, jajka papryka zielona i czerwona, majonez, sól, pieprz Jajka ugotować na twardo. Składniki pokroić i wymieszać. 209.Sałatka z kiełków sojowych 325 g kiełków sojowych, 1 awokado obrane ze skórki i posiekane, 150 g niewielkich pieczarek pokrojonych w plasterki, 1 łyżeczka soku z cytryny, 150 g gotowanej szynki lub kurczaka pokrojonego w kostkę, 1 łyżeczka sosu sojowego Polewa: 1 łyżeczka musztardy, 50 ml octu winnego, sól i świeżo zmielony pieprz, 150 ml oleju sojowego Umyj, a następnie wysusz kiełki sojowe. Skrop awokado i pieczarki sokiem z cytryny, aby nie ściemniały. Wymieszaj szynkę lub kurczaka z pozostałymi składnikami w misce do sałatek. W filiżance wymieszaj musztardę z octem, a następnie wolno dodawaj olej, stale mieszając. Polej sałatkę tuż przed podaniem na stół. 210.Sałatka z kolorowej fasoli 300 g kolorowej fasoli (suchej), 50 g białej fasoli (suchej). Sos ziołowo-czosnkowy: 5 łyżek oliwy, 1 łyżka octu winnego, 6 ząbków czosnku, 1 łyżka majeranku, 1 łyżeczka oregano, 1/2 łyżeczki rozmarynu, 1/2 łyżeczki tymianku, sol, biały pieprz. Fasole umyć, przebrać, moczyć w dużej ilości zimnej wody 12 godz. Gotować w tej samej nieosolonej wodzie bez przykrycia 15 min. Odcedzić, zaląc gorącą woda, przykryć, gotować ok. 1,5 godz. Pod koniec gotowania lekko osolić. Przygotować sos. Czosnek rozgnieść lub wycisnąć przez maszynkę. Drewniana łyżka rozetrzeć w miseczce czosnek z solą, pieprzem i ziołami. Dodać ocet, a pod koniec oliwę. Wszystkie składniki dokładnie utrzeć. Gorąca fasole odcedzić, wymieszać dokładnie z sosem, odstawić na kilka godzin, by sałatka dojrzała w temp. otoczenia. 211.Sałatka z krabów i selera naciowego 1 opakowanie krabiego mięsa w zalewie własnej, kilka łodyg selera naciowego (krabów i selera ma być pol na pol), cytryna, sol, pieprz, majonez Kraby pokroić na wąskie paseczki, skropić sokiem z cytryny i mocno schłodzić. Seler pokroić drobno, połączyć z zimnymi krabami, dodać majonez, przyprawić. Wstawić do lodówki, żeby się "przeżarło". 212.Sałatka z krewetek Wszystko zimne (ilości do smaku): krewetki (przed użyciem sparzyc wrzatkiem), ananas w kostkę (najlepszy z puszki), majonez, śmietana, tabasco lub louisiana (dobrze napisałem?) chili, pieprz, sol Wymieszać, zaląc majonezem i śmietaną, przyprawić, wstawić do lodówki odczekać i zjadać 213.Sałatka z kurczaka 125 g. piersi z kurczaka, 6 plastrów ananasa z puszki, 30 g. rodzynków, 100 g. kukurydzy z puszki, 125 ml. majonezu, sól, pieprz, szczypta curry. Piersi kurczaka ugotować w małej ilości posolonej wody. Gdy wystygną, pokroić w drobną kostkę. Ananasa wyjąć z puszki, osączyć, pokroić w grube kawałki. Rodzynki sparzyć, odcedzić dokładnie na sicie, wystudzić. Kukurydzę przelać wodą, osączyć. Wszystkie składniki połączyć. Dodać majonez doprawiony do smaku curry, solą i pieprzem. Jeśli chcemy powiększyć objętość sałatki, możemy dodać 3-4 łyżki ugotowanego na sypko ryżu. 214.Sałatka z kurczaka 2 1 kurczak wędzony (ok. 80 dag), 1 puszka kukurydzy, 1 puszka ananasa w plastrach, 3 łodygi selera naciowego, 1 jabłko, 5 łyżek majonezu, 1 czerwona papryka, cukier, sól, pieprz. Z kurczaka wytrybować kości, a mięso pokroić w drobną kostkę. Kukurydzę odcedzić z zalewy. Plastry ananasa wyjąć z syropu na małe kawałki. Seler umyć, obciąć większe liście, a łodygi drobno pokroić. Jabłko umyć, obrać, oczyścić z gniazd nasiennych i pokroić w kostkę. Połączyć wszystkie składniki, jeśli trzeba - posolić, i zalać majonezem, doprawionym cukrem i pieprzem. Dobrze wymieszać i schłodzić w lodówce 1-2 godz. Paprykę umyć oczyścić z gniazd nasiennych i pokroić w cienkie paski. Tuż przed podaniem przybrać sałatkę papryką. 215.Sałatka z kurczaka 3 Wszystkiego tyle samo Kurze piersi gotowane podrobione rękami na kawałeczki, ananasy w kawałeczkach, kukurydza, ryz ugotowany (z Curry, lub szafranem, lub curcuma) byle zabarwić na kolor żółty substancja wiążąca to Jogurt naturalny z odrobiną majonezu Jeżeli dorzucimy orzechy włoskie, brzoskwinie z puszki i śliwki marynowane, to wyjdzie odjazd w ogóle. Stosujemy ryżu mniej - bez ryżu sałatka nie ma tego smaku i konsystencji. 216.Sałatka z kurczaka 4 2 piersi z kurczaka (ugotowane pokroić w kostkę), 1 puszka ananasa, 1 puszka kiełków sojowych, 1 puszka kukurydzy Mieszasz to wszystko i dodajesz sos a sos to 2 łyżki majonezu 1 łyżka miodu sok z polowy cytryny wymieszane i doprawione jeść po jakiejś godzinie od zrobienia 217.Sałatka z kurczaka i kukurydzy 1 puszka kukurydzy, 1 papryka, kawałek zimnej ugotowanej kury (może być kurczak z puszki), 2 jabłka, pół cytryny, 2 łyżki oliwy, sól, pieprz Jabłka obrać, pokroić w kostkę. Pokroić na małe kawałki kurę i oczyszczoną z ziaren paprykę. Wszystko razem połączyć, przyprawić oliwą, sokiem z cytryny, solą, pieprzem, wymieszać. 218.Sałatka z kurczaka z curry kurczak 1 cały (pieczony), curry, ananas 0,5 pusz., brzoskwinie 0,5 pusz., rodzynki garść, winogrona dużo (białe), orzechy garść (włoskie), majonez, śmietana, gruszki 1, sól , pieprz Majonez wymieszać ze śmietaną, dodać gruszkę z kompotu lub świeżą. Wszystkie składniki pokroić i wymieszać ze sobą. UWAGA: Kurczak bez skóry 219.Sałatka z kurczaka z owocami 1 cała pierś z kurczaka, 1 łyżeczka masła lub oleju, 1/2 ząbka czosnku, 1 żółta papryka, 1/2 średniego ogórka, 1 łodyga selera naciowego, 1 szklanka niedużych truskawek, 2 plastry ananasa lub 2 polówki brzoskwini z puszki, 1/2 pomarańczy, 1/2 puszki kukurydzy, 4 łyżki majonezu, 2 łyżki jogurtu naturalnego, pieprz, sól Pierś z kurczaka natrzeć solą, czosnkiem, posmarować masłem lub olejem i upiec. Pokroić w drobną kostkę o boku ok. 1,5 cm. Paprykę, ogórek, ananasa lub brzoskwinię, a także pomarańczę pokroić w kostkę tej samej wielkości; łodygę selera w cienkie paseczki. Kukurydzę odsączyć z zalewy. Wymieszać wszystkie składniki, dodać truskawki pozostawiając kilka do przybrania. Dodać majonez wymieszany z jogurtem i doprawiony solą z pieprzem. Lekko wymieszać. Wierzch przybrać pozostawionymi truskawkami. Schłodzić w lodówce przez ok. 1/2 godziny. Sałatkę przybraną zielonymi liśćmi. 220.Sałatka z makaronu (na zimno) Makaron śrubki ugotować, dodać puszkę mandarynek bez soku, garść rodzynek, dużą cebule drobno posiekana, jedna-dwie czerwone lub zielone papryki pocięte na paski, sol pieprz, majonez, sok z cytryny. 221.Sałatka z mandarynkami i ananasem ananas, kukurydza, 1 puszka mandarynki, majonez Wszystkie składniki pokroić i wymieszać ze sobą. 222.Sałatka z ogórków 4 ogórki kwaszone, duża cebula, jabłko, 2-3 łyżki oleju, cukier, sól Ogórki, cebulę i jabłko umyć, obrać, zetrzeć na tarce z dużymi otworami lub pokroić w paseczki. Wymieszać z olejem. Przyprawić solą, cukrem. Podawać do potraw mięsnych i ryb smażonych. 223.Sałatka z orzeszkami 3 duże marchwie - utarte na grubej tarce, 2 jabłka - posiekane w drobna kostkę, garść słonych orzeszków ziemnych, garść rodzynek, 2 łodygi selera naciowego drobno posiekane (z braku naciowego można dąć trochę tartego korzennego), parę łyżek majonezu Jeśli się ma to kilka łyżek "wody" z pod ogórków konserwowych bardzo poprawia smak! (Sól do smaku, jeśli trzeba). Wszystko dobrze wymieszać i zostawić na min. parę godzin a najlepiej na noc w lodowce by się zmacerowało. Poza podstawowym minimum do sałatki można dodać: kukurydze z puszki czy mrożoną (ugotowana) groszek mrożony (ugotowany), ogórek konserwowy pokrojony w kostkę 224.Sałatka z owocami 2 cykorie, 1 jabłko winne /10 dag/, 1 grejpfrut /20 dag/, 3 mandarynki /15 dag/, 1 banan /12 dag/, 1 łyżka posiekanych orzechów włoskich, 2 łyżki rodzynek, 5 suszonych śliwek, 4 łyżki oleju, sok z 1/2 cytryny Cykorie opłukać, osączyć i pokroić. Jabłko umyć, oczyścić z gniazda nasiennego i pokroić w plasterki. Grejpfrut i mandarynki obrać ze skórki, podzielić na małe kawałki. Banan obrać, pokroić w plasterki. Rodzynki i śliwki umyć i namoczyć w przegotowanej wodzie, potem osączyć. Śliwki pokroić w paseczki. Cykorię zmieszać z owocami i orzechami. Z oleju, soku z cytryny, soli i cukru przygotować sos. Polać nim sałatkę i lekko wymieszać. Przed podaniem wstawić do lodówki na 30 min. /3-4 porcje/ 225.Sałatka z paluszków krabowych 1 Pokroić paluszki "na zapałki" do tego posiekane jajko na twardo (proporcje od 1:1 do 2:1 na korzyść krabów), trochę majonezu, soli, jak kto lubi to pieprzu. Idealne z białym chlebem. 226.Sałatka z paluszków krabowych 2 Paluszki kraba 8 szt., pomidory 2 szt., ogórki 7 cm., kapusta 4 listki (pekińska) ryż 10-15 dkg., majonez 4 łyżki, cytryna sok z ½ Paluszki krabowe pokrajać w talarki, pomidory i ogórek w kostkę, kapustę pekińską (lub sałatę) w paski. Dodać ugotowany na sypko ryż. Całość zalać majonezem wymieszanym z sokiem z cytryny i wymieszać. 227.Sałatka z paluszków krabowych 3 Paluszki odsączyć, poprzecinać na pół, na jedno opakowanie dodać 3 gotowane jajka pokrojone w dość dużą kostkę, koperek (poszatkowany), 1 łyżkę majonezu zmieszaną z 2 łyżkami jogurtu naturalnego, pieprz cayen. Całość wymieszać, posolić dopiero po 30 minutach, (jeżeli będzie mało słone) jak jajko przejdzie smakiem paluszków. Paluszki "krabowe" pocięte jak kluski kopytka, dużo kopru, cytryna, sol, pieprz, majonez. 228.Sałatka z pieczarkami śmietana , pieczarki 1/4 kg, banany 2-3 szt., gałka muszkatołowa , cytryna (sok), sól, pieprz Pieczarki i banany pokroić w cienkie plasterki. Polać sokiem z cytryny. Dodać pozostałe składniki i wymieszać. 229.Sałatka z pieczeni z indyka Resztka pieczeni z indyka (zimnej) + gotowane ziemniaki + niedużo ogórka kiszonego + cebulka + groszek konserwowy. Wszystko oprócz groszku posiekane. I z majonezem. I przyprawami. 230.Sałatka z pomarańczy 60 dag marchewki, cytryna, 2 kwaskowate pomarańcze, kilka kropli olejku pomarańczowego, sól, cukier puder. Marchewkę umyć, obrać, zetrzeć na tarce o grubych otworach. Pomarańcze sparzyć, obrać, podzielić na cząstki. Odłożyć 8-9 do dekoracji, pozostałe pokroić na małe kawałki. Wymieszać z utartą marchewką. Wycisnąć sok z cytryny, dodać olejek pomarańczowy, cukier puder do smaku i szczyptę soli. Sosem polać sałatkę. Wymieszać. Przełożyć na półmisek. Odstawić na 1/2 godz. w chłodne miejsce. Przed podaniem przybrać pozostałymi cząstkami pomarańczy. Podawać jako przystawkę lub na deser. Sałatka może być również dodatkiem do drobiu na ciepło lub na zimno. Marchewkę można zastąpić sałatą. Liście kroimy w paseczki, wkładamy do salaterki, dodajemy szczyptę soli, cukier, olejek pomarańczowy, sok z cytryny i pomarańczy, oliwę, dokładnie mieszamy. Przybieramy cząstkami pomarańczy. 231.Sałatka z porów 1 3 pory (40-50 dag), 12 czarnych oliwek bez pestek, pieprz i sól, Pory opłukać pod bieżącą wodą, odciąć korzenie oraz jedną trzecią zielonych liści. Następnie przepołowić pory wzdłuż i jeszcze raz dokładnie opłukać. Każdą połówkę przekroić wzdłuż. Pory włożyć do garnka z wrzącą osoloną wodą i gotować pod przykryciem na małym ogniu 3-4 min., następnie dokładnie osączyć na sitku i ułożyć na podłużnym półmisku. Sos: 4 łyżki oliwy, sok z 1/2 cytryny, cukier i sól, Oliwę wymieszać z sokiem z cytryny, doprawić solą i cukrem. Pory polać sosem i obficie posypać pieprzem. Sałatkę przybrać oliwkami i schłodzić w lodówce. 232.Sałatka z porów 2 2 pory, 3 jaja, ogórek konserwowy, pół pęczka natki pietruszki, mały słoik majonezu, musztarda, sól, pieprz Pory pokroić w cienkie plasterki, lekko sparzyć wrzątkiem i od razu odcedzić. Ugotowane na twardo jajka zetrzeć na tarce z dużymi otworami, ogórek pokroić w kostkę i drobno posiekać natkę pietruszki. Połączyć składniki, dodać majonez, musztardę, sól i pieprz. Sałatę sporządza się 1-2 godziny przed podaniem. 233.Sałatka z porów i pomidorów 4 pomidory, 1 sałata, 2 pory, 2 łyżeczki posiekanej zielonej pietruszki, bazylia Sos: 2 łyżki octu, 6-8 łyżek oliwy lub oleju, pół łyżeczki musztardy, pół łyżeczki cukru, sól, pieprz, roztarty ząbek czosnku Ocet i oliwę wlać do słoika twist, dodać czosnek i musztardę, wsypać cukier, sól i pieprz, mocno zakręcić wieczko, wstrząsać przez 45 sekund, wstawić do lodówki. Sałatę wypłukać w kilku wodach, osączyć, osuszyć w czystej ściereczce, ułożyć na salaterce. Pomidory pokroić na cztery części, ułożyć na sałacie. Pory opłukać pod bieżącą wodą, odciąć korzenie i ciemne liście, naciąć głęboko wzdłuż i raz jeszcze wymyć, osączyć, grubo posiekać, włożyć do salaterki z sałatą i pomidorami. Sałatkę posypać zieleniną. Sos wstrząsać przez 45 sekund, polać sałatkę, wymieszać podrzucając, podawać natychmiast. 234.Sałatka z pstrągiem 1 wędzony pstrąg, 15 dag pieczarek, 5 dag szpinaku /może być mrożony/, 1 łyżka oliwy; do przybrania pęczek szczypiorku Z pstrąga zdjąć skórkę, a mięso podzielić na filety. Filety podzielić na 2-centymetrowe paski. Dodać szpinak. Grzyby oczyścić, opłukać i poddusić 5 min na oliwie. Posolić i popieprzyć. Przygotować sos: ocet połączyć z oliwą, dodać sól, pieprz, orzechy i wymieszać. Na talerzu ułożyć rybę i grzyby wymieszane z resztą szpinaku. Posypać szczypiorkiem i polać sosem. 235.Sałatka z resztek indyka Makaron garść, indyk 2 plastry (pieczony), jajka 2 szt., kukurydza 3 łyżki, pieprz, majonez, cebula 1 szt. (dymka), ogórki kiszone 2 duże, sól Ugotowany i ostudzony makaron wymieszać z pokrojonymi w kostkę: indykiem, jajkami (na twardo), ogórkami i dymką. Zalać majonezem i oprószyć pieprzem i solą. Całość wymieszać. 236.Sałatka z ryżu i czerwonej fasoli 150 g długoziarnistego ryżu, 100 g czerwonej fasoli (moczonej przez noc lub z puszki), 100 g kukurydzy z puszki, 1 cebula, 1 jabłko, 2 pomidory, 1 banan, 1 pomarańcza bez pestek, 2 plastry ananasa, 2 łyżki rodzynków, po 1 łyżce pokrojonych ziół: mięty, pietruszki i szczypiorku, 1 łyżeczka masła, 300 ml wywaru z jarzyn. Sos winegret: 5 łyżek oliwy z oliwek, 2 łyżki soku cytrynowego, sol, pieprz. Namoczona fasole odcedzić, zaląc świeża woda, gotować 10 min bez przykrycia na dużym ogniu. Przykryć, gotować na małym ogniu, aż będzie miękka (ok. 40-45 min). Ostudzić. Ryz opłukać, zaląc wrzącym wywarem. Przykryć, gotować na małym ogniu 17-20min. Ostudzić. Kukurydze po wyjęciu z puszki wypłukać w zimnej wodzie, osączyć na sicie, (fasole z puszki również opłukać i osączyć). Cebule obrać, drobno posiekać. Pomidory sparzyc wrzatkiem, zdjac skorke, pokroić w kawałki, banan na plasterki, a pomarańcze podzielić na cząstki. Plastry ananasa i jabłko pokroić w kostkę. Przygotować sos: sok cytrynowy rozetrzeć z solą i pieprzem. Dodać oliwę. Wymieszać. Na gorącym maśle podsmażyć rodzynki, dodać do ryżu z fasola, pomidorami, kukurydza i owocami. Polać sosem, wymieszać, wstawić na 1 godz. do lodówki. Przed podaniem posypać ziołami. 237.Sałatka z ryżu i groszku 3 szklanki ugotowanego ryżu, ząbek czosnku, sól, pieprz, ćwierć szklanki sosu winegret, zielony groszek, 6 posiekanych cebul, pół szklanki posiekanej papryki, zielenina Głęboką miskę natrzeć czosnkiem, włożyć ryż, doprawić solą i pieprzem. Wlać sos, dodać groszek, cebulę, zieleninę, paprykę, ostrożnie wymieszać. 238.Sałatka z ryżu i kukurydzy Puszka kukurydzy, puszka groszku, rodzynki(najlepiej namoczyć), garść ziaren słonecznika, torebka gotowanego ryżu (z kur kuma), majonez, sol, pieprz, papryka. 239.Sałatka z ryżu i tuńczyka Gotujesz ryz sypki najlepiej w woreczkach z przyprawami i koniecznie z curry (żółte zabarwienie). Potem rozkładasz go na płaskim półmisku do wystygnięcia (MUSI być sypki) Po wystygnięciu zależy od ilości osób otwierasz 2 lub 3 puszki tuńczyka w oliwie - ryz mieszasz z oliwa, żeby się "przegryzło", a mięso z tuńczyka na razie zostawiasz. Na półmisek wykładasz ćwiartki pomidora na to kładziesz ryz z oliwa z tuńczyka, na wierzch ryżu kładziesz mięso z tuńczyka. 240.Sałatka z rzodkiewek 2 opakowania jogurtu, 2 roztarte ząbki czosnku, łyżka octu, sól, 3 duże pęczki rzodkiewek, posiekany szczypior Wymyte, oczyszczone rzodkiewki pokroić na plasterki. Ubić jogurt z czosnkiem, octem i solą. Sos jogurtowy wymieszać z rzodkiewką, wstawić do lodówki na 1-2 godziny. Podawać posypaną szczypiorkiem. 241.Sałatka z rzodkwi rzodkiew 1 szt. (duża), por 1 szt. (dorodny), szczypior 1 pęcz., majonez 4 łyżki, czosnek 2 ząbki, cytryna 0.5 szt., sól, pieprz, cukier szczypta Rzodkiew ugotować, pokroić w kostkę. Dodać poszatkowanego surowego pora. Posiekać szczypior, dodać do poprzednich składników i zalać sosem majonezowym (majonez, czosnek, cytryna, cukier, sól i pieprz). 242.Sałatka z selerów 1 kg selerów, 200 g maki, 300 g oliwy, 200 g bulki tartej, 5 jaj, 300 g cebuli. Sos winegret: 1 łyżka oliwy, 1 łyżka octu winnego, 20 g soli, 20 g cukru. Selery obrać, umyć, pokroić na plasterki grubości 3 mm i oprószyć mąka. Jaja ubić widelcem na jednolita masę. Plasterki selerów panierować z obu stron w jajku i tartej bulce. Smażyć na oliwie na zloty kolor. Usmażone ostudzić. Cebule obrać, umyć, pokroić na cieniutkie plasterki, posolić. Przygotować sos. Rozetrzeć sol i cukier z octem, dodać oliwę i jeszcze przez chwile ucierać, by wszystkie składniki dobrze się połączyły. Selery przełożyć na półmisek, dodać cebule. Zaląc wszystko sosem, odstawić na 3-4 godz. Tej sałatki nie należy wstawiać do lodówki. 243.Sałatka z selerów 1 kg selerów, 200 g mąki, 300 g oliwy, 200 g bułki tartej, 5 jajek, 300 g cebuli sos vinegret: 1 łyżka oliwy, 1 łyżka octu winnego, 20 g soli i 20 g cukru Selery obrać, umyć, pokroić na plasterki grubości 3 mm i oprószyć mąką. Jajka ubić widelcem na jednolitą masę. Plasterki selerów panierować z obu stron w jajkach i bułce. Smażyć na oliwie na złoty kolor. Usmażone selery ostudzić. Cebulę obrać, umyć, pokroić na cienkie plasterki i posolić. Przygotować sos. Rozetrzeć sól i cukier z octem, dodać oliwę i jeszcze przez chwilę ucierać, aby wszystkie składniki dobrze się połączyły. Selery przełożyć na półmisek, dodać cebulę. Zalać wszystko sosem i odstawić na 3-4 godziny. Tej sałatki nie należy wstawiać do lodówki. 244.Sałatka z sera feta, tuńczyka, kapusty pekińskiej kapusta pekińską pokrojona w paseczki, pomidor w kawałki, cebulka w cieniutkie talarki (najlepiej czerwona), tuńczyk w oleju (rozdrobniony), można dodać kilka oliwek drobno pokrojonych, można tez dodać czerwona fasolkę w puszce (ja nie zawsze ją dodaje), ser feta w drobna kostkę Wszystkie składniki wymieszać, dodać odrobinę cukru, soku z cytryny i olej z tuńczyka. 245.Sałatka z sera wędzonego, kiełbasy i groszku 0,5 puszki zielonego groszku, 1 pętko cienkiej niezbyt tłustej kiełbasy, 10dag sera wędzonego, 2 łyżki majonezu, 1 łyżka ketchupu, pieprz, papryka Kiełbasę i ser pokroić w kostkę. Zmieszać wszystko do skutku. 246.Sałatka z sosem imbirowym Mała główka sałaty, pół główki sałaty karbowanej, duża cykoria pół strąka czerwonej i żółtej papryki, kilka gałązek natki pietruszki do dekoracji składniki sosu: 1/3 szklanki soku pomidorowego, 5 łyżek oliwy, 5 łyżek sosu sojowego, łyżka octu winnego, 2 łyżki startego imbiru, łyżka cukru Składniki sosu dokładnie wymieszać. Schłodzić. Oczyszczone liście sałaty porozrywać na kawałki, cykorię pokroić na paseczki. Polać sosem. Wymieszać. Udekorować papryką i natką. Podawać lekko schłodzone. 247.Sałatka z szynką i pieczarkami 400 g. ryżu, 400 g. pieczarek, świeży ogórek, 2 cebule, 200 g. szynki, 2 łyżki kaparów (niekoniecznie), 3 łyżki octu winnego, 7 łyżek oliwy, sól, pieprz, szczypta cukru, świeże lub suszone zioła - szczypiorek, estragon, bazylia. Ryż opłukać, gotować przez 17 minut w dużej ilości osolonej wody. Odcedzić. Pieczarki i ogórek obrać, umyć, pokroić w plasterki. Cebulę pokroić w kostkę, szynkę w paseczki. Kapary posiekać. Składniki połączyć dodać ryż, posolić i popieprzyć. Z oliwy, octu winnego i cukru zrobić sos. Polać ryż z warzywami, delikatnie wymieszać. Posypać posiekanymi ziołami. 248.Sałatka z szynki, papryki, makaronu i cebuli cztery papryki każda innego koloru pokroić w drobna kostkę, szklanka makaronu (np. świderki) ugotować i ostudzić, średnia cebula drobno pokrojona około 20-30 dkg szynki pokroić w drobna kostkę, wszystko razem wymiesza - dodać 2-3 łyżki majonezu. 249.Sałatka z tuńczyka 1 400 g. tuńczyka z puszki, 1/2 grejpfruta (niekoniecznie ), banan, 250 ml. majonezu, łyżeczka soku cytrynowego, 3 jajka ugotowane na twardo, słodka papryka, sól, 125 ml. chudego jogurtu, kilka liści sałaty do przybrania. Rybę wyjąć z puszki, osączyć i pokroić na kawałki jednakowej wielkości. Banany obrać pokroić na plasterki, skropić sokiem z cytryny. Grejpfruta obrać, wyjąć miąższ z osłonek, podzielić na cząstki. Jajka obrać, dwa pokroić w kostkę, trzecie pokroić na ósemki. Majonez wymieszać z jogurtem. Dodać do smaku sól i odrobinę papryki. Liście sałaty dokładnie umyć, osuszyć i wyłożyć nimi salaterkę. Kawałki tuńczyka delikatnie wymieszać z cząstkami grejpfruta, jajkami pokrojonymi w kostkę, plasterkami banana. Zalać sosem. Sałatkę ułożyć na liściach sałaty, udekorować ósemkami jajek i posypać papryką. 250.Sałatka z tuńczyka 2 1 główka kapusty pekińskiej lub kruchej sałaty, 1-2 puszki tuńczyka (jak dwie, to najlepiej jedna w oliwie, a druga w sosie własnym), 1 puszka kukurydzy, 3-4 łodygi selera naciowego, 1 różowy grapefruit, trochę żółtego sera (niekoniecznie). Kapustę pekińską lub sałatę rwiemy na małe kawałeczki. Odsączamy kukurydzę. Żółty ser kroimy w kosteczkę. Tuńczyka odsączamy, zachowując i oliwę, i sos. Grapefruita dzielimy na małe cząstki, skrzętnie zbierając sok. Rozdrabniamy tuńczyka. Z łodyg selera starannie wyciągamy 'nitki' i kroimy na małe kawałki. Wszystko razem delikatnie mieszamy. Sos: zachowana wcześniej oliwa z tuńczyka, sok z grapefruita, odrobina pieprzu, łyżeczka ostrej musztardy. Można dać odrobinę wyciśniętego czosnku. Jak sos za mało kwaśny, kropnąć trochę soku z cytryny. Polewamy sosem, mieszamy i zjadamy z chrupiącą bułką albo razowym chlebem. 251.Sałatka z tuńczyka 3 Ryż 2 porcje, tuńczyk 1 puszka, ogórki konserwowe 5 szt., papryka 4 szt. (konserwowa), majonez Ugotowany na sypko ryż wymieszać z pokrojonymi składnikami. 252.Sałatka z tuńczyka inaczej 1 paczka umytego selera, 1/2 kg ogórków kiszonych, 1/2 kg ogórków konserwowych/ kartuskich, 2 puszki tuńczyka w oleju, 1/2 pęczka cebulek ze szczypiorkiem lub 1 cebula, 2 łyżki majonezu, parę kropel cytryny Wszystko DROBNO pokroić, dodać tuńczyka z olejem, majonez, cytrynę NIE SOLIĆ, NIE PIEPRZYĆ. 253.Sałatka z tuńczyka jugosłowiańska 8 połówek gruszek, małą puszka tuńczyka w oliwie, 3/4 szklanki ryżu ugotowanego na sypko, łyżeczka posiekanej zieleniny, łyżeczka soku z cytryny, sól, pieprz Gruszki pokroić w kostkę, tuńczyka rozdrobnić na kawałki, wymieszać z ryżem. Całość doprawić sokiem z cytryny, oliwą z tuńczyka, solą i pieprzem. Podawać z zieleniną. 254.Sałatka z tuńczyka kwaśna Ryż ugotowany, tuńczyk 1 puszka (w oleju), cytryna (sok) Mieszamy ugotowany, zimny ryż z tuńczykiem, solimy do smaku i obficie skrapiamy sokiem z cytryny. 255.Sałatka z tuńczyka, z oliwkami tuńczyk 1 puszka (w oleju), ryż 1/2 szkl., oliwki 8 szt. (zielone), cytryna 1/2 szt. (sok), pieprz, sól, olej 1/2 łyżeczki, majonez 2 łyżki Ryż ugotować na sypko (może być więcej niż w przepisie) i ostudzić. Tuńczyka odsączyć z oleju, wyłożyć do salaterki i rozgnieść widelcem. Oliwki pokroić w plasterki. Do pozostałego w puszce po tuńczyku oleju dodać w kolejności: sok z cytryny, oliwki, olej, pieprz, sól, majonez - wymieszać. Na tuńczyka wysypać ryż i zalać przyrządzonym sosem. 256.Sałatka z twarogiem 1 cukrowa sałata, 2 marchewki, sparzony i obrany pomidor, 1/2 łyżki posiekanych liści selera, zielonej pietruszki lub koperku, 1/2 szklanki sosu winegret, szklanka rozkruszonego twarogu Sałatę poszarpać na równe kawałki, po opłukaniu i osuszeniu włożyć do głębokiej salaterki. Marchewkę pokroić w cienkie, krótkie paski, dodać do sałaty. Pomidor pokroić na osiem części, włożyć do miski z sałatą i marchewka. Sałatę posypać liśćmi selera, zieloną pietruszką lub koperkiem, polać sosem, wymieszać podrzucając. Posypać twarogiem, podawać natychmiast. 257.Sałatka z twarogu z pomidorami 40 dag chudego sera twarogowego, 30 dag pomidorów, 10 dag cebuli, 4 łyżki posiekanej zieleniny, 3/4 szklanki jogurtu, sól Ser pokroić w słupki, rozłożyć cienką warstwą na półmisku. Cebulę obrać, opłukać, pokroić w drobną kostkę, lekko posypać solą. Cebulę rozłożyć równomiernie na powierzchni sera. Pomidory umyć, sparzyć, obrać ze skórki, pokroić w cząstki. Ułożyć grupując w środku sera. Jogurt wymieszać z zieleniną, przyprawić solą. Sosem jogurtowym polać sałatkę. 258.Sałatka z warzyw i jajek 4 jajka ugotowane na twardo, 2 ogórki surowe lub kiszone, 2 papryki, 2 cebule, 4 pomidory, sól, pieprz, sok z cytryny Jajka obrać ze skorupek, podzielić na ćwiartki. Obrać cebulę i ogórki, pokroić w plasterki. Paprykę wymyć dokładnie, oczyścić, pokroić w pierścienie. Pomidory uprzednio sparzone, obrać ze skórki, pokroić w ćwiartki. Ogórki, cebulę i paprykę połączyć razem, posolić, skropić sokiem z cytryny. Ułożyć na talerzykach, przybrać ćwiartkami jajek na twardo i pomidorami. 259.Sałatka z wędzonego kurczaka z brzoskwinią Mięso z 1 wędzonego udka kurczaka, 1 brzoskwinia (z puszki), 1/2 puszki kukurydzy słodkiej, 1 - 2 łyżki majonezu. Kurczaka i brzoskwinię pokroić w kostkę, dodać kukurydzę i majonez. Wymieszać. 260.Sałatka ze smażonych bakłażanów, cebuli i pomidorów 2 średniej wielkości bakłażany, 4-5 pomidorów, 1 duża cebula, 1 łyżka octu, 1 ząbek czosnku, 1 łyżka posiekanej zielonej pietruszki, sol, olej do smażenia. Bakłażany przygotować dzien. wcześniej. Odciąć końce, a następnie częściowo obrać wzdłuż ze skorki, pozostawiając, co 3 cm nienaruszone pasma skorki (sposób obierania jest bardzo istotny). Bakłażany pokroić na krążki grubości 1 cm. Przełożyć do cedzaka i posypać solą. Nakryć obciążonym talerzem i odstawić na 10 godz. Po pewnym czasie obrócić bakłażany na druga stronę i ponownie zakryć. Bakłażany obsuszyć z obydwu stron na bibułce, pokroić pomidory. Wlać do garnka olej na głębokość 4 cm i postawić na ogniu. Bakłażany smażyć porcjami na rozgrzanym oleju, a następnie obsuszyć z nadmiaru oleju. Olej wylać, pozostawiając w garnku 1 do 2 łyżeczek. Cebule pokroić, szybko podsmażyć i obsuszyć na bibułce. Pomidory lekko podsmażyć i odłożyć na talerz. Ocet wlać do garnka, doprowadzić do wrzenia i zdjąć z ognia. Bakłażany, pomidory i cebule włożyć do płaskiej miski. Czosnek posiekać i posypać nim sałatkę, dodać sol i zaląc sosem z garnka. Podawać sałatkę przybrana posiekana zielona pietruszka. (Smażone bakłażany można również zalać naturalnym jogurtem wymieszanym z rozgniecionym czosnkiem i solą.) 261.Sałatka ze szpinaku Miska świeżego szpinaku, tyle, co sałatki na dwie osoby, 1 gotowane na twardo jajko, 2 plasterki boczku, jedna mała cebula Sos: 2 łyżki kwaśnej śmietany, 1 łyżka wody łyżeczka musztardy, 1/2 łyżeczki soli 1/2 łyżeczki cukru,1 ząbek czosnku Zrobić sos: czosnek posiekać drobniutko, ukręcić z cukrem i Soła, dodać śmietanę, wódę i musztardę, wymieszać. Szpinak opłukać i obciąć szypułki. Posiekać jajko, usmażyć boczek bardzo mocno, żeby cały tłuszcz z niego wyszedł, odsączyć na papierze, gdy zimny, posiekać na drobniutkie kawałeczki. Cebule pokroić w cienkie plastry, i na pol. Szpinak wymieszać najpierw z sosem, następnie posypać cebula, boczkiem i jajkiem, przerzucić parę razy. Podawać od razu, bo więdnie. Jeżeli do tego usmaży się szybko pierś kurza, i potnie na paski, i położy na wierzchu, to można uważać te sałatę za obiad. Ja dodaje jeszcze cienko pokrojonych surowych pieczarek 262.Sałatka ze śliwkami marynowanymi Tuńczyk 1 puszka, kukurydza 1 puszka, śliwki 15 szt. (marynowane), majonez Śliwki pokroić (może być zamiast śliwek ananas) i wszystkie składniki wymieszać ze sobą. 263.Sałatka ziemniaczana 1 40 dag ziemniaków, 1 czerwona cebula (10 dag), 25 dag kiełków soi, 1/2 łyżeczki kminku, sos: 1 łyżka musztardy, 1/2 łyżeczki sproszkowanego imbiru, 1 łyżka soku z cytryny, 1 łyżka mleka skondensowanego, 6 łyżek jogurtu naturalnego, Ziemniaki umyć, ugotować (w łupinach) z kminkiem, ostudzić, obrać i pokroić na cienkie plasterki. Cebulę obrać i pokroić w drobną kostkę. Kiełki opłukać, osączyć na sitku. Dodać razem z cebulą do ziemniaków. Posolić i wymieszać. Musztardę zmieszać z sokiem cytrynowym, mlekiem, jogurtem i imbirem. Sałatkę polać sosem i ostrożnie wymieszać. 264.Sałatka ziemniaczana 2 Pół kilograma ziemniaków ugotowanych w łupinach, 2 średnie cebule, 2 kwaszone jędrne ogórki, kilka marynowanych grzybków, 2-3 średnie płaty śledziowe pokrojone w kostkę, szklanka majonezu zielenina Ziemniaki obrać ze skórki i pokroić w kostkę. Pokroić pozostałe warzywa i jaja. Wszystkie składniki wymieszać. Dodać majonez. Posolić, posypać pieprzem. Wymieszać. 265.Sałatka ziemniaczana 3 50 dag młodych ziemniaków, gałązka selera naciowego, 2 cebule dymki, 3 łyżeczki majonezu, 3 łyżeczki naturalnego jogurtu, puszka tuńczyka, sól, pieprz Ziemniaki pokrój na małe kawałki, seler - w plasterki, dymkę drobno posiekaj. Ugotuj ziemniaki, przepłucz na sicie zimną wodą i starannie odsącz. Wymieszaj majonez z jogurtem, solą i pieprzem. Dodaj ziemniaki, odsączonego tuńczyka, seler i dymkę. Jeszcze raz wymieszaj. Można dodać oliwki. 266.Sałatka ziemniaczana 4 Trzeba ugotować jak najmniejsze i najładniejsze ziemniaki w mundurkach, obrać, pokroić w plastry. Wsypać kukurydze z jednej puszki i solidna, naprawdę solidna ilość pokrojonego szczypiorku. Zmieszać pol na pol śmietanę z majonezem, wlać do sałatki i wymieszać. Posolić i popieprzyć. 267.Sałatka ziemniaczana Dumas 6 ziemniaków, rosół z kury lub woda z kostką rosołową, sól, pieprz, 1/2 szklanki oliwy, 2 łyżki octu, 2 szklanki białego wytrawnego wina, łyżka posiekanej zieleniny, bazylia Obrane ziemniaki gotować w rosole lub wodzie z rozpuszczoną kostką rosołową aż do miękkości, wyjąć, pokroić na plasterki. Gorące ziemniaki doprawić solą i pieprzem, pokropić oliwą i octem, polać winem, odstawić w chłodne miejsce na dwie godziny. Przed podaniem posypać zieleniną. 268.Sałatka ziemniaczana z oliwkami 1 kg ziemniaków, 20 dag kiełbasy czosnkowej, 10 dag owczego sera, 1 czerwona papryka, 1 pęczek dymki, 2-3 ząbki czosnku, 15 dag jogurtu naturalnego, 3 łyżki oliwy z oliwek, 10 czarnych oliwek, 5 zielonych oliwek, sól, pieprz, świeża bazylia Ziemniaki wyszorować, gotować w mundurkach przez 20 minut. Oczyścić paprykę i dymkę. Paprykę pokroić w kawałki, dymkę w talarki kiełbasę – w plasterki. Czosnek obrać przecisnąć przez prasę. Ser pokroić w kosteczkę. Wydrylować pięć czarnych oliwek. Dwie zielone pokroić w plasterki. Resztę zielonych oliwek zmiksować z serem, czosnkiem i wydrylowanymi czarnymi oliwkami. Dodać jogurt i oliwę, wymieszać. Sos doprawiać. Ziemniaki przelać zimną wodą, obrać. Pokroić w plasterki, przestudzić. Połączyć ziemniaki z dymką, papryką i kiełbasą. Polać sosem, posypać plasterkami oliwek i czarnymi oliwkami. Udekorować bazylią. 269.Sałatka zimowa 1 1 kapusta, czarna rzodkiew, marchewka, szklanka gęstej śmietany, 3/4 szklanki rozkruszonego twarogu, pół pęczka posiekanego szczypiorku Wymyta kapustę cienko poszatkować. Obraną rzodkiew, oskrobaną marchewkę zetrzeć na tarce. Jarzynki wymieszać posolić, odstawić na półtorej godziny, odcedzić sok. Sałatkę polać śmietaną, posypać twarogiem, wymieszać, posypać szczypiorkiem. Podawać mocno schłodzoną. 270.Sałatka zimowa 2 3 selery, 3 buraki, 1 cebula, łyżka posiekanego szczypiorku lub zielonej pietruszki, sos winegret, listki sałaty Buraczki piec przez 45 min w średnio nagrzanym piekarniku (190 C), obrać, wystudzić. Wymyte selery obrać, zalać osolonym wrzątkiem, gotować pół godziny, odcedzić, wypłukać zimną wodą, osączyć, wystudzić. Obraną cebulę zalać wrzątkiem, gotować 10 min, osączyć, wystudzić. Jarzynki pokroić w małą kostkę, wymieszać. Polać sosem, wymieszać podrzucając. Ułożyć na listkach sałaty, posypać szczypiorkiem lub zieloną pietruszką. 271.Sałatka złocista 30 dag marchewek, 30 dag marynowanej dyni, 2 winne jabłka, łyżeczka soku z cytryny, gałązka natki pietruszki, cukier, sól Ugotowaną marchew, osączoną dynię i obrane jabłka pokroić w kostkę jednakowej wielkości, wymieszać i doprawić przyprawami. Podawać w salaterce, udekorować pietruszką. 272.Seler z majonezem 1 seler bulwiasty, majonez Seler umyć pod bieżącą wodą, oczyścić obrać, opłukać, osuszyć. Zetrzeć na tarce jarzynowej lub poszatkować. Wymieszać z majonezem. 273.Słodka sałatka z pęcaku 2 szklanki pęcaku, 3 jabłka, pół szklanki suszonych jabłek, pół szklanki suszonych śliwek, pół szklanki suszonych gruszek, pół szklanki rodzynków, łyżeczka cukru waniliowego, szklanka słodkiej śmietanki, 2 łyżki cukru 1 l mleka, 10 dag masła Pęczak namoczyć i ugotować w osolonej wodzie. Odcedzić. Wsypać do gorącego mleka i jeszcze chwilę pogotować. Znów odcedzić, przełożyć do miski i zalać słodką śmietanką. śliwki, jabłka i gruszki namoczyć w gorącej wodzie, osuszyć, usunąć pestki, pokrajać na drobne pasemka. Surowe jabłka obrać, pokrajać w kostkę i króciutko przesmażyć na gorącym maśle, uważając, aby się nie rozpadły. Rodzynki umyć, sparzyć gorącą wodą. Wszystkie składniki połączyć z pęcakiem, dodać cukier waniliowy, ostudzić i wymieszać. 274.Super sałatka solone orzechy(z puszki), suszona śliwka (kalifornijska, nie za sucha) brzoskwinia(z puszki), ananas(z puszki), rodzynki (zaparzone wcześniej), czerwona fasola, majonez ze śmietaną 275.Surówka holenderska 2-4 marchewki, 2 kalarepy, 1 ogórek, 4 pomidory, 1 pęczek rzodkiewek, łyżka zieleniny, 1 szklanka jogurtu, sól, pieprz, łyżka soku z cytryny, łyżka ketchupu, łyżka oleju Wszystkie jarzyny starannie umyć, marchewkę, kalarepę i ogórek obrać, pokroić w kostkę. Jogurt lub śmietanę wymieszać z olejem, ketchupem i przyprawami. Jarzyny ułożyć w salaterce, polać sosem, posypać zieleniną, przybrać pomidorem. 276.Surówka Polska z kapusty młodej 40 dag kapusty białej, cebula, ogórek, pół pęczka zielonego kopru, łyżeczka musztardy, 4 łyżki oleju lub pół szklanki śmietany, sól, pieprz Oczyszczoną z zewnętrznych, uszkodzonych liści kapustę poszatkować, lekko osolić, skropić kwasem cytrynowym. Cebulę i ogórek dość drobno pokroić, dodać do kapusty. Wsypać sporo posiekanego kopru, odrobinę pieprzu. Olej lub śmietanę wymieszać z musztardą, oblać surówkę, wymieszać. 277.Surówka wieloowocowa z rumem 20 dag poziomek, 10 dag truskawek, 10 dag malin, 10 dag czarnych jagód, 5 dag konfitur wiśniowych, 8 dag cukru, cukier waniliowy 25 g rumu, 1 szklanka śmietany kremówki Owoce przebrać, umyć, osączyć, usunąć szypułki, włożyć do szklanych kompotierek lub szerokich kieliszków do szampana. Posypać cukrem i cukrem waniliowym, skropić rumem, obłożyć bitą śmietaną i udekorować konfiturami z wiśni. 278.Surówka wykwintna 50 dag ogórków, 2 łyżki grubo posiekanych orzechów włoskich, 2 łyżki oliwy, 1 pomarańcza, 1/4 średniego melona, sok z 1/2 cytryny, cukier puder, sól, biały pieprz Ogórki umyć, obrać, przepołowić wzdłuż, usunąć pestki i pokroić w grubą kostkę. Melon obrać, oczyścić z pestek, pokroić w kostkę lub wydrążyć łyżeczką kulki. Pomarańczę obrać ze skórki i pokroić na kawałki. Ogórki i owoce przełożyć do salaterki, skropić sokiem z cytryny, przyprawić solą, pieprzem i cukrem, wymieszać z oliwą i posypać orzechami. 279.Surówka z brokułów z jabłkiem 30 dag brokułów, sól, kilka rzodkiewek, 2 czerwone papryki, 1 jabłko, 1 jajo ugotowane na twardo, 2 łyżki posiekanej zieleniny (koperek, szczypiorek), 1/2 szklanki majonezu, sok z cytryny, cukier, pieprz Brokuły umyć, namoczyć na kilkanaście minut w osolonej wodzie, odsączyć, pokroić na małe kawałki. Rzodkiewki umyć, odciąć listki i korzonki, pokroić w talarki. Paprykę umyć, wydrążyć, pokroić w paseczki. Jabłko obrać, pokroić w małe kawałki. Jajo obrać, posiekać. Wszystkie składniki wymieszać, dodać zieleninę i majonez. Przyprawić do smaku sokiem z cytryny, solą, cukrem, pieprzem. Podawać do potraw mięsnych. 280.Surówka z buraczków 20 dag buraków, 10 dag jabłek, 1 łyżka startego chrzanu, 1/4 szklanki jogurtu, sok z cytryny, ocet, sól Buraki umyć starannie szczotką, obrać, opłukać, utrzeć na tarce, wymieszać z chrzanem i jogurtem. Jabłko umyć, obrać, utrzeć na tarce, skrapiając sokiem z cytryny lub octem. Wymieszać z burakami, przyprawić do smaku.. 281.Surówka z cebuli i kwaszonych ogórków 2-3 cebule, 2 kwaszone ogórki, łyżeczka musztardy, 2-3 łyżki oleju, sól, koperek Drobne cebule po obraniu i umyciu, kroić najpierw na połowy, a następnie każdą polówkę w poprzek, w cienkie krążki. Tak rozdrobnioną zanurzyć na cedzaku we wrzącej wodzie (nie dłużej niż minutę) i po osączeniu wykładać do salaterki. Obrany ogórek kroić w cienkie krążki i łączyć z cebulą. Doprawić do smaku solą, cukrem oraz olejem wymieszanym z musztardą, posypać koprem. 282.Surówka z cykorii 1 4 cykorie, 2 owoce kiwi, 8 dag orzechów włoskich, 2 pojemniki jogurtu naturalnego, 2 łyżki soku z cytryny, cukier, sól, pieprz. Cykorię oczyścić, opłukać, osączyć i pokroić na dwucentymetrowe kawałki. Kiwi umyć, obrać i pokroić w półplasterki. Orzechy grubo posiekać. Jogurt przyprawić sokiem z cytryny, pieprzem, solą i cukrem. Cykorię polać jogurtem i ułożyć na niej półplasterki kiwi. Surówkę posypać orzechami. 283.Surówka z cykorii 2 2-3 cykorie, 1 kwaszony ogórek, 1 kwaśne jabłko, sól, cukier, 1 marchewka, 1/2 butelki śmietany, zielenina Cykorie oczyścić, odciąć piętkę, oddzielić liście, starannie opłukać, osączyć z wody, pokroić w kawałki o długości 1-2 cm i wymieszać ze śmietaną. Ogórek obrać, pokroić w paski. Jabłko umyć, przekroić na pół, usunąć gniazda nasienne, zetrzeć. Marchew wymyć, oskrobać, opłukać, rozdrobnić. Wymieszać wszystkie składniki, przyprawić do smaku. Przed podaniem posypać zieleniną. 284.Surówka z kabaczka 30 dag kabaczka, 10 dag białych porzeczek, 4 łyżki posiekanego kopru, ocet, sól, pieprz, 1/2 szklanki jogurtu Kabaczek umyć, obrać, przekroić wzdłuż, wydrążyć, usuwając nasiona razem z luźnym miąższem. Porzeczki umyć, przetrzeć przez sito. Przecier wymieszać z jogurtem. Przyprawić do smaku octem, solą i pieprzem, wymieszać z posiekanym koperkiem. Kabaczek pokroić lub zetrzeć na tarce. Wymieszać z przygotowanym sosem. Wyłożyć na salaterkę. Można dodać drobno posiekanego czosnku. Podawać do mięs, ryb i jaj. 285.Surówka z kalarepy 3-4 szt. kalarepy, 2 jabłka, 1 kwaszony ogórek, 4 łyżki oleju, 1/2 butelki jogurtu lub kefiru, sól, cukier, zielenina Kalarepę i jabłka wymyć, obrać, opłukać, rozdrobnić i połączyć szybko z pozostałymi składnikami. Ogórek obrać i pokroić w paski, wymieszać z surówką, doprawić. Przed podaniem posypać posiekaną zieleniną. 286.Surówka z kapusty 40 dag kapusty, 15 dag pomidorów, 2 jaja gotowane na twardo, 100 ml śmietany, zielenina, sól, pieprz, sok z cytryny Kapustę oczyścić z uszkodzonych liści, opłukać, cienko poszatkować, usuwając głąb i grube nerwy. Pomidory umyć, sparzyć wrzącą wodą, obrać ze skórki, pokroić w kostkę razem z jajami, połączyć z kapustą, śmietaną i zieleniną. 287.Surówka z marchwi i jabłek 3 marchewki, 3-4 kwaśne jabłka, sok z cytryny, sól, cukier Marchew wymyć dokładnie, jabłka umyć i obrać, usunąć pestki. Marchew i jabłka utrzeć grubo na tarce lub cieniutko posiekać. Na salaterce posolić, doprawić cukrem, skropić cytryną, wymieszać. 288.Surówka z marchwi i ogórka 2 marchewki, cebula, 3 ogórki kiszone, jabłko, pęczek siekanego koperku pół żółtej papryki, 2 łyżki oliwy, kilka listków sałaty do ozdoby Marchewki zetrzeć na tarce o grubych oczkach. Ogórki, jabłko i cebulę obrać i pokroić w drobną kostkę. Z ogórków odcisnąć sok. Warzywa wymieszać, dodać oliwę i koperek. Doprawić. Surówkę można podawać w przeciętych wzdłuż i wydrążonych ogórkach albo na liściach sałaty. 289.Surówka z marchwi i selera 4 marchewki, 1 seler, 3 łyżki oleju sojowego lub oliwy, sok z cytryny, pęczek pietruszki, sól, pieprz Warzywa wypłukać, obrać, utrzeć na tarce lub drobno posiekać. Do oliwy dodać sok z cytryny, dodać do utartej marchwi i selera, przyprawić do smaku solą i pieprzem, wymieszać. 290.Surówka z marchwi z chrzanem 40 dag marchwi, 100 ml śmietany, 15 dag jabłek, 4 dag chrzanu, zielenina, sól, sok z cytryny Marchew umyć, obrać, opłukać, zetrzeć na tarce. Jabłka umyć, przekroić na pół, usunąć gniazda nasienne, zetrzeć na tarce, połączyć z marchewką, śmietaną, chrzanem i posiekaną zieleniną, doprawić. 291.Surówka z melona z poziomkami 40 dag melona, 20 dag poziomek, 1 1/3 szklanki śmietanki, cukier Melon umyć obrać i pokrajać w dość drobne kawałki. Poziomki przebrać, odrzucając mało dojrzałe, opłukać, sączyć, usunąć szypułki. Ułożyć je w piramidkę na środku okrągłego, szklanego półmiska obłożyć kawałkami melona, posypać cukrem i polać śmietaną. 292.Surówka z papryki po amatorsku 40 dag papryki, 100 ml śmietany, 25 dag bananów, 4 dag rodzynków, sól, pieprz, sok z cytryny Paprykę oczyścić, opłukać, pokroić w paseczki. Banany umyć, sparzyć wrzącą wodą, obrać ze skórki, rozdrobnić, włożyć do miksera, wlać śmietanę, włączyć mikser na 30 sek. Potem wymieszać z papryką, opłukanymi rodzynkami, doprawić. 293.Surówka z patisonów 2 młode patisony (30-40 dag), 2 pomidory, 1 cebula (10 dag), 2 łyżki oleju słonecznikowego, 2 łyżki soku z cytryny, cukier i sól, Cebulę obrać, pokroić w kostkę. Pomidory umyć, osączyć i pokroić w ósemki. Patisony umyć i zetrzeć na tarce do jarzyn. Warzywa wymieszać. Olej połączyć z sokiem z cytryny, posolić i posłodzić. Warzywa polać sosem i jeszcze raz wymieszać. 294.Surówka z płatków owsianych i truskawek 5 dag płatków owsianych, 20 dag truskawek, 3 dag orzechów włoskich, 1/2 szklanki miodu, sok z cytryny, śmietana do dekoracji Płatki namoczyć na noc w wodzie doprawionej sokiem cytrynowym. Truskawki przebrać, umyć, osączyć, usunąć szypułki i zmiksować lub przetrzeć przez gęste sito. Orzechy wyłuskać, rozdrobnić. Przed podaniem wymieszać płatki z truskawkami, orzechami i miodem. Udekorować bitą śmietaną. 295.Surówka ze szczypiorku Duży pęczek szczypiorku, 2-3 liście sałaty, ogórek kiszony, kilka rzodkiewek, sok z cytryny, 2 łyżki oleju słonecznikowego, 5 łyżek śmietany, cukier sól Umyty szczypiorek drobno posiekać, rzodkiewkę wraz z młodymi listkami oraz ogórek drobno pokroić. Wszystkie warzywa połączyć, przyprawić solą, cukrem i sokiem z cytryny, polać śmietaną i olejem. Ułożyć na liściach sałaty. Surówkę można posypać tartym serem żółtym. 296.Śledź w kożuchu śledzie 25 dkg. (płaty), buraki ćwikłowe 4 szt., ziemniaki 4 szt., jajka 4 szt. cebula 1 szt. (średnia), cytryna 0.5 szt., nać 1 pęczek, majonez, olej, pieprz Na dnie szklanej salaterki ułożyć pokrojone płaty śledziowe. Oprószyć pieprzem, posypać siekaną cebulką i zalać olejem. układać warstwami: Ugotowane ziemniaki starte na tarce zakryć majonezem. Ugotowane buraki starte na tarce skropić sokiem z cytryny. Posiekane jajka posypać natką lub szczypiorkiem. 297.Tallińska sałatka śledziowa z koperkiem 250 g marynowanych śledzików z cebulka, 1 zieloniutki ogóras, ugotowany kartofel, jabłko, 2 jajka na twardo, 1/2 pęczka koperku sos: 3 łyżki oliwy, 100 ml białego wina, 3 łyżki musztardy, 1/2 łyżeczki cukru 1/4 łyżeczki gałki muszkatołowej, pieprz Śledzie z cebula odsączyć, pokroić na paski, cebule posiekać. Ogórek, kartofel, jabłko w kostkę, jajka w plasterki koper posiekać. sos: Rozetrzeć musztardę z cukrem, pieprzem, gałką, dodać sok cytrynowy (3 łyżki) i wino, mieszając dolewać oliwy. Wymieszać wszystko ze śledziami (delikatnie), polać sosem, wstawić na 1-2 h do lodówki. Przed podaniem ułożone śledzie posypać koperkiem, i przybrać plasterkami jaj. 298.Tzatziki 375 ml jogurtu, 2 ogórki, 6 ząbków czosnku, 1 łyżka octu winnego, 2 łyżki oleju, oliwa, 1 łyżeczka soli. Ogórki utrzeć na drobnej tarce, wycisnąć wodę, osolić. Czosnek posiekać i dodać wraz z jogurtem i octem winnym do ogórków. Dokładnie wszystko wymieszać. Dodać oliwę i jeszcze raz zamieszać. Posypać papryka, przybrać oliwkami. Podawać schłodzone. 299.Urap - sałatka z jarzyn i kokosa 300 g fasolki szparagowej, 200 g kiełków, 1 świeża czerwona papryczka chili, 1 ząbek czosnku, 1/2 łyżeczki pasty krewetkowej, 1/2 świeżego orzecha kokosowego, 1/2 łyżeczki soli. Fasolkę szparagowa pokroić na kawałki długości 4 cm. Ugotować i ostudzić. Kiełki umyć i zanurzyć we wrzątku na pol minuty. Odcedzić, wypłukać pod zimna woda. Orzech kokosowy obrać ze skory i poszatkować na kawałki. Papryczkę, czosnek, i pastę krewetkowa utrzeć z solą w moździerzu. Stopniowo dodawać kawałki orzecha kokosowego i rozcierać na gładka pastę. Pastę połączyć z fasolka i kiełkami, dobrze wymieszać i podawać. 300.Warzywna z orzechami 400 g. ryżu, 3 marchewki, 3 pory, 400 g. selera, 100 g. siekanych orzechów włoskich, łyżka octu ziołowego, 2 łyżki soku z cytryny, sól, pieprz, 3 łyżki natki, 1/2 łyżeczki cukru, 5 łyżek oleju Ryż opłukać, gotować 15 minut w dużej ilości osolonej wody. Odcedzić. Marchewki i seler obrać, umyć, pokroić w słupki. Pory umyć, pokroić w krążki. Wymieszać, połączyć z ryżem, dodać orzechy, sól i pieprz. Z octu, soku z cytryny, cukru i oleju ukręcić sos. Polać nim warzywa i ryż. Wymieszać. Posypać drobno posiekaną natką. 301.Wiosenna sałatka z gotowanych mł. ziemniaków 12 młodych, niezbyt dużych, lub 8 większych ziemniaków, pęczek dymki, 1 mały słoiczek 'lekkiego' majonezu, 1 jogurt naturalny (niekoniecznie). Gotujemy ziemniaki w mundurkach, uważając, żeby były lekko twarde. Gdy ziemniaki przestygną, obieramy i kroimy w dość grubą kostkę. Mieszamy z pokrojoną w plasterki cebulką i grubo pokrojonym szczypiorem. Doprawiamy majonezem. Jeżeli chcemy, aby sałatka była 'lżejsza', bierzemy pół słoiczka majonezu i pół słoiczka jogurtu. Sałatka jest lepsza nieco schłodzona. Można dodać jeszcze pół zielonego, pokrojonego ogórka. 302.Wykwintna sałatka z kremem kg różnych owoców /truskawek, porzeczek, jagód, poziomek, moreli, śliwek, gruszek/, 4 żółtka, pół szklanki cukru, łyżka cukru pudru, cytryna Żółtka utrzeć z cukrem i cukrem pudrem na puszystą masę. Nie przerywając ucierania wcisnąć sok z cytryny. Owoce umyć, duże pokroić w kostkę. Osączyć i wymieszać wszystkie razem. Przełożyć do salaterki i zalać kremem jajecznym. Podawać schłodzoną. Do kremu można dodać kieliszek likieru wiśniowego. 303.Z szynką i pieczarkami 400 g. ryżu, 400 g. pieczarek, świeży ogórek, 2 cebule, 200 g. szynki, 2 łyżki kaparów (niekoniecznie), 3 łyżki octu winnego, 7 łyżek oliwy, sól, pieprz, szczypta cukru, świeże lub suszone zioła - szczypiorek, estragon, bazylia Ryż opłukać, gotować przez 17 minut w dużej ilości osolonej wody. Odcedzić. Pieczarki i ogórek obrać, umyć, pokroić w plasterki. Cebulę pokroić w kostkę, szynkę w paseczki. Kapary posiekać. Składniki połączyć dodać ryż, posolić i popieprzyć. Z oliwy, octu winnego i cukru zrobić sos. Polać ryż z warzywami, delikatnie wymieszać. Posypać posiekanymi ziołami. 304.Zielona sałata z sosem roquefort 2 sałaty, 2 łyżki zielonej pietruszki, 2 łyżki szczypiorku. Sos: 75 g sera roquefort, 1 łyżka śmietanki, 1 cytryna, sol, pieprz. Zieloną pietruszkę, szczypiorek i wybrane, najładniejsze liście sałaty umyć dokładnie pod bieżąca woda. Cytrynę umyć w gorącej wodzie i wycisnąć sok. Liście sałaty i zioła osączyć z wody, osuszyć, grubo posiekać. Przygotować sos. Ser utrzeć na tarce, przełożyć do miseczki, dodać śmietankę, sok cytrynowy, sol, pieprz i dokładnie rozetrzeć na jednolita masę. Przed podaniem ułożyć sałatę na półmisku i połać sosem. 305.Zielona sałata z tuńczykiem i awokado 1 duża główka zielonej sałaty, 1 awokado, 2 duże pomidory, 1 papryka zielona lub czerwona, 1 cebula, 1 mała puszka tuńczyka. Sos: 4 łyżki oliwy, 2 łyżki octu winnego, sol, pieprz. Pomidory, cebule, paprykę i awokado dokładnie umyć. Z sałaty odrzucić zewnętrzne liście, pozostałe dokładnie umyć pod bieżąca woda i osuszyć. Pomidory i cebule pokroić na plasterki. Z papryki wyjąć gniazdo nasienne i pokroić w paski. Sałatę porwać palcami na małe kawałki. Awokado obrać, przeciąć wzdłuż ostrym nożem na pol, wyjąc pestkę, następnie pokroić na 8 części. Tuńczyka wyjąc z puszki, osączyć na sicie i podzielić na mniejsze kawałki. Przygotować sos: w malej miseczce dokładnie rozetrzeć ocet z solą i pieprzem. Dodać oliwę i wymieszać. Na dużym, płaskim talerzu rozłożyć liście sałaty, pokrojone pomidory, cebule, paprykę, awokado i kawałki tuńczyka. Polać sosem i od razu podawać. 306.Zielona sałatka z truskawkami Główka sałaty, 20 dag truskawek, karotka, 2 łodygi selera naciowego, 5 dag orzechów włoskich, 200 ml śmietany sok z cytryny, łyżka miodu, sól, pieprz Umytą i osuszoną sałatę porozrywać i wymieszać z pokrojonymi ćwiartkami truskawek /kilka owoców odłożyć do dekoracji/. Karotkę pokroić w słomkę, wymieszać z pokrojonym selerem i orzechami. Polać połową sosu ze śmietany, wymieszanej z sokiem z cytryny, miodem, solą i pieprzem. Ułożyć na sałacie z truskawkami. Polać resztą sosu i udekorować truskawkami. 307.Zimowa sałatka z cukini 4 kg cukini, 1 kg marchwi, 20 dkg cebuli, 4 łyżki soli ziele ang., liść laurowy, pieprz ziarnisty zalewa: 4 szkl. Wody, 1/2 szkl. Oleju, 1 szkl. octu 10 % , 1/2 łyżki soli Zalewę zagotować. Cukinie obrać, pokroić w kostkę, zasypać solą i odstawić na 1 godz. Zalać sok. Cebulę pokroić w kostkę, dodać do cukini. Marchew zetrzeć na tarce jarzynowej. Wszystkie warzywa wrzucić do zalewy, dodać przyprawy, gotować 15 min., gorące wkładać do słoików, zakręcić. 308.Sos Bolognese do spaghetti Mielone mięso wolowe typu Tatar (czyli bez tłuszczu), 1/2 l pomidory w kartonie, tzw. sugo ząbek czosnku, cebula, marchewka, seler naciowy i oczywiście makaron Podstawa tego spaghetti nie jest mięso jak by się wydawało, ale marchewka i seler naciowy (łodygi a nie liście). Siekamy to naprawdę drobno - jest to najbardziej uciążliwa cześć przygotowywania tego. Na oliwie podsmażamy pokrojona cebule razem z posiekanymi warzywami (najpierw marchew potem dodajemy selera). Gdy zbliża się już do miękkości dodajemy mięso (zazwyczaj proporcje utrzymuje na poziomie 2:2:1 marchew: seler: mięso). Podsmażamy ok. 5 minut. Zalewamy pomidorami z kartonu i dusimy jeszcze przez jakieś 10 do 20 minut pod przykryciem. Z przypraw tylko sol, pieprz i ten czosnek. Makaron jak zwykle 309.Sos grecki (do ryby) Na 1 kg usmażonych filetów, 1/2 kg marchwi, 2 pietruszki (średnie), 1/2 selera 2-3 cebule, koncentrat pomidorowy w słoiczku, 2 liście laurowe, 4-5 ziaren ziela angielskiego Warzywa korzeniowe ucieram na grubej tarce jarzynowej (jak się komuś chce można pokroić w słupki), wrzucam na rozgrzany olej, dodaje liście laurowe i ziele angielskie i dusze pod przykryciem do zmięknięcia. Potem dodaje cebule pokrojona w półplasterki i jeszcze dusze, a na koniec koncentrat. Jeżeli sos jest za gesty - dolewam trochę wody, sole i pieprze do smaku. W głębokim naczyniu przekładam na zmianę ryby i sos - można jeść na ciepło z ryżem i na zimno z chlebem. Dla portalu wedlinydomowe.pl opracował Maxell

104.Sałatka ekspresowa Słoik korniszonów, mała puszka groszku konserwowego, 25 dag sera żółtego, 5 jaj, mały słoik majonezu, sól, pieprz ewentualnie mielona papryka Ogórki i ser zetrzeć na dużych oczkach tarki. Starte ogórki lekko odsączyć. Ugotowane na twardo jaja posiekać, dodać groszek konserwowy, majonez, sól pieprz i dobrze wymieszać. Sałatkę podawać dobrze oziębioną. 105.Sałatka filadelfijska 1 czerwona papryka, 1 zielona papryka, 10 dag sera twarogowego, 3 łyżki posiekanych orzechów, 3-4 gałązki selera naciowego, 1 łyżka posiekanej zielonej pietruszki, 3-4 paski szczypiorku, 2-3 oliwki, majonez, 1-2 pomidory, 1 jajko ugotowane na twardo, sałata do dekoracji Papryki wymyć, odkroić łodygi, usunąć pestki. Ser rozetrzeć, wymieszać z orzechami, drobno posiekaną natką pietruszki, szczypiorkiem i rozdrobnionymi oliwkami. Masę rozprowadzić majonezem, doprawić do smaku. Masą napełnić papryki i wstawić do lodówki. Ochłodzone papryki pokroić w plastry i ułożyć na talerzu pokrytym liśćmi sałaty. Dekoracyjnie ułożyć plasterki pomidorów i jaja. 106.Sałatka frou-frou 1 seler, 2 buraki, 3 jaja na twardo, 4 pieczarki, sól, pieprz, 1/2 szklanki sosu winegret, łyżeczka musztardy, 1 łyżeczka papryki w proszku, listki sałaty, posiekana zielenina Wyszorowane buraczki i seler oddzielnie ugotować w łupinach, odcedzić, przestudzić, pokroić w słupki grubości zapałki. Wymyte osuszone pieczarki pokroić na cienkie paski. Sałatę wypłukać, osączyć, osuszyć w ścierce. Sos winegret wymieszać z musztardą i papryką. Białka jaj pokroić w słupki. W dużej misce ostrożnie wymieszać przygotowane jarzynki z pieczarkami i białkami jaj. Salaterkę wyłożyć sałatą, przełożyć jarzynki, osolić, posypać pieprzem, polać sosem, posypać zieleniną. 107.Sałatka grecka 1 Ogórek, 2-3 pomidory, cebula, zielona papryka, 6 łyżek oliwy, 2 łyżki octu winnego, 1/2 łyżeczki soli, pieprz, czarne oliwki z puszki, ser feta, Ogórek umyć, nie obierać, pokroić w kostkę. Umyte, osuszone i również nie obrane pomidory pokroić w ósemki. Cebulę obrać, pokroić w krążki. Paprykę oczyścić z pestek, pociąć na paski. Ser pokroić w kostkę. Ocet utrzeć z solą i pieprzem. Dodać oliwę, wymieszać. Warzywa ułożyć w salaterce, posypać oliwkami i serem. Zalać sosem i wymieszać tuż przed podaniem. Grecki owczy ser feta można zastąpić polską bryndzą lub słonym białym twarogiem. 108.Sałatka grecka 2 Ser feta, pomidor, ogórek, sałata zwykła lub lodowa, papryka żółta i czerwona, olej, sól, pieprz, ocet winny Pokroić w kostkę pomidora, ogórka i paprykę. Fetę pokroić w kostkę. Sałatę porwać w małe paski. Ułożyć w misce warstwowo: sałatę, warzywa, ser. Wlać łyżkę oleju i pokropić octem. Posolić i popieprzyć. Wymieszać delikatnie. 109.Sałatka grecka 3 Ugotowane ziemniaczki (w kosteczkę), korniszony (w kosteczkę), fasola biała z puszki, fasola czerwona z puszki, kukurydza, trochę dobrego miska (dobra wędlinka lub kurak w kosteczkę), Ugotowane ziemniaczki (w kosteczkę), żółty ser (w kosteczkę), groszek z puszki, trochę dobrego miska (dobra wędlinka lub kurak w kosteczkę), czerwona papryka (w paseczki) 110.Sałatka grecka 4 Główka sałaty, czerwona papryka, 2 pomidory, bakłażan, ogórek, 10 czarnych oliwek bez pestek, 2 kubeczki jogurtu naturalnego, cebula czerwona, łyżka oliwy, 4 łyżki posiekanej natki pietruszki, kilka posiekanych listków mięty, ząbek czosnku, sól, pieprz Wszystkie warzywa dokładnie umyć. Ząbek czosnku obrać i zgnieść. Jogurt wymieszać z oliwą, natką, miętą, czosnkiem oraz solą i pieprzem. Bakłażana pokroić w kostkę i gotować 10 minut na parze. Pomidory pokroić w ćwiartki, ogórek i paprykę - w kostkę. Cebulę obrać i pokroić w plastry. Wystudzone kostki bakłażana oraz krążki cebuli wymieszać z sosem jogurtowym. Salaterkę wyłożyć liśćmi sałaty, wsypać połowę ogórków, pomidorów i papryki. Wlać sos jogurtowy, dodać pozostałe warzywa i połówki oliwek. 111.Sałatka grecka 5 3 duże pomidory, 1 ogórek 'waz' lub 3 małe, 2 cebule, 1-2 zielone papryki, garść oliwek, najlepiej tych dużych z rodzaju "kalamata olives", a jeśli nie to mogą być z marynaty, byle czarne; sol, pieprz do smaku, sok z 1 cytryny, 5 łyżek oliwy, 20dkg sera owczego "feta" lub bryndzy, oregano. Pomidory pokroić w ósemki, ogórki w półkrążki i papryki w krążki. Dodać oliwki, przyprawić solą i pieprzem. Skropić sokiem z cytryny, oliwa i wymieszać. Na wierzchu ułożyć ser feta pokrojony w plastry i posypać oregano. Można posypać obficie natka pietruszki. Zwykle tak robię, jeśli w sałatce ogórek sąsiaduje z pomidorem. Można również dodać 1-2 ząbki czosnku pokrojonego na cienkie plasterki. 112.Sałatka hawajska 1 pieczony kurczak, obrany z kości i skóry i pokrojony w kostkę, 1 puszka ananasa pokrojonego w kostkę, 6 jaj na twardo pokrojonych w kostkę Składniki wymieszaj, dodając 2-3 łyżki syropu z ananasa oraz kilka łyżek majonezu wymieszanego z ketchupem. 113.Sałatka indyjska 100 g. dlugoziarnistego ryżu, 100 g. czerwonej fasoli z puszki, mała cebula, kostka rosołowa, strąk czerwonej papryki (świeżej lub konserwowej ), 50 g. kukurydzy z puszki, pomarańcza, łyżka soku cytrynowego, natka, 3 łyżki oliwy, sól, pieprz. Ryż opłukać i ugotować na sypko w dużej ilości wody z dodatkiem kostki rosołowej. Odcedzić. Dokładnie wystudzić. Fasolę i kukurydzę wyjąć z puszki, opłukać i osączyć. Paprykę pokroić na kawałki. Cebulę obrać i pokroić w plasterki. Pomarańczę obrać i pokroić na cząstki. Sok cytrynowy doprawić solą i pieprzem. Stopniowo dolewać oliwę cały czas ucierając. Do zimnego ryżu dodać wszystkie składniki, polać sosem i delikatnie wymieszać. Ewentualnie dosolić do smaku. Natkę drobno posiekać. Przed podaniem posypać nią sałatkę. 114.Sałatka italiano 2 szklanki ugotowanego makaronu, łyżka posiekanej cebuli 4 łyżki posiekanej papryki, posiekany kawałek selera, posiekany kwaszony ogórek, szklanka sosu winegret, ćwierć szklanki majonezu, 10 dag żółtego sera, sól, pieprz Wymieszać makaron, cebulę, paprykę, seler i ogórek, polać sosem winegret, odstawić na 2 godziny, odcedzić. Ser utrzeć na tarce o dużych oczkach, dodać do makaronu i jarzyn, wlać majonez, wymieszać. 115.Sałatka kolorowa Kilka środkowych listków sałaty, 1 jajo, 1 pomidor, 1 łyżka posiekanej rzeżuchy, 5 dag szynki lub ugotowanego mięsa, 2 salsefie, 1/2 łyżeczki lebiodka, sos vinaigrette Salsefię ugotować we wrzącej, osolonej wodzie. Obrać ze skórki i pokrajać w krążki. Jajo ugotować na twardo, obrać, pokrajać w kostkę. Sałatę umyć pod bieżącą wodą, osuszyć i poszatkować. Pomidor sparzyć gorącą wodą, obrać ze skórki i pokrajać w ćwiartkę. Szynkę drobno pokrajać. Wszystkie składniki wymieszać w salaterce z sosem vinaigrette. 116.Sałatka kukurydziana 1 puszka kukurydzy konserwowanej, 1 puszka groszku konserwowanego, 200-250 g sera żółtego najlepiej miękki, majonez, 1 puszka tuńczyka w sosie własnym Mieszasz razem (ser najlepiej pokroić w kostkę) dodajesz majonezu i gotowe. 117.Sałatka macedońska 4 ogórki, 1/2 l kwaśnego mleka, 1 papryka, 3 ząbki czosnku, sól, pieprz Ogórki obrać i pokroić w talarki, posolić, pozostawić na salaterce na około 15 min. Skropić lekko przegotowaną wodą, posolić, oprószyć pieprzem, dodać posiekaną paprykę. Zalać dobrze roztrzepanym kwaśnym mlekiem, wymieszać. 118.Sałatka marchewkowa 1 część marchewki, 1 cześć jaj na twardo, 1/2 części jabłek wszystko drobno pokroić i wymieszać z majonezem. 119.Sałatka meksykańska 1 awokado, 2-3 pomidory, cebula, musztarda, sok z cytryny, pieprz i sól, Awokado obrać, przekroić na połówki i (po usunięciu pestki) skropić sokiem z cytryny, pokroić w plasterki. Pomidory obrać ze skórki, pokroić na ćwiartki. Obraną cebulę pokroić w kostkę. Wszystkie składniki połączyć, wymieszać, doprawić solą, pieprzem i musztardą. 120.Sałatka meksykańska 2 Schab 30 dkg. pieczonego, ogórki konserwowe 4-5 szt., ryż 25 dkg., fasola 1 puszka (czerwona), cebula 1 średn., czosnek 3 ząbki, olej (soja), przyprawy (magii), papryka szczypta sól, pieprz, cytryna Wszystkie składniki pokroić i połączyć za sobą. 121.Sałatka mieszana ze śmietaną 1 ogórek, 1 pomidor, pęczek rzodkiewek, 1 cebula, sos śmietanowo-chrzanowy, listki sałaty Jarzynki pokroić na cienkie plasterki, wymieszać. Salaterkę wyłożyć listkami sałaty, na których ułożyć jarzynki polać sosem. 122.Sałatka mimoza 1 sałata cukrowa, 1 sałata chrupiąca, sos winegret, roztarty ząbek czosnku, 2 jaja na twardo Oba rodzaje sałaty wypłukać w kilku wodach, osączyć, osuszyć w czystej ściereczce, poszarpać na równe kawałki. Sałatę włożyć do głębokiej miski. Czosnek dodać do sosu, wstrząsać przez 45 sek., polać sałatę, wymieszać podrzucając. Posypać żółtkami przetartymi przez sito. 123.Sałatka morska 250 g krewetek, 500 g małży, 250 g kalmarów, 1 mątwa, 1 mała ośmiornica, 1 cebula, 500 g ryżu, 375 ml oleju, sól, pieprz Myjemy dokładnie wszystkie morskie składniki. Każdy składnik gotujemy oddzielnie. Sosu powstałego z małż i krewetek nie wylewamy. Po odsączeniu składniki tniemy na drobne części. Cebulę siekamy. Wlewamy 250 ml oleju na patelnię, podgrzewamy, wrzucamy cebulę i rozdrobnione krewetki, małże, kalmary, mątwę, ośmiornice, lekko obsmażamy. Do garnka wlewamy pozostały olej, wsypujemy ryż i podgrzewamy aż będzie przezroczysty, dodajemy sos z krewetek i małż. Wrzucamy wszystkie składniki, wlewamy 3 szklanki wody i gotujemy tak długo, aż woda zostanie całkowicie wchłonięta. Podajemy ostudzone, przybrane cytryną i posypaną zieleniną. 124.Sałatka na słodko ugotowany ryż, banany, pomarańcze mandarynki, jogurt Ilość według upodobań. Owoce kroimy na kawałeczki, mieszamy z ryżem i zalewamy jogurtem. 125.Sałatka niecodzienna 25 dag żółtego sera, 6 jaj na twardo, 1/2 szklanki gęstej śmietany, łyżeczka musztardy, łyżeczka startego chrzanu, sól, pieprz, listki sałaty Ser pokroić w słupki wielkości zapałki. Jaja drobno posiekać. Śmietanę wymieszać z musztardą, chrzanem, doprawić solą i pieprzem. Wymytymi i osuszonymi liśćmi sałaty wyłożyć salaterkę. Ser, jaja i sos ostrożnie wymieszać, ułożyć na sałacie. 126.Sałatka ogórkowa po norwesku 1/2 szklanki octu, 1/2 szklanki wody, 3 łyżki cukru, 3 łyżki posiekanego koperku, 3 ogórki, sałata, sól, pieprz Ocet i wodę zagotować z cukrem, koperkiem (2 łyżki), solą i pieprzem, wystudzić. Wymyte nie obrane ogórki pokroić na bardzo cienkie talarki, zalać wystudzonym octem wstawić do lodówki na pół godziny. Sałatkę ułożyć na listkach sałaty, posypać koperkiem. 127.Sałatka owocowa 1 3 czerwone jabłka (50 dag), 1 gruszka z kompotu, 1 duża brzoskwinia z syropu, 3 mandarynki, 3 łyżki rodzynek, 3 łyżki posiekanych orzechów laskowych, 1 łyżka cukru, 3 łyżki soku z cytryny, szczypta soli. Rodzynki opłukać, namoczyć w 2 - 3 łyżkach ciepłej wody. Jabłka umyć, przekroić, oczyścić z gniazd nasiennych i wraz z gruszką i brzoskwinią pokroić w kostkę. Mandarynki umyć, obrać, podzielić na cząstki i każdą z nich przekroić na pół. Owoce skropić sokiem z cytryny, dodać osączone rodzynki, orzechy i szczyptę soli, posypać cukrem i wymieszać. Sałatkę schłodzić w lodówce. 128.Sałatka owocowa 2 40 dag truskawek, 3-4 kiwi, 20 dag winogron, łyżka cukru, 100 ml śmietany kremówki, cytryna, łyżka posiekanych orzechów Truskawki umyć, osuszyć, usunąć szypułki i pokroić w ćwiartki. Kiwi umyć, obrać, pokroić w półplasterki. Umyte winogrona przekroić, wyjąć pestki. Owoce oprószyć cukrem, skropić sokiem z cytryny i delikatnie wymieszać. Przykryć wstawić do lodówki na pół godziny. Owoce przełożyć do pucharków. Udekorować ubitą na sztywno śmietaną, posypać orzechami. 129.Sałatka owocowa francuska 500 g wiśni, 2-3 gruszki, 4-5 łyżeczek soku cytrynowego, 4 łyżki cukru pudru, 2 łyżki likieru owocowego, 2-3 łyżki likieru jajecznego (Advocat) z sokiem wiśniowym, 8 makaroników orzechowych (lub wafli) Gruszki obrać ze skórki, przeciąć na pół, usunąć gniazda nasienne, pokroić w paski i skropić sokiem cytrynowym. Wiśnie wydrylować i dodać do gruszek. Następnie dodać cukier, wlać alkohole i delikatnie wymieszać. Podawać z makaronikiem, waflem lub biszkoptem. 130.Sałatka owocowa z pomarańczy i granatów 2 pomarańcze, 1 granat, sok cytrynowy, cukier waniliowy, 2 łyżki rumu Pomarańcze pokroić na kawałki, wymieszać z kulkami z granatu. Polać sosem z soku, rumu i cukru. 131.Sałatka owocowo-warzywna 2 duże winne jabłka, 10 śliwek węgierek, 2 duże gruszki, 1 surowy seler, 1 marchewka, kilka liści sałaty, 3 łyżki majonezu, 5 łyżek śmietany kremówki, 1 łyżka soku z cytryny, szczypta cukru pudru i soli Obrać jabłka i gruszki. Pokroić je w kostkę. Ze śliwek usunąć pestki. Pokroić je w plasterki. Selera i marchewkę ścieramy na tarce. Z majonezu, śmietany, soku z cytryny, cukru pudru i soli robimy sos. Owoce i warzywa mieszamy dokładnie z sosem. Po przygotowaniu sałatkę przekładamy na salaterki wyłożone liśćmi sałaty. 132.Sałatka pieczarkowa 10 dag pieczarek, cebula, jabłko, główka sałaty, sól, pieprz, 1/2 szklanki oliwy, 4 łyżki octu, 2 łyżki wody, 2 łyżeczki gęstej śmietany, 2 łyżki zieleniny Do słoika twist wlać oliwę, ocet, wodę, wsypać sól i pieprz, zakręcić wieczko, wstrząsać przez 45 sekund, wstawić do lodówki. Oczyszczone, wypłukane, osuszone pieczarki pokroić na bardzo cienkie plasterki, włożyć do głębokiej salaterki. Do sosu dodać śmietanę, wstrząsać przez pół minuty, polać grzyby, przykryć, wstawić na godzinę do lodówki. Obraną cebulę pokroić na cienkie talarki. Wymyte jabłko przepołowić, usunąć gniazdo, pokroić na cienkie plasterki. Cebulę i jabłko dodać do pieczarek, wymieszać. Sałatę wypłukać w kilku wodach, osączyć, osuszyć, pokroić w paski, dodać do sałatki, wymieszać. Sałatkę posypać zieleniną. 133.Sałatka pieczarkowo-warzywna Baza, wszystkiego mniej więcej po równo: surowe pieczarki obrane ze skórki, pomidory, ogórki, seler naciowy Pieczarki pokroić w plasterki, ogórki, pomidory, seler naciowy w kostkę, Sos (dobry też jako dip do różnych innych rzeczy): kilka łyżek majonezu, kilka łyżek jogurtu naturalnego, oliwa z oliwek, słodka czerwona papryka, kilka kropli sosu tabasco, sól Składniki sosu wymieszać mikserem na najwyższych obrotach. Zalać sosem pokrojone warzywa. 134.Sałatka po bałkańsku 2-3 duże zielone ogórki (najlepiej takie, które można jeść ze skórką), 150-200 g białego, półtłustego sera w kostkach, oliwa z oliwek (extra vergine), ocet winny, sól, dużo czosnku 4-5 ząbków czosnku rozetrzeć w drewnianej misce z solą, dodać kilka łyżek (po łyżce) oliwy i chwilę ucierać, aż się zrobi masa, dodać octu i jeszcze wymieszać. Ogórki pokroić w kostkę (najlepiej nie obierać), ser podrobić widelcem. Wymieszać ogórki z serem, zalać sosem czosnkowym, jeszcze trochę wymieszać, odstawić na kilka minut. 135.Sałatka po kubańsku 2 sałaty, 4 pomarańcze, 1/2 szklanki jogurtu, 2-3 łyżki posiekanych orzechów, łyżka soku cytrynowego, cukier puder Liście sałaty wymyć i osuszyć. Pomarańcze obrać ze skórki podzielić na cząstki, wyjąć pestki. Liście sałaty układać na półmisku lub salaterce, na nich kłaść cząstki pomarańczy i polać sokiem cytrynowym doprawionym nieco cukrem pudrem. Całość zalać jogurtem i posypać orzechami. 136.Sałatka porowo-kukurydziana por 1 szt. (surowy), kukurydza 1 puszka, ser żółty 10 dkg., papryka 1 szt., ogórki kiszone 3 szt., wędlina 10 dkg., nać 1 pęcz., majonez , sól ,cukier , pieprz Składniki pokroić, połączyć i wymieszać ze sobą. 137.Sałatka prowansalska 100 g zielonej fasolki szparagowej, sól, 2 - 3 liście sałaty, 4 rzodkiewki, jajko na twardo, pomidor, plaster wędzonej szynki. Sos: 3 łyżki majonezu, łyżka zmielonej gorczycy, łyżka śmietany kremówki. Fasolkę ugotować w osolonej wodzie, odcedzić, odstawić. Szynkę pokroić w paseczki. Sałatę, pomidora i rzodkiewki umyć. Sałatę i pomidora pokroić w paseczki, rzodkiewki drobno posiekać, jedną zostawić do dekoracji. Jajko pokroić w plasterki. Warzywa ułożyć na półmisku, delikatnie wymieszać. Śmietanę połączyć z majonezem, dodać gorczycę. Sos dokładnie wymieszać, polać nim sałatkę lub podać osobno, w sosjerce. Wierzch sałatki posypać szynką, udekorować plasterkami jajka, na środku umieścić ozdobnie wyciętą rzodkiewkę. 138.Sałatka prowansalska 2 5 pomidorów, 1 słoik konserwowych karczochów, 5 filetów z sardeli, 3 ząbki czosnku, 2 łyżki octu winnego, 2 natki pietruszki, sól, pieprz; Do przybrania: 10 czarnych oliwek bez pestek, natka pietruszki. Pomidory umyć i pokroić w plasterki. Karczochy osączyć z zalewy, pokroić na ćwiartki. Filety drobno posiekać. Czosnek obrać, posiekać i rozetrzeć z 1/2 łyżki soli. Oliwę połączyć z octem, czosnkiem, solą, pieprzem oraz posiekaną natką. Pomidory, karczochy i posiekane filety przełożyć do miski, wymieszać, i polać otrzymanym sosem. Przybrać oliwkami i pietruszką. 139.Sałatka rosyjska 1/2 kg ugotowanych ziemniaków, 1/4 kg ugotowanej fasolki, 4-6 ugotowanych marchewek, 10 dag ugotowanej drobnej białej fasoli, szklanka ugotowanego zielonego groszku, 2 łyżki octu, 2 łyżki oliwy, sól, pieprz, 2-4 łyżki kwaszonych ogórków, 1-2 łyżki posiekanych grzybków w occie, 3-4 łyżki zieleniny, 2-3 jaja na twardo, 1 i 1/2 szklanki majonezu Ziemniaki pokroić w małą kostkę, fasolkę pokroić ukośnie w paski, marchewkę w plasterki. Białka jaj posiekać. Jarzynki włożyć do miski, wlać oliwę, ocet, osolić, posypać pieprzem, ostrożnie wymieszać, wstawić do lodówki na dwie godziny. Marynowane jarzynki wymieszać z grzybkami, ogórkiem, zieleniną i 3/4 szklanki majonezu. Przełożyć majonezem, przybrać żółtkami przetartymi przez sito, plasterkami marchwi i listkami pietruszki. 140.Sałatka różnobarwna 1 główka sałaty, 2 cykorie, 3 łodygi selera naciowego, 100 g pokrojonego buraka, 100 g pokrojonych w plasterki małych pieczarek, 2 jaja ugotowane na twardo, 2 cienkie plasterki chudej szynki lub makreli, natka pietruszki do przybrania Polewa: 1łyżeczka musztardy, 25 ml octu winnego, sól i świeżo zmielony pieprz Umyj i wysusz sałatę, a następnie porozrywaj liście na drobne kawałki. Pokrój cykorię i łodygi selera. Wymieszaj je z burakiem i pieczarkami. Pokrój jajka i szynkę (lub makrelę). Ułóż wszystko na liściach sałaty. Posyp natką pietruszki. Przygotuj sos mieszając musztardę z octem, solą i pieprzem. Stale mieszając wolno wlej oliwę. 141.Sałatka rybna 1 15 dag gotowanej, smażonej lub pieczonej ryby, 10 dag ziemniaków, 15 dag warzyw /marchewka, pietruszka, seler/, 5 dag białej kapusty, 5 dag kwaszonego ogórka, 5 dag buraka ćwikłowego, 1/2 szklanki drobnej białej fasoli, olej, 3 łyżki octu winnego, cukier, sól Marchewkę, pietruszkę, seler, ziemniaki, buraka i fasolę ugotować. Kapustę drobno poszatkować, posypać solą, wybić tłuczkiem, skropić z łyżkami winnego octu i postawić w chłodnym miejscu na 30 minut. Ugotowane warzywa obrać i pokrajać w drobną kostkę. W ten sam sposób rozdrobnić rybę i obrany ogórek. Wszystkie składniki wymieszać. Z oleju, cukru i soli sporządzić sos, polać nim przygotowaną sałatkę, przybrać marynowanymi grzybkami, plasterkami jajek ugotowanych na twardo i posiekaną zieleniną. 142.Sałatka rybna 2 20 dag ryby gotowanej, 15 dag ziemniaków gotowanych, 10 dag ogórków konserwowych, 15 dag jabłek, 10 dag majonezu, 50 ml białego wytrawnego wina, natka pietruszki, sól, pieprz, sok z cytryny Jabłka umyć, obrać, pokroić na pół, usunąć gniazda nasienne, pokroić w kostkę, razem z ziemniakami, rybą i ogórkami połączyć z majonezem, winem i posiekaną natką pietruszki, doprawić do smaku, udekorować. 143.Sałatka rybna 3 30 dkg filetów rybnych np. z morszczuka, 3 średnie ziemniaki, oliwki czarne, główka sałaty lodowej, olej, cytryna, sól, pieprz Filety z morszczuka umyć, natrzeć solą, skropić sokiem z cytryny, ugotować w dużej ilości osolonej wody. Można także ugotować je na parze. Nie stracą wtedy żadnych witamin i mikroelementów. Po ugotowaniu pokroić je w dużą kostkę. Ziemniaki ugotować w mundurkach. Obrać ze skóry i pokroić w kostkę. Sałatę umyć i pokroić w paski. Składniki wymieszać. Z oleju, cytryny, soli i pieprzu zrobić sos. Polać nim sałatkę. Na koniec danie przystroić oliwkami. 144.Sałatka rybna norweska 3 śledzie solone, 1 cebula, 1 jabłko, 1 kiszony ogórek, jogurt, kwasek cytrynowy, papryka, 1 łyżka oleju, 1 łyżka ketchupu, zielenina Wymoczone i sprawione śledzie opłukać i pokroić w paski. Obrać i opłukać cebulę. Umyć jabłko. Cebulę, jabłko i ogórek pokroić w cienkie paski (w zapałkę). Wszystkie składniki połączyć i wymieszać, przyprawić do smaku. Jogurtu dodać tyle, aby sałatka w słoiku była przykryta. Wstawić do lodówki na 1-2 dni. Sałatkę podawać z zieleniną. 145.Sałatka ryżowa Danusi Rutkiewicz ryż 1 porcja, szynka resztki, kurczak resztki (pieczony), ogórki kiszone 5 szt., papryka 1 szt. (świeża), rodzynki garść, kukurydza 1 puszka, majonez, sól. Rodzynki namoczyć w gorącej wodzie. Szynkę i kurczaka pokroić w kostkę. Ogórki pokroić ze skórką. Wszystkie składniki wymieszać ze sobą. Podawać z ciemnym pieczywem. 146.Sałatka skandynawska 250 g ananasa z puszki, 100 g pieczarek, 100 g ugotowanych szparagów, pół ugotowanego kurczaka (ok. 500 g), 2 jajka, słoik majonezu (150 g), pomidor, łyżka zieleniny, sól, pieprz Mięso kurczaka pokroić na małe kawałki. Pieczarki umyć i drobno posiekać, szparagi pokroić ma 2-3 centymetrowe kawałki. Powyższe składniki wymieszać z majonezem, doprawić solą, pieprzem i ewentualnie sokiem z ananasa. Ugotowane na twardo jajka posiekać, pomidor pokroić w kostkę, dodać zieleninę i posypać sałatkę. Podawać po wychłodzeniu. 147.Sałatka strasburska 25 dag żółtego sera, 20 dag szynki, 1 kwaszony ogórek, 1 cebula, 1 kalafior, kwasek cytrynowy, olej, sól, zielenina, papryka Wymyty kalafior obgotować, osączyć, rozdzielić na różyczki i włożyć do zaprawy z kwasku, oleju i soli, pozostawić na 15 min. Ser zetrzeć na tarce, szynkę, ogórek i cebulę rozdrobnić, wymieszać. Odłożyć parę różyczek kalafiora, a pozostałe wymieszać ze wszystkimi składnikami, doprawić do smaku. Półmisek wyłożyć liśćmi sałaty, nałożyć masę serową, posypać posiekaną zieleniną i papryką. 148.Sałatka szopska Papryka 4 szt. (słodka), ser feta 25 dkg, ogórki 1, cebula 1, pomidory 3 szt., nać, papryka ostra, sól, olej (oliwa), ocet winny lub sok cytrynowy, oliwki 8 szt., czosnek 2 ząbki Paprykę, pomidory i ogórek pokroić na kawałki, nie obierać ze skórki, nawet ogórek (nie tzw. wąż) może być nie obrany. Cebulę kroimy w cienkie plasterki. Pokrojone jarzyny włożyć do miski, lekko osolić, dodać jedną pokrojoną ostrą paprykę, lub nieco ostrej papryki w proszku. Ser typu solan (FETA) zetrzeć na grubej tarce na jarzyny, lub drobno pokruszyć. Posypać pokrojoną natką z pietruszki, polać sosem vinaigrette. Przed polaniem sosem dodać posiekany lub przetarty czosnek. Można też składniki skropić sokiem z cytryny i połać oliwą. 149.Sałatka szynkowo-selerowa 250 g szynki, 250 g selera, 1 łyżka soku cytrynowego, 4 gruszki lub 4 brzoskwinie, 100 g łuskanych orzechów włoskich. Sos: 200 g majonezu, 1 łyżka soku cytrynowego, 2 lyzki śmietany, 1 łyżeczka musztardy, 1 łyżeczka miodu, 1 łyżeczka octu winnego, sol, pieprz biały. Seler obrac, umyc, pokroic w paseczki, zaląc mała ilością wody, dodać sok cytrynowy, gotować 5 min. Odcedzić, wystudzić. Szynkę pokroic w paseczki. Orzechy posiekać. Owoce umyc, obrac. Z gruszek usunąć gniazda nasienne a z brzoskwiń pestki. Każdy owoc przekroić na ćwiartki. Przygotować sos. Majonez wymieszać z sokiem cytrynowym i śmietana. Dodać musztardę, ocet, miód i przyprawy. Szynkę wymieszać z selerami i polowa orzechów. Przełożyć na półmisek. Przybrać ćwiartkami owoców, posypać reszta orzechów. 150.Sałatka śledziowa 1 600 g. ziemniaków, 250 g. filetów ze śledzi, duża cebula, sól, duże, kwaskowate jabłko, 5 konserwowych buraczków, 100 g. kiszonych ogórków, 150 ml. majonezu, 150 ml. chudego, naturalnego jogurtu, łyżka octu winnego, 2 łyżki z zalewy po buraczkach ( niekoniecznie ), szczypta białego pieprzu. Ziemniaki ugotować w mundurkach w osolonej wodzie przez 25-30 minut. Filety wymoczyć w zimnej wodzie, osuszyć, pokroić w kostkę. Cebulę obrać i pokroić w krążki, a obrane jabłko w kostkę. Buraczki osączyć, pokroić w kostkę, ogórki - w plasterki. Ziemniaki odcedzić, dokładnie wystudzić, obrać, pokroić w plasterki i delikatnie wymieszać z pozostałymi składnikami. Majonez wymieszać z jogurtem, octem i pieprzem. Jeśli sos będzie za mało kwaskowaty, dodać do smaku zalewę buraczaną. Sałatkę przełożyć na salaterkę i polać różowym sosem. 151.Sałatka śledziowa 2 2 solone śledzie, 4 ziemniaki, 4 małe buraki ćwikłowe, 2 jabłka, 2 jajka, 2 łyżki drobno posiekanej cebuli, 2 łyżki rozcieńczonego koncentratu buraczanego, pół szklanki śmietany. Śledzie oczyścić, zalać zimną wodą i moczyć 12 godzin. Obrać ze skóry i odfiletować. Buraki i ziemniaki ugotować, obrać z łupin i pokroić w kostkę. Dodać pokrojone jabłka, cebulę, koncentrat buraczany. Filety obłożyć warzywami, posypać ugotowanymi na twardo jajami i polać ubitą śmietaną. 152.Sałatka śledziowa 3 Pół słoika marynowanych śledzi, 2 cebule, 2 ogórki konserwowe lub kiszone, 2 jaja, ćwierć pęczka natki pietruszki, majonez, pieprz Śledzie pokroić w dwucentymetrowe kawałki, cebule i ogórki w małą kostkę. Dodać ugotowane na twardo jaja starte na tarce z dużymi otworami. Wsypać drobno pokrojoną natkę, dodać pieprz, zalać majonezem, wymieszać. Sałatkę przyrządzić kilka godzin przed podaniem. 153.Sałatka śledziowa 4 2 duże ziemniaki, 2 kiszone ogórki, 2 łyżki groszku, 1 cebula, 4 filety śledziowe, 2 łyżki oleju, 1 łyżka musztardy, sok z cytryny, sól, pieprz Ziemniaki ugotować, ostudzić, pokroić. Pokroić cebulę, ogórki, zmieszać z ziemniakami i odcedzonym groszkiem. Olej utrzeć z musztardą, dodać do smaku soli i pieprzu oraz soku z cytryny. Sałatkę skropić sosem, ułożyć na wierzchu zwinięte śledziowe fleciki. 154.Sałatka śledziowa 5 8 płatów śledziowych, ok. 30 dag pieczarek (koniecznie surowych), 3-4 ogórki konserwowe, 2-3 cebule, majonez, jogurt. Pieczarki obrać ze skorki (nie zaparzać, nie obgotowywać) wszystko pokroic na mniej więcej równe kawalki (kosteczka) dodać majonez i jogurt (pol na pol). Nie doprawiać. Śledzie najlepiej zamoczyć i zając się reszta składników. Gdy pokrojone, odsączyć śledzie i pokroic. Powinny się moczyć ok. 20 min. 155.Sałatka śledziowa 6 6 filetów śledziowych, 4 duże ziemniaki ugotowane w mundurkach, 4 ogórki konserwowe, 3 duże jabłka, 3 cebule, 1/2 słoika majonezu, sól, czarny pieprz, 1 łyżka posiekanego koperku, 2 jajka na twardo, 1 łyżeczka musztardy Ugotowane ziemniaki pokroić w kostkę. W podobnej wielkości kostkę pokroić umyte filety śledziowe, ogórki konserwowe, obrane jabłka i cebule. Składników nie mieszać. Z majonezu, musztardy, szczypty soli i pieprzu przygotować sos. W szklanym naczyniu układać na przemian wszystkie pokrojone składniki. Każdą warstwę przekładać sosem majonezowo-musztardowym. Wierzch posypać drobno posiekanym jajkiem ugotowanym na twardo i koperkiem. 156.Sałatka śledziowa 7 fasola 1 pusz. (czerwona), śledzie 25 dkg., nać 1 pęczek, cebula 1 szt. (mała), ziemniaki 1 szt. (lub jajko), ser żółty do dekoracji, majonez, pieprz Ziemniak, lub jajko ugotować i pokroić w kostkę. Dodać pokrojoną cebulkę i posiekaną pietruszkę. 157.Sałatka śledziowa z bananami śledzie 30 dkg. (filety), banany 2 szt., kapusta 1 mała (pekińska), majonez 4 łyżki, śmietana 2 łyżki, rodzynki 2 łyżki, curry 1 łyżeczka (łagodny), sól, pieprz, cukier Pokroić i wymieszać śledzie, banany i kapustę. Zalać przyrządzonym z pozostałych składników sosem. 158.Sałatka świąteczna 4 jabłka, sok z cytryny, 4 łyżki pokrojonego ananasa, 20 dag szynki, 20 dag żółtego sera, 1 butelka śmietany, 2 łyżki posiekanych orzechów włoskich albo migdałów, sałata Jabłka wymyć, obrać cienko, pokroić w paski, skropić sokiem z cytryny. Szynkę i ser pokroić w paski. Seler po umyciu i obraniu pokroić w cienkie paski lub zetrzeć na tarce o dużych otworach. Jabłka, szynkę i seler wymieszać, zalać śmietaną i przyprawić do smaku. Półmisek wyłożyć wymytymi listkami sałaty, na nich rozłożyć sałatę i posypać orzechami. 159.Sałatka tabbouleh 2 łyżki burghulu, 10 łyżek drobno posiekanej zielonej pietruszki, 2 lyzki świeżej posiekanej kolendry, 4 drobno pokrojone cebulki dymki, 1 drobno pokrojony mały ogórek, 1 łyżka świeżej, drobno posiekanej mięty, 4-8 łyżek soku z cytryny, 2 łyżeczki oliwy, sol, pieprz. Burghul moczyć przez 15 min. w dużej ilości wody. Cedzak wyłożyć ściereczką lub gaza i przecedzić przez nią burghul. Wyjac go wraz ze ściereczką, i odcisnąć pozostałość wody. Burghul przełożyć do miski, dodać posiekane jarzyny i zioła. Dobrze wymieszać. Dodać sol, pieprz oraz sok cytrynowy i dokładnie wymieszać. Następnie dodać polowe oliwy. Spróbować i jeśli potrzeba, dodać pozostałą oliwę, jeszcze trochę soli i pieprzu. Sałatkę można robić w różnych proporcjach. Jednym z wariantów jest użycie ziół i burghulu w jednakowych ilościach. 160.Sałatka tropikalna 6 plastrów ananasa, 2 pomarańcze, 50 g. rodzynek, 60 ml. soku ananasowego, łyżka miodu, sól, łyżka soku z cytryny, 2 łyżki oleju, szczypta imbiru. Ananasy wyjąć z puszki, dokładnie osączyć, pokroić na spore kawałki. Pomarańcze obrać i pokroić nad dużym talerzem żeby zebrać wyciekający sok. Rodzynki sparzyć. Gdy wystygną i obciekną, wymieszać z owocami. Sok z pomarańczy połączyć z ananasowym i cytrynowym. Dodać miód. Ukręcić razem wszystkie składniki i przyprawić. Gotowym sosem skropić owoce. 161.Sałatka vinaigrette 3-4 filety z solonych śledzi, szklanka ugotowanej fasoli, 3 jaja ugotowane na twardo, 3 ziemniaki ugotowane w łupinach, 15 dag ogórków kwaszonych, 25 dag cebuli, 10 dag grzybków marynowanych lub korniszonów, 2 ugotowane w łupinach buraki, 3 łyżki musztardy, 2-3 łyżki octu winnego, pół szklanki oliwy, sól, pieprz, cukier, 4-5 łyżek posiekanej zieleniny Filety ze śledzi pokroić w drobną kostkę. W ten sam sposób pokroić jaja na twardo, kwaszone ogórki, grzybki marynowane lub korniszony, ugotowane ziemniaki i buraki. Cebulę obrać, opłukać, pokroić w piórka, przesypując lekko solą i cukrem, skropić winnym octem. Na półmisku układać pasami składniki sałatki, jeden obok drugiego. Fasolę i ziemniaki oprószyć solą i pieprzem. Ziemniaki i śledzie posypać szczypiorkiem, fasolą i jaja zieloną pietruszką, buraki skropić octem i oprószyć solą z cukrem. Całość zalać sosem winegret. 162.Sałatka w sosie koperkowym główka sałaty, 4 pomidory, 6 młodych ugotowanych ziemniaków, 2-3 dymki zielona papryka, pęczek koperku, kilka czarnych oliwek, puszka tuńczyka w oleju, kilka filetów anchois, 4 jajka na twardo, ząbek czosnku, sól, pieprz, 3 łyżki octu winnego, 9 łyżek oliwy Czosnek obrać, posiekać, rozetrzeć z odrobiną soli. Pomidory umyć, 3 pokroić na cząstki, oprószyć solą, odstawić na 30 minut. Koperek umyć, posiekać. Połowę zalać octem winnym. Odstawić na 30 minut. Następnie przetrzeć przez gęste sito. Połączyć z oliwą, solą, pieprzem i czosnkiem. Dodać pozostały koperek. Wymieszać. Paprykę umyć, oczyścić, pokroić w paski. Sałatę umyć, pokroić. Dymki i ziemniaki obrać, pokroić w talarki. Tuńczyka podzielić na kawałki. Pomidory osączyć, przełożyć do salaterki. Dodać paprykę, ziemniaki, dymkę, sałatę, wymieszać. Jajka pokroić na ćwiartki, ułożyć na sałatce wraz z anchois, oliwkami, tuńczykiem o ozdobnie pociętym pomidorem. Polać sosem. 163.Sałatka warzywna z orzechami 400 g. ryżu, 3 marchewki, 3 pory, 400 g. selera, 100 g. siekanych orzechów włoskich, łyżka octu ziołowego, 2 łyżki soku z cytryny, sól, pieprz, 3 łyżki natki, 1/2 łyżeczki cukru, 5 łyżek oleju słonecznikowego. Ryż opłukać, gotować 15 minut w dużej ilości osolonej wody. Odcedzić. Marchewki i seler obrać, umyć, pokroić w słupki. Pory umyć, pokroić w krążki. Wymieszać, połączyć z ryżem, dodać orzechy, sól i pieprz. Z octu, soku z cytryny, cukru i oleju ukręcić sos. Polać nim warzywa i ryż. Wymieszać. Posypać drobno posiekaną natką. 164.Sałatka warzywno-owocowa 20 dag zielonego groszku lub 1 puszka groszku konserwowego, 6 mandarynek, 4 plasterki szynki, 4 łyżki majonezu, cukier, sól. Mandarynki umyć, obrać ze skórki i podzielić na cząstki. Każdą cząstkę przekroić na pół. Świeży zielony groszek ugotować w osolonej i lekko ocukrzonej wodzie, osączyć na sitku (groszek konserwowy tylko osączyć). Szynkę pokroić w kostkę. Składniki te połączyć w misce. Dodać majonez, szczyptę cukru, posolić do smaku i dokładnie wymieszać. 165.Sałatka wiedeńska 2 kwaśne jabłka, 2 kwaszone ogórki, 3-4 jaja na twardo, 1/2 szklanki, majonezu, sól, pieprz, łyżka posiekanej zieleniny Ogórki obrać, pokroić w drobną kostkę, osączyć z soku. Jabłka obrać, przepołowić, usunąć gniazda, pokroić w małą kostkę, wymieszać z ogórkiem. Jaja posiekać. Majonez wymieszać z zieleniną, doprawić solą i pieprzem. Wszystko razem wymieszać z majonezem. 166.Sałatka wielowarzywna po równej części: fasoli szparagowej, cebuli, papryki, kalafiora, pomidorów, kwaszonych ogórków Na zalewę na 1 l wody: pełną łyżeczka kwasu cytrynowego lub 1/4 szklanki 10-proc. octu, łyżka cukru, sól. Całe strąki fasoli obgotować przez około 8 min, odcedzić pokroić na mniejsze kawałki. Cebulę pokrojoną w krążki obgotować bardzo krótko, odcedzić. Obgotować kalafior. Paprykę włożyć w całości do wrzącej wody, obgotować, wyjąć, przelać zimną wodą. Po oddzieleniu nasion pokroić w krążki. Pomidory oraz ogórki pokroić w krążki. Zagotować wodę z cukrem i solą, dodać kwas cytrynowy lub ocet. Nalać do słoików do 1/3 wysokości zalewy. Układać warstwami przygotowane warzywa. Słoje zamknąć i wstawić na 25 min do pasteryzacji. 167.Sałatka wiosenna 10 dag fasolki szparagowej, 1 mały kalafior, sól, 1 pęczek rzodkiewek, 1 główka sałaty, 1/2 pęczka młodych marchewek, 1 jabłko, 2 ogórki kwaszone lub 1 ogórek świeży, pieprz, cukier, posiekany szczypiorek, kilka łyżek śmietany Fasolkę szparagową i kalafior oczyścić, opłukać, ugotować w osolonej wodzie, odcedzić, ostudzić. Fasolę pokroić w skośne kawałki, kalafior podzielić na drobne różyczki lub pokroić na drobne cząstki. Rzodkiewki opłukać, osączyć, pokroić w talarki. Sałatę opłukać. Marchewki, jabłko i ogórek opłukać, obrać i pokroić w kostkę. Wszystkie składniki wymieszać. Przyprawić do smaku solą, pieprzem, cukrem. Ułożyć na liściach sałaty. Zalać śmietaną, wymieszać ze szypiorkiem. Podawać jako przystawkę do mięs, ryb, potraw mącznych. 168.Sałatka włoska 4 pomidory, oliwa, ocet, sól, pieprz, ogórek, 2 papryki, 10-15 dag pieczarek, 1-2 łyżki posiekanej zieleniny, 2 jaja na twardo, sałata Sos: 3/4 szklanki oliwy lub oleju, sok z cytryny lub 3 łyżki octu, roztarty ząbek czosnku, sól, pieprz, 2 łyżeczki posiekanego kwaszonego ogórka Oliwę, sok z cytryny lub ocet wlać do słoika twist, włożyć czosnek, ogórek, doprawić do smaku solą i pieprzem, mocno zakręcić wieczko, wstrząsać przez 45 sek., wstawić do lodówki. Kolejno przygotować jarzynki: pomidory podzielić na ćwiartki, włożyć do miski, pokropić oliwą, octem, posypać solą i pieprzem, lekko wymieszać, odstawić. Ogórek obrać, pokroić na cienkie plasterki, przełożyć do oddzielnej miski, doprawić jak pomidory. Paprykę wymyć, osuszyć, ściąć część nasady razem z szypułką, usunąć nasiona, pokroić w kostkę, umieścić w kolejnej misce, postąpić dalej jak z pomidorami i ogórkami. Oczyszczone grzyby wypłukać, osuszyć, pokroić na cienkie plasterki, wymieszać z małą ilością octu, oliwy, z solą i pieprzem, odstawić. Przed samym podaniem ułożyć 4 gniazda sałaty, na każdym z nich ułożyć jedną z jarzynek: pomidory, ogórki, paprykę i grzyby. Przybrać ćwiartkami jaj, polać sosem. 169.Sałatka z Barcelony Główka sałaty, 2-3 pomidory, 2 papryki, 2 jaja na twardo, sos winegret Sałatę wypłukać, osączyć, osuszyć, wyłożyć na talerz. Pomidory pokroić w kostkę, paprykę w paseczki, jaja w ćwiartki. Jarzynki i jaja ułożyć na sałacie, pokropić sosem winegret. 170.Sałatka z Florydy 1 szklanka ananasa, 1 seler, 30 dag żółtego sera, 4 łyżki orzechów włoskich, 1/2 szklanki jogurtu lub kefiru, 2-3 łyżki majonezu, sól, cukier, sałata Osączone plastry ananasa pokroić w małe kawałki. Ser pokroić w drobną kostkę lub zetrzeć na tarce. Seler wymyć, obrać, opłukać, zetrzeć na tarce. Ananas, ser i seler wymieszać, dodać jogurt i majonez, połączyć, doprawić do smaku, posypać orzechami. Przybrać sałatą. 171.Sałatka z awokado 1 1 dojrzałe awokado, 1/2 słoika papryki konserwowej lub 2 pomidory, 1/2 słoiczka czarnych oliwek bez pestek, 40 dag pieczonego kurczaka albo szynki czy innego mięsa, 5 dag sera pleśniowego, kilka orzeszków indyjskich, natka pietruszki, sól, pieprz, 3 łyżki oliwy z oliwek, sok z cytryny lub ocet winny. Awokado obrać, wyjąć pestkę, pokroić w kostkę, natychmiast skropić sokiem z cytryny, pokroić w kostkę mięso, paprykę lub pomidory i oliwki. Wszystkie składniki dokładnie wymieszać. Ser rozetrzeć, wymieszać z oliwą i sokiem z cytryny, przyprawić do smaku solą i pieprzem. Sosem polać sałatkę, posypać orzeszkami, udekorować gałązkami natki pietruszki. Sałatkę można podać w jednym większym naczyniu lub na mniejszych talerzykach. 172.Sałatka z awokado 2 Cebulka, ogórek zielony, awokado, oliwki i sos vinegret, trochę sałaty Wymieszać i schłodzić 173.Sałatka z awokado 3 Schłodzony kawałek pieczonego kurczaka pokrojony w kostkę, do tego pokrojone ze dwa awokado, zmieszane z majonezem i przyprawami. Można tym posmarować bagietkę i wcinać z sałatka pomidorowa. 174.Sałatka z bakłażanów (grecka) 1 kg bakłażanów, 1 duża cytryna, 250 ml oliwy, 1 mała cebula, 1 pęczek siekanej zielonej pietruszki, sol, pieprz. Bakłażany ponakłuwać widelcem i ułożyć w żaroodpornym naczyniu. Wstawić je do średnio nagrzanego piekarnika i zapiekać 1,5 godz. Wyjac z piekarnika, obrac ze skory, ostudzić i posiekać. Przełożyć do dużego naczynia, dodać posiekana cebule, sol, pieprz i zielona Pietruszke. Dolewać małymi porcjami oliwę i sok wyciśnięty z cytryny. wymieszać na równomierna masę. Sałatkę podawać oziębioną, przybrana oliwkami, zielona pietruszka, pomidorami lub pasta pomidorowa. 175.Sałatka z bakłażanów (żydowska) 4 średnie bakłażany, 1 główka czosnku, 1 łyżeczka kminku, 1 łyżeczka papryki, 4 lyzki octu winnego, 2 lyzki oliwy z oliwek, 10 łodyżek natki pietruszki, sol, pieprz. Odciąć końce, bakłażany pokroic w kostkę, włożyć do garnka z woda, posolić i gotować na małym ogniu 10-15 min. Pozostawić pod przykryciem. Do naczynia wlać ocet i oliwę, dodać pieprz, przyprawy, roztarty czosnek i posiekana Pietruszke, dobrze wymieszać i ubić widelcem. Bakłażany odcedzić, położyć na półmisek, polać sosem. Podąć cieple. 176.Sałatka z bananów 40 dag bananów, 25 dag jabłek, 15 dag pomidorów, 10 dag majonezu, 30 ml wina białego, sól, pieprz, sok z cytryny Banany obrać. Jabłka umyć, obrać, wydrążyć z gniazd nasiennych, pokroić w kostkę razem z bananami i pomidorami, wymieszać z majonezem i winem, doprawić. 177.Sałatka z białej fasoli i tuńczyka 200 g suchej fasoli "Jaś", 1 cebula, 1 puszka tuńczyka, 10 oliwek. Sos: 3 łyżki oliwy, 1 łyżka octu winnego, 1 ząbek czosnku, 1 łyżeczka majeranku, sol, pieprz. Fasole umyc, przebrać, moczyć w dużej ilości zimnej wody 12 godz. Gotować w tej samej nieosolonej wodzie bez przykrycia 15 min. Odcedzić, zaląc gorącą woda, przykryć i gotować ok. 1,5 godz. W połowie gotowania lekko osolić. Tuńczyka po wyjęciu z puszki odsączyć na sicie, rozdrobnić widelcem na małe kawałki. Fasole odcedzić. Z oliwek wyjac pestki. Cebule obrac, umyc, drobno posiekać, sparzyc wrzatkiem. Przygotować sos. Ząbek czosnku rozgnieść z solą i pieprzem, dodać ocet, oliwę i majeranek. Dobrze wymieszać. Przełożyć do salaterki fasole, cebule i tuńczyka. Zalać sosem i wstawić na 2godz. do lodówki. Przed podaniem przybrać oliwkami. 178.Sałatka z białej kapusty Główka kapusty, 4 ogórki kiszone lub korniszony, 2 pomidory, 10 dag sera owczego: solanu lub bryndzy, natka, 1/2 kubka śmietany kremówki, sól, pieprz. sos: 6 łyżek oleju lub oliwy, łyżeczka musztardy, 2 łyżki octu winnego lub soku z cytryny, pół strączka ostrej papryczki, 2 łyżki posiekanych ziół ( pietruszka, szczypiorek, trybulka, estragon), sól, pieprz. Kapustę umyć, poszatkować. Wrzuć do osolonego wrzątku, gotować przez 5 -6 minut, osączyć. Ogórki pokroić w krążki. Pomidory umyć, przekroić na pół, usunąć pestki, pokroić w kostkę. Ser pokruszyć. Wszystkie składniki włożyć do dużej miski, ewentualnie dosolić, dodać trochę białego pieprzu, wymieszać. Sałatkę przełożyć do salaterki. Polać śmietaną i posypać drobno posiekaną natką. Ocet lub sok z cytryny wymieszać z solą i pieprzem, następnie ubijając trzepaczką do piany dodać stopniowo oliwę i musztardę. Sos mieszać tak długo, aż wszystkie składniki dokładnie się połączą. Dodać bardzo drobno posiekaną papryczkę i zioła, sól i pieprz. Wymieszać. Sos podać osobno. 179.Sałatka z bobu 30 dag młodego bobu, 6 pieczarek (20 dag), 1 cytryna, 1/2 szklanki majonezu lub 3 łyżki oleju, 2 łyżki natki pietruszki, 2 łyżki wytrawnego wina, 2 łyżki świeżej bazylii, 1 łyżka sosu sojowego, pieprz, sól. Bób opłukać, ugotować w osolonej wodzie, ostudzić i zdjąć skórkę. Pieczarki oczyścić, umyć, osączyć i pokroić na plasterki. Cytrynę wyszorować, umyć mydłem, sparzyć i pokroić na cienkie plasterki, a następnie każdy plasterek na ćwiartki. Składniki wymieszać. Dodać pietruszkę i bazylię. Majonez połączyć z sosem sojowym i winem. Polać sałatkę i wymieszać. Doprawić solą i pieprzem. 180.Sałatka z brokułów Brokuły 1 wiązka, pomidory 2 szt., jajka 1 szt., szczypior, majonez 4 łyżki, czosnek 2 ząbki, cytryna 0.5 szt., sól , pieprz, cukier szczypta Ugotować krótko brokuły, ściąć kwiat do salaterki. Dodać: pomidory pokrojone w ósemki, szczypior posiekany, utarte drobno jajko. Całość zalać sosem majonezowym (majonez, czosnek, cytryna, sól, pieprz, cukier). 181.Sałatka z brokułów w sosie czosnkowym brokuly, 2-3 ząbki czosnku, 2 śmietana gęsta ok. 18%, sol, łyżeczka octu (może być tez majonez). 182.Sałatka z brzoskwini brzoskwinie 4 połów, kukurydza 1 puszka, czosnek 1 ząbek, musztarda do smaku, majonez Składniki pokroić i wymieszać. 183.Sałatka z buraków 1 90g buraków, 25g jabłek, 5g chrzanu, 5g oleju, 3g cukru, kwasek cytrynowy, sól Buraki ugotować lub upiec w skórce, schłodzić, obrać, rozdrobnić w cienkie słupki. Chrzan i jabłka obrać, zetrzeć na tarce, wymieszać z burakami i pozostałymi dodatkami. 184.Sałatka z buraków 2 Buraki ćwikłowe 3 szt., cebula 1 mała, kukurydza 1 puszka, groszek zielony 1 puszka, jajka 5 szt., majonez, sól Buraki i jajka ugotować, obrać i pokroić. Wszystkie składniki wymieszać. 185.Sałatka z buraków ćwikłowych i dorsza 0,5 kg małych jędrnych buraków ćwikłowych zalewamy - po dokładnym umyciu osolonym wrzątkiem, tak by były nim "na palec" pokryte. Do wrzątku dodajemy 1/3 łyżeczki kminku oraz 3 łyżki octu, (aby buraki zachowały barwę). Gotujemy, licząc od momentu zagotowania, 60-70 minut. 50-60 dag ugotowanych w esencjonalnym wywarze z jarzyn filetów z dorsza dzielimy po ochłodzeniu na cząstki. Ugotowane i ochłodzone po ugotowaniu buraki cienko obieramy i po przepołowieniu kroimy na cienkie plastry. 2 konserwowe ogórki i duże kwaśne jabłko kroimy w kostkę. 5 dag wyłuskanych orzechów włoskich rozkruszamy niezbyt drobno. Po delikatnym wymieszaniu wszystkich składników sałatki, całość zalewamy marynatą, przygotowaną z małego słoiczka majonezu, 4 łyżek kwaśnej śmietany lub jogurtu i drobno posiekanej sporej cebuli. Marynatę w razie potrzeby doprawiamy, dodając łyżeczkę sproszkowanej słodkiej papryki, szczyptę cukru i - jeśli chcemy - nieco soku cytrynowego. Sałatka powinna dojrzewać, co najmniej przez godzinę w lodówce. Podając, dekorujemy ją posiekanym koperkiem i ugotowanymi jajami. 186.Sałatka z buraków i fasoli 1 30 dag buraków, 1 puszka białej fasoli /40 dag/, 2 ogórki kwaszone /15 dag, 1 mały por, 3 łyżki oleju, 1 łyżka octu winnego, 2 łyżki natki pietruszki, cukier, sól, pieprz Buraki wyszorować szczoteczką pod bieżącą wodą, ugotować w posolonym wrzątku, ostudzić, obrać i pokroić w słupki. Fasolę osączyć z zalewy. Ogórki obrać i pokroić w słupki. Por przeciąć wzdłuż dokładnie umyć i pokroić ukośnie w piórka. W misce połączyć olej, ocet, sól, cukier, pieprz i natkę pietruszki. Dodać pozostałe składniki, wymieszać i odstawić w chłodne miejsce na 1 godzinę. 187.Sałatka z buraków i fasoli 2 5 buraków, puszka białej fasoli, 3 jabłka, ząbek czosnku, sok z cytryny, 2 łyżki oleju, 2 łyżki majonezu sałatkowego, 3 liście sałaty, sól, pieprz, koperek Buraki wyszorować, ugotować, obrać ze skórki i pokroić w kostkę. Fasolę osączyć z zalewy. Buraki wymieszać z jabłkiem i fasolą. Doprawić do smaku solą i pieprzem. Olej wymieszać z sokiem z cytryny i zmiażdżonym czosnkiem. Sosem polać sałatkę. Przełożyć na półmisek wyłożony liśćmi sałaty, polać majonezem. Udekorować koperkiem. 188.Sałatka z buraków i fasoli 3 4 średnie buraczki, 3 jabłka, puszka białej fasoli, 2-3 jajka na twardo, 2-3 ząbki czosnku, majonez, sól, pieprz, cukier, sok z cytryny Ugotować buraczki, ostudzić, obrać, pokroić w drobną kostkę. W taką samą kostkę pokroić jabłka i jajka. Fasolę odsączyć. Czosnek rozetrzeć z solą. Warzywa wymieszać. Dodać kilka łyżek majonezu, czosnek, sól, pieprz, cukier Doprawić sokiem z cytryny. 189.Sałatka z cykorii 25 dag cykorii, kwaśne jabłko, kwaszony ogórek, 15 dag kiełbasy szynkowej, pół szklanki groszku konserwowego, 3 łyżki majonezu, sól, cukier, łyżka grubo posiekanego szczypiorku, papryka lub pomidor do dekoracji Cykorię oczyścić z nadpsutych liści, odciąć piętkę, wydrążyć gorzki głąb. Opłukać, dokładnie osączyć i pokroić na kawałki długości około 1 cm. Umyte jabłko cienko obrać ze skórki, przekroić na pół, wydrążyć gniazdo nasienne i pokroić w kostkę. Ogórek obrać ze skórki i zetrzeć na tarce lub pokroić w kostkę. Kiełbasę pokroić na małe kawałki. Cykorię wymieszać z jabłkiem, ogórkiem, kiełbasą i osączonym groszkiem. Doprawić do smaku solą i cukrem. Połączyć z majonezem. Posypać posiekanym szczypiorkiem. Udekorować paskami papryki lub cząstkami pomidora. 190.Sałatka z fasoli 2 szklanki fasoli, 1 cebula, ogórek konserwowy, 2 łyżki musztardy, 1/2 szklanki majonezu, łyżka śmietany, 3 ząbki czosnku, 4 łyżki posiekanej zieleniny, ocet, sól, pieprz, cukier Cebulę drobno posiekać i od razu wymieszać z łyżką majonezu. Czosnek obrać, opłukać, posiekać i rozetrzeć z solą na miazgę, wymieszać z musztardą i majonezem, dodać śmietanę. Ogórek pokroić w cienkie paseczki wymieszać z ugotowaną, ostudzoną i odcedzoną fasolą, cebulą i sosem, dodać posiekaną zieleninę. Przyprawić do smaku solą, octem, cukrem i pieprzem. 191.Sałatka z fasolki szparagowej 30 dag fasolki szparagowej, 1 cebula /10 dag/, 2 ząbki czosnku, 4 łyżki oliwy, 1 łyżka octu winnego, 1 łyżka łagodnej musztardy, 2 łyżki posiekanej natki pietruszki, sól, pieprz Fasolkę umyć, koniuszki strąków odciąć, a strąki przekroić na pół, ugotować w posolonym wrzątku. Osączyć i ostudzić. Cebulę i czosnek obrać i opłukać. Cebulę drobno pokroić, a czosnek zmiażdżyć i rozetrzeć z solą. W misce wymieszać musztardę z octem dolewając stopniowo oliwę. Dodać natkę, czosnek z cebulą oraz fasolkę. Doprawić solą i pieprzem. Sałatkę wymieszać i schłodzić w lodówce. 192.Sałatka z gotowanych porów 12 porów, sól, sos winegret, posiekany szczypiorek Pory opłukać pod bieżącą wodą, odciąć korzenie i ciemne liście, raz jeszcze dokładnie wypłukać. Zalać lekko osoloną wodą, gotować na średnim ogniu 15-20 min. Pory dokładnie osączyć, polać sosem winegret, odstawić na godzinę, odcedzić sos, ułożyć na salaterce, posypać szczypiorkiem, pokropić sosem. 193.Sałatka z gruszek 5 - 7 gruszek, 5 cebul, 2 marchewki, śmietana, czosnek, ser, majonez Ugotować 5-7 dojrzałych gruszek o średnim wymiarze w lekko słonej wodzie. 5 cebul natrzeć na drobnej tarce i zmieszać z drobno porąbanym czosnkiem. Podsmażyć ze śmietaną pociętą w słomkę marchewkę. Zmieszać razem, marchewkę, cebule i zasypać tym pokrajane na kawałki gruszki. Dobrze wymieszać, dodać majonez a z góry posypać tartym serem. 194.Sałatka z jabłek i truskawek 2 jabłka, 2 szklanki truskawek, 2 łyżki octu, 2 łyżki wody, łyżka miodu, 2 łyżki oleju, listki sałaty Wymieszać ocet, wodę, miód i olej. Jabłka pokroić w kostkę średniej wielkości. Truskawki przepołowić. Owoce wymieszać z przygotowanym sosem. Sałatkę ułożyć na listkach sałaty. 195.Sałatka z jabłkiem i szynką 4 pomidory pokrojone w ćwiartki, sól i świeżo zmielony pieprz, 1 jabłko bez pestek i pokrojone w plasterki, sok z jednej cytryny, 2 plasterki gotowanej szynki, 150 g śmietanki lub chudego jogurtu, 1 zgnieciony ząbek czosnku, 1 ogórek obrany ze skórki i pokrojony w plasterki, 2 posiekane szalotki, 1 łyżeczka natki pietruszki, 1 łyżeczka posiekanego estragonu Pomidory posyp odrobiną soli, a jabłka skrop sokiem z cytryny, aby nie ściemniały. Zwiń szynkę w rulonik i pokrój w plasterki. Wymieszaj śmietankę lub jogurt z czosnkiem, sokiem z cytryny, pieprzem i solą. Ułóż na talerzu plasterki jabłka, pomidory i ogórek, polej śmietaną, a na wierzchu ułóż "ślimaczki" z szynki. Wszystko posyp posiekaną szalotką, natką pietruszki i estragonem. 196.Sałatka z jaj nadziewanych po bosforsku 2 szklanki startego żółtego sera, 6 jaj na twardo, sól, pieprz, półtorej łyżeczki musztardy, łyżeczka startego chrzanu, szklanka sosu jogurtowego, 2 łyżki posiekanych korniszonów, łyżeczka maku, 2 pomidory, listki sałaty Wymyte, osuszone listki sałaty ułożyć na 4-6 talerzach. Usypać stożki z sera na środkowych listkach każdego z talerzyków. Jaja przepołowić, usunąć żółtka. Żółtka przetrzeć przez sito, wymieszać z musztardą, chrzanem i korniszonami, makiem i 3-4 łyżkami sosu jogurtowego. Farszem wypełnić białka. Faszerowane jaja ułożyć dookoła stożków z sera, polać sosem, przybrać ćwiartkami pomidorów. 197.Sałatka z jaj nadziewanych po bosforsku 2 szklanki startego żółtego sera, 6 jaj na twardo, sól, pieprz, półtorej łyżeczki musztardy, łyżeczka startego chrzanu, szklanka sosu jogurtowego, 2 łyżki posiekanych korniszonów, łyżeczka maku, 2 pomidory, listki sałaty Wymyte, osuszone listki sałaty ułożyć na 4-6 talerzach. Usypać stożki z sera na środkowych listkach każdego z talerzyków. Jaja przepołowić, usunąć żółtka. Żółtka przetrzeć przez sito, wymieszać z musztardą, chrzanem i korniszonami, makiem i 3-4 łyżkami sosu jogurtowego. Farszem wypełnić białka. Faszerowane jaja ułożyć dookoła stożków z sera, polać sosem, przybrać ćwiartkami pomidorów. 198.Sałatka z jajek (Egg Salad) Ugotuj 3 jajka na twardo, posiekaj je w kostkę, posiekaj małą cebule, dodaj łyżkę lub dwie majonezu jak lubisz dodaj pieprzu lub papryki zmieszaj i masz to, co amerykanie nazywają egg salad, czyli sałatkę z jajek. Możesz to jeść z pieczywem, lub nałożyć na posmarowany masłem chleb. 199.Sałatka z jajek z kalarepą 3 jajka ugotowane na twardo, 20 dag ugotowanej kalarepy, 4 łyżki zieleniny, 10 dag jabłek, 3/4 szklanki kefiru, sok z cytryny lub ocet, sól, pieprz Jajka obrać ze skorupek, drobno pokroić. Ugotowaną kalarepę pokroić w kostkę, wyłożyć na salaterkę, obłożyć dookoła jajkami, oprószyć solą i pieprzem. Kalarepę skropić sokiem z cytryny lub octem. Jabłko umyć, obrać, zetrzeć na tarce, wymieszać z kefirem i zieleniną, przyprawić do smaku solą. Sałatkę polać sosem. 200.Sałatka z jajek z oliwkami 6 jajek ugotowanych na twardo, 1 łyżka stołowa masła, 1 łyżka stołowa śmietany, 1/2 łyżeczki od herbaty, musztardy, szczypta ostrego czerwonego pieprzu(cayenne), sol, posiekane oliwki (zielone lub czarne) Przepołowić jaja, rozmieszać żółtka z masłem, śmietaną, musztarda, pieprzem i solą. Dodać posiekane oliwki. Napełnić białka ta mikstura i podawać na zielonej sałacie przybrane rzodkiewkami. Mozna zastąpić musztardę ketchupem, albo podwoić proporcje i układać na przemian, różowe połówki i żółte. 201.Sałatka z kalafiora 1 1 kalafior, 1/2 szklanki mleka, 3/4 butelki jogurtu lub kefiru, 1-2 strąki papryki, 2 łyżki oleju, sól, cukier, 15 dag pieczarek, 1 łyżeczka margaryny, zielenina Kalafior oczyścić z liści, opłukać, włożyć na 20 min. do zimnej, osolonej wody, ponownie opłukać, włożyć do wrzącej, osolonej i posłodzonej wody z dodatkiem mleka, ugotować. Uważać, aby nie był zbyt miękki. Po ugotowaniu kalafior osączyć, ostudzić, rozdzielić na pojedyncze różyczki. Paprykę pokroić w paski. Jogurt wymieszać z olejem, solą i szczyptą cukru. Pieczarki oczyścić, opłukać, pokroić w plasterki i udusić na tłuszczu. Kalafior połączyć z papryką i sosem, doprawić do smaku, posypać pieczarkami. Posypać zieleniną. 202.Sałatka z kalafiora 2 1 duży kalafior zetrzeć na tarce jarzynowej z dużymi oczkami, dodać 4-5 zabkow czosnku, jeden mały jogurt, trochę majonezu, posolić, popieprzyć. 203.Sałatka z kalafiora 3 Kalafior 1 główka, kukurydza 1 puszka, pomidory 2 szt., cebula 1 szt. (mała) czosnek 2 ząbki, majonez 2 łyżki, oliwa 2-3 łyżeczki, musztarda 1 łyżeczka, kwasek cytrynowy szczypta Kalafior krótko gotowany, kukurydza, posiekana cebula, wyciśnięty czosnek, pokrojony pomidor, majonez - wszystkie składniki wymieszać. Sos: oliwa, musztarda, kwasek cytrynowy. Sosem zalać sałatkę.

Tajne przepisy: Arch Deluxe™ THE SECRET SAUCE: 1 tablespoon mayonnaise 1/2 teaspoon Grey Poupon Specialty peppercorn mustard Ingredients: 1 sesame seed hamburger bun (potato roll style with split crown) 1/4 pound Topps beef patty 1 slice American cheese 1-2 tomato slices 1-2 lettuce leaves, chopped 1 Tablespoon ketchup 1 Tablespoon chopped white onion McDonald's hamburger seasoning COOKING: 1. In a small bowl, mix together the mayonnaise and the Dijon mustard. Set aside. This is the secret sauce. 2. Toast the face of each of the buns on a griddle as described in all other recipes. 3. Follow Quarter-Pounder cooking instuctions for the beef patty. 4. Dress your BUN in the following order: On the crown (top bun) special sauce ketchup onions lettuce tomato cheese 5. Add the cooked beef patty then the toasted heel. Makes 1 Arch Deluxe® If you want an Arch Deluxe with bacon, pre-cook some thick sliced Hormel® pepper bacon, breaking one slice per burger in half. Lay the halves side by side on top of the cheese before adding the meat. (Or just use thick sliced bacon, adding a dash of pepper when cooking.) BIG MAC™ Special Sauce Ingredients: 1/4 cup KRAFT Miracle Whip 1/4 cup mayonnaise 2 Tablespoons,heaping, WISHBONE deluxe french salad dressing (the orange stuff) 1/2 Tablespoon HEINZ sweet relish 2 teaspooons, heaping, VLASIC dill pickle relish (Heinz dill relish also works) 1 teaspoon sugar 1 teaspoon dried, minced onion 1 teaspoon white vinegar 1 teaspoon ketchup 1/8 teaspoon salt Mix everything very well in a small container. There better be no streaks! Microwave 25 seconds, and stir well again. Cover, and refrigerate at LEAST 1 hour before using.( to allow all of the flavors to "meld". ) Makes nearly 1 cup...enough for about 8 Big Macs™. Cooking your BIG MAC™ INGREDIENTS: (this is a per sandwich recipe) 1 -regular sized sesame seed bun 1 -regular sized plain bun 2 -previously frozen regular beef patties 2 -tablespoons Big Mac sauce 2 -teaspoons reconstituted onions 1 -slice real American cheese 2 -hamburger pickle slices 1/4 Cup -shredded iceberg lettuce COOKING: Discard the crown half of the regular bun, retaining the heel. The cooking method for the Big Mac™ is basically the same as the regular burgers, only the bun toasting method is slightly different. In the Big Mac's case you toast the bottom (heel) first. Do this along with the extra heel. (this will be your middle bun.) Cook the two-all-beef-patties just like the regular burgers. After the bun parts are toasted, put 1 tablespoon of "Mac sauce" on each of the heels.(toasted side.) Then add 1/8 cup shredded lettuce to each.On the true bottom bun, place one thin slice of American cheese on top of the lettuce. On the extra "heel", the middle bun, place two pickle slices on top of the lettuce. Toast the "crown" (top) of the bun also. When the meat patties are done, place them one at a time on both prepared buns. Stack the middle bun on top of the bottom bun, and put the crown on top. For proper "aging", or "Q-ing", ...wrap the finished Big Mac® in a 12"x18" sheet of waxed paper as follows: 1...Center the burger, right side up, on the waxed paper. Fold the "long" ends of the paper up over the top. (It will resemble a tube with the burger in the center.) 2...Fold the two remaining ends underneath. Wrap snug, but don't squish it like the regular burgers. 3...Let sit 5-8 minutes, allowing the flavors to "meld". 4...Microwave, still wrapped, 15 seconds on high. ....Enjoy an AWESOME Big Mac® Sandwich! Big X-Tra® INGREDIENTS: 1 large sesame seed bun (4 3/4-inch diameter) 1/3 pound ground chuck Lawry's® seasoned salt McDonald's hamburger seasoning 1 Tablespoon ketchup 1 Tablespoon mayonnaise 1 Tablespoon chopped white onion 3 HEINZ™ Genuine dill slices 1/2 cup chopped iceberg lettuce 1 large tomato slice, or two small ones COOKING your BIG X-TRA™: 1. Form the ground chuck into a large, thin patty on wax paper. Make it approximately 5 1/2 to 6 inches in diameter. Freeze this patty for a couple hours before cooking. (You may consider making some in advance, freezing for future use.) 2. Toast the faces of the hamburger bun as directed in the Quarter Pounder recipe. 3. Grill the frozen patty on a 400 degree griddle for 2-3 minutes per side. Sprinkle one side with seasoned salt and the other side with McDonald's hamburger seasoning. (recipe is located under Regular Hamburgers plus special instructions.) 4. Dress the crown (top bun) in the following order: ketchup mayonnaise onion pickle lettuce tomato *cheese (optional) 5. Add the cooked patty then the toasted heel (bottom bun) 6. Wrap the Big X-TRA™ in a 12"x16" sheet of wax paper, let sit 3 minutes, then microwave on high for 10 seconds. Serve. Makes 1 Big X-tra®. McDonald's® Chicken McNuggets™ SPECIAL TOOLS: Deep fryer Ingredients: vegetable oil (in fryer) 1 egg 1 cup water 2/3 cup all-purpose flour 1/3 cup tempura mix (or 1/3 cup flour for a total of 1 cup if tempura mix is unavailable) 2 teaspoons salt 1 teaspoon onion powder 1/2 teaspoon Accent® 1/4 teaspoon pepper 1/8 teaspoon garlic powder 4 chicken breast filets, each cut into 6-7 bite sized pieces. Cooking your McNuggets™ 1. Beat the egg and then combine it with 1 cup water in a small, shallow bowl. Stir. 2. Combine the flour, salt, Accent®, pepper, onion powder and garlic powder in a one gallon size zip lock bag. 3. Pound each of the breast filets with a mallet until about 1/4-inch thick. Trim each breast filet into bite sized pieces. 4. Coat each piece with the flour mixture by shaking in the zip lock bag. 5. Remove and dredge each nugget in the egg mixture, coating well. Then return each nugget to the flour/seasoning mixture. Shake to coat. Put nuggets, bag and all, in the freezer for at least an hour. Cover and refrigerate remaining egg mixture. 6. After freezing, repeat the "coating" process. 7. Preheat oven and large cookie sheet to 375° 8. Deep fry the chicken McNuggets™ at 375° for 10-12 minutes or until light brown and crispy. (cook only about 9 at a time.) 9. Drain on paper towels 3-5 minutes. 10. Place deep-fried nuggets on preheated cookie sheet in oven and bake another 5-7 minutes. 11. Serve with your favorite McDonald's dipping sauce. Egg McMuffin® This is a PER sandwich recipe: Ingredients: 1 large grade A egg 1 english muffin butter, REAL butter 1 slice American cheese (real...not processed cheese food) 1 slice Canadian bacon 1 "12x12" sheet of wax paper Non Stick Cooking Spray SPECIAL TOOLS: You need an egg ring. Find one at you're favorite cooking specialty store. COOKING your Egg McMuffin: 1- Pre-heat an electric griddle to 275 degrees. Toast your english muffin by laying both sides face down on the griddle and applying pressure. This takes about 1 to 1.5 minutes. (they should be medium brown) Set aside. 2- Lay your egg ring on the pre-heated grill. Spray with Pam to prevent sticking. Crack the egg and pour into egg ring on the grill. Poke the yolk with a sharp instrument so it flows. 3- Butter both toasted halves of the english muffin liberally with melted butter. Put a slice of American cheese on the bottom half. 4- About 2 1/2 minutes after you started cooking the egg, the whites should firm up, and the yolk should still be a bit "liquidy". Carefully remove the ring, leaving the egg on the griddle. (you may have to "slice" around the edges if it sticks) 5- Very carefully turn the egg over, and lay one slice of Canadian bacon on the griddle. 6- After about 30-45 seconds, "flip" the Canadian bacon, and remove the egg, placing it on the bottom half (cheesed half) of the english muffin. 7- Put the Canadian bacon on top, and cover with the top of the english muffin. 8- Wrap in pre-cut wax paper just like the hambugrer recipes. Let stand 5 minutes, then microwave 12 second on high, and eat. ********************************************************* Filet~O-Fish® You'll need a DEEP-FRYER for this one. (this is a per-serving recipe. Multiply everything by each serving needed.) Fish patty can also be baked per package directions. 1 Van de Camps frozen breaded whitefish patty* 1 small, regular hamburger bun 1 Tablespoon prepared tartar sauce 1/2 slice real American cheese dash salt 1 12"x12" sheet of waxed paper (to wrap) **use any square whitefish patty not extra crisp, like Mrs. Pauls, or even the store brand. (as with the burgers, pre-heat your oven to warm. This is your warming "bin".) Pre-heat you fryer to 375-400 degrees. After its ready, cook fish 3-5 minutes until done.(do NOT thaw first.) Remove and add a dash of salt. In the old days, the bun was quick warmed using a steamer. We'll use the microwave. Microwave the bun about 10 seconds, until hot and steamy. (Do NOT toast the bun) Add about 1 Tablespoon of prepared tartar sauce to crown side of the bun. Place the cooked fish filet on top, add 1/2 slice american cheese centered on the fish, and add heel of the bun. Wrap in a 12"x12" sheet of waxed paper and warm in oven's lowest setting for 8-10 minutes. Dig into a fabulous Filet~0-Fish! ****************ONCE AGAIN**************** An alternate "Q-ing" method would be to wrap the sandwich tightly in wax paper, let sit for 5 minutes, and microwave on high for 15 seconds (while still wrapped.) In fact, you can use this method on ALL of the burger recipes on this site, with the exception of the McD.L.T. ("Q-ing" was a McDonald's term for helping the flavors to meld via mechanical means; ie heatlamp or microwave.) McChicken® Ingredients SPECIAL TOOLS: Deep fryer; meat mallet INGREDIENTS: vegetable oil (in fryer) 1 egg 1 cup water 2/3 cup all-purpose flour 1/3 cup tempura mix (or 1/3 cup flour for a total of 1 cup if tempura mix is unavailable) 2 teaspoons salt 1 teaspoon onion powder 1/2 teaspoon Accent® 1/4 teaspoon pepper 1/8 teaspoon garlic powder 4 chicken breast filets 4 sesame seed hamburger buns 1 cup chopped iceberg lettuce McChicken® sauce: 1/4 cup mayonnaise 1/16 teaspoon onion powder Stir together well, refrigerate until needed. Preparing your McChicken® Sandwich 1. Beat the egg and then combine it with 1 cup water in a small, shallow bowl. Stir. 2. Combine the flour, salt, pepper, Accent®, onion powder and garlic powder in a one gallon size zip lock bag. 3. Pound each of the breast filets with a mallet until about 1/4-inch thick. Trim each breast filet until it is round. 4. Coat each filet with the flour mixture by shaking in the zip lock bag. 5. Remove and dredge each filet in the egg mixture, coating well. Then return each filet to the flour/seasoning mixture. Shake to coat. Put filets, bag and all, in the freezer for at least an hour. Cover and refrigerate remaining egg mixture. 6. After freezing, repeat the "coating" process. 7. Deep fry the chicken filets at 375° for 10-12 minutes or until light brown and crispy. 8. As the chicken is frying, toast the buns using the standard method described in cooking regular hamburgers. 9. On the crown side of the bun, apply 1 tablespoon of mayonnaise mixture, followed by 1/4 cup chopped iceberg lettuce. Then top with the cooked chicken patty, and the heel of the bun. 10. Wrap tightly in a 12x16 piece of waxed paper, and let stand 6-8 minutes. 11. Microwave on high, individually, for 15 seconds and serve. Personal suggestion: CHEESE IT! With real American cheese, one slice, between the patty and the heel. McD.L.T.® INGREDIENTS: 1 -TOPPS 1/4 lb frozen beef patty, or alternative* 1 -sesame seed bun 1 -slice real American cheese 1/4 -cup chopped iceberg lettuce 1 -fresh tomato slice (2 if small) 1 -tablespoon fresh chopped white onion 3 -dill pickle slices McDonald's Hamburger Seasoning Ketchup, mustard, mayonnaise Pre-heat an electric griddle to 400 degrees, and toast both halves of the bun face down on the griddle. It should toast quickly and will have an even light-brown color when done. After toasting, set the toasted bun aside. On the same grill surface, cook the beef patty the same way as a Quarter-Pounder® (see cooking instructions for the Quarter Pounder®.) DRESS YOUR BUN: On the crown half, apply mustard, ketchup, and onions as described in the Quarter-Pounder™ recipe. Then add 3 pickle slices, the lettuce, followed by 1 tablespoon of mayonnaise. Top that with the tomato, then the slice of cheese. (This can be done, and should be done 10-15 minutes before the beef is cooked.) Place in the refrigerator. When the beef is done, put it on the heel side of the bun. Then get the dressed crown side out of the fridge, slap the two together, and WACK! A no longer available McD.L.T™! McDonald's® McRib™ Sandwich Ingredients: 1 JTM® Brand "Grillin' Ribs" pork patty 1 6 inch long sandwich bun 2 Tablespoons McDonald's® Barbecue sauce (see recipe under McNuggets®) 1 Tablespoon chopped white onion 3 sour dill pickle slices Note** J-T-M™ is the only brand of these pressed and formed pork patties that I've seen. They are shaped like a rack of ribs, just like at McDonald's®. I get them at Wal-Mart®. Look for them in the frozen meat section, near the pre-formed hamburger patties. Cooking Your McRib® 1. Preheat your griddle to 400°. Cook the pork patty just like a quarter pound beef patty. (consult the package directions for cooking times and other cooking options) 2. Toast the faces of both halves of the bun, using the bun toasting method described throughout this site. 3. On the toasted crown (top) half, apply the ready mixed barbecue sauce and follow that with the dill pickle slices, spread out evenly. 4. Put the cooked "rib" patty on next, then add the onions, followed by the heel. (bottom) 5. Wrap this masterpiece in a 12x16 sheet of waxed paper, let sit 5 minutes, then microwave on high about 15 seconds, still wrapped. 6. Enjoy a wonderful McRib® Sandwich! Important Notes: This is how we did it "back then". However, back then we also just used Bullseye® brand barbecue sauce. (original flavor) You might consider this option. Also---this having never been an "official" McDonald's® sandwich, different franchise operators may have prepared it a little differently. Like putting the onions on the crown side, or not putting pickles on it. Maybe they put sauce on both sides....etc...etc...Just customize it to the way YOU remember it. Quarter Pounder® INGREDIENTS: INGREDIENTS: 1 -Topp's 1/4 lb frozen beef patty 1 -sesame seed bun 1 -Tablespoon fresh onion...diced mustard, ketchup 2 -HEINZ hamburger slices (pickles) 2 -slices real American cheese (optional) McDonald's Hamburger Seasoning BEEF PATTY ALTERNATIVE: If you can't find Topps™ 1/4 pound patties, use one pound ground chuck, divide into 4 equal pieces, and form the patties about 5" diameter and 1/4" thick. Do this on wax paper, and freeze until needed. Cooking your Quarter Pounder™ Pre-heat an electric grill to 400 degrees. (If cooking more than one...also pre-heat an electric grill for toasting the sesame seed buns)Lay the beef frozen patty on the grill, and after about 20 seconds, "sear" it. Sear a little harder and a little longer than with regular hamburgers.You should apply heavy pressure for 6-8 seconds. Sprinkle liberally with McD's Hamburger Seasoning.(see regular burgers to make that) About 2½-3 minutes after searing, turn. Be careful not to tear the sear you just created. Add another dash Seasoning. Lay the crown of the bun facedown on an unused, clean portion of the grill. It will toast very quickly, so move it around in a circular motion to prevent burning. After about 30 seconds the bun will be toasted enough. Remove to dress, and lay the heel facedown to the same spot on the grill. (If cooking more than one, follow the bun toasting instructions for the regular hamburger.) DRESSING THE BUN: Put five "kisses" of mustard around the toasted crown about 1/2 inch from the edge, equally spaced. Then put five squirts of ketchup in the pattern of a five on dice and the size of a nickle on the toasted bun. (Make the center one the size of a quarter.) Add about a tablespoon of freshly chopped white onion, and the two pickle slices, evenly spaced. If you're making a Quarter-Pounder with Cheese™, lay one slice of real American cheese on top of the condiments.Most cheese slices are slightly too big, so cut or tear off about 1/4 inch, making a slight rectangle. By now...your meat should be done. (about 2½-3 more minutes after turning) Smash the beef patty with the spatula to "squeeze" out excess fat, then remove. Smash it again between the spatula and your free hand to addtionally drain the fat. Lay it on top of your dressed crown and add the toasted heel. (If you're making a Quarter-Pounder with Cheese™, lay another slice of real American cheese on top of the patty before adding the heel. Position the corners off alignment with the other cheese slice) Wrap it in a pre-cut 12x12 sheet of waxed paper and either microwave it for 15 seconds, or allow it to be "warmed" in your pre-heated (lowest setting) oven for 8-10 minutes. (or use the alternate "Q-ing" method) ENJOY!!! No i na zakończenie: KFC Cookbook.pdf

Dla łatwiejszego odszukania : 1. SAŁATKA Z CZERWONEJ KAPUSTY 2. SAŁATKA ŚRÓDZIEMNOMORSKA 3. SAŁATKA SZANGHAJSKA 4. SAŁATKA MIŁOSNA 5. SAŁATKA Z PORA I SELERA 6. SAŁATKA Z KARTOFLI I SELERA 7. SAŁATKA Z SELERA I ANANASA 8. SAŁATKA PIECZARKOWA 9. SAŁATKA JARZYNOWA 10. SAŁATKA GUGULA 11. SAŁATKA CZOSNKOWA 12. SAŁATKA Z RÓŻNYMI KIEŁKAMI 13. SAŁATKA DLA WITKA MIKICIUKA 14. ZIELONA SAŁATA ZE ŚMIETANĄ 15. SAŁATKA DUŃSKA 16. SAŁATKA Z ZIELONEGO GROSZKU I PIECZAREK 17. JESIENNY WIANEK - sałatka jarzynowa 18. WARZYWNA GALARETA 19. SAŁATKA Z SOCZEWICY 20. ROMANTYCZNA KOLACJA 21. SAŁATKI Z BOBU 22. ALZACKA SAŁATKA Z BURAKÓW 23. ANGIELSKA SAŁATKA COLESLOW 24. AROMATYCZNA SURÓWKA 25. BENGALSKI CHUTNEY JABŁKOWY 26. BIAŁA SAŁATKA 27. BUKIET Z SURÓWEK 28. BUŁGARSKA SALATKA Z BURAKOW 29. CHINSKA SALATKA, Z BIALEJ KAPUSTY 30. CHINSKA SALATKA Z SUROWYCH JARZYN 31. COLESLAW 32. ELEGANCKA SAŁATKA 33. GADO GADO - SALATKA JARZYNOWA 34. GALARETKA Z AWOKADO 35. JARZYNKA Z BURAKÓW I ORZECHÓW 36. JESIENNA SALATKA Z CYKORII 37. KOSZYK SUROWYCH JARZYN Z SOSAMI 38. LETNIA SAŁATKA 39. MANGO CHUTNEY 40. NIEMIECKA SALATKA Z WEDLIN 41. Ogórki w sosie winegret 42. Ostra sałatka owocowa 43. Pikantna sałatka serowa 44. Płonąca sałatka ze szpinaku 45. Pomarańczowy chrzan 46. Pomidory w sosie rosyjskim 47. Przekąska z serem 48. Raita z kabaczkiem 49. Raita z ogórkiem 50. Rojak - sałatka indonezyjska 51. Sałata z oliwkami 52. Sałatka indyjska 53. Sałatka kalifornijska 54. Sałatka kartoflana I 55. Sałatka kartoflana II 56. Sałatka litwacka 57. Sałatka nicejska 58. Sałatka orzeźwiająca 59. Sałatka ostro-kwasna z kapusty 60. Sałatka owocowa w sosie majonezowo-imbirowym 61. Sałatka po szeklersku 62. Sałatka pomarańczowa 63. Sałatka rzymska 64. Sałatka szopska 65. Sałatka waldorf 66. Sałatka wiejska (francuska) 67. Sałatka wiejska (grecka) 68. Sałatka z gotowanych młodych jarzyn 69. Sałatka z jarzyn z sosami ziołowymi 70. Sałatka z karczochów w sosie winegret 71. Sałatka z kiełków sojowych 72. Sałatka z kiełków sojowych z kura 73. Sałatka z makaronu i wędlin 74. Sałatka z młodych kartofli 75. Sałatka z papryk pieczonych na ruszcie 76. Sałatka z pomidorów 77. Sałatka z tofu i pieczarek 78. Sałatka z zielonej papryki 79. Sałatka z zielonej sałaty z pomarańczami 80. Sałatka z ziemniaków 81. Sałatka ze szparagów 82. Sałatki marokańskie I (sałatka z łodyg kopru) 83. Sałatki marokańskie II (sałatka z oliwek) 84. Sałata faszerowana po węgiersku 85. Sałata po nicejsku 86. Sałatka Burrito 87. Sałatka Jadzi 88. Sałatka Jędrusia 89. Sałatka Lukullusa 90. Sałatka Nicejska 91. Sałatka Patryka do frytek 92. Sałatka Szefa Kuchni 93. Sałatka Tabule 94. Sałatka a la Anetek – kukurydziana 95. Z tuńczykiem 96. Sałatka a la Anetek – meksykańska 97. Sałatka alzacka 98. Sałatka amerykańska 99. Sałatka ananasowo-selerowa 100. Sałatka bananowo-ryżowa 101. Sałatka cebulowa 102. Sałatka dietetyczna 103. Sałatka egzotyczna 104. Sałatka ekspresowa3 105. Sałatka filadelfijska3 106. Sałatka frou-frou 107. Sałatka grecka 1 108. Sałatka grecka 2 109. Sałatka grecka 3 110. Sałatka grecka 4 111. Sałatka grecka 5 112. Sałatka hawajska 113. Sałatka indyjska 114. Sałatka italiano 115. Sałatka kolorowa 116. Sałatka kukurydziana 117. Sałatka macedońska 118. Sałatka marchewkowa 119. Sałatka meksykańska 1 120. Sałatka meksykańska 2 121. Sałatka mieszana ze śmietaną 122. Sałatka mimoza 123. Sałatka morska 124. Sałatka na słodko 125. Sałatka niecodzienna 126. Sałatka ogórkowa po norwesku 127. Sałatka owocowa 1 128. Sałatka owocowa 2 129. Sałatka owocowa francuska 130. Sałatka owocowa z pomarańczy i granatów 131. Sałatka owocowo-warzywna 132. Sałatka pieczarkowa 133. Sałatka pieczarkowo-warzywna 134. Sałatka po bałkańsku 135. Sałatka po kubańsku 136. Sałatka porowo-kukurydziana 137. Sałatka prowansalska 138. Sałatka prowansalska 2 139. Sałatka rosyjska 140. Sałatka różnobarwna 141. Sałatka rybna 1 142. Sałatka rybna 2 143. Sałatka rybna 3 144. Sałatka rybna norweska 145. Sałatka ryżowa Danusi Rutkiewicz 146. Sałatka skandynawska 147. Sałatka strasburska 148. Sałatka szopska 149. Sałatka szynkowo-selerowa 150. Sałatka śledziowa 1 151. Sałatka śledziowa 2 152. Sałatka śledziowa 3 153. Sałatka śledziowa 4 154. Sałatka śledziowa 5 155. Sałatka śledziowa 6 156. Sałatka śledziowa 7 157. Sałatka śledziowa z bananami 158. Sałatka świąteczna 159. Sałatka tabbouleh 160. Sałatka tropikalna 161. Sałatka vinaigrette 162. Sałatka w sosie koperkowym 163. Sałatka warzywna z orzechami 164. Sałatka warzywno-owocowa 165. Sałatka wiedeńska 166. Sałatka wielo-warzywna 167. Sałatka wiosenna 168. Sałatka włoska 169. Sałatka z Barcelony 170. Sałatka z Florydy 171. Sałatka z awokado 1 172. Sałatka z awokado 2 173. Sałatka z awokado 3 174. Sałatka z bakłażanów (grecka) 175. Sałatka z bakłażanów (żydowska) 176. Sałatka z bananów 177. Sałatka z białej fasoli i tuńczyka 178. Sałatka z białej kapusty 179. Sałatka z bobu 180. Sałatka z brokułów 181. Sałatka z brokułów w sosie czosnkowym 182. Sałatka z brzoskwini 183. Sałatka z buraków 1 184. Sałatka z buraków 2 185. Sałatka z buraków ćwikłowych i dorsza 186. Sałatka z buraków i fasoli 1 187. Sałatka z buraków i fasoli 2 188. Sałatka z buraków i fasoli 3 189. Sałatka z cykorii 190. Sałatka z fasoli 191. Sałatka z fasolki szparagowej 192. Sałatka z gotowanych porów 193. Sałatka z gruszek 194. Sałatka z jabłek i truskawek 195. Sałatka z jabłkiem i szynką 196. Sałatka z jaj nadziewanych po bosforsku 197. Sałatka z jaj nadziewanych po bosforsku 198. Sałatka z jajek (Egg Salad) 199. Sałatka z jajek z kalarepą 200. Sałatka z jajek z oliwkami 201. Sałatka z kalafiora 1 202. Sałatka z kalafiora 2 203. Sałatka z kalafiora 3 204. Sałatka z kalarepką 205. Sałatka z kapusty pekińskiej 1 206. Sałatka z kapusty pekińskiej 2 207. Sałatka z kapusty pekińskiej 3 208. Sałatka z kapusty pekińskiej 4 209. Sałatka z kiełków sojowych 210. Sałatka z kolorowej fasoli 211. Sałatka z krabów i selera naciowego 212. Sałatka z krewetek 213. Sałatka z kurczaka 214. Sałatka z kurczaka 2 215. Sałatka z kurczaka 3 216. Sałatka z kurczaka 4 217. Sałatka z kurczaka i kukurydzy 218. Sałatka z kurczaka z curry 219. Sałatka z kurczaka z owocami 220. Sałatka z makaronu (na zimno) 221. Sałatka z mandarynkami i ananasem 222. Sałatka z ogórków 223. Sałatka z orzeszkami 224. Sałatka z owocami 225. Sałatka z paluszków krabowych 1 226. Sałatka z paluszków krabowych 2 227. Sałatka z paluszków krabowych 3 228. Sałatka z pieczarkami 229. Sałatka z pieczeni z indyka 230. Sałatka z pomarańczy 231. Sałatka z porów 1 232. Sałatka z porów 2 233. Sałatka z porów i pomidorów 234. Sałatka z pstrągiem 235. Sałatka z resztek indyka 236. Sałatka z ryżu i czerwonej fasoli 237. Sałatka z ryżu i groszku 238. Sałatka z ryżu i kukurydzy 239. Sałatka z ryżu i tuńczyka 240. Sałatka z rzodkiewek 241. Sałatka z rzodkwi 242. Sałatka z selerów 243. Sałatka z selerów 244. Sałatka z sera feta, tuńczyka, kapusty pekińskiej 245. Sałatka z sera wędzonego, kiełbasy i groszku 246. Sałatka z sosem imbirowym 247. Sałatka z szynką i pieczarkami 248. Sałatka z szynki, papryki, makaronu i cebuli 249. Sałatka z tuńczyka 1 250. Sałatka z tuńczyka 2 251. Sałatka z tuńczyka 3 252. Sałatka z tuńczyka inaczej 253. Sałatka z tuńczyka jugosłowiańska 254. Sałatka z tuńczyka kwaśna 255. Sałatka z tuńczyka, z oliwkami 256. Sałatka z twarogiem 257. Sałatka z twarogu z pomidorami 258. Sałatka z warzyw i jajek 259. Sałatka z wędzonego kurczaka z brzoskwinią 260. Sałatka ze smażonych bakłażanów, cebuli i pomidor 261. Sałatka ze szpinaku 262. Sałatka ze śliwkami marynowanymi 263. Sałatka ziemniaczana 1 264. Sałatka ziemniaczana 2 265. Sałatka ziemniaczana 3 266. Sałatka ziemniaczana 4 267. Sałatka ziemniaczana Dumas 268. Sałatka ziemniaczana z oliwkami 269. Sałatka zimowa 1 270. Sałatka zimowa 2 271. Sałatka złocista 272. Seler z majonezem 273. Słodka sałatka z pęcaku 274. Super sałatka 275. Surówka holenderska 276. Surówka Polska z kapusty młodej 277. Surówka wieloowocowa z rumem 278. Surówka wykwintna 279. Surówka z brokułów z jabłkiem 280. Surówka z buraczków 281. Surówka z cebuli i kwaszonych ogórków 282. Surówka z cykorii 1 283. Surówka z cykorii 2 284. Surówka z kabaczka 285. Surówka z kalarepy 286. Surówka z kapusty 287. Surówka z marchwi i jabłek 288. Surówka z marchwi i ogórka 289. Surówka z marchwi i selera 290. Surówka z marchwi z chrzanem 291. Surówka z melona z poziomkami 292. Surówka z papryki po amatorsku 293. Surówka z patisonów 294. Surówka z płatków owsianych i truskawek 295. Surówka ze szczypiorku 296. Śledź w kożuchu 297. Tallińska sałatka śledziowa z koperkiem 298. Tzatziki 299. Urap - sałatka z jarzyn i kokosa 300. Warzywna z orzechami 301. Wiosenna sałatka z gotowanych mł. ziemniaków 302. Wykwintna sałatka z kremem 303. Z szynką i pieczarkami 304. Zielona sałata z sosem roquefort 305. Zielona sałata z tuńczykiem i awokado 306. Zielona sałatka z truskawkami 307. Zimowa sałatka z cukini 308. Sos Bolognese do spaghetti 309. Sos grecki (do ryby) S A Ł A T K I 1.SAŁATKA Z CZERWONEJ KAPUSTY Główka czerwonej kapusty, 1 cebula, 3-4 winne jabłka, sól, ocet, olej, cukier Kapustę poszatkować, ugotować w dużej ilości wody z octem i solą, odcedzić na pół ugotowaną. Cebulę pokrajać, jabłka zetrzeć na grubej tarce. Wymieszać kapustę z jabłkami i cebulą, doprawić olejem, octem, solą i cukrem. 2.SAŁATKA ŚRÓDZIEMNOMORSKA 1 puszka kukurydzy, 1 świeży ogórek, 2 strąki papryki (czerwonej i zielonej), szczypiorek sos: 2 łyżki octu, 6 łyżek oleju, 2 łyżki keczupu, sól, pieprz, sos Tabasco do smaku Paprykę i ogórka pokroić w bardzo drobną kosteczkę. Dodać osączoną kukurydzę, dokładnie wymieszać. Przygotować sos: olej utrzeć z octem, dodać keczup, przyprawić solą, pieprzem i sosem Tabasco. Polać tym warzywa, dobrze wymieszać, przed podaniem posypać posiekanym szczypiorkiem. 3.SAŁATKA SZANGHAJSKA Kapusta pekińska, 2 kwaśne jabłka, majonez, musztarda, uprażone ziarnka sezamu, posiekane orzechy włoskie Kapustę drobno poszatkować, jabłka zetrzeć na grubej tarce. Majonez doprawić niewielką ilością musztardy, wymieszać z kapustą i jabłkami, solą i pieprzem. Przed podaniem posypać sezamem i orzechami. 4.SAŁATKA MIŁOSNA 1 1/2 puszki ananasa (85 dkg), 1/2 czerwonej papryki, 1 cebula, 3 - 4 ząbki czosnku, 1/2 szklanka śmietany, sól, świeżo zmielony pieprz Plastry ananasa osączyć, pokroić na małe kawałki. Paprykę umyć, oczyścić z gniazda nasiennego, pokroić na cienkie paseczki. Cebulę obrać, pokroić w pół talarki. Ananasa, paprykę i cebulę wymieszać. Czosnek obrać i posiekać. Śmietanę wymieszać z czosnkiem, solą i pieprzem, polać sałatkę, wymieszać i wstawić na 30 min. do lodówki. 5.SAŁATKA Z PORA I SELERA 2 nieduże selery, 1 por, sól, pieprz, ocet, oliwa Selery obrać, sparzyć wrzątkiem. Por przekroić na wzdłuż na pół, dokładnie umyć. Selery i pora poszatkować bardzo cienko, posolić, doprawić pieprzem, octem i oliwą. Dokładnie wymieszać. Wstawić do lodówki na 2-3 godziny. 6.SAŁATKA Z KARTOFLI I SELERA 6 dużych kartofli, 1 duży seler, 1 cebula, sos: 1 gotowane żółtko, łyżeczka cukru, łyżeczka musztardy, 3 - 4 łyżki śmietany, łyżka octu winnego (albo soku z cytryny). Seler i ziemniaki ugotować w łupinach w osolonej wodzie. Obrać ze skórki, ostudzić, pokrajać w plasterki, cebulę w drobną kostkę. Przygotować sos: żółtka utrzeć drewnianą łyżką, dodać szczyptę soli i po kolei resztę ingrediencji. Dobrze utrzeć, polać tym sosem pokrojone jarzyny. 7.SAŁATKA Z SELERA I ANANASA 1/2 średniego selera, puszka kukurydzy, kilka plastrów ananasa z puszki, ok. 20 dkg wędzonego kurczaka, 1/2 szklanki majonezu Zetrzeć oczyszczony, obrany seler na tarce w cienkie paseczki, dodać osączoną kukurydze. Pokroić w małe kawałki ananasa oraz pierś wędzoną z kurczaka lub inną część wędzonego kurczaka. Wszystko połączyć z majonezem i doprawić do smaku. 8.SAŁATKA PIECZARKOWA 30 dag pieczarek, 3 jajka ugotowane na twardo, 10-15 dag sera żółtego, pęczek grubego szczypioru, 2 łyżki majonezu, 1 łyżka chudej śmietany, odrobina oliwy z oliwek. Oczyszczone pieczarki pokroić w kostkę, wrzucić na patelnię z rozgrzaną odrobiną masła, posolić. Podsmażyć tylko tyle, aby zmiękły. Powstały sok odlać, pieczarki przełożyć do miski. Ser i jajka pokroić w kostkę, dodać pokrojony szczypior, wymieszać z majonezem, śmietaną, oliwą. Doprawić solą oraz czosnkiem albo ulubionymi ziołami. 9.SAŁATKA JARZYNOWA 1/2 kg marchewki, 1 mały seler (ok. 15 dkg), 1/2 kg ziemniaków, 2 kiszone ogórki, 1 puszka zielonego groszku, 3 jajka, 1 winne jabłko, pęczek szczypiorku, 1/2 szklanki majonezu, sól, pieprz, natka pietruszki, koperek Jarzyny opłukać i ugotować w łupinach ostudzić, obrać. Jajka ugotować na twardo, ostudzić, obrać. Jabłko obrać, usunąć gniazdo nasienne. Jarzyny, ogórki, jabłko, jajka pokroić w kostkę. Szczypiorek posiekać, groszek odsączyć z zalewy. Doprawić solą i pieprzem, wymieszać z majonezem. Posiekać natkę i koperek, posypać sałatkę, odstawić na godzinę. Udekorować majonezem, groszkiem i marchewką. 10.SAŁATKA GUGULA 2 pomidory, 25 dkg kukurydzy konserwowej, 1 cebula, sól, pieprz ziołowy, papryka słodka, śmietana Pomidory i cebulę pokroić w ćwierć-księżyce, kukurydzę wypłukać w gorącej wodzie, tak by odszedł smak konserwy; wymieszać z pomidorami i cebulą, doprawić do smaku - koniecznie pieprz ziołowy, i polać śmietaną. 11.SAŁATKA CZOSNKOWA puszka ananasa, 20 dkg sera żółtego, 10 dkg rodzynek, 4 jabłka (najlepiej winne), 5 dużych ząbków czosnku, ok. 1 szklanki majonezu; Ananasa odsączyć z zalewy, pokroić w kostkę, jabłka pokroić w kostkę, rodzynki namoczyć i odsączyć, ser żółty zetrzeć na tarce o grubych oczkach. Czosnek przecisnąć przez praskę i wymieszać z majonezem. Wszystko wymieszać i odstawić do lodówki. 12.SAŁATKA Z RÓŻNYMI KIEŁKAMI Pudełko (100 g) różnych kiełków, po 1 puszce (200 g) kukurydzy i czerwonej fasoli w zalewie, 1 nieduży ogórek sałatkowy, 200 g sera żółtego, 1/2 główki kapusty pekińskiej, sos Vinaigrette-Ireny; Ser i ogórek pokroić w kostkę (kawałek ogórka zostawić do dekoracji). Kukurydzę i fasolę osączyć z zalewy. Kapustę cienko posiekać. Wszystkie składniki wymieszać w misce, polać sosem, odstawić na ok. 1 godzinę. Udekorować cząstkami zielonego ogórka. 13.SAŁATKA DLA WITKA MIKICIUKA ok. 1 kg młodych ziemniaków, po 1 pęczku dymki i młodej marchewki, 2 ogórki małosolne, po 1 łyżce posiekanych ziół : pietruszki, koperku, bazylii, 3-4 jajka, szklanka majonezu, 1/2 szklanki jogurtu naturalnego, 2 łyżki pikantnego keczupu, sól, pieprz; Ziemniaki ugotować w "mundurkach", obrać, ostudzić. Jajka ugotować na twardo, ostudzić, obrać. Marchewkę oczyścić, ugotować na pół miękko, ostudzić. Ogórki, jajka i ziemniaki pokroić w kostkę, marchewkę - w plastry, dymkę wraz ze szczypiorkiem posiekać. Majonez, jogurt i keczup wymieszać. Wszystkie składniki wymieszać, doprawić solą i pieprzem, odstawić do lodówki na 1 godzinę. Przed podaniem udekorować liśćmi sałaty i cząstkami pomidora. 14.ZIELONA SAŁATA ZE ŚMIETANĄ Główka zielonej sałaty, 1/2 szklanki kwaśnej śmietany, po 1 łyżce cukru i soku z cytryny; Umytą i osączoną sałatę poszarpać na mniejsze kawałki. Śmietanę wymieszać z cukrem i sokiem z cytryny. Polać sałatę przed samym podaniem. 15.SAŁATKA DUŃSKA 25 dkg makaronu (kolanka, rurki), 1/2 opakowania (25 dkg) mrożonej marchewki z groszkiem, 20 dkg kiełbasy (drobiowa, mortadela, parówkowa), 1 ogórek kiszony (może być małosolny), 1 nieduża cebula, po 1 niedużym strąku papryki zielonej i czerwonej, 1/2 szklanki majonezu , 1/2 szklanki jogurtu naturalnego, po 1 łyżce posiekanego koperku i natki pietruszki, sól, pieprz Makaron ugotować, ostudzić. Marchewkę z groszkiem ugotować 3-4 minuty w osolonym wrzątku. Ostudzić. Kiełbasę obrać z osłonki, pokroić w plastry ok. 1/2 cm grubości, a następnie w paski 2-3 cm długie. Ogórek pokroić podobnie jak kiełbasę, ale cieniej. Cebulę pokroić w krążki. Paprykę oczyścić z gniazd nasiennych i pokroić w drobną kostkę. Majonez połączyć z jogurtem, wymieszać z makaronem, kiełbasą, warzywami i zieleniną. Doprawić do smaku solą i pieprzem. Odstawić na godzinę do lodówki. Podawać ozdobioną ósemkami jajek i pomidorów. 16.SAŁATKA Z ZIELONEGO GROSZKU I PIECZAREK 1 puszka zielonego groszku, 7-8 małych pieczarek, 1 duże, winne jabłko z czerwoną skórką, sok z połowy cytryny, 20 dkg ostrego żółtego sera, 2 kopiaste łyżki rodzynek, 1 łyżka posiekanej natki pietruszki, pół szklanki majonezu, pół szklanki jogurtu naturalnego, sól, pieprz, szczypta cukru, łyżeczka musztardy francuskiej. Groszek odsączyć, pieczarki umyć, poszatkować na cieniutkie plasterki i skropić sokiem z cytryny, żeby nie ściemniały. Ser i jabłko (nie obierać!) pokroić w kostkę - jabłko również skropić cytrynowym sokiem, żeby nie ciemniało. Rodzynki namoczyć na 15 minut w ciepłej wodzie, dokładnie osączyć. Wszystkie składniki sałatki wymieszać dokładnie, ale delikatnie, doprawić solą i pieprzem. Majonez wymieszać z jogurtem i musztardą, doprawić solą, pieprzem i cukrem. Sałatkę polać majonezem, jeszcze raz wymieszać. Udekorować pół plasterkami jabłka i gałązkami pietruszki. 17.JESIENNY WIANEK - sałatka jarzynowa 1 średni seler (ok.20 dkg), 1/2 kg marchewki, puszka zielonego groszku (250 g) 3 - 4 korniszony, 5 - 6 marynowanych grzybków, pęczek szczypiorku, 3 - 4 jaja, 1 szklanka majonezu, 1/2 szklanki jogurtu naturalnego, 14 - 15 cieniutkich plasterków gotowanej szynki, 5 łyżeczek żelatyny, odrobina oleju do formy; do dekoracji: 2 jajka na twardo, kilka małych marynowanych grzybków, kilka liści zielonej sałaty, pomidory; Marchewkę i seler ugotować w łupinach (każde osobno), ostudzić, obrać (można wykorzystać jarzyny z rosołu). Jajka ugotować na twardo, ostudzić, obrać. Jarzyny, marynaty, jajka pokroić w kostkę. Szczypiorek posiekać, groszek odsączyć z zalewy. Majonez wymieszać z jogurtem, 1/2 szklanki odłożyć do dekoracji. Żelatynę namoczyć w zimnej wodzie, po 10 minutach odcisnąć i roztopić w łyżce wody na małym ogniu. Dodać ją do majonezu i wymieszać. Majonez z żelatyną wymieszać z sałatką. Doprawić solą i pieprzem. Formę w kształcie wieńca wysmarować lekko olejem, sałatkę przełożyć do formy i odstawić na 3 -4 godziny do stężenia. Wyłożyć sałatkę na okrągły półmisek, polać resztą majonezu. Środek wyłożyć liśćmi zielonej sałaty, a w ten środek ładnie poukładać ruloniki szynki, aby utworzyły różowy bukiet otoczony zielenią. Przybrać sałatkę cząstkami jaj na twardo i ósemkami pomidora. Przed podaniem ochłodzić. 18.WARZYWNA GALARETA 3 małe pomidory, 3 małe rzodkiewki, 3 jajka ugotowane na twardo, 80 dkg ugotowanych warzyw (marchewka, groszek, kukurydza, czerwona fasola), odrobina oleju, 5 łyżeczek żelatyny, 250 g majonezu, 2 łyżki soku cytrynowego, pieprz, sól, szczypta cukru, rzeżucha do przybrania Pomidory sparzyć, obrać ze skórki, pokroić na ćwiartki. Rzodkiewki po umyciu i osuszeniu pokroić w plastry. Jaja obrać i przekroić wzdłuż na połówki. Warzywa ugotować, osączyć, odłożyć 2 łyżki wywaru, ostudzić. Miskę wysmarować olejem i dekoracyjnie przybrać ćwiartkami pomidorów, połówkami jaj, plasterkami rzodkiewki. Żelatynę namoczyć w zimnej wodzie, po 10 minutach odcisnąć i roztopić w łyżce wody na małym ogniu. Dodać ją do majonezu i wymieszać z 2 łyżkami wywaru, sokiem cytrynowym, solą, pieprzem i cukrem. Połowę majonezu wyłożyć ostrożnie na jajka, rzodkiewki i pomidory. Pozostałą jego część wymieszać z warzywami i wyłożyć do miski. 19.SAŁATKA Z SOCZEWICY 85 g ugotowanej i ostudzonej zielonej soczewicy, 1 pokrojony pomidor średniej wielkości, 0,5 małego ogórka pokrojonego w drobna kostkę, 0,5 malej, cienko posiekanej cebuli, 2 łyżki oliwy, siekana zielona pietruszka i zioła do smaku Zmieszać składniki w misce. Podawać w podgrzanych bulkach od hot-dogów. Można tez podawać na liściach sałaty, jako oddzielna sałatkę. 20.ROMANTYCZNA KOLACJA 1 główka sałaty, jajka gotowane na twardo, pomidory, papryka kolorowa, pietruszka zielona, tuńczyk, kukurydza z puszki. Pokroić lub rozdrobnić wszystkie składniki i polać sosem z musztardy i oleju ( 2 łyżki musztardy i łyżka oleju) i posolić. Warto dodać do tej sałatki pieczywo z ziarnami; 21.SAŁATKI Z BOBU I. 30 dag młodego bobu, 6 pieczarek (20 dag), 1 cytryna, 1/2 szklanki majonezu lub 3 łyżki oleju, 2 łyżki natki pietruszki, 2 łyżki wytrawnego wina, 2 łyżki świeżej bazylii, 1 łyżka sosu sojowego, pieprz, sól. Bób opłukać, ugotować w osolonej wodzie, ostudzić i zdjąć skórkę. Pieczarki oczyścić, umyć, osączyć i pokroić na plasterki. Cytrynę wyszorować, umyć mydłem, sparzyć i pokroić na cienkie plasterki, a następnie każdy plasterek na ćwiartki. Składniki wymieszać. Dodać pietruszkę i bazylię. Majonez połączyć z sosem sojowym i winem. Polać sałatkę i wymieszać. Doprawić solą i pieprzem. II. Biorę tyle samo groszku konserwowego, co bobu, ziarna bobu dziele na pół, do tego ziemniaki gotowane, mieszam z majonezem, dużą ilością czosnku i ogórkiem kiszonym, III 50 dag bobu, 2 nieduże ogórki konserwowe, strąk czerwonej konserwowej papryki, mała cebula, 3-4 łyżki gęstego majonezu, 2-3 ząbki czosnku, po 3 łyżki posiekanej natki pietruszki i koperku, łyżeczka posiekanych listków cząbru, pieprz, sól. Bób ugotować, wyłożyć na sito, polać zimną wodą. Przestudzony obrać ze skórki, połączyć z drobno posiekanym czosnkiem i cebulą. Paprykę i obrany ogórek pokroić w cienkie paski, dodać do bobu, wymieszać z natką pietruszki, koperkiem i majonezem, doprawić do smaku solą i pieprzem. 22.ALZACKA SAŁATKA Z BURAKÓW 400 g buraków, 100 g serdelków, 1 cebula dymka, 4 łyżki posiekanych ziół: majeranek, kminek, czosnek, goździki. Sos winegret z musztarda: 6 łyżek oliwy, 2 łyżki soku cytrynowego, 1 łyżka musztardy. Małe buraki ugotować. Ostudzić, pokroić na plasterki. Z serdelków zdjąć skórkę. Posiekać na plasterki. Cebulkę obrać, umyć, posiekać. Zioła umyć, drobno posiekać. Przygotować sos. Rozetrzeć dokładnie musztardę z Soła i pieprzem, dodać sok cytrynowy, stale mieszając dolać oliwę. Buraki wymieszać z posiekana cebula, zalać sosem i wstawić na 1 godz. do lodówki. Przed podaniem dodać do buraków pokrojone serdelki, wymieszać, posypać ziołami. 23.ANGIELSKA SAŁATKA COLESLOW 1/2 główki białej kapusty, 1 cebula, 2 marchewki, 1 zielona papryka, 1 łyżka soku cytrynowego. Sos: 150 g majonezu, 1 łyżka soku cytrynowego, 2 łyżki śmietany, 1 łyżeczka cukru, sól, pieprz. Z kapusty zdjąć wierzchnie liście. Marchewkę i cebule obrać. Paprykę przeciąć na pół, usunąć gniazda nasienne. Kapustę i marchewkę poszatkować na cieniutkie paseczki długości 4 mm. Paprykę pokroić na cieniutkie paseczki, a cebule drobno posiekac. Pokrojone jarzyny włożyć do miski, lekko posolić, skropić sokiem cytrynowym. Przygotować sos. Majonez wymieszać z sokiem cytrynowym i śmietana. Dodać sól, cukier i pieprz. Wszystkie składniki dokładnie rozetrzeć. Tak przygotowanym sosem zalać jarzyny i wstawić na 1 godz. do lodówki. 24.AROMATYCZNA SURÓWKA 4 szklanki poszatkowanej kapusty /może być 2 białej i 2 czerwonej/, 1/4 szklanki posiekanej zielonej papryki, 1/4 szklanki posiekanego selera, 2 łyżki drobno posiekanej cebuli. sos: 1/4 szklanki oleju, 2 łyżeczka cukru, 1 łyżeczka nasion gorczycy, sól, pieprz Zmieszać razem kapustę, paprykę, seler i cebulę. Osobno połączyć wszystkie składniki sosu. Przykryć, dobrze wstrząsnąć. Dodać do surówki i starannie wymieszać. Chłodzić w lodówce przynajmniej przez godzinę przed podaniem. 25.BENGALSKI CHUTNEY JABŁKOWY 16 dużych kwaskowatych jabłek, 50 g świeżego imbiru lub 2 łyżeczki sproszkowanego, 0,5 l octu winnego, 2 cebule, 6 ząbków czosnku, 500 g brązowego cukru, 50 g gorczycy, 1 łyżka soli, 1 łyżeczka chilli, 200 g rodzynek, 50 g siekanych migdałów. Posiekać imbir, cebule i czosnek. Obrane i pokrojone jabłka gotować w occie z cukrem, aż będą miękkie. Dodać imbir, cebule i czosnek oraz wszystkie pozostałe składniki. Gotować bez przykrycia 20 min., mieszając często drewniana łyżka. Po ostudzeniu przełożyć do słoików. 26.BIAŁA SAŁATKA 2 białe rzodkwie (30 dag), 2 jabłka, 10 dag truskawek. sos: 1/2 szklanki jogurtu naturalnego, 1/4 szklanki śmietany kremówki, 2 łyżki soku z cytryny, cukier, szczypta imbiru. Rzodkiew umyć, obrać i pokroić na cienkie plasterki. Jabłka umyć, usunąć gniazda nasienne i pokroić w kostkę Truskawki umyć, osączyć i poprzekrawać na pół. Wszystkie składniki wymieszać. Sos.:·Śmietanę ubić, wymieszać z jogurtem, cukrem i imbirem. Sałatkę skropić sokiem z cytryny i polać sosem. 27.BUKIET Z SURÓWEK 1 zielona sałata, 400 g kapusty chińskiej lub białej, 200 g ugotowanej białej fasoli, 2 marchewki, 1/2 dużego selera bulwiastego, 2 pory (tylko białe części), 1 ogórek, 2 pomidory, 3 czerwone ostre papryki, 6 ugotowanych kartofli, kilka marynowanych grzybów, korniszonów, cebulek, 3 łyżki kaparów, 1 łyżka soku cytrynowego, 1 łyżka majeranku, 1 żabek czosnku, sól, 2 łyżeczki cukru. Sos: 9 łyżek oliwy, 3 łyżki soku cytrynowego, sól, pieprz. Surowe jarzyny umyć, osączyć z wody. Przygotować sos. Rozetrzeć sól i pieprz z sokiem cytrynowym. Dodać oliwę, wymieszać. Kapustę poszatkować na cieniutkie paseczki długości 5-6 cm. Wymieszać z cukrem, odstawić na 2 godz. Marchewki i seler obrać, zetrzeć na tarce o małych otworach. Skropić zaraz sokiem cytrynowym, by nie ściemniały. Do marchewki dodać 1 łyżeczkę cukru. Pory (tylko białe części) pokroić na plasterki. Paprykę bez pestek pokroić na cieniutkie paseczki. Ugotowane kartofle pokroić na plasterki. Każdy pomidor przekroić na 8 części. Ogórek pokroić na plasterki. Fasolkę osączyć z wody, dodać roztarty czosnek, sól, majeranek i 1 łyżkę sosu. Poszatkowana kapustę lekko odcisnąć, dodać paprykę, 2 łyżki sosu, wymieszać, odstawić na 2 godz. Na liściach sałaty ułożyć dekoracyjnie jarzyny, przybrać korniszonami, cebulkami i grzybkami. Przed podaniem połać sosem. 28.BUŁGARSKA SAŁATKA Z BURAKÓW 350 g młodych buraków, 2 korniszony, 1 łyżeczka koperku, 1 łyżeczka szczypiorku. Sos: 2 łyżki octu winnego, 4 łyżki jogurtu naturalnego, sól, pieprz. Młode ugotować. Gdy będą miękkie odcedzić i jeszcze cieple obrać. Ostudzić. Buraki i korniszony pokroić ostrym nożem w kostkę o wielkości 1 cm. Umyty szczypiorek i koperek pokroić na drobne kawałki. Przygotować sos. Rozetrzeć sól i pieprz z octem. Dodać jogurt, wymieszać. Do buraków dodać korniszony i szczypiorek. Zalać sosem. Przełożyć do salaterki i posypać koperkiem. Wariant: do sałatki można dodać 500 g ugotowanych kartofli, pokrojonych w kostkę. Do tej sałatki należy przygotować podwójna ilość sosu. 29.CHIŃSKA SAŁATKA Z BIAŁEJ KAPUSTY 1 kg białej kapusty, 1 ostra czerwona papryka, 1 mały kawałek imbiru, 3 łyżki białego octu winnego, 2 łyżki jasnobrązowego cukru, 1 łyżka oleju sezamowego, 100 g orzeszków ziemnych, 100 g migdałów, 1 łyżka soli. Liście kapusty opłukać, osączyć z wody, cienko poszatkować, pokroić na kawałki długości 6 cm. Kapustę przełożyć do kamiennego garnka, wymieszać z Soła, cukrem. Odstawić na 2 godz. Paprykę przeciąć na pół., usunąć gniazda nasienne i pestki. Opłukać, pokroić w cienkie paseczki. Imbir obrać, drobno posiekać. Migdały sparzyć wrzątkiem, zdjąć skorke. Kapustę lekko odcisnąć, dodać olej, ocet, imbir i paprykę. Wymieszać, odstawić na 2 godz. w chłodne miejsce. Przed podaniem posypać sałatkę orzeszkami ziemnymi i migdałami. 30.CHIŃSKA SAŁATKA Z SUROWYCH JARZYN 2 duże marchewki, 1 zielony ogórek, 1 por, 1/2 selera,3 młode dymki. Sos pomarańczowo-imbirowy: sok z 1 pomarańczy, sok z 1 cytryny, 1 łyżka miodu, kawałek świeżego imbiru lub 1/4 łyżeczki sproszkowanego. Jarzyny umyć, obrać, pokroić na cienkie paseczki wielkości i grubości zapałki. Z ogórka usunąć pestki. Cebulki umyć i obrać. Zielone części cebulek pokroić wzdłuż na cienkie paseczki, by powstała palemka. Palemki włożyć do zimnej wody, gdzie nabiorą właściwego kształtu. Imbir obrać, drobno posiekać. Z umytych owoców wycisnąć sok. Przygotować sos. Posiekany imbir rozetrzeć z łyżka miodu. Dodać soki, wymieszać i zalać jarzyny. Odstawić na 1 godz. i od czasu do czasu wymieszać. Przed podaniem ułożyć na półmisku i przybrać palemkami z cebulek. 31.COLESLAW biała kapusta, marchewka poszatkowane, majonez (zwykły), pieprz, ewentualnie sok z cytryny. Wymieszać. W Coleslaw jest jeszcze czosnek (może być sól czosnkowa, ale lepszy tarty i mało!) I trochę śmietany, majonez najlepiej Babuni. 32.ELEGANCKA SAŁATKA 150 g mrożonego zielonego groszku, 1 duży słoik grubych szparagów, pieczarki sos : 10 łyżek oleju słonecznikowego, 1-2 łyżki octu winnego, sól, biały pieprz, łyżeczka cukru, 30-40 g drobno posiekanej cebuli Pieczarki kroimy w jak najcieńsze plastry, szparagi pozbawiamy końcówek (są najsmaczniejsze, ale się rozwalają przy mieszaniu), kroimy na pół a następnie wzdłuż na cienkie plastry (jednego szparaga można przekroić na 3-5 takich plasterków w zależności od jego grubości), groszek (koniecznie mrożony bo z puszki się nie nadaje) gotujemy 2 minuty i odcedzamy. Mieszamy wszystko razem, dodajemy sos i na min. godzine do lodowki. Ja ją podaje następująco: biorę największy talerz, sałatkę układam na środku, poniżej 1 jajko pokrojone w ćwiartki, powyżej 3 trójkąty z chleba toastowego podpieczonego tosterem, ułożone tak, ze jeden zachodzi na drugi. Wygląda jak z najlepszej restauracji, a smakuje jeszcze lepiej 33.GADO GADO - SAŁATKA JARZYNOWA 150 g szpinaku, 100 g fasolki szparagowej, 100 g kiełków, 1 ogórek, 100 g serka sojowego tofu, 2 jajka, 1 kartofel, 150 g orzeszków ziemnych, 1/2 orzecha kokosowego, 3 łyżeczki cukru, 5 łyżek oleju, 1/2 łyżeczki soli. Sos: 2 łyżki kolendry, 5 szalotek, 3 ząbki czosnku, 1 łyżka oleju. Szpinak umyć i odstawić. Fasolkę umyć, a następnie odciąć ogonki, pokroić na 5 cm kawałki i ugotować. Gdy będzie miękka - odcedzić i odstawić. Kiełki umyć, zalać wrzącą woda, odcedzić i odstawić. Ogórek obrać, posiekać. Serek tufu pokroić w kostkę i podsmażyć na dobrze rozgrzanym oleju. Jajko ugotować, obrać i pokroić na kawałki. Kartofel ugotować i pokroić w kostkę. Orzeszki podsmażyć na oleju na brązowy kolor. Odsączyć z tłuszczu, obrać z łupinek i utrzeć w moździerzu. Odstawić. Miąższ kokosa posiekać, zalać 125 ml gorącej wody i odstawić na 30 min. Odcedzić mleczko kokosowe do miseczki. Przygotować sos: olej rozgrzać w garnku, włożyć posiekany czosnek i szalotki. Lekko podsmażyć, następnie dodać kolendrę. Dobrze wymieszać, dodać mleko kokosowe, sól i cukier. Mieszać, aż cukier się rozpuści. Dodać orzeszki i smażyć przez minutę. Jarzyny, kiełki, tufu i jajko przełożyć do osobnych miseczek, zalać sosem i od razu podawać. 34.GALARETKA Z AWOKADO 2 awokado, 100 ml wywaru mięsnego, 1 łyżeczka żelatyny, 80 ml śmietanki kremowej, sok z 1 cytryny, 4 duże krewetki, sól, pieprz. Przybranie: zielona pietruszka, koperek. Awokado umyć, obrać, usunąć pestkę, miąższ zmiksować z sokiem cytrynowym i śmietanką. Doprawić solą i pieprzem. Żelatynę zalać 2 łyżkami zimnej wody, odstawić na 15 min. Podgrzać wywar, rozpuścić w nim żelatynę. Gdy galareta lekko ostygnie, zanurzyć w niej krewetki i odłożyć. Resztę galarety dodać do zmiksowanej masy z awokado, wymieszać, przełożyć do szklanych salaterek. Na wierzchu położyć po krewetce. Przybrać zielona pietruszka i koperkiem. Wstawić na 30 min do lodówki. Ochłodzoną galaretkę podawać nie wyjmując z salaterek. 35.JARZYNKA Z BURAKÓW I ORZECHÓW 500 g buraków, 1/4 szklanki wyłuskanych orzechów włoskich, 2 ząbki czosnku, 2 łyżki octu winnego lub soku z cytryny, 3-4 gałązki kolendry, kilka gałązek zielonej pietruszki, sól, pieprz Buraki umyć, ugotować, obrać ze skórki i drobniutko posiekać lub zetrzeć na tarce o dużych otworach. Orzechy włoskie i drobno posiekać albo przepuścić przez maszynkę, rozetrzeć z poszatkowanym czosnkiem, solą i kolendrą. Dodać ocet winny. Wymieszać z buraczkami, doprawić pieprzem. Sałatkę wyłożyć na półmisek, posypać drobno pokrojoną zieloną pietruszką. 36.JESIENNA SAŁATKA Z CYKORII 300 g cykorii, 1 winne jabłko, 1 różowy grejpfrut, 2 pomarańcze, 1 łyżka soku cytrynowego, 1 łyżka łuskanych orzechów włoskich, 1 łyżka rodzynków, kilka migdałów. Sos winegret: 3 łyżki oliwy, łyżka soku cytrynowego, łyżeczka cukru, sól. Cykorie oczyścić, odciąć gorzki miąższ u nasady korzenia, szybko umyć, osączyć, podzielić na pojedyncze listki. Każdy listki przeciąć na pol. Wszystkie owoce umyć. Jabłko pokroić na 16 części, usunąć pestki, skropić sokiem cytrynowym by nie ściemniało. Pomarańcze i grejpfrut obrać i wyciąć cząstki. Rodzynki umyć, namoczyć w przegotowanej wodzie. Migdały sparzyć, obrać ze skorki. Orzechy pokruszyć. Przygotować sos. Rozetrzeć cukier i sól z sokiem cytrynowym. Dodać oliwę, wymieszać. Do sosu dodać osaczone rodzynki i pokruszone orzechy. Do salaterki włożyć cykorie, jabłka, cząstki pomarańczy i grejpfruta. Wymieszać, zalać sosem, wstawić do lodówki. Przed podaniem posypać migdałami. 37.KOSZYK SUROWYCH JARZYN Z SOSAMI 1 zielona sałata, kilka ładnych liści kapusty, 1 pęczek rzodkiewki, 1 pęczek młodej marchewki, 1 kalarepka, 1 ogórek, 1 seler naciowy, 1 mały kalafior, 1 pęczek młodych cebulek, 1 zielona papryka, 1 czerwona papryka, 1 puszka szparagów, 1 puszka kukurydzy. Wszystkie jarzyny dokładnie umyć i osuszyć. Kalafior podzielić na małe różyczki. Kalarepę, ogórek i gałązki selera pokroić na słupki długości 5-6 cm. Z papryki wyjąć gniazda nasienne, przekroić wzdłuż na kilka części. Szparagi i kukurydze odcedzić z zalewy na sicie. Marchewki i rzodkiewki pozostawić cale. Na dużym wiklinowym talerzu ułożyć kapusty, a na nich dekoracyjnie rozłożyć jarzyny. Osobno podąć w miseczkach dipy i sosy. 38.LETNIA SAŁATKA 2 pomidory, 2 ogórki zielone, 2 cebule, papryka czerwona, pęczek pietruszki, 20 dag sera białego, sól, pieprz, 3 łyżki oleju, 1 łyżka octu winnego Warzywa dokładnie wyszorować. Pomidory pokroić w ćwiartki, ogórki w plasterki /nie zdejmować skórki/, paprykę w paski, cebulę w krążki. Przygotować sos: wymieszać olej z octem, doprawić pomidory i pokruszony ser. Ostrożnie wymieszać. Ozdobić pietruszką. 39.MANGO CHUTNEY 1 średniej wielkości melon, 1 średniej wielkości mango, 2 duże suszone papryczki chilli, 1 dl octu winnego, 4 ząbki czosnku, 25 g świeżego imbiru lub 1/2 łyżeczki sproszkowanego, 25 g siekanych migdałów, 200 g brązowego cukru, 100 g rodzynek, sól do smaku. Melon obrać i usunąć pestki, pokroić w kostkę. Obrane i pokrojone na plasterki mango i melon posypać solą. Czosnek, imbir i papryczki chilli zgnieść na jednolita masę z niewielka ilością octu. Plasterki mango i melon wrzucić do wrzącego octu z cukrem, gotować na małym ogniu 5 min. Dodać pozostałe składniki, osolić do smaku, gotować 15 min. mieszajac często drewniana łyżka. Przełożyć do słoików. Marynowany ogórek z marchewka, 1 duży ogórek, 1 marchewka, 3 łyżki octu, 2 łyżki cukru, sól. Marchewkę umyć, obrać i przekroić wzdłuż na pół, a następnie na plasterki. Posypać cukrem, wymieszać i odstawić na 10 min. Ogórek umyć, obrać i pokroić wzdłuż na 4 części. Usunąć nasionka, a następnie pokroić na grube kawałki. Ogórek przełożyć do miseczki, posypać solą, zakryć i odstawić na 4 min. Odcisnąć nadmiar wody, uważając, aby nie uszkodzić plasterków ogórka. Marchewkę przełożyć do miseczki z ogórkiem, zalać octem, przykryć i odstawić na 24 godz. w chłodne miejsce. Marynowany ogórek z marchewka podaje się do potraw z ryżu. 40.NIEMIECKA SAŁATKA Z WĘDLIN 300 g różnych rodzajów mortadeli, 100 g serdelków, 50 g korniszonów, 50 g marynowanych cebulek, 1 mała cebula, 1 łyżka kaparow,1 zielona sałata. Sos ziołowy z musztarda: 6 łyżek oliwy, 2 łyżki soku cytrynowego, 1 łyżka musztardy, 1 łyżka świeżej bazylii lub 1/2 suszonej, 1 łyżka świeżego tymianku lub 1/2 suszonego, sól, pieprz. Mortadele pokroić na plastry grubości 1 cm, następnie pokroić w kostkę wielkości 1 cm. Serdelki pokroić na plastry grubości 1/2cm. Korniszony pokroić na kawałki wielkości 1 cm. Cebule drobno posiekać. Przygotować sos. Bazylie i tymianek bardzo drobno posiekać. Utrzeć dokładnie drewniana łyżka musztardę z solą, pieprzem i ziołami. Dodać sok cytrynowy, a na końcu oliwę. Wszystko dokładnie wymieszać. Do dużej miski włożyć wędliny, korniszony, cebule i marynowane cebulki. Zalać sosem, dokładnie wymieszać. Przed podaniem ułożyć na liściach sałaty i posypać kaparami. Do sałatki z wędlin można podąć sałatkę z ugotowanych kartofli pokrojonych w kostkę, z sosem majonezowo-czosnkowym. 41.Ogórki w sosie winegret 2 ogórki, 1 zielona sałata, 1 łyżka posiekanego koperku, 1 łyżka posiekanej pietruszki, kilka listków świeżej mięty. Sos winegret z cebula: 6 łyżek oliwy, 2 łyżki octu winnego, 1 cebulka dymka, sól, pieprz, cukier. Ogórki umyć, obrać, pokroić na plasterki, następnie plasterki przeciąć na pol. Koperek, zielona pietruszkę i dymkę umyć i drobno posiekać. Przygotować sos. Rozetrzeć sól, pieprz i cukier z octem. Dodać oliwę i drobno posiekana cebule. Wymieszać. Do miski włożyć ogórki, zalać polowa sosu i wstawić na 2 godz. do lodówki. Przed podaniem ułożyć na talerzu liście zielonej sałaty, na nich ogórki, posiekana pietruszkę z koperkiem, połać reszta sosu i przybrać listkami mięty. 42.Ostra sałatka owocowa 2 gruszki, 2 jabłka, 2 brzoskwinie, 4 morele, 100 g czereśni lub śliwek, 4 łyżki białego wytrawnego wina. Sos: 200 ml białego wytrawnego wina, 1 łyżka oliwy, 1 łyżka musztardy, 1/2 łyżeczki startej skorki cytrynowej, 1/4 łyżeczki gałki muszkatołowej, 1,5 łyżeczki cukru pudru. Wszystkie owoce dokładnie umyć. Gruszki i jabłka obrać, wyjąć pestki, pokroić na ósemki, skropić 4 łyżkami wina. Brzoskwinie pokroić na ćwiartki, morele na połówki. Z czereśni lub śliwek wyjąć pestki. Przygotować sos. Musztardę rozetrzeć z oliwa i winem. Dodać skórkę cytrynowa, gałkę muszkatołowa, cukier puder. W dużej misce wymieszać owoce, zalać sosem, wstawić do lodówki na 1 godz. 43.Pikantna sałatka serowa 25 dag sera tylżyckiego, 2 średnie cebule, 2 czerwone papryki, 2 łyżki oleju, 4 łyżki octu, 1-2 łyżki musztardy z całymi ziarenkami gorczycy, sól, pieprz, odrobina cukru do smaku Cebule obrać. Potem pokroić na półtalarki. Papryki umyć, dokładnie oczyścić z gniazd nasiennych. Żółty ser pokroić w równe słupki. Liście sałaty dokładnie opłukać pod bieżącą wodą i osuszyć. Kilka całych liści odłożyć, resztę porwać palcami na małe kawałki. Przyrządzić sos do sałatki. W miseczce wymieszać musztardę z octem. Doprawić do smaku solą, pieprzem i odrobiną cukru. Na koniec dodać olej, ubić /olej musi związać się z resztą składników sosu/. Przygotowane składniki sałatki połączyć /oprócz całych liści sałaty/. Delikatnie przemieszać z częścią sosu. Cztery talerzyki udekorować liśćmi, dodać porcje sałatki z pikantnym sosem. 44.Płonąca sałatka ze szpinaku 8 szklanek posiekanego szpinaku, 1/4 bekonu, 2 jaja na twardo, pokrojone w plasterki, 1/4 szklanki selera, poszatkowanego, 2 łyżki siekanego szczypioru, 1/2 łyżki grubo zmielonego pieprzu, 1/4 łyżki cukru, 1/3 szklanki octu, 2 łyżki soku cytrynowego, 3 łyżki brandy. Usmażyć bekon aż będzie chrupiący, odlać tłuszcz zachowując 1/2 szklanki. W dużym naczyniu do sałatek ułożyć szpinak, jaja, seler, szczypior, popieprzyć, posolić. W małym rondelku połączyć cukier, tłuszcz spod bekonu, ocet, sok cytrynowy. Podgrzać niemal do wrzenia, wymieszać z pokruszonym bekonem i połączyć ze szpinakiem. Zmieszać. Ogrzać brandy aż zacznie parować. Zapalić i szybko polać sałatkę. 45.Pomarańczowy chrzan 5 jabłek, 60 g tartego chrzanu, pomarańcza, 4-5 łyżek soku cytrynowego, sól, cukier Obrane jabłka zetrzeć na tarce, skropić sokiem cytrynowym, wymieszać z chrzanem. Pomarańcze sparzyć, umyć, zetrzeć skórkę na tarce. Z tak ogolonej wycisnąć sok, sok i skórkę dodać do jabłek i chrzanu, wymieszać. Doprawić do smaku solą i cukrem. Podawać do zimnych mięs i wędlin. 46.Pomidory w sosie rosyjskim 500 g małych pomidorów. Sos rosyjski: 100 ml oleju słonecznikowego, 1 łyżka pasty pomidorowej, 50 ml keczupu, 2 łyżki miodu, 1 cebula, sól, pieprz, estragon. Wybrać małe, ładne, jędrne pomidory jednakowej wielkości. Delikatnie umyć, sparzyć wrzątkiem, włożyć na chwile do zimnej wody i obrać. Przygotować sos. Cebule drobno posiekać. Miód podgrzać, dobrze rozetrzeć. Dokładnie wymieszać sól z pieprzem, estragonem i oliwa. Dodać keczup, łyżkę pasty pomidorowej, miód i posiekana cebule. Pomidory włożyć do salaterki, zalać sosem i odstawić na 1 godz. do lodówki. 47.Przekąska z serem Główka sałaty, 2 dymki, 2 jajka ugotowane na twardo, 2 pomidory, 20 czarnych oliwek, zielona papryka, 100 g. chudej szynki lub piersi z kurczaka, 150 g. sera camembert lub rokpol. Sos: 2 łyżki oleju, sól, sok z 1/2 cytryny, ząbek czosnku. Liście sałaty rozdzielić, umyć, osączyć. Dymkę obrać, pokroić w cienkie krążki. Pomidory umyć, razem z jajkami pokroić na ćwiartki. Paprykę umyć, wyjąć gniazda nasienne, pokroić w krążki, oliwki osączyć. Ser pokroić w drobną kostkę. Szynkę pokroić w cienkie słupki. Sałatę rozłożyć na salaterce. Dodać warzywa, ser, wędlinę i jajka. Wierzch posypać oliwkami. Z oleju i soku z cytryny ukręcić sos. Dodać zmiażdżony ząbek czosnku, posolić do smaku. Sałatkę polać sosem. 48.Raita z kabaczkiem 1/2 kg kabaczka, 3,5 dl jogurtu, 1 mała cebula, 2 ząbki czosnku, 1/2 łyżeczki chilli, 1/2 łyżeczki masła, nać pietruszki, sól do smaku. Z obranego kabaczka usunąć środek nasienny, pokroić w kostkę. Gotować w osolonej wodzie nie dłużej niz. 5 min., aby zachował jędrność. Odcedzić i ostudzić. Jogurt dobrze roztrzepać z solą. Dodać kawałki kabaczka, bardzo drobno posiekana cebule i czosnek, wymieszać. Raitę przeląc do małych miseczek, posypać z wierzchu garam masala i chilli. Włożyć do lodówki na 40 min. Podawać jako dodatek do dania głównego, po przybraniu nacią pietruszki. 49.Raita z ogórkiem 2 małe ogórki, 500 ml jogurtu, 1 zielona papryczki chilli, 1/2 łyżeczki papryki słodkiej, 1/2 łyżeczki garam masala, sól do smaku. Ogórki obrać i pokroić w drobna kostkę. Posolić i odstawić na godzinę, aby zmiękły. Po tym czasie odlać płyn, który puszcza ogórki. Posiekać paprykę. Jogurt dokładnie wymieszać z solą. Dodać paprykę i ogórki. Przeląc raitę do małych miseczek, posypać z wierzchu garam masala i chilli. Odstawić do lodówki na 40 min. Podawać schłodzona jako dodatek do dania głównego. 50.Rojak - sałatka indonezyjska 200 g kiełków, 200 g szpinaku, 1 mały ananas, 1 ogórek, 100 g serka sojowego tufu, 2 owoce mango, 4 łyżki soku cytrynowego. Sos: 200 g smażonych orzeszków ziemnych, 5 świeżych czerwonych papryczek chilli, 4 łyżki pasty krewetkowej, 2 łyżki brązowego cukru, 10 łyżek soku cytrynowego, 150 ml wody, 1 łyżeczka soli. Kiełki umyć, zalać wrzątkiem i odcedzić. Szpinak umyć, zalać wrzątkiem i odstawić na minutę. Odcedzić. Ananas i ogórek obrać, pokroić na plasterki. Serek tufu pokroić na paseczki lub w kostkę. Mango obrać i drobno pokroić. Kiełki, szpinak, ananas, ogórek, serek tufu oraz mango ułożyć oddzielnie na jednym, dużym półmisku. Przygotować sos: orzeszki rozetrzeć w moździerzu na gładka pastę. Papryczki zalać woda i odstawić na 15 min. Przełożyć do moździerza i utrzeć. Dodać pastę krewetkowa, sól, cukier, sok cytrynowy i wodę. Wymieszać. Do każdej miseczki włożyć po łyżce przygotowanych owoców i jarzyn. Polać niewielka ilością soku cytrynowego. Dodać 1-2 łyżki sosu i od razu podawać. 51.Sałata z oliwkami 1 główka sałaty, 50 g oliwek czarnych, 1 ogórek, 1 pęczek rzodkiewek, 4 kromki chleba, 8 kulek sera mozzarella lub bryndzy owczej, 6 łyżek oliwy, 2 łyżki octu, 1 łyżeczka musztardy, 1/2 pęczka szczypiorku, sól, pieprz, oliwa do smażenia. Liście sałaty umyć i osuszyć. Porozrywać na niewielkie kawałki i ułożyć w salaterce. Oliwki wypestkować. Rzodkiewki i ogórki umyć i pokroić w plasterki. Dodać wszystko do sałaty. Szczypiorek opłukać i drobno poszatkować. Z chleba usunąć skórkę. Miękisz pokroić w kostkę. Przysmażać na dużej ilości silnie rozgrzanej oliwy na zloty kolor (ok. 5 min). Osączyć z nadmiaru oliwy i dodać do pozostałych składników. Dodać kulki mozzarelli lub bryndzy. Oliwę połączyć z solą, pieprzem, musztarda. Wymieszać i odstawić na 3 min. Sosem tym połać sałatkę, posypać szczypiorkiem i podąć. 52.Sałatka indyjska 100 g długoziarnistego ryżu, 250 ml bulionu z kury, 50 g czerwonej fasoli z puszki, 50 g ziaren kukurydzy z puszki, 1 pomidor, 1 mała cebula, 1 jabłko, 1 banan,2 plasterki ananasa, 1 pomarańcza bez pestek, 20 g rodzynków, 1 łyżeczka masła, 1 łyżka posiekanych ziół (pietruszka, estragon, mięta). Sos winegret: 3 łyżki oliwy, 1 łyżka soku cytrynowego, sól, pieprz. Ryz starannie opłukać pod bieżąca woda, zalać wrzącym bulionem, zamieszać, przykryć, gotować na bardzo małym ogniu 17-20 min. Czerwona fasole i kukurydze po wyjęciu z puszki wypłukać w zimnej wodzie, osączyć na sicie. Cebule obrać, pokroić na cieniutkie plasterki. Pomidora sparzyć wrzątkiem, zdjąć skórkę, pokroić na plasterki. Owoce umyć, obrać. Ananasa i jabłko pokroić w kostkę, banana na plasterki a pomarańcze podzielić na cząstki. Zielona pietruszkę, świeży estragon i miętę drobno posiekać. Rodzynki umyć, osączyć z wody. Przygotować sos. Rozetrzeć dokładnie sok cytrynowy z solą i pieprzem. Dodać oliwę i jeszcze przez chwile ucierać, by wszystkie składniki dobrze się połączyły. Na gorącym maśle podsmażyć rodzynki, ostudzić, dodać do zimnego ryżu. Połączyć ryz z fasola, kukurydza i owocami, połać sosem, delikatnie wymieszać. Wstawić na 1 godz. do lodówki. Przed podaniem posypać posiekanymi ziołami. 53.Sałatka kalifornijska 1 duże czerwone jabłko, 2 pomarańcze bez pestek, 70 g białych winogron bez pestek, 70 g czarnych winogron bez pestek, 250 g białej kapusty, 2 łyżki prażonych ziaren słonecznikowych, 2 łyżki szczypiorku. Sos: 2 łyżki soku cytrynowego, 2 łyżki oliwy, sol, pieprz. Wszystkie owoce, kapustę i szczypiorek umyć, osączyć z wody. Nie obrane jabłko pokroić na ćwiartki, następnie na plasterki grubości 2-3 mm i zaraz skropić je sokiem cytrynowym, by nie ściemniało. Pomarańcze obrać, podzielić na cząstki. Winogrona oderwać od gałązek. Kapustę posiekać na paseczki grubości 1 mm. Szczypiorek drobno pokroić. Przygotować sos. Rozetrzeć sól i pieprz z sokiem cytrynowym. Dodać oliwę, wymieszać. W dużej misce wymieszać dokładnie sos z owocami, kapusta i szczypiorkiem. Przed podaniem przełożyć do salaterki i posypać prażonymi ziarnami słonecznika. 54.Sałatka kartoflana I 400 g kartofli młodych lub wyciętych łyżeczka, 100 g karczochów z puszki, 20 małych cebulek marynowanych, 15 korniszonów, 10 rzodkiewek, 10 ziaren zielonego pieprzu, 4 zielone oliwki, kilka gałązek zielonej pietruszki. Sos majonezowo-czosnkowy: 80 g majonezu, 2 łyżki soku cytrynowego, 3 ząbki czosnku, sól, pieprz, cukier. Małe, młode kartofle jednakowej wielkości dobrze wyszorować szczoteczka pod bieżąca woda. Zalać zimna, osolona woda, gotować tak, by się nie rozsypały. Odcedzić, ostudzić. Można również zrobić sałatkę ze starych kartofli. Z surowych kartofli - umytych i obranych - wyciąć kulki, ugotować, ostudzić. Korniszony, karczochy i marynowane cebulki osączyć na sicie, rzodkiewki umyć. Korniszony pokroić na kawałki długości 1 cm. Duże rzodkiewki przeciąć na pół, a małe zostawić cale. Karczochy przeciąć na połówki lub na ćwiartki, oliwki posiekać. Przygotować sos. Majonez wymieszać z sokiem cytrynowym, dodać sól, cukier, pieprz i roztarty czosnek. Wymieszać. Do dużej miski włożyć kartofle, cebulki, rzodkiewki, korniszony i karczochy. Zalać sosem i wymieszać. Przed podaniem przełożyć do miski, posypać posiekanymi oliwkami, przybrać zielonym pieprzem i zielona pietruszka. 55.Sałatka kartoflana II 400 g kartofli młodych lub wyciętych łyżeczka, 20 jajek przepiórczych, 20 małych pieczarek marynowanych, 1 łyżka kaparów, 1/2 łyżki szczypiorku, 1 puszka anchois. Sos majonezowo-sojowy: 3 łyżki majonezu, 1łyżka soku cytrynowego, 1 łyżka sosu sojowego, cukier. Małe, młode kartofle jednakowej wielkości wyszorować szczoteczka pod bieżąca woda. Zalać zimna, osolona woda. Ugotować tak, by się nie rozsypały. Odcedzić, ostudzić. Można również zrobić sałatkę ze starych kartofli. Z surowych obranych i umytych kartofli wyciąć kulki, ugotować, ostudzić. Jajeczka delikatnie umyć, ugotować na twardo, obrać. Fleciki anchois osączyć na sicie. Szczypiorek umyć, drobno posiekać. Wybrać 20 pieczarek jednakowej wielkości. Przygotować sos. Dokładnie rozetrzeć cukier z sokiem cytrynowym. Dodać łyżkę sosu sojowego. Pod koniec dodać majonez, dobrze wymieszać. Do dużej miski włożyć kartofle, cale jajeczka, posiekany szczypiorek i fleciki anchois. Zalać sosem i wymieszać. Przed podaniem przełożyć do salaterki i posypać kaparami. 56.Sałatka litwacka 200 g pieczeni cielęcej lub pieczonego drobiu lub chudego mięsa z rosołu, 4 ziemniaki, 1 marchew, 1/2 średniego selera, 150 g kalafiora, 100 g zielonego groszku, 100 g fasoli szparagowej, ogórek kiszony, jabłko, jajo na twardo, cytryna, natka pietruszki, sól, pieprz, odrobina czosnku. Ziemniaki ugotować w łupinie, obrać i pokroić w kostkę. Warzywa ugotować oddzielnie, kalafior podzielić na różyczki, fasole szparagowa drobno pokroić, jabłko obrać, pokroić w kostkę. Dodać pokrojona w drobna kostkę pieczeń lub chude mięso z rosołu, ewentualnie mięso drobiowe. Wszystko wymieszać, przyprawić solą, pieprzem, czosnkiem i sokiem z cytryny. Podawać w sala terze, przybierając sałatkę jajem na twardo pokrojonym w cienkie plasterki lub posiekanym. Posypać siekana natka pietruszki. 57.Sałatka nicejska 2 jaja, 1 duży ogórek, 3 pomidory, 1 cebula, 2 papryki zielony, 150 g młodego zielonego bobu, 100 g oliwek czarnych, 12 filetów z anchois, 1 pęczek siekanej zielonej pietruszki. Sos vinaigrette: 1,5 łyżki octu winnego lub soku z cytryny, 4,5 łyżki oliwy, 1 żabek czosnku, sól, pieprz. Jaja ugotować na twardo (ok. 15 min). Schłodzić, obrać i pokroić w ćwiartki. Bob ugotować w osolonej wodzie (ok. 20 min). Odcedzić, ostudzić i obrać. Ogórek umyć i pokroić w cienkie plasterki. Pomidory umyć, pokroić w cząstki. Papryki umyć, wypestkować, pokroić w paseczki. Cebule obrać, pokroić w cienkie krążki. Oliwki wypestkować. Sól rozetrzeć z octem lub sokiem cytrynowym. Ciągle mieszając, dodawać stopniowo oliwę. Doprawić pieprzem, dodać obrany i zmiażdżony czosnek, sos starannie wymieszać. W salaterce ułożyć przygotowane jarzyny i bob. Zalać polowa sosu. Przybrać filetami z anchois, cząstkami jaj na twardo oraz zielona pietruszka. Zalać reszta sosu i podawać. 58.Sałatka orzeźwiająca 3 duże dojrzale pomidory, 1 mała ostra papryczka, 2 niewielkie cebule, 1 pęczek zielonej pietruszki, kilka kiszonych oliwek, sok z 1 cytryny, 2 łyżki oliwy, pieprz. Cebule obrać i grubo posiekać. Zielona pietruszkę przebrać, opłukać i bardzo drobno posiekać. Paprykę umyć, wypestkować i pokroić w plasterki. Pomidory obrać. Dwa z nich pokroić w ćwiartki, a z trzeciego wycisnąć sok, który przecedzić przez gęste sito. Oliwki wymieszać z sokiem cytrynowym oraz przecedzonym sokiem z pomidora. Sos dokładnie wymieszać. Ćwiartki pomidora ułożyć w salaterce. Dodać pokrojona ostra paprykę, posiekane cebulki. Przybrać oliwkami, posypać posiekana zielona pietruszka i połać sosem. Oprószyć pieprzem, schłodzić w lodowce, podawać. 59.Sałatka ostro-kwaśna z kapusty 800 g kapusty chińskiej lub białej, 1 ostra czerwona papryka, 1 średni kawałek imbiru, lub 2 łyżeczki imbiru w proszku, 3 łyżeczki cukru, 1 łyżeczka musztardy, 3 łyżeczki białego octu winnego, 1 łyżka oleju, 2 łyżki soli, 2 łyżki orzeszków. Liście kapusty dokładnie umyć, osączyć i poszatkować na cieniutkie paseczki długości 4-6 cm. Dokładnie wymieszać z Soła i cukrem, po czym odstawić na 2 godziny. Paprykę umyć, wypestkować i pokroić na cieniutkie paseczki. Imbir obrać i drobno posiekać. Kapustę lekko odcisnąć. Dodać paprykę, imbir, musztardę i olej. Dokładnie wymieszać i odstawić na 2 godz. Przed podaniem posypać orzeszkami. 60.Sałatka owocowa w sosie majonezowo-imbirowym 4 śliwki, 2 kwaśne jabłka, 2 banany, 2 gruszki, 1 pomarańcza, 1 łyżka soku cytrynowego. Sos majonezowo-imbirowy: 100 g majonezu, 25 ml koniaku, 1 łyżeczka cukru pudru, 1 łyżeczka soku cytrynowego, 1/2 łyżeczki imbiru, 1/4 łyżeczki gałki muszkatołowej, pieprz biały. Wszystkie owoce dokładnie umyć, obrać. Śliwki przeciąć na pol., wyjąc pestki. Jabłka i gruszki pokroić na ósemki, banany na plasterki, pomarańcze na kawałki. Pokrojone jabłka, gruszki i banany skropić sokiem cytrynowym, by nie ściemniały. Przygotować sos. Rozetrzeć dokładnie cukier z pieprzem, imbirem i gałka muszkatołowa. Dodać sok cytrynowy, majonez i koniak. Dobrze wymieszać. Owoce przełożyć do salaterki, zalać sosem. Najlepiej przygotować sałatkę tuz przed podaniem. Podawać do cielęciny i drobiu. 61.Sałatka po szeklersku 500 g kiszonej kapusty, 150 g cebuli, 150 g korniszonów, 100 g marchewki, 3 czerwone papryki, 100 g marynowanej papryki. Sos: 500 ml zimnej przegotowanej wody, 2 łyżki octu winnego, 2 łyżki oleju, 1 łyżka cukru, 1 pęczek koperku, sól. Kiszona kapustę wypłukać pod bieżąca woda i dobrze osączyć na sicie. Marchewkę i cebule obrać i umyć. Marchewkę i korniszony pokroić w plasterki. Cebule przeciąć wzdłuż i pokroić na cienkie plasterki a następnie posolić i zostawić na 10-15 min. Marynowana paprykę drobno posiekać. Z czerwonych papryk wyjąc gniazda nasienne. Papryki przeciąć na pol., usunąć białe części i pokroić w cienkie paseczki. Przygotować sos: koperek umyć i drobno posiekać. Cukier rozpuścić w wodzie, dodać ocet, olej i posiekany koperek. W dużej misce wymieszać jarzyny, zalać sosem i wstawić do lodówki. Można przyrządzić większa ilość sałatki i przechowywać ją w lodowce, w zamkniętym słoiku, przez kilka dni. 62.Sałatka pomarańczowa 1,5 kg pomarańczy, 250 g czarnych oliwek, 2 główki czosnku, sól, czarny pieprz, papryka mielona słodka, 1 łyżeczka cynamonu, 1 łyżeczka kolendry mielonej, 2 zielone cytryny, 4 łyżki oliwy z oliwek, natka pietruszki. Pomarańcze umyć w cieplej wodzie, osuszyć, obrać ze skorki tak, by odciąć również biała błonkę pokrywająca cząstki. Wyciąć nożem cząstki spomiędzy białych błonek i włożyć do salaterki. Główki czosnku dokładnie posiekać i dodać do pomarańczy. Dodać sól, pieprz, cynamon, mielona paprykę i kolender oraz oliwę. Delikatnie wymieszać. Wycisnąć sok z cytryn i skropić nim pomarańcze, dodać oliwki i wymieszać całość. Wstawić do lodówki na 1 godz. Podawać ochłodzona. Przybrać gałązkami natki pietruszki. 63.Sałatka rzymska 1 główka sałaty, 100 g chudego wędzonego boczku, 100 g kiełbasy paprykowej, 200 g ugotowanej, dużej, białej fasoli, 100 g oliwek czarnych, 2 marchwie, 1/2 korzenia selera, 1 łyżka majeranku, 1 żabek czosnku, 2 cebulki dymki. Sos: 5 łyżek oliwy, 2 łyżki soku z cytryny, sól, pieprz. Liśćmi sałaty wyłożyć dno półmiska. Składniki sosu połączyć ze sobą i dokładnie wymieszać. Mięso z kiełbasy pokroić w słupki. Marchew i korzeń selera obrać i zetrzeć na tarce o małych oczkach. Boczek pokroić w cienkie plasterki. Cebulki dymki pociąć wzdłuż w paski. Fasole osączyć z wody, w której się gotowała i osuszyć. Czosnek rozetrzeć ze szczypta soli. Fasole wymieszać z czosnkiem, majerankiem i 1 łyżka sosu. Wszystkie wymienione składniki ułożyć na liściach sałaty i skropić sosem. 64.Sałatka szopska 4 słodkie papryki, 1 ostra papryczka "czuszka", 2-3 duże pomidory, 1 czerwona cebula, 1 ogórek, 2 łyżki zielonej pietruszki, 250 g owczego sera, sól. Sos: 6 łyżek oleju słonecznikowego, 2 łyżki octu winnego, sól. Papryki umyć, osuszyć, opiec w piekarniku (ok. 5 min). Zdjąć skórkę. Przeciąć papryki na pól, wyjąć gniazda nasienne. Pokroic na paski szerokosci 1cm. Pomidory sparzyć wrzatkiem, zdjac skorke. Pokroic na duze kawalki. Cebule obrac, umyc, pokroic w plasterki. Ogorek umyc, pokroic na duze kawalki. Pietruszke i czuszke umyc, drobno posiekac. Ser zetrzeć na grubej tarce lub pokruszyć. Przygotować sos. Dokładnie rozetrzeć ocet z Soła, dodać olej, przez chwile ucierać, by wszystkie składniki dobrze się połączyły. Pokrojone jarzyny lekko osolić, włożyć do miski. Przed podaniem polać sosem, posypać zielona pietruszka i ostrym serem. 65.Sałatka waldorf 250 g selera, 250 g winnych jabłek, 1 banan, 100 g łuskanych orzechów, 2 łyżki soku cytrynowego. Sos: 80 g majonezu, 1 łyżka soku cytrynowego, 4 łyżki (50 ml) słodkiej śmietany. Seler obrać, pokroić na plastry, następnie na kwadraty wielkości 1,5 cm. Zalać mała ilością wrzącej wody, dodać 1 łyżkę soku cytrynowego i gotować 5 min. Powinien być lekko twardy i jędrny. Odcedzić, wystudzić. Jabłka umyć, obrac, pokroić w kostkę. Orzechy posiekać. Banana obrać, pokroić na plasterki, skropić 1 łyżka soku cytrynowego, aby nie ściemniał. Przygotować sos. Majonez wymieszać z sokiem cytrynowym i 4 łyżkami słodkiej śmietany. Owoce przełożyć do salaterki, dodać polowe orzechów, zalać przygotowanym sosem, wymieszać, mocno oziębić. Posypać pozostałymi orzechami. 66.Sałatka wiejska (francuska) 1 główka zielonej sałaty, 250 g cykorii, 100 g sałaty zimowej (roszponki), 18 cieniutkich kromeczek bagietki, 200 g wędzonego bekonu lub boczku w 1 kawałku, 3 ugotowane na twardo i drobno posiekane jaja, 3 łyżki oliwy, 2 łyżeczki musztardy, 3 łyżki octu winnego, 1 ząbek czosnku, sok z 1/2 cytryny, sól, pieprz. Liście cykorii i sałat umyc, osuszyć i pokroić. Bekon, po usunięciu skorki, pokroić w plastry grubości ok. 4 mm, a następnie w słupki. Zalać niewielka ilością wody, zagotować i gotować 2 min. W salaterce połączyć ze sobą musztardę, sok z cytryny, 2 łyżki octu winnego i sól. Wymieszać, dodać oliwę, doprawić pieprzem i wymieszać ponownie. Plastry bagietki zapiec w piekarniku na złotobrązowo. Czosnek obrać i zmiażdżyć. Nacierać nim zazlocone grzanki. Do salaterki z sosem dodać pokrojona zieleninę i wymieszać. Na patelni, na silnym ogniu, podsmażyć na złoto obgotowany bekon i dodać go, wraz z tłuszczem ze smażenia, do salaterki z sałata. Patelnie zalać reszta octu winnego, po czym wstawić na 1 min na silny ogień. Powstały sos dodać do sałatki i szybko wymieszać. Sałatkę podawać przybrana grzankami i posypana drobno posiekanymi jajami na twardo. 67.Sałatka wiejska (grecka) 3 twarde pomidory, 1 ogórek, 1 cebula, 2 zielone papryki, 200 g czarnych oliwek, 180 g sera owczego lub białego, 125 ml oliwy, 60 ml octu winnego, oregano, sól, pieprz. Pomidory i ogórek pokroić w plastry, podobnie pokroić cebule i papryki. Przełożyć do miski, oprószyć solą, pieprzem i oregano. Dodać oliwki i dokładnie wymieszać. Ser pokroić w drobna kostkę i wrzucić do miski. Całość połać octem i oliwa i wymieszać. 68.Sałatka z gotowanych młodych jarzyn 1 pęczek młodej marchewki, 1 mały kalafior, 1 biała rzodkiew, 1 młody seler, 2 młode buraki, 100 g brukselki, 100 g młodych kartofli. Sos winegret z ziołami: 3 łyżki oliwy, 1 łyżka soku cytrynowego, 1 mała cebula, 1 ząbek czosnku, 1/2 łyżeczki oregano, 1/2 łyżeczki bazylii, sól, pieprz, cukier. Sos serowo-ziolowy: 100 g serka homogenizowanego, 100 ml śmietany, 1 łyżka posiekanego szczypiorku, 1 łyżka posiekanej pietruszki lub koperku, sól, pieprz. Jarzyny umyć, starannie wyszorować szczoteczka (nie obierać). Ugotować razem w osolonej wodzie marchew, rzodkiew i seler. Każda z pozostałych jarzyn ugotować oddzielnie w osolonej wodzie. Jarzyny ostudzić. Buraki i rzodkiew obrać ze skorki. Wszystkie jarzyny pokroić na owalne kawałki długości ok. 3 cm. Przygotować sos winegret. Cebule obrac, drobno posiekać, czosnek rozetrzeć. Wymieszać oliwę z sokiem cytrynowym, solą, pieprzem i ziołami. Dodać cebule i czosnek. Jarzyny polać sosem i starannie wymieszać. Przygotować sos serowo-ziolowy. Starannie rozetrzeć serek ze śmietaną i przyprawami. Sos podąć oddzielnie w miseczce. 69.Sałatka z jarzyn z sosami ziołowymi 1 pęczek młodej marchewki, 1 mały kalafior, 1 kalarepa, 1 biała rzodkiew, 4 małe selery, 8 małe buraki, 200 g brokułów, 8 małych kartofli. Sos winegret z ziołami: 3 łyżki oliwy, 1 łyżka soku cytrynowego, 1 mała cebula, 1 ząbek czosnku, 1/2 łyżeczki oregano, 1/2 łyżeczki bazylii, sól, pieprz, cukier. Sos serowo-ziolowy: 100 g serka homogenizowanego, 100 ml śmietany, 1 łyżka posiekanego szczypiorku, 1 łyżka posiekanej pietruszki lub koperku, sól, pieprz. Ugotować w lekko osolonej wodzie marchew, rzodkiew i selery. Buraczki, selery i rzodkiew obrać ze skorki. Rzodkiew pokroić na długie kawałki. Kalafior i brokuły podzielić na "różyczki". Przygotować sos winegret. Cebule obrac, drobno posiekać, czosnek rozetrzeć. Wymieszać oliwę z sokiem cytrynowym, solą, pieprzem i ziołami. Dodać cebule i czosnek. Wszystkie jarzyny ułożyć dekoracyjnie na talerzu, polać sosem winegret. W oddzielnej miseczce podąć sos serowo-ziolowy zrobiony z serka roztartego ze śmietaną i przyprawami. 70.Sałatka z karczochów w sosie winegret 400 g karczochów (z puszki), 20 jajek przepiórczych, 20 małych marynowanych pieczarek, 1 puszka anchois, 1 łyżka kaparów, 1 łyżka drobno pokrojonego szczypiorku. Sos winegret: 5 łyżek oliwy, 1 łyżeczka musztardy, 2 łyżki soku z cytryny lub octu winnego, sól, biały pieprz. Karczochy osączyć z zalewy i przekroić na pol. Pieczarki i kapary wyjąć z zalewy, osączyć na sicie, anchois wyjąć z puszki. Jajeczka przepiórcze umyć, ugotować na twardo, obrać ze skorupek. Przygotować sos: w misce utrzeć drewniana łyżka musztardę z solą i pieprzem. Dodać ocet lub sok z cytryny. Wlać oliwę, dokładnie wymieszać. Do sosu włożyć karczochy, jajeczka, anchois, kapary, szczypiorek i pieczarki. Wymieszać. Sałatkę przykryć, odstawić na 30 min. 71.Sałatka z kiełków sojowych 150 g kiełków sojowych, 1/2 pęczka natki pietruszki, 1 łyżka ziaren sezamu Sos: 1/4 filiżanki sosu sojowego, 1/4 filiżanki lekkiego octu, szczypta imbiru. Sezam uprażyć na suchej patelni, aż zacznie wydawać mocny aromat. Wymieszać w kubku składniki sosu. Kiełki obrac z włosowatych korzonków, umyć, wrzucić na chwile do wrzątku, odcedzić na sicie, opłukać w zimnej wodzie, osuszyć z nadmiaru wody na ściereczce. Pietruszkę umyć, zanurzyć na 1/2 min. we wrzątku, osączyć, pokroić na trzycentymetrowe kawałki. Wymieszać razem jarzyny, plac sosem. Przełożyć na indywidualne głębokie czareczki, każda porcje posypać szczypta ziaren sezamu, podawać jako dodatek na zimno. 72.Sałatka z kiełków sojowych z kura 350 g kiełków sojowych, 1 ugotowana pierś kurza, 3 cebulki dymki, 1 łodyga młodego selera, 1 łyżka białego octu winnego, 2 łyżki sosu sojowego, 1 łyżka oleju sezamowego, sól. Cebulki obrać, omyć i drobno posiekać. Łodygę selera opłukać i pokroić w małe kawałeczki. Kiełki sojowe zalać wrzątkiem na 1 min. Przeląc zimna woda, odcedzić i osuszyć. Z piersi kurzej zdjąć skore. Mięso pokroić w cienkie paski. Kiełki sojowe wraz z cebula i selerem ułożyć w salaterce. Sos sojowy połączyć z octem, olejem sezamowym i szczypta soli, po czym dokładnie wymieszać. Wlać do salaterki z jarzynami, dobrze wymieszać i odstawić na 20 min. Podawać przybrane paseczkami mięsa. 73.Sałatka z makaronu i wędlin 100 g suchego makaronu, 250 g wędlin (salami, kabanosy, szynka, chudy bekon), 50 g suszonych grzybów (tylko kapelusze), 1 cebula, 1 łyżka posiekanej pietruszki. Sos ziołowy: 8 łyżek oliwy, 4 łyżki octu, 1 łyżeczka oregano, 1 łyżeczka tymianku, 1 łyżeczka bazylii, sól, pieprz, 2 łyżki wywaru z grzybów. Suszone grzyby dokładnie umyć, moczyć w zimnej wodzie 1 godz. Gotować pod przykryciem w 1 l wody przez 1 godz. Miękkie grzyby odcedzić. Zostawić 2 łyżki wywaru do sosu. Ugotować makaron w osolonej wodzie. Przepłukać zimna woda, odcedzić, ostudzić. Cebule obrac, umyc, posiekac. Grzyby pokroic na paseczki. Szynkę, bekon i salami pokroic na plasterki, następnie na paski. Kabanosy pokroic na plasterki. Przygotować sos. Rozetrzeć zioła z solą i pieprzem. Dodać ocet, oliwę i 2 łyżki wywaru z grzybów. Dokładnie wymieszać. Do dużej miski włożyć makaron, wędliny, grzyby, posiekana cebule, następnie zalać sosem i wymieszać. Przed podaniem przełożyć do salaterki. Posypać zielona pietruszka. 74.Sałatka z młodych kartofli 500 g młodych kartofli, 100 g karczochów z puszki, 15 małych cebulek marynowanych, 10 korniszonów, 10 rzodkiewek, 5 zielonych oliwek, kilka gałązek zielonej pietruszki. Sos majonezowo-cytrynowy: 100 g majonezu, 3 łyżki soku cytrynowego, 1/2 łyżeczki startej skorki cytrynowej, 1 ząbek czosnku, 1 łyżeczka brązowego cukru, sól, pieprz. Młode kartofle jednakowej wielkości wyszorować szczoteczka pod bieżąca woda. Zalać zimna, osolona woda. Gotować tak, by się nie rozsypały. Odcedzić, ostudzić. Karczochy, marynowane cebulki, korniszony i oliwki osączyć na sicie. Rzodkiewki umyc. Korniszony pokroic w kawalki długości 1 cm. Duze rzodkiewki przeciąć na pol, małe pozostawić cale. Karczochy przeciąć na połówki lub ćwiartki, oliwki drobno pokroic. Przygotować sos: czosnek rozetrzeć z solą. Do majonezu dodać sok cytrynowy, cukier, skorke cytrynowa, roztarty czosnek. Dobrze wymieszać. Do miski włożyć kartofle, cebulki, korniszony, rzodkiewki i karczochy. Zalać sosem, wymieszać. Posypać oliwkami, przybrać zielona pietruszka. 75.Sałatka z papryk pieczonych na ruszcie 4 papryki zielone, 3 papryki czerwone, 200 g ostrej papryki. Sos: 10 obranych i zmiażdżonych ząbków czosnku, 3 łyżki oliwy, sok z 2 cytryn, sól, pieprz, oliwki do przybrania. Wszystkie gatunki papryki umyć, osuszyć ściereczką i wypestkować. Ułożyć na rozgrzanym ruszcie i opiekać ze wszystkich stron dopóki skorka nie sczernieje. Upieczone papryki zanurzać w zimnej wodzie, po czym delikatnie usunąć z nich zwęglaną skórkę tak, by nie uszkodzić miąższu. Usunąć resztki gniazd nasiennych, ostudzić. Obrane papryki podzielić wzdłuż widelcem na niewielkie kawałki. Oliwę połączyć z sokiem cytrynowym i zmiażdżonym czosnkiem. Osolić, doprawić pieprzem, starannie wymieszać. Papryki ułożyć w salaterce. Przybrać oliwkami, zalać sosem i podawać. 76.Sałatka z pomidorów 500 g pomidorów, 100 g świeżego imbiru, 1 duża cebula, sok z 2 cytryn, 2 łyżeczki soli, 3 łyżki oliwy z oliwek, 1 łyżeczka masła. Obrany imbir pokroić w cienkie paseczki. Dodać cienko pokrojona cebule, sok cytrynowy i sol. Dobrze wymieszać. Sparzyć pomidory, obrać ze skorki i pokroić w plastry. Dodać cebule z imbirem, oliwę, wymieszać. Posypać z wierzchu garam masala. Podawać dobrze schłodzone, prosto z lodówki, do pikantnych dań. 77.Sałatka z tofu i pieczarek 250 g tofu, 200 g małych pieczarek, 1/2 główki endywii, 100 g mielonych orzechów laskowych, 1 pęczek rzodkiewek, 2 lyzki soku cytrynowego, 2 lyzki oleju, sol, pieprz. Pieczarki obrać, opłukać, pokroic w plasterki. Skropić 1 łyżka soku cytrynowego. Rzodkiewki przekroić na połówki. Z endywii odciąć korzenie, usunąć zewnętrzne liście. Opłukać, osączyć z wody. Tofu pokroic w kostkę, wymieszać z 1 łyżką soku cytrynowego. W misce rozetrzeć olej z solą i pieprzem. Wymieszać z pieczarkami, rzodkiewkami i tofu. W szklanej salaterce ułożyć liście endywii. Pieczarki, rzodkiewki i tofu położyć na liściach, posypać mielonymi orzechami. Sałatkę można podać z grzankami. Najlepszy do sałatki jest olej orzechowy. 78.Sałatka z zielonej papryki 900 g zielonej papryki, 1 mała cebula, 200 ml wody. Sos: 5 łyżek oliwy, 3 lyzki octu winnego lub soku cytrynowego, 1 łyżka wody z gotowania papryki, 1 łyżeczka cukru, sol, pieprz. Papryki umyc, ściąć wierzchy, wyjąć gniazda nasienne, usunąć białe części i pokroić. Cebule obrać, umyć i pokroić. Dodać paprykę, osolić i odstawić na 1 godz. Zagotować 200 ml wody, wrzucić paprykę z cebula i gotować 2 min pod przykryciem. Osączyć i ostudzić. Wodę z gotowania zostawić. Przygotować sos: 1 łyżeczkę cukru rozetrzeć dokładnie z solą, pieprzem i oliwa. Dodać ocet i łyżkę wody z gotowania papryki. Papryki połać sosem i wstawić na 2-3 godz. do lodówki. Przed podaniem przybrać sałatkę pomidorami i zielona pietruszka. 79.Sałatka z zielonej sałaty z pomarańczami 3 główki zielonej sałaty, 2 pomarańcze, sok z 1/2 pomarańczy, 3 lyzki soku cytrynowego, 2 lyzki cukru pudru, 1 łyżka wody pomarańczowej, 2 lyzki oliwy, sól. Sałatę umyć i osączyć. Ostrym nożem obrać ze skorek pomarańcze tak, jak obiera się jabłka, po czym wyciąć z nich cząstki miąższu (bez wewnętrznych skorek i pestek). Liście sałaty ułożyć, jeden na drugim, po czym pokroić w paseczki, o szerokości ok. 2 cm. Włożyć je do salaterki, dodać szczyptę soli, cukier, wodę pomarańczowa, sok z cytryny i pomarańczy oraz oliwę, dokładnie wymieszać. Przybrać cząstkami pomarańczy, schłodzić w lodowce i podawać. 80.Sałatka z ziemniaków 750 g ziemniaków gotowanych w łupinach, 3 jaja na twardo, 50 ml śmietanki, 2-3 łyżki octu estragonowego, pęczek drobno posiekanego kopru, 100 g majonezu, sol, pieprz. Ugotowane ziemniaki obrać i pokroić w kostkę średniej wielkości. Jaja obrać, pokroić w drobna kostkę i wymieszać z ziemniakami. Dodać koperek, śmietankę i ocet. Odstawić na 10 min. Dodać majonez, wymieszać delikatnie, doprawić solą i pieprzem do smaku. Odstawić na 10-20 min. Sałatkę wyłożyć do salaterki i posypać koperkiem. 81.Sałatka ze szparagów 1 kg młodych szparagów, 1/2 kg młodych kartofli, 1 zielona sałata. Sos: 3 łyżki majonezu, 3 łyżki śmietany, sol, pieprz. Kartofle obrać, ugotować. Twarde części szparagów odłamać palcami, białe cienko obrać z włókien ostrym nożem, związać bawełniana nitka w pęczki po 6-7 szt. Włożyć do wrzącej, osolonej wody, gotować 15-20 min., Gdy widelec zacznie łatwo wchodzić w łodygę szparaga, odcedzić i ostudzić. Kartofle pokroić na plasterki. Zielona sałatę osączyć z wody, porwać na kawałki. Odciąć główki szparagów. Przygotować sos. Do majonezu dodać śmietanę i sol. W dużej misce wymieszać sałatkę, kartofle i główki szparagów. Przed podaniem połać sosem. 82.Sałatki marokańskie I (sałatka z łodyg kopru) 2 łodygi kopru włoskiego, sok z 1 cytryny, 3 łyżki oleju arachidowego, 1 łyżeczka musztardy, sol, pieprz. Połączyć ze sobą sok z cytryny, olej i musztardę. Doprawić solą i pieprzem, sos dokładnie wymieszać. Łodygi kopru umyc, obrać, odrzucić części niejadalne, resztę pokroić wzdłuż w cienkie paski. Zalać je przygotowanym sosem i podawać. 83.Sałatki marokańskie II (sałatka z oliwek) 250 g wypestkowanych oliwek, 1 pęczek drobno posiekanej zielonej pietruszki, sok z 1 cytryny, 1 łyżka mielonej słodkiej papryki, szczypta mielonej ostrej papryki, 1 łyżeczka mielonego kminku, 2 obrane i zmiażdżone ząbki czosnku, 3 lyzki oleju arachidowego. Oliwki umyć, odcisnąć z nadmiaru wody, osuszyć i umieścić w salaterce. Dodać wszystkie pozostałe składniki, doprawić solą i bardzo starannie wymieszać. Odstawić, na co najmniej 2 godz. w chłodne miejsce, po czym podawać. 84.Sałata faszerowana po węgiersku 6 dużych liści sałaty, 2-3 małe bułki, szklanka mleka, 15 dag pieczarek, 4 łyżki stopionego masła, 2 łyżki zieleniny, 2 żółtka, sól, łyżka papryki, roztarty mały ząbek czosnku, pół szklanki gęstej śmietany, pół szklanki rosołu Bułeczki zalać mlekiem, odcisnąć, przetrzeć przez sito. Oczyszczone, posiekane grzyby smażyć na rozgrzanym maśle z dodatkiem zieleniny, cebuli i czosnku, aż do wyparowania soku, często mieszając, przestudzić. Wymieszać przetartą bułkę z żółtkami, śmietaną i grzybami, doprawić do smaku solą i papryką. Farszem posmarować listki sałaty, zawinąć jak gołąbki. Ułożyć w wysmarowanym masłem żaroodpornym naczyniu, wlać rosół lub wodę z rozpuszczoną kostką. Wstawić do gorącego piekarnika (220 C), piec ok 20 min. Wyłożyć na talerz, pokropić pozostałym masłem. 85.Sałata po nicejsku 2 sałaty, 2 pomidory, 1 ogórek, pęczek cebuli dymki, puszka ryb w oleju, kwasek cytrynowy, olej, sól, pieprz, tymianek Wszystkie warzywa umyć, osuszyć, posiekać. W dużej salaterce układać luźnymi warstwami wszystkie składniki razem z rybą, polać całość sosem z oleju, kwaskiem i tymiankiem. 86.Sałatka Burrito SKŁADNIKI: * 1 duże awokado * 1 duży pomidor pokrojony w kostkę * 1 pokrojony ogórek * 1 łyżka posiekanej cebuli * 1-2 filiżanki groszku lub kiełków * 1 łyżeczka musztardy * 1 łyżeczka soku z cytryny * 1 główka sałaty, umytej i osuszonej Ugnieć miąższ awokado widelcem, dodaj pozostałe składniki, dokładnie wymieszaj. Kładź łyżką masę na liść sałaty i zawijaj jak roladę. 87.Sałatka Jadzi Kurczak 1 pierś, korniszony 10 szt., ser żółty 10 dkg, seler 3 łodygi (naciowy), majonez, ketchup, cebula (marynowana) do dekoracji Pierś ugotować w Vegecie, ostudzić i pokroić w kostkę. Ser w kostkę, ogórki w plastry, a seler na kawałki. Składniki wymieszać. Sałatkę udekorować podzielonymi na pół cebulkami. 88.Sałatka Jędrusia ryż 1 opak., papryka 1 szt. (świeża), kukurydza 1 puszka, pietruszka 0,5 pęcz, szczypior 0,5 pęcz, sos vinegret , sól , pieprz Pokrojone składniki wymieszać i zalać sosem. 89.Sałatka Lukullusa 25 dag sera edamskiego, 1 szklanka drobnej fasoli ( może być kolorowa), 2 filety śledzi korzennych lub matiasów (20-25 dag), 2 cebule, 10 śliwek z octu, 2 łyżki posiekanego szczypiorku, 6 łyżek posiekanej natki pietruszki, 10 szklanka sosu tatarskiego, pieprz, 3-4 ząbki czosnku, sól. Ser pokroić w drobną kostkę. Śledzie (wymoczone i oczyszczone) drobno posiekać. Cebulę obrać, opłukać i pokroić w drobną kostkę. Śliwki pokroić w cienkie paseczki. Czosnek obrać, zmiażdżyć i dodać do sosu tatarskiego. Fasolkę namoczyć, gotować do miękkości, odcedzić i ostudzić. Wszystkie składniki połączyć i zalać sosem, dobrze wymieszać, posypać zieleniną. 90.Sałatka Nicejska Sałata 1 główka (krucha), ogórki 1 szt., papryka 2 szt., pomidory 4 szt., jajka 4 szt., tuńczyk 1 puszka, śledzie 1 puszka (anchois), oliwki 10 szt. (zielone), olej 4 łyżki, cytryna (sok), sól, pieprz Paprykę i ogórka pokroić w plasterki, pomidory i jajka w ćwiartki. Oliwki wypestkować. Sałatę i tuńczyka podzielić na kawałki. Wszystkie składniki delikatnie wymieszać. 91.Sałatka Patryka do frytek Kukurydza i majonez jako baza, żeby było ostrzejsze: pomarańcza lub mandarynka ew. odrobina musztardy, żeby było zabawniej: szczypiorek lub pietruszka (nie za dużo) papryka duża, czerwona fasola, jabłko, nawet rodzynki 92.Sałatka Szefa Kuchni Kurczak wędzony - 1,870 kg, winogrona - 0,800 kg, majonez - 0,270, orzeszki cashew - 0,200 kg, jogurt - 0,670 kg, miód naturalny - 0,110 kg, pieprz, cukier Mięso pokroić w kostkę. Połączyć z pozostałymi składnikami. Doprawiać do smaku. 93.Sałatka Tabule 250 g kaszy kus-kus, 2 cytryny, 8 łyżek oliwy z oliwek, 3 pomidory, 1 papryka czerwona, 1 surowy ogórek, 2 łyżki świeżej cebuli (niekoniecznie), 1 kiwi (niekoniecznie), 1 łyżka posiekanej zielonej pietruszki, 1 łyżka estragonu, 3 łyżki świeżej mięty, sól, pieprz Kus-kus przygotować zgodnie z przepisem na opakowaniu, dodać do niego sok z cytryny i oliwę z oliwek, pokrojone warzywa i przyprawy. Dobrze wymieszać i mocno schłodzić. Udekorować miętą i cytryna. Najlepiej przygotowywać w przeddzień. 94.Sałatka a la Anetek – kukurydziana dwa jabłka, puszka kukurydzy i trochę żółtego sera. (Jabłko i żółty ser kroimy w kostkę, jak ziarna kukurydzy). Do wersji warzywnej się wrzuca: pomidora, paprykę - najlepiej czerwoną i zieloną, rzodkiewki, kiwi pokrojone w ćwierćplasterki, 200 groszek. Sos dowolny. Wersja owocowa wymaga pomarańczy, ananasów z puszki, banana, też kiwi, mandarynek, brzoskwiń, co się ma. Jako sos nad wyraz pasuje majonez, nawet ten ostrzejszy. 95.Z tuńczykiem Jedna kapusta pekińska, puszka tuńczyka (jak w oliwie, to tę oliwę zużyć do przygotowania sosu winegret), puszka kukurydzy, pomidor. Kapustę pekińską się rwie na małe kawałki, wrzuca osączoną kukurydzę, tuńczyka - rozdrobnionego, pomidorka pokrojonego w małe kawałki... Można wrzucić seler naciowy, czemu nie. Zamiast kukurydzy może być, np. soczewica, też dobre. Całość polewa się winegretem, najlepiej ostrym. 96.Sałatka a la Anetek – meksykańska Puszka czerwonej fasoli, puszka zielonej fasolki, puszka kukurydzy, żółty ser pokrojony w kostkę, jabłko pokrojone w kostkę, papryka - ładnie wygląda różnokolorowa, też w kostkę, małe marynowane cebulki - tak ze 20, ogórki kiszone lub konserwowe - ze dwa, pokrojone w kostkę. Wymieszać. I już. 97.Sałatka alzacka 30 dag żółtego sera, 2 ugotowane selery, 1/2 szklanki śmietany, sól, pieprz, sok z cytryny, musztarda, zielenina, 3 jaja ugotowane na twardo, 2 pomidory, rzodkiewka Ser i seler pokroić w paski, połączyć ze śmietaną, dodać przyprawy, posiekaną zieleninę i wymieszać. Wyłożyć na półmisek, udekorować jajami, rzodkiewką i pomidorami. 98.Sałatka amerykańska 1 sałata, 10 dag sera twarogowego lub topionego, śmietana, 1 łyżka posiekanych orzechów, 1 łyżka soku cytrynowego, 1 pomarańcza, 1-2 liście selera, sól, pieprz Sałatę wymyć, liście ułożyć na dnie salaterki. Ser rozetrzeć, dodać orzechy, sól, umyte i pokrojone liście selera, śmietanę, sok z cytryny i wszystko wymieszać. Masę serową ułożyć na środku miski. Pomarańcze wymyć, obrać, podzielić na części, ułożyć dookoła sałatki. 99.Sałatka ananasowo-selerowa 40 dag selera naciowego, 2 torebki ryżu (25 dag), 10 dag łuskanych orzechów włoskich, 1 puszka ananasa, 4 czubate łyżki majonezu, 2 łyżki śmietany, sok z 1/3 cytryny, sól i pieprz, Seler opłukać, osączyć i pokroić na drobne kawałki. Ryż ugotować w lekko osolonej wodzie, osączyć i ostudzić. Orzechy posiekać, ananasa osączyć z zalewy i pokroić na drobne kawałki. Wszystkie składniki wymieszać. W osobnym naczyniu połączyć majonez z sokiem z cytryny i śmietaną, doprawić solą i pieprzem. Sałatkę wymieszać z otrzymanym sosem, wstawić do lodówki, a następnie przełożyć do plastykowego pojemnika lub słoja. 100.Sałatka bananowo-ryżowa 3 banany, 5 łyżek ryżu ugotowanego na sypko, pół selera, 100 g szynki, 5 łyżek majonezu, 2 łyżki śmietany, łyżka soku z cytryny, curry, sól, cukier Banany obrać, przekroić wzdłuż na pół, a następnie pokroić w plasterki grubości 1/2 cm. Szynkę pokroić w drobne cząstki. Seler obrać i zetrzeć na tarce, skropić sokiem z cytryny, aby nie ściemniał. Do majonezu dodać śmietanę i curry. Wymieszać wszystkie składniki z ryżem, doprawić solą lub cukrem. 101.Sałatka cebulowa Jedną dużą czerwoną cebulę (jest mniej ostra, co jest warunkiem powodzenia) kroję w krążki (nie bardzo cienkie), podlewam oliwą i odrobiną soku z cytryny, sypię po szczypcie soli i cukru. Dodaję odrobinę posiekanej świeżej papryczki chilli (może być też suszona, w proszku) i połówkę pokrojonego w kosteczkę, obranego ze skóry pomidora, mieszam. Na koniec dodaję drobno siekanej zielonej pietruszki. Zarówno sałatka z cebuli, jak i opisany wyżej twarożek curry rewelacyjnie pasują do klopsików z mielonego mięsa, tak ciepłych, jak i zimnych. 102.Sałatka dietetyczna szklanka ryżu, 1 kubek jogurtu naturalnego, pierś z kurczaka ugotowana z curry, pokrojona w kostkę, puszka kukurydzy, 3 strąki papryki kolorowej pokrojonej w słupki sos: jogurt, 2 łyżki majonezu, pomarańcza pokrojona w kostkę, sok z cytryny, sól, pieprz Ryż ugotować. Piersi z kurczaka ugotować z curry i pokroić w kostkę. Połączyć kukurydzę z ryżem i kurczakiem. Paprykę oczyścić, pokroić w słupki i wymieszać z ryżem. Sporządzić sos i doprawić sałatkę. 103.Sałatka egzotyczna 2 gruszki, 2 jabłka, 2 banany, 2 pomarańcze, szklanka śmietany Banany i pomarańcze sparzyć, obrać i pokroić w kostkę. Jabłka i gruszki umyć, obrać i usunąć gniazda nasienne, także pokroić w kostkę. Włożyć do salaterki i wymieszać z bitą śmietaną. Wstawić na pół godziny do lodówki.

Na razie zapoznaj się z 16-tką. To są podstawy dobrego masarstwa. Jeśli dodasz jeszcze do tego Akademię Dziadka, masz juz praktycznie wszystko.

Mam oryginalne receptury McDonald i innych firm, ale w języku angielskim. Próbowałem tłumaczyć, ale boję się, że mogę coś skopsać. Wkleję chyba oryginały i nasi "zagraniczniacy" nam przetłumaczą.

Poczytaj dokładnie. Występuje bardzo wiele znaczących różnic.

Terminologia stosowana w przemyśle mięsnym w odniesieniu do zwierząt rzeźnych: Trzoda chlewna: Podział ze względu na przeznaczenie: Świnie rzeźne białe są to świnie wszystkich typów z wyjąt­kiem świń bekonowych. Świnie szynkowe są to świnie białe typu mięsnego, z których szynki i łopatki nadają się do produkcji szynek w puszkach. Świnie bekonowe są to świnie specjalnych ras białych, dobrze umięśnione, o określonym wieku i masie. Podział ze względu na wiek i masę: Prosięta są to osobniki obojga płci o masie do 25 kg. Warchlaki są to osobniki bez względu na płeć o masie od 25 do 80 kg. Świnie dorosłe osobniki bez względu na płeć, o masie przekra­czającej 80 kg. Podział z punktu widzenia płci zwierzęcia: Loszka (maciorka) — młoda samica, która jeszcze nie miała potomstwa, co rozpoznaje się po niewyciągniętych sutkach. Locha (maciora) pierwiastka — samica, która dała jeden miot prosiąt. Locha (maciora) wieloródka — samica, która dała dwa lub więcej miotów prosiąt. Wieprz — osobnik płci męskiej, kastrowany jeszcze przed osiągnięciem dojrzałości płciowej: sylwetka zbliżona do pokroju loszek, brak jąder. Knur — osobnik płci męskiej niekastrowany. Cechy rozpo­znawcze: obecność jąder w mosznie, rozwinięte tarcze łopatkowe (duże zgrubienie skóry) rozbudowany przód ciała i duże kły. Późny kastrat — osobnik płci męskiej, wykastrowany po osiągnięciu dojrzałości płciowej, a uprzednio używany do rozpło­du; cechy rozpoznawcze; dwie duże blizny na mosznie, biegnące równolegle do linii krocza, tarcze łopatkowe mogą być mniejsze i cieńsze lub grubsze i twardsze, zależnie od okresu, jaki upłynął od czasu kastracji, albo okresu używania knura do rozpłodu; bu­dowa samcza i ewentualnie wystające kły; późne kastraty, które nie mają wygojonych blizn pokastracyjnych traktuje się w sku­pie jako knury. Wnęter — osobnik płci męskiej, u którego jedno lub obydwa jądra pozostały w jamie brzusznej; cechy rozpoznawcze: wspina­nie się na inne sztuki, rozwinięte tarcze łopatkowe, samcza budo­wa i ewentualnie duże kły. Bydło rogate: Podział ze względu na wiek i masę: Cielęta rzeźne — osobniki bydła rogatego dużego obu płci, w wieku od 10 do 21 dni, karmione mlekiem; u cielaka (w odróż­nieniu od żarłaków) sierść jest cienka, przylegająca do skóry, błyszcząca i z połyskiem; żołądek nierozepchany, stąd brzuch podciągnięty; skóra trudna do odciągnięcia od tułowia, jędrna i ścisła. Młodzież (żarłaki i bukaty) — osobniki bydła dużego obu płci, o masie sztuk żywych: w czasie skupu od producenta do 200 kg, a przy odbiorze przez ZMs — do 186 kg; z pokarmu mlecznego przeszły na pokarm roślinny. Jałówki rzeźne — osobniki bydła dużego płci żeńskiej, które jeszcze się nie cieliły, co rozpoznaje się po nierozwiniętych wy­mionach; jałówka porzutka może mieć jedno zagłębienie (pier­ścień) na rogach; masa jak przy młodzieży. Byczki rzeźne — osobniki bydła dużego płci męskiej, o masie w czasie skupu od producenta 200—300 kg, przy odbiorze przez ZMs — 186—280 kg. Wolce rzeźne — osobniki bydła dużego płci męskiej, kastro­wane przed osiągnięciem dojrzałości płciowej i użyciem do roz­płodu, nie używane do pracy, o masie w czasie skupu od produ­centa powyżej 200 kg, przy odbiorze przez ZMs — powyżej 186 kg; cechy rozpoznawcze: mały worek mosznowy, brak obtarć od uprzęży na skórze karku i piersi. Aktualnie nie spotykane – podano z uwagi na nazewnictwo. Krowy rzeźne — osobniki bydła dużego płci żeńskiej, które wydały już potomstwo; cechy rozpoznawcze: rozwinięte wymiona oraz tzw. pierścienie, tj. obrączkowe zwężenia na pochwach rogo­wych. Buhaje rzeźne — osobniki bydła dużego płci męskiej, o masie w czasie skupu od producenta powyżej 300 kg, przy odbiorze przez ZMs — powyżej 280 kg; buhaje rozpoznaje się po wypeł­nionym worku mosznowym oraz samczej budowie. Woły rzeźne — osobniki bydła dużego płci męskiej, wykastro­wane i używane jako siła pociągowa; woły rozpoznaje się po wor­ku mosznowym i charakterystycznych bliznach od uprzęży (otar­cia skóry na karku i piersi). Aktualnie nie spotykane – podano z uwagi na nazewnictwo. Byczki i buhaje poddane kastracji zalicza się do grupy klasy­fikacyjnej wolców i wołów dopiero wtedy, gdy od dnia kastracji do dnia dostarczenia do punktu skupu upłynęło więcej niż 3 mie­siące, co można ustalić w oparciu o pisemne orzeczenie o kastra­cji wydane przez lekarza weterynarii. Owce i kozy: Jagnięta rzeźne są to osobniki obu płci owiec w wieku poni­żej 1 roku życia. Skopy rzeźne — osobniki płci męskiej wykastrowane. Sko­py po kastracji krwawej nie mają w worku mosznowym jąder, a na worku — blizny; po kastracji bezkrwawej skopy mają w worku mosznowym jądra zniekształcone, o minimalnej wielkości. Owce maciorki — samice owiec w wieku ponad 1 rok. Tryki rzeźne — osobniki płci męskiej niekastrowane, w wie­ku powyżej 1 roku życia. Koźlęta rzeźne (skoczki) — żarłaki koźle obu płci, poniżej 1 roku życia. Kozy rzeźne (maciorki) — osobniki płci żeńskiej powyżej 1 ro­ku życia. Kozły (capy) osobniki płci męskiej.

O ŁOWIECTWIE, A WIĘC O ŁOWISKU, ZWIERZYNIE I JEJ OCHRONIE, POLO­WANIU (LUB ŁOWACH), STRZELECTWIE, ZWYCZAJACH, JĘZYKU, POTRZEBACH I PRZYBORACH ŁOWIECKICH, PSIE MYŚLIWSKIM, JEGO PRACY ITD. Gdy wiosna się zbliża i słońce cieplej przygrzewa, dzień jest już dłuższy i ziemia budzi się ze snu zimowego, rodzi się nowy okres w życiu wszelakiego stworzenia. Pierwszymi zwiastunami budzącego się na nowo życia dla nas myśliwych są ciągi słonek i toki głuszców i cietrzewi, rozpoczynających w kwietniu swoje gody. Główne ostoje i mateczniki, gdzie głuszce mają swoje stałe siedliska, znajdują się na naszych kresach wschodnich i w Karpatach. Kilka­set sztuk bytuje także na Pomo­rzu i na Śląsku. Cietrzew natomiast koczuje w całej prawie Polsce. Polowanie na słonki i tokujące ko­guty, z którym się zwykle łączą łowy na ka­czory, mają swój specjalny czar, często opiewany przez myśliwych. Najwięcej rozkoszy myśliw­skiej daje polowanie na ciągach i to­kach, wśród lasów nizinnych i moczarów naszych kresów wschodnich, mających swój specyficzny charakter i przedziwny urok. Głuszec jest zdeklarowanym wrogiem kultury i postępu. Unika lasów kulturalnych z ich stałym niepokojem i woli mieć swoje mateczniki na bez­kresnych mszarach, przechodzących często w mo­czary, naszych kresów wschodnich i w niedostęp­nych lasach Karpat, gdzie wiedzie swoje życie taje­mnicze. Skoro wiosna się zacznie, powraca na swoje stałe tokowiska, by odbyć swoje gody. Igrzy­skom tym i sadowiskom bywa wierny i nie zmienia ich chętnie, jak cietrzewie, które też nieraz, z niewiadomych przyczyn, zmieniają swoje siedliska. Toki głuszców odbywają się zwykle w pu­szczach i lasach sosnowych, wśród m s z a r ó w i bagien, często odległych od siedzib ludzkich. Myśliwi więc nieraz muszą nocować w lesie przy ognisku, w budanach lub kureniach, w Karpatach natomiast w kolibach, by na czas zdążyć pod siadło (drzewo, na którym zapadł głuszec) ko­guta. Tokowiska bywają nieraz trudno dostępne i dotrzeć do nich można jedynie po kładkach, położonych na bagnie. Suche tokowiska, gdzie koguty są łatwe, należą do wyjątków. Okoliczności te urozmaicają oczywiście wielce polowanie i powiększają jego urok. Wieczorem udajemy się z osacznikiem na zapady, by zasadzić (lub obsadzić) ko­guty, zlatujące się wieczorem na tokowi­sko. O zachodzie słońca głuszce zlatują się i zapadają z głośnym łopotem na drzewach. Dobry kogut lubi się poprawić, przesiadając się na inną gałąź lub inne drzewo; bywa też, że zakrec h c z e i po dokładnym zlustrowaniu otoczenia swojego zasypia. Nieraz w pobliżu zapadnie drugi, trze­ci i więcej kogutów. Bardzo często, szczególnie pod koniec toków, głuszce grają wieczorem, da­jąc myśliwemu możność podchodu i okazję do strzału. Zasadziwszy koguta, wycofu­jemy się jak najostrożniej. Nazajutrz, przed świtem, udajemy się na toko­wisko i czekamy w pobliżu zasadzonego ko­guta na rozpoczęcie jego śpiewu. Przedtem jeszcze słyszymy klangor żurawi, głoszący początek nowe­go dnia. Jest jeszcze zupełnie ciemno, słońce ma wzejść za godzinę. Wtem słyszymy klapanie, podobne do odgłosu kastaniet, po czym kogut korkuje i szlifuje. Z początku głuszec tylko klapie i często ucina (gra z przerwami), ocząc na wszy­stkie strony i bacznie obserwując otoczenie. W niektó­rych okolicach głuszce nie korkują wcale. Czując się bezpiecznie, głuszec wydaje pieśń po pieśni i wówczas w takt szlifowania pod­skakujemy doń. Słuchamy bacznie pieśni głusz­cowej, gdyż wiemy, że jedynie w czasie szlifo­wania głuszec jest całkiem głuchy. Najmniej­sza nieuwaga lub trzaśnięcie gałązki, czy skorupy lodowej pod stopą myśliwego poza okresem szlifowa­nia, płoszy głuszca, który ucina i z ha­łasem odlatuje, psując na ten dzień polowa­nie, gdyż trudno będzie nam dojść tego dnia do strzału do innego koguta. Podskoczywszy pod siadło głuszca, wypatrujemy siedzącego w konarach ptaka, co nieraz sprawia niemałe trudności. Wypatrzywszy go, składamy się i odpalamy, (pada lub bucha strzał),spuszczając koguta, a to ko­niecznie w czasie szlifowania, by móc w razie pudła strzał poprawić. Strzelamy oczy­wiście jedynie z bliska do dobrze na tle nieba wido­cznego głuszca, by zapobiec kaleczeniu ptak a, gdyż postrzałki bywają zwykle stracone. Po wschodzie słońca koguty zlatują (spa­dają lub spływają) na ziemię do kwoktających głuszyc (gw. g ł u s z k a), gdzie odby­wa się dalszy ciąg toków i głuszce chodzą po ziemi z rozpuszczonym wachlarzem i opuszczo­nymi lotami, po czym odbywa się akt parze­nia się głuszców — deptanie kury. W końcu lutego głuszce już kreślą (cho­dzą po ziemi z rozpuszczonym wachlarzem i opuszczonymi lotami, ryjąc nimi bruzdy w śniegu). Na tokowisku pojawiają się także krecht u n y, zeszłoroczne koguty, nie tokujące je­szcze. Okres toków głuszcowych trwa 3—4 ty­godnie, zależnie od warunków pogody, po czym za­czyna się okres wysiadywania jaj. Niemcy trafnie mówią, że tokujący głuszec ma na każdej sterówce oko. Przysłowie to do­brze charakteryzuje trudność polowania na głu­szce. Inaczej polujemy na cietrzewie (gw. ciecier, cieciorka i ciecieruki), lubiące toki towarzyskie. Stosujemy zasiadkę (czaty lub zasiadamy) w budkach z gałęzi na tokowiskach. Przybywszy na miejsce na godzinę przed wschodem słońca, słyszymy nagle głośny fur­kot w powietrzu, to t o k o w i k, wodzirej toków zapada w pobliżu. Po nim zlatują się dalsze koguty i zaraz zaczynają tokować, chodzą po ziemi z opuszczonymi lotami, walcząc między so­bą, bełkocąc i czuszykając. Pomimo zmro­ku, widzimy rozchylone liry kogutów. Ciecior­ki zapadają na brzegu tokowiska i kwoktając wabią koguty. Powoli się rozwidnia i nagle robi się spokój na toko­wisku. To słońce wschodzi i cietrzewie wita­ją je wstrzymaniem toków. Jest to t. zw. sza­bas, trwający kilkanaście minut, po czym toki (t.zw. słoneczne), rozpoczynają się na nowo, trwając nieraz kilka godzin. Strzał do cietrzewia nie jest trudny, wy­maga jednakże spokoju i opanowania nerwów, gdyż strzelamy nieraz, gdy jeszcze jest szaro. Łatwo więc chybić na czysto, a że ptaki toku­jące mają wzmożoną żywotność, trzeba je do­brze trafić. Nie każdego ostrzeliwanego ko­guta podnosimy, a opierzenie (obcierka ptaka) też bywa częste. O nieudanych ł o w a c h mówi poleszuk, że nie poszancowało (gw.). Myśliwi chętnie wybierają łowiska, obfitu­jące możliwie, obok głuszców i cietrzewi, w słonki i dzikie kaczki. Rozlewisk takich, rzek i jezior, na których bytują kaczki mamy na naszych kresach wschodnich pod dostatkiem. Odpocząwszy po tokach głuszcowych lub cietrzewich, udajemy się na wodę i jadąc czół­nem na pych (gw. płaskodenka lub duszehubka), wypatrujemy kaczory lub uży­wamy krykuchy, chowając się za zasłoną. W dobrym łowisku możemy często dojść do strzału oraz podnieść dużo strąconych kaczorów. Strzelamy przeważnie z p r z y r z u t u. Ciągi słonek odbywają się wieczorem o zmierz­chu. Gdy stoimy na ciągu, oznajmia się nam ciąg­nąca słonka, zanim ją ujrzymy, gwizdaniem i chrapaniem. Ciągi miewają rozmaite nasile­nie; bywają wiosny lepsze i gorsze. Od szeregu lat roz­brzmiewają skargi myśliwych na stałe pogarszanie się ciągów. Ponieważ strzelamy o zmroku, po­trzeba nam koniecznie dobrego psa aportera, któ­ry aportuje ubitą słonkę w pysku, gdyż inaczej niejednego postrzałka nie podnie­siemy. Odstrzał kogutów tokujących, ka­czorów i słonek ciągnących nie bywa du­ży, i rozkoszą myśliwską nie tyle jest duży p o k o t, jak specyficzne cechy tych łowów. Nie jest to polo­wanie dla strzelca, lubiącego dublety i try­plet y i duże p o k o t y, ani dla partacza (lub pudlarza), lecz jedynie dla zamiłowanego pra­wego myśliwego, któremu wystarczy urok p o l o w a n i a i kilka strzałów na dobę. Ubite koguty zalocamy (przez nozdrza ptaka przeciągamy pióro, które zawiązujemy), by je wy­godniej było nieść. Ptaki kurowate zimują u nas. Pierzące się nazywamy wypiorami. W maju rozpoczynają się polowania na kozły. Prawy myśliwy (gw. myśliwiec), obserwuje oczywiście stale swoje łowisko i wie do­skonale, jak jego sarny p r z e z i m o w a ł y. Przygo­tował także plan odstrzału kozłów i pamięta, że hodować to selekcjonować. Stosuje więc przy odstrzale zasadę selekcjonowania, nakazującą mu odstrzał łownych kozłów dopiero po rui i to tylko dojrzałych, które są w peł­ni rozwoju. Przed rują natomiast odstrzeli wszel­kie myłkusy, perukarze, wsteczniki, wadliwe i nieprawidłowe sztuki z cia­sno ustawionymi tykami, z porożem grajcarkowatym, wieczne szpiczaki, jednotykowce, szpiczaki guzowate, chore i nie­dorozwinięte sztuki np. te, które jeszcze w czerwcu nie zmieniły sukni lub nie wytarły poroża. Ponadto winniśmy ściśle przestrzegać zasady strze­lania do zwierzyny grubej: łosia, jele­nia, daniela, sarny (zaliczonych do zwierzyny płowej), muflona, kozicy, dzika i niedźwiedzia — jedynie i wyłącznie kulą i to kalibrem takim, jaki gwarantuje zostanie (p o ł o ż e n i e lub powalenie) sztuki dobrze trafionej w ogniu. Stosujemy taki pocisk, który normalnie przebija sztukę, daje w y strzał i farbę w razie postrzelenia (lub s farbowani a), gdyż wiemy, że wstrzał by­wa zaciągany skórą i zwykle farby nie daje. Nowoczes­ne pociski ponadto grzybkują lub rozprys­kują się w tuszy zwierza, co oczywiście daje większą skuteczność strzału. Także i do wilka polecenia godny jest strzał kulowy. Do dropia, do którego z reguły trze­ba strzelać na daleką odległość, również strzelamy kulą. Są także myśliwi, strzelający do głuszca kulą (i to specjalnym nabojem) w górach, ze względu na trudności podchodu. Przeciw stosowaniu kuli przy polowaniu na głuszce nizinne przemawia jednakże wiele względów. Wszystkie argumenty prawidłowego ło­wiectwa, i to zasady etyki i humanitarności, balistyki i względy na użytkowanie dzi­czyzny, przemawiają za wyłącznym stosowaniem strzału kulowego do zwierzyny raci­cowej i niedźwiedzia. Nie da się w żadnym razie pogodzić z prawością myśliwską, jak to się u nas nieraz dzieje, strzał śrutowy np. do dzika lub kozła. Jaki jest np. przebieg polowania na kozła z podjazdu? Stosujemy go dlatego, że zwierzyna naogół lepiej wytrzymuje podjazd (mówimy, że dotrzymuje), aniżeli podchód pieszego myśliwego, polującego samopas; ponadto można prędzej objechać łowisko i dojść do strzału. Objeżdżamy oczywiście przede wszyst­kim wszystkie miejsca, na które sarny wychodzą i żerują, gdy podnoszą się z ostoi (le­gowisk, czy koczowisk) swoich, w których zwykle zalegają. Zoczywszy sztukę, sto­jącą na strzał, myśliwy zeskakuje z pojaz­du, który jedzie dalej, i kryje się za drzewem, jałowcem lub inną zasłoną, by zmylić czujność zwierza Przez lornetę cztero lub sześciokrotną (bez niej niepodobna polować na grubego zwierza), stara się rozpoznać sztukę i sprawdzić jakość jej poroża. Nieraz oczywiście wypadnie myśli­wemu zastosować podchód, który jest sztuką wielekroć trudniejszą od podjazdu, wymaga znacznie wyższych kwalifikacyj łowieck i c h i daje bez porównania wię­cej rozkoszy i emocji myśliwskiej. Podchodząc zwierza, obserwuje­my skrupulatnie kierunek wiatru. Idziemy zawsze pod wiatr, z wiatrem nie można podchodzić zwierzyny. Wiatr nieraz, i to specjalnie w górach, potrafi na­gle zmieniać kierunek, kołuje i często psuje nam szanse dojścia do strzału. Nieraz podciągamy (lub p o d c z a j a m y) się np. ro­wem na bliższą odległość do sztuki, wyzyskujemy nierówności terenu i inne zasłony np. drzewa. Je­żeli sztuka zauważy nas, to stara się, o c z ą c słabo, nabrać (lub dostać) wiatru naszego i okrąża nas, gdy podchodzimy do niej pod wiatr. Specjalnym i wielce urozmaiconym rodzajem p o lowania na kozły jest polowanie na wabia w czasie rui. Umiejętność tę nietrudno nabyć od znającego ją myśliwego. Artyści wabią ustami lub za pomocą listka, szara brać myśliwska uży­wa specjalnego m i k o t u, jaki bywa wyrabiany w wie­lu odmianach. Trzeba oczywiście nabyć m i k o t, na­śladujący dobrze głos sarny. Bywają dni, kiedy kozły idą na wab ochoczo i zjawiają się przed nami z wielkim hała­sem lub wyrastają przed nami nagle jakby spod ziemi. Nie­raz natomiast kozły zbliżają się na wab bardzo ostrożnie, kryjąc się pieczołowicie za krzakami i bacznie ob­serwując wabiącego, który, nie zauważywszy kozła, odchodzi i dopiero gniewne szczekanie zdradza mu jego obecność. Innego dnia sarny nie reagują wca­le na mikotanie. Na wab idą często kozy, które mając koźlęta, pozostawione w czasie amo­rów w gąszczu, przypuszczają widocznie, że one je wzywają. Miejsca, w których zamierzamy wabić, trzeba starannie wybrać. W zagajniku niepodobna oczy­wiście wabić. Szukać musimy miejsc z dostatecznym polem widzenia i obstrzału. Chodzi o to, by ry­chło zauważyć kozła i po rozpoznaniu go, zaraz do niego strzelać. W czasie rui sarny lubią się zatajać w młodnikach i wśród gąszczów i gęstego pod­szytu lasów wysokopiennych. Na zrębach, gdzie zwykle żerują, trudno je wówczas spotkać. Okres r u i jest najlepszą okazją do zlustrowa­nia pogłowia swoich sarn. Poznamy wówczas niejednego nieznanego nam kozła, lubiącego chodzić własnymi drogami i unikającego skrupulatnie myśli­wego. Najlepszy to czas do odstrzału wszela­kich myłkusów i kozłów wadliwych, któ­re nie nadają się do rozmnoży. Wabienia zwierzyny winien się nauczyć każdy myśliwy. Polowania na wabia by­wają wielce urozmaicone i dają bardzo dużo emocji myśliwskiej wysokiej klasy. Po rozpoznaniu sztuki i zdecydowaniu jej odstrzału, myśliwy składa się, celuje (mierzy, bierze sztukę na cel) i strze­la (wypala lub o d p a l a). Staramy się koniecz­nie zauważyć punkt odpalenia, obserwujemy dokładnie skutek strzału i uważamy, jak sztu­ka zaznaczyła, gdyż daje nam to wskazówki co do jakości strzału. Do grubej zwierzyny, zalegającej w legowisku lub uchodzącej — nie strzela­my. Strzelamy z zasady na komorę, na szyję, na sztych lub kulawy sztych zwie­rza, albo też czekamy, aż nam sztuka poda komorę lub połeć. Uchodząca sztuka pokazuje nam talerz (lustro lub serwetkę) lub idzie połciem, gdy uchodząc, pokazuje cały bok. Sztuka, rażona śmiertelnie, wali się lub zostaje w ogniu (wali się na trop). Sztuka trafiona np. w miękkie (trzewia lub flaki) garbi się, wystawia grzbiet i u c h o d z i wolno. Sztuce takiej dajemy czas na r o z chorowanie się i tropimy ją dopiero po 4—6 godzinach, t. j. wówczas, gdy osłabienie jej i upływ farb y umożliwi nam dojście do sztuki i dostrze­lenie jej. Raziwszy sztukę, która została w ogniu, zaznaczamy miejsce, z którego strzela­liśmy, załomem (łamiemy gałąź lub robimy znak na ziemi) lub zaciosem na drzewie i udajemy się na zestrzał (miejsce, gdzie sztuka stała i zo­stała postrzelona), celem rozpoznania postrzału. Jeżeli sztuka jeszcze żyje, dostrzeliwamy (lub dobijamy) ją, dawniej sto­sowano skłucie kordelasem. Ze względów humanitarnych stosujemy obecnie wyłącznie dostrze­lenie. Jeżeli sztuka jednakże poszła, nie zazna­czając wcale (kozioł trafiony, będący zwier z y n ą z natury miękką, zaznacza z reguły),— jak to bywa nieraz z dzikami, to mogliśmy ją chybić na czysto. Jeżeli natomiast d o s t a ł a, zaznaczyła i uszła, sprawdzamy z e strzał skrupulatnie, szukając farby i ścin­ków sierści, gdyż dają nam one cenne wskazów­ki co do jakości naszego strzału. Znalezienie f a r b y i odłamków kości — wskazuje zwykle na fatalny strzał w bieg (lub cewkę). Postrzeloną sztukę nazywamy postrzał­kiem (lub mówimy, że sfarbowaliśmy ją). Obowiązkiem prawego myśliwego jest tro­pienie postrzałka, dojście go i dostrze­lenie. Do tego potrzebujemy oczywiście na czarnej stopie psa tropowca, a właściwie p o s o k o w c a, któremu dajemy okazję do pracy na far­bie. Prowadzimy psa kilkadziesiąt kroków na o t o k u (lub na smyczy), po czym spuszczamy go (lub zwalniamy) i wkrótce słyszymy radosny szczek psa, ogłaszający odnalezienie ubitej sztuki lub oznajmiający stanowienie (lub osaczenie) sztuki postrzelonej. Można też, nie zwalniając psa z otoku, kazać mu się doprowadzić do zwierza. Tropienie na białej stopie jest oczywiście łatwiejsze, aniżeli na czarnej stopie. Bywa, że w razie nieprzy­chylnych warunków, np. po rzęsistym deszczu, pies nie może podjąć tropu lub, p o d j ą w s z y, gubi go po pewnym czasie. Pies, który nas d o prowadził do postrzałka, dostaje po wypatroszeniu, na odprawę, patrochy. U sztuki ubitej sprawdzamy przede wszyst­kim jakość poroża. Z reguły wydają się parostki na żywym koźle lepsze niż na ubitym. „Koz i o ł blagował", nasza imaginacja i nerwy mamią nas, nieraz na polowaniu. Po obejrzeniu sztuki, wręcza nam gospodarz łowiska lub gajowy, który nam towarzyszył, na kordelasie, nożu myśliwskim lub k a p e l u s z u lewą ręką złom ze świerczyny, sośniny, dębiny, jedliny lub olszyny, umoczony w farbie zwierza, i winszuje nam zdobyczy, podając swoją prawicę. Złom łamie się (nigdy nie obcina nożem) tylko z tych drzew, nigdy z innych, jak np. buku, modrzewia lub lipy, lub drzew egzotycznych, jak sosna Weymutha lub sosna Ban­ka it.p. Złom zakładamy na kapeluszu. Kurtkę, w której polujemy, nazywamy myśliczkiem. Jeżeli fotografujemy powalonego zwierza, to unikamy — w myśl zasady, że w stworzeniu czcimy Stwórcę — wszelkiej pozy. Prawy myśliw y przyklęka przy ubitej sztuce i zdejmuje kapelusz. Ubitą sztukę otrąbiamy trąbką myśliwską. Każdy rodzaj zwierzyny ma swoje sygnały. Tytułem nagrody płacimy gajo­wemu lub borowemu (mieszkanie jego nazywamy gajówką), w którego obchodzie zwie­rza położyliśmy, strzałowe. Następnie czyścimy sztukę (usuwamy ją­dra) i patroszymy (lub trzebimy) kozła (mówimy, że sztukę wypatroszyliśmy). Do pracy tej prawy myśliwy nie zdejmuje m y ś l i c z k a, ani nie zawija rękawów, pomny, że łowny zwierz nie jest świnią, którą rzeźnik oprawia. Uży­teczne wnętrzności zwiemy narogami, flaki i żołą­dek — patrochami. O odstrzelonej sztuce mówimy, że ubiliśmy lub położyliśmy kozła czy b y ka, że sztukę upolowaliśmy. Bywa też t. zw. pusty strzał na komorę między kręgosłupem a płucami, trafny (lub celny), lecz nie naruszający żadnych szlachetnych organów. Jest on nieszkodliwy dla zwierzyny, która się pręd­ko z niego leczy. O b c i e r k a bywa także naogół nieszkodliwa (u ptaków zwiemy ją opierzeniem), nato­miast obcierka w grzbiet z naruszeniem piór kręgo­słupa, powoduje zwalenie się sztuki w o g n i u i oszołomienie jej na pewien czas, po czym wraca do przytomności, uchodzi i zdrowieje w krót­kim czasie. W czasie z a s i a d k i (czyli czaty), zasiada­my na zwierza np. na ambonie (lub cza­towni), możemy używać lornety o większej krotności, a nawet lunety dwudziestokrotnej, celem dokładnego rozpoznania sztuki. Bywa nieraz, że rogacz wyjdzie na zrąb lub na pole po zachodzie słońca, zbraknie nam wówczas świa­tła na sztucer i strzelać do zwierza nie możemy. Obfity podszyt utrudnia nam nieraz polowa­nie. Podobne zasady łowieckie będziemy stosowali poza okresem ochronnym, wobec jeleni, łosi i dzików. Na łownego byka jele­nia i łosia polujemy z wielu względów w cza­sie rykowiska, bukowania lub rui. Szczyt rozkoszy i emocji polowania na byka to sto­sowanie przyryku i przyryczanie byka za pomocą muszli lub rogu; na łosia natomiast za pomocą trąbki z kory brzozowej. Polowa­nie to wymaga dużej sprawności fizycznej i myśliw­skiej oraz dokładnej znajomości biologicznej zwie­rza. Łosie dają nam, jako trofeum, rosochy, jelenie wieńce i haki (lub pniaki), d z i k i skóry i szable z fajkami, kozły pa­ro s t k i. Ze względów hodowlanych, będziemy usuwa­li — i to koniecznie zawsze przed okresem godo­wym — wszystkie sztuki chore, wadliwe i niedorozwiniętę, cherlaki i degeneraty, jak np. wieczne szpiczaki i widła­ki, jednotykowce, myłkusy, wsteczniki (wsteczniaki) itd., jako też kozy, łanie i klempy przestarzałe i jałowe. Rozpoznanie zwierza czarnego na­stręcza większe trudności i wymaga specjalnej oględności. Będziemy odstrzeliwali głównie warchla­ki, przelatki i wycinki, sztuki łacia­te i, czego życzę każdemu prawe mu myśliwemu, grube odyńce. Ochraniać będziemy skrupu­latnie lochy i to specjalnie starsze i doświadczone matki i przodownice, prowadzące wa­tahy (lub stada), gdyż bez nich warchlaki nie przetrzymują zimy. Zima z białą stopą daje innego rodzaju roz­kosze myśliwskie. Tropimy po ponowię dziki, fladru- j e my rysia i wilka, stosujemy n o r o w a nie lisów i borsuków za pomocą psów norników (foksów i jamników). Osacznik tropi zwierza i sprawdza, gdzie zalega (lub ma swoją ostoję), na­zywamy to obcinaniem (o tropieniem lub osoczeniem) zwierza. Stosujemy pędzenie lub obławy milczkiem lub głośne, naganiaczy lub o b ł a w n i- k ó w nazywamy wówczas milczkami lub hucz­kami, odzywającymi się i pokrzykującymi, i zwracają­cymi uwagę głośnymi okrzykami „p i l n u j". Gdy polujemy na dziki, obrzucamy ostęp naganką, mającą ruszyć zwierzy- n ę. Nieraz niełatwo wyprzeć dziki na my­śliwych, gdyż chętnie uderzają na na­gankę i przebijają się, lub też pozostają w miocie. Myśliwych ustawiamy (lub rozsta­wiamy) na liniach (duktach lub t r y b a c h) nieraz klamrami (stawiając ich także na flankach i rogach o d d z i a ł ó w), licząc się oczywiście z ryzykiem strzałów. Myśliwi muszą stać pod knieją (pod ścianą lasu), z której odbywa się pędzenie. Przed ich stanowiskami wy­cina się, specjalnie — gdy się pędzi z gęstego z a gajnika, świetliki (lub przecinki). Myśliwi chętnie używają stołków, a w ple­cakach lokują manierkę z dobrym napitkiem, jako że mróz bywa nieraz siarczysty. Polowanie w pojedynkę nazywamy p o l o w a niem samopas. Polowania, w których uczest­niczy kilku lub kilkunastu myśliwych — polowa­niami zbiorowymi. Jakaż jest radość myśliwego, gdy zoczy dziki, ma je na strzał i położy (lub powali) grubą sztukę czystym strza­łem,i gdy towarzysze gromkim „D a r z b ó r" winszują mu powodzenia. Gdy strzela do d e f i l a t o r a, idącego wzdłuż linii myśliwych, lub gdy dzik został ostrzeliwany przez sąsiada, strzelec winien sobie koniecznie zapamiętać, do którego połcia (lub bo­ku) zwierza strzelał, gdyż ułatwia to rozstrzy­gnięcie ewentualnego sporu. O postrzałku źle trafionym, który uszedł posocząc (lub brocząc posoką) i którego dochodzimy po tropie i znajdujemy martwego, mówimy, że d o s z e d ł. Ostrzeliwana wataha (lub stado) dzi­ków rozpryskuje się nieraz na wszystkie strony. W Ordynacji Dawidgródeckiej, zasobnej w dzik i, stosuje się c z e r t y. Większy ostęp obrzu­ca się czertą, złożoną z 800—1000 naganiacz y, którzy otaczają kolisto z przodu i z tyłu linie dwu­nastu myśliwych. Przed myśliwymi, wewnątrz czerty, stoją hońce - posłusznicy i sobokary z p s a m i, którzy na sygnał rozpoczynają cisnąć ostęp. Na kilkaset metrów przed linią myśliwych wycofują się na boki, po czym po nowym sygnale rusza cała c z e r t a sprzed i poza myśliwych. Jedna taka c z e r t a dała w roku 1931 72 dziki (dwóch myśliwych położyło po 12 dzików). Do olimpijskich rozkoszy myśliwskich należy polowanie na dziki z psami. Z talentem na dzikarza rodzi się pies i cech swoich potomstwu, niestety, na ogół nie przekazuje. Bardzo dobre bywają foksy, doskonale spisują się też kundle i po­kurcze cięte. Pies taki musi być zajadły i bardzo wytrwały, pyska nie może żałować, nie wol­no mu się interesować inną zwierzyną i wolno mu szczekać tylko na dziki. Nie może się też zniechęcać w pościgu za tropem. Szczęśliwy myśliw y, mający takiego bezcennego psa. Gdy otropimy na białej stopie dzi­ka, i to możliwie grubszą sztukę, np. o d y ń c a, puszczamy do odstępu psa, który idzie na o d wiatr sztuki, lub — zawietrzywszy i do­padłszy jej — zaczyna głosić (lub oznaj­miać) dzika. Jeżeli głos psa dochodzi z jed­nego miejsca, to wiemy, że pies stanowi (lub osa­czył) sztukę. Nie zawsze udaje się stanowić psu ruszonego i uchodzącego dzika. Doj­ście i ubicie go w zwartym zagajniku, gdzie dziki zwykle zalegają, nie jest łatwe dla myśli­wego, na którego sypie się śnieg i igliwie z drzew, i któ­ry musi się przedzierać przez zwarty gąszcz, siekący go po twarzy, nie widząc w dodatku nic przed sobą. Wi­dok stanowionej grubej sztuki, kłapią­cej szablami z postawionymi piórami c h y b u i z pianą na gwiździe, oszczekiwanej i targanej przez dzikarzy, jest nie­zwykły i niezapomniany. W takiej potrzebie niejeden d z i k a r z, i to z najwięcej ciętych i najcenniej­szych, postradał życie, gdy zapamiętawszy się w swojej pasji zbyt zajadle nacierał i znalazł się w zasięgu szabel dziczych. Bardzo zajadłego d z i k a r z a nazywamy pijawką. Zdarza się, że roz­juszona i sfarbowana (postrzelona) sztu­ka, idzie na dym (atakuje myśliwego). Gdy dzik skaleczył myśliwego, mówimy, że obciął (lub podciął) go kłem. Postrzelony dzik p o s o c z y (lub broczy posoką). Ubitego dzika otrąbiamy, szczęśliwy myśliwy otrzymuje złom, po czym zdobycz opijamy (oblewamy lub zapijamy). Nie ma wątpliwości, że polowanie z psami na dziki jest najpewniejsze i daje najwięcej rozkoszy myśliwskich. Dziki jednakże nade wszystko cenią spokój w łowisku i nie można ich zbyt często niepokoić, nie chcąc by się przesiedliły do innego łowiska. Ponieważ się jednak szybko mnożą i, o ile są dobrodziejstwem dla kniei, często powodują doj­mujące szkody w polach, musimy je dostatecznie ostrze­liwać i pamiętać o skutecznym przetrzebie­niu pogłowia dzików w łowisku. Nie takie to zresztą odległe czasy, gdy kłusownik stosował broń naszych praojców oszczep, osadzony na oszczepisku, na dziki, wychodzące na pola włościańskie. Dziki, stanowione przez cięte pokurcze, skłuwano oszcze­pem. Grot takiego oszczepu pokazywano mi w nadleśnictwie Browsk Puszczy Białowie­skiej, gdy polowałem tam na kozły. Metody te opisywał mi plastycznie woźnica mój, były kłuso­wnik. Uprząż jego zresztą była zrobiona ze skóry żubrzej, której jakość bardzo sobie chwalił. (NadL Browsk było przed wojną główną ostoją żubrów). Wypadki atakowania przez rozjuszonego dzika były częste i niejednego adepta odstraszyły od kłusownictwa. Metodę tę stosowano jeszcze przed wojną, a może i dzisiaj bywa używana. Biała stopa umożliwia nam także skuteczne łowy za pomocą tropienia wilków i rysi i fladrowania ich. Na równi z dzikami, rozmnożyły się wilki w Polsce w czasie wojny i po jej zakończeniu. Myślistwo polskie wielce rade jest temu faktowi, uważa bowiem polowanie na wilki za specjal­ną łaskę św. Huberta. Przed wojną światową było na Polesiu mało wilków i nie umiano na nie polować systematycznie, dziś bytują tam wszędzie. Zaszczyt to duży dla myślistwa polskiego, że nikt nie zażądał po wojnie wytępienia wilków. Znaleźli się nawet myśliwi w Wilnie, którzy doma­gali się przyznania wilkowi czasu ochron­nego i uporczywie trwają przy swoim postulacie. Nie dlatego, że tam innej zwierzyny nie ma, lecz dlatego, że w łowiskach nizinnych nie trudno sto­sunkowo ograniczyć niebezpieczeństwo, grożące zwie­rzynie ze strony wilków, o ile nie wystę­pują one w nadmiarze. Gorzej znacznie bywa oczywi­ście w łowiskach górskich, gdzie często niepodobna zorganizować systematycznych polowań na wilki. Trafne przysłowie polskie mówi, że mądry wilk szuka swojej ofiary z dala od gniazda. Mamy dowo­dy, że istnieje możność zorganizowania współżycia wilków z inną zwierzyną, gdyż szkodli­wość małej ilości wilków jest dla zwierzyny bardzo problematyczna. Rozróżniamy wilki lęgowe (lub gniazdo­we) i przechodnie (lub wędrowne); te ostat­nie bywają nieraz bardzo szkodliwe w łowi­skach, przez jakie przechodzą. Obok rysi i żbików, należy wilk do grubej zwierzyny drapieżnej, która oby istniała w naszych łowiskach jak najdłużej. W Pol­sce nie odróżnialiśmy nigdy zwierzyny poży­tecznej od szkodliwej, jak czynili to Niemcy. Każde zwierzę spełnia w przyrodzie swoje zadanie i ma swoją rację bytu. Dlatego człowiek nie ma prawa tępienia pewnych rodzajów zwierząt. Traf­nie powiedział ś. p. Julian Ejsmond, że „słowo tępić mu­si być raz na zawsze wykreślone z mowy łowieckiej". Polowanie na wilki jest szczególnie trudne, wymaga dużo znajomości rzeczy i dlatego myślistwo nasze je umiłowało. Podkreślić przy tym trzeba, że m y ś l i w i nasi nauczyli się właściwie polować na wilki dopiero po wojnie. Mamy dzisiaj cały szereg pierwszorzędnych wilczarzy, którym zawdzięczamy mnóstwo nowych szczegółów o wilkach i ich b y t o w a n i u. Wilk i lis, a ryś w mniejszym stopniu — szanują (respektują) fladry (sznury), upatrując w nich widocznie niebezpieczeństwo. Z wchodowego tropu wilka nie można wywnioskować liczby wilków, które zaległy w ostępie, gdyż wilk stawia stopy ściśle w trop swego poprzednika. W takim wypadku trzeba je przetropić w piętę, t. j. wstecz do miejsca, gazie się schodziły. Tropiciela nazywamy osacznikiem,który tropi najlepiej konno lub na saniach. B y wałe (obyte) wilki przechodzą nieraz przez fladry (przerywają się przez s z n u ly, wychodzą lub wynoszą się z obieży lub z ostępu) i uchodzą cało niestrzel a n e. Chcąc się zabezpieczyć przed takim ryzykiem, dobrze obciągnąć (lub zamknąć) uroczy­sko podwójnymi sznurami. Wilk jest wyjątkowo twardy na strzał, nawet w razie poważnych obrażeń szybko zdro­wieje. Strzelać go więc trzeba loftkami na komorę. Strzał na zad do uchodzącego wilka bywa zwykle bezskuteczny. Najlepiej oczywiście,, szczególnie na dalsze odległości, strzelać do wilka kulą ze sztucera samoczynnego (auto­matu) . Polowanie na wab, mające na celu ubi­cie szczeniąt, można nazwać tylko wówczas etycznym i godnym prawego myśliwego, jeżeli wilki występują w nadmiarze. Na p o d wycie gniazda wystarcza na ogół umiejętność naszych podwywaczy (wabiarzy). Wabie­nie natomiast starych wilków to prawdziwie pię­kne łowy. Niedużo mamy dobrych wabiarzy, umiejących istotnie dobrze wabić i na których wab stare wilki idą. Także i stosowanie trucizny na wilki jest nieetyczne i mało skuteczne. Nie czyni przy tym większej krzywdy wilkom, gdyż posiadają umiejęt­ność zrzucania pokarmu w każdej chwili, a zobaczywszy otrutego towarzysza przy nęcisku, wolą nie ruszyć padła nawet wówczas, gdy są bardzo głodne. Tak samo wrony i sójki szybko się orientują w przyczynie śmierci zatrutego zwierza. Łowiskami przehodowanymi nazywamy te, w których w stosunku do obszaru i żerowisk jest zadużo zwierzyny iw których jest ona niedostatecz­nie ostrzeliwana. Było tak np. w roku 1910 w Puszczy Białowieskiej, gdzie z powodu przehodowania i wytępie­nia drapieżników szalały zarazy, wskutek których uległa zagładzie większa część pogło­wia zwierzyny. Powstają wówczas wobec nie­dostatku paszy i żerowisk wielkie szkody w po­lach i lasach, wskutek objadania (lub spa­łowani a) kory, niszczenia zasiewów i pól uprawnych. Jakość zwierzyny pogarsza się, poroże staje się słabe i zwierzyna degeneruje się. Wyniszczone (lub wyjałowione) ło­wisko ugorujemy jakiś czas i zasiedlamy na nowo zwierzyną. Mamy wielu rozmiłowanych w „kaczołówstwie" myśliwych. Dla nich oczywiście są bardzo ważne wszelkie sprawy kacze. Z radością obserwują stadka młódek, które wywiodły (lub wyprowadziły) starki, otaczające je wielką pie­czołowitością. M ł ó d k i rozwijają się szybko, starsze zwiemy klapakami, a gdy staną się lotnymi — nazywamy je podlotami. Czas ochronny kaczek kończy się w lipcu i wówczas w łowiskach zasobnych, jeżeli kaczki obrodziły, otwierają się szerokie moż­liwości polowań kaczych. Niezbędnym towarzy­szem myśliwego jest dobrze ułożony pies aporter z dobrym apelem, który długo z a leżał pole i któremu dajemy okazję do z a p r a w y. Bez niego nie podniesiemy wszystkich spuszczonych (zestrzelonych lub strą­conych) kaczek i postrzałków, umieją­cych doskonale nurkować (dawać nurka) i zataić się (lub przytaić się) w szu­warach. Dobrze jest prześledzić wzrokiem każdą ostrzeliwaną kaczkę; niejeden p o strzałek spadnie później i podniesie go nasz pies. Mamy rozmaite rodzaje polowań kaczych (mówimy, że strzelamy do pióra). Poluje­my z wyżłem, któremu każemy bobrować po błotach i w szuwarach, by wypło­szył kaczki, z naganką, z czółna i wie­czorami i rankami na ciągach. Stosujemy także podchód, brodząc po błotach. Kaczki rwą się (lub porywają się), a strzelane sztuki lub stadka wzbijają się i krążą wysoko. Na wiosnę stosujemy na kaczory krykuc h ę lub bałwanka i wabimy kaczory zataiwszy się w szuwarze. Mamy także specjalnie polską metodę, są to polo­wania na zlotach (sadach) kaczek, dające możność osiągnięcia nieraz bardzo dużych pokotów. Naboje (ładunki lub amunicję) nosi­my w torbie myśliwskiej (lub ładownic y). Do niej przyczepiamy troki, na których tro­czymy ubitą zwierzynę. Zamiast dawniej stosowanego dymnego prochu, używamy obec­nie wyłącznie prochu bezdymnego. Kaczki zimują u nas na oparzeliskach i na wodach bieżących. Równocześnie iz polowaniem na kaczki, kończy się okres ochrony innej lotnej zwierzyny, mianowicie ptactwa błotnego, a więc bekasów: kszyka, dubelta i be­ka s i k a. Polujemy na nie z psem. Dubelt do­siad u j e (lub leży) zwykle twardo i wy­cieka. Wystawionego dubelta każemy psu rozkazem „p y f" wypchnąć. Strzał do kszyka jest trudny z powodu jego szybkiego i oryginalnego lotu, pełnego ewolucyj i zygzaków. Pies wystawia i dociąga do kszyka. Nieraz pies, dobrze wystawiają­cy kuropatwy, słabo wietrzy na błot a c h, nie mogąc widocznie pojąć wiatru beka­sów lub nie uznając ich za zwierzynę łowną. Na błotach pojawia się nieraz derkacz (lub chruściel). Strzał do niego jest również łatwy jak do przepiórki. Chruściel zryw a się niechętnie i ciężko, i woli wyciekać, dosiadując twardo. O głosie jego mówimy, że bije. W sierpniu kończy się okres ochrony dla dzi­kich gołębi, drozdów, kwiczołów i paszkotów. U nas bytują trzy rodzaje dzi­kich gołębi: grzywacze, siniaki i turkawki, będące ptakami przelotnymi. Głos grzywacza nazywamy huczeniem, siniaka i turkawki gruchaniem (lub turkaniem). Okres ochronny batalionów samców trwa od 1 czerwca do 10 lipca. Samce mają wielce nieregularne i różnorodne upierzenie, na szyi kołnierze z długich, na końcu kędzierza­wych piór. Dotąd nie udało się znaleźć dwóch samców jednakowo ubranych. Nad ziemik a m i mają samce korale (lub b r e w k ę). Ptaki mają kuper. Oskubanie piór zabi­tego ptaka nazywamy oporządzeniem. O ptaku z piękną suknią mówimy, że jest ubrany (np. zimorodek jest ubrany). Słonek, bekasów i kwiczołów nie patroszymy. Jesień i początek zimy jest czasem polowań na drobną zwierzynę. Jest to okres głównych łowów i żniwa dla naszego myślistwa, z nie­cierpliwością oczekiwany. W polowaniach zbio­rowych bierze udział większa liczba myśli­wych; mówimy, że uczestniczyło 12 czy 14 strzelb. Okres ten rozpoczyna polowanie na kuro­patwy. Polowanie to z dobrze ułożonym psem jest źródłem radości dla każdego myśliwego. Stosujemy także ławy. Polowanie na pę­dzone kury wymaga doskonałej obsady (za­siedlenia) łowiska, bardzo dobrych strzel­ców i należytego przygotowania łowiska pod postacią remiz (np. z końskiego zęba), umożliwiających dawanie kurom obrotów. Palba wów­czas bywa nieraz bardzo ożywiona. Tak samo, jak do grubego zwierza, zale­gającego w legowisku lub uchodzące­go i pokazującego nam talerz, do ma­ciory od młodych, tak samo do nielotnego, cie­knącego lub paprzącego się stada kuro­patw i do zająca, zalegającego w kotlinie lub do kaczki i klapaków, siedzących na wodzie, prawy myśliwy nie strzela, lecz wyłącznie do zająca pomykającego lub do kaczek i kuropatw lecących. Prawy myśliwy zachowuje ponad to w swoich poczynaniach myśliwskich umiar, nie strzela na odległości nadmierne, stara się usilnie nie kaleczyć zwie­rzyny i dba, by nie rozpłoszyć na wiosnę toków głuszcowych i cietrzewich. Myśliwego, który by lekceważył te obowiązki prawości myśliwskiej, nazywamy strzelaczem. Z bólem trzeba wyznać, że nie brak u nas mięsarzy i ścierwiarzy, nie różniących się wiele od kłu­sowników. Pies okłada pole, wystawia i ściąg a (lub dociąga) do stadka, które się z r y w a (lub porywa); wypycha pojedyńcze sztuki i aportuje ubite ptaki i trze­pocące się postrzałki. Pies winien krótko, szybko, prawidłowo i spokojnie przekładać, zaj­mując wiele pola. Młody pies gorączkuje się nieraz i płoszy kury. Pies powinien posiadać górny wiatr i posiłkować się nim przy wysta­wianiu kuropatw, przepiórek, bażan­tów i pardw. Z dolnym wiatrem wolno mu szukać, gdy trzeba wypracować postrzałk a lub wyciekającą szybko sztukę. Wiek psa określamy, mówiąc, że jest w pierwszym, drugim lub czwartym polu. Na myśliwego, mającego dobre stanowi­sko np. na przesmyku, idzie zwierzyna. Zwierz, idący wzdłuż linii myśliwych, de­filuje, nazywamy go defilatorem, lub mówi­my, że idzie połciem, i paląc do niego, mó­wimy, że strzelaliśmy do idącego połciem np. dzika. Na zające, które z powodu ich ruchliwości na­zywamy chybkimi, stosujemy w łowiskach zasobnych kotły, ławy i pędzenia. Na­ganka (lub p o g o n k a) ma klekotki (grze­chotki lub kołatki), którymi postukuje (lub klekoce), poza tym podnosi ubitą zwierzynę. Bywa, że kot przywaruje. Po­lując na zające, unikamy głębokich miot ó w, gdyż nie dają się one pędzić daleko i kołu­jąc wracają do miejsca, skąd je ruszono. Nieraz nie zauważymy kota i puszczamy go na czy­sto (kot uchodzi cało lub niestrzelany). Polując w kotle, winniśmy iść równo i unikać tworzenia się gruszek. Stosujemy na z a j ą c e także mioty (pędzenia, gony lub z a kłady); mówimy, że naganka pędzi zagaj­nik lub starodrzew. Myśliwi stoją na liniach za koszami, zakrywającymi ich częściowo. Przed ich stanowiskiem dobrze podkrzesać sosenki, by stwo­rzyć lepsze pole obstrzału. O zwierzu, który uszedł mówimy, że się obronił, np. kot obro­nił się lub przebił przez nagankę. O chy­bionym zwierzu mówimy, że wypuści­liśmy go z miotu. Na polowaniach na drobną zwierzy­nę, myśliwy nie mierzy, lecz składa się i strzela z przyrzutu. Ptactwo natomiast strzela z podrywu. Strzały te nazywamy rzutowymi. Strzelec musi uważać, by strze­lając do zwierzyny w ruchu, nie zało­żyć (wyprzedzić cel ruchomy) za mało lub za wiele; może też zgórować lub zdołować. Myśliwy, mając powodzenie i gdy nań zwie­rzyna idzie, może zrobić dublet i nawet tryp l e t (nazywamy je multipletami). Strzelać wolno jedynie po rozpoznaniu zwierza. Nie wolno wypalić w gąszcz, dlatego, że się tam coś ruszyło. Kopnięcie broni w ramię nazywamy odrzutem. Złego strzelca na­zywamy partaczem (lub pudlarzem). Na widok chybionego strzału naszego sąsiada, słowo pudło samo do ust się nam ciśnie. Nabój, który nie wystrzelił, nazywamy niewypałem. Broń nabijamy i rozłado­wujemy. Na zbiorowych polowaniach nie strzelamy na cudze stanowisko w myśl zasady: nie czyń drugiemu, co tobie nie miłe. Ponad to pamiętamy, że zasiąg dobrze nawet bijącej i kryjącej śrutówki nie przekra­cza 40 — 45 metrów i jako prawi myśliwi nie mamy ambicji oddawania rekordowych strzałów na dalekie odległości, gdyż skutkiem takich lekkomyślnych strzałów bywa kaleczenie (lub farbowanie) zwierzyny i marnowa­nie się jej. Dla zaprawy strzela my na strzelni­cy śrutem do rzutków i do tarczy za­jęczej w ruchu. Strzał śmiertelny nazywamy strzałem czystym, chybiony natomiast — pudłem. W kotłach, ławach i pędzeniach z naganką nie wolno strzelcowi strze­lać ni prowadzić broni po linii myśli­wych; strzelamy ostrożnie, pomni ryzyka odskoków (rykoszetów). Nieraz nie mając dobrego stanowiska, można nie dojść do strzału i nie mieć zwierza na strzał. W razie p o strzelenia, poprawiamy strzał. Gdy polujemy z psem na kury lub na pomyka, koty i kuropatwy nieraz nie dotrzymują; kury wyciekają lub zry­wają (porywają) się daleko, mówimy, że kury są bystre (lub harde) i że brykają, a zające uchodzą. Nieraz znowu, specjalnie z początku sezonu, kury twardo (kamieniem) leżą i dotrzymują. Kura, trafiona śmiertelnie, koziołkuje i spada, rażona w cieki opuszcza je bez­władnie; ugodzona w pierś robi świecę, zbarczona lub zlotkowana (trafiona w loty) spada ukosem, planując. Bardzo przykrą cechą nieopanowanych myśli­wych jest specyficzna zazdrość myśliw­ska, objawiająca się, niestety, często na polowa­niach zbiorowych. Powoduje ona nieraz sceny wprost groteskowe. W zimie, w czasie niedostatku i braku żeru, zwra­camy baczną uwagę na drapieżniki, by się nad­miernie nie rozpanoszyły w łowisku. Po białej stopie łatwiej je t r o p i ć, a ponadto uzyskuje­my w zimie cenne futro lisa, wydry, kuny leśnej, kamionki, tchórza lub łasicy. Pogląd nasz na rolę drapieżników w przy­rodzie uległ zasadniczej ewolucji. Przestaliśmy, jak to było przed wojną światową pod wpływem doktryn nie­mieckich, wogóle uważać je za wyłącznie szkodliwe. Zrozumieliśmy bowiem, że są one w przyrodzie niezbędne, gdyż dokonywają najskuteczniej selekcji zwierzy­ny łownej, są niezbędnymi przedstawicielami policji sanitarnej w łowisku i przyczyniają się do utrzymania równowagi w przyrodzie. Jeżeli atakują zwierzy­nę łowną, to zarzynają, a lotne dra­pieżniki uderzają (lub biją) głównie na sztuki chore, słabe lub postrzelone, które rozpoznają dzięki swojemu doskonałemu wzro­kowi i przedziwnemu instynktowi. Są one naj­lepszymi tępicielami zaraz w zarodku, dzięki pożeraniu wszelkiej padliny, będącej często nosicielką zaraz. Całkowite wytępienie drapieżników mści się zawsze fatalnie, gdyż naruszamy równowagę w przyrodzie. Pamiętać trzeba, że jedynie nad­miar drapieżników może być szkodliwy. Winniśmy sobie przede wszystkim zdać sprawę z tego, że najgroźniejszymi szkodnikami naszych ł o wisk są wrony, włóczące się psy i ko­ty, i to szczególnie na wiosnę, w czasie rozmno­ży zwierzyny. Na wrony zakładamy na wiosnę trutki fos­forowe, nadmiaru ich bowiem niepodobna tolerować w ło­wisku. Jest to jedyny wypadek uzasadnionego stoso­wania trucizny. W łowiskach o dobrym stanie drobnej zwierzyny trzeba także przetrzebić (gnębić) lisy i borsuki. Używamy na nie psów norników, ciętych foksów lub jamników i wycieram y nimi nory lisie. Psu zdejmujemy oczywiście obrożę, by się nie zawiesił na jakim wystającym korzeniu. Pies wjeżdża do nory, głosi drapieżnika i, jeżeli jest bardzo c i ę t y, u d e r z a na lisa, dusi (lub dławi) i bierze go. Przeważnie jednak pies wypycha lisa z nory. Nieraz lis i borsuk, naciskane przez psa, zakopują lub zasklepiają się w norze. Poza tym zastawiamy wszelkiego rodzaju p u łapki talerzowe lub żelaza denkowe i karkowe, samotrzaski lub potrzaski (gw. nazywają w Tatrach łapkę na rysie i nie­dźwiedzie oklepcem, kłusownika specja­listę — oklepcarzem). Sprzęt ten odwietrzam y, tak samo jak ręce, gdy pułapki zakłada­my, i stosujemy przywiatry (z niem. witerunki) celem przynęcenia drapieżników. Gniazda pod pułapki trzeba oczywiście przygotować przed nastaniem mrozów. Nastawiamy żelaza za pomocą języczka. W razie dotknięcia się go przez zwierza, zaskakuje pułapka (zwierają się łuki ż e l a z). Czatujemy także na lisy przy nęcisku możliwie na ambonie, by nie dać wiatru od z a s i a d k i zbliżającym się szkodnikom. Do nęciska robimy powłokę (lub włóczkę) i wnęcamy lisa za pomocą przynęty (zan ę t y lub ponęty), zanim rozpoczniemy właściwe łowy. Nieraz też dojść możemy do strzału do lisa, wabiąc go kniazieniem zająca lub piskiem myszy. Zwalczamy także lotne drapieżniki za pomocą puchacza. Sadowimy go na berle, blisko budki, w której sami czatujemy. Dra­pieżne i krukowate ptaki biją na pu­chacza i łatwo je wówczas strącić celnym strzałem (spuścić na ziemię). Przestrzegamy oczywiście ściśle zasady, by o d strzeliwać jedynie szkodliwe ptaki, i to głównie wrony, sroki, gołębiarze i krogulce. Ptaki drapieżne rozpoznajemy po sylwetce; kanie np. po ogonie widiastym, gołębiarze po długim ogonie itd. Myśliwi, wypłacający swojej służbie ło­wieckiej nagrody za odstrzał drapieżni­ków lotnych, winni skrupulatnie sprawdzać szpony ubitych drapieżników. W ten spo­sób zapobiega się odstrzeliwaniu pożytecznych i rzadkich ptaków, jak np. myszołowów, pustułek, pustułeczek, kobczyków, so­kołów, orłów i innych, których już niedużo gniazduje w naszych łowiskach. Pamiętać musimy, że dla gajowych, otrzymu­jących nagrody za odstrzał, każdy drapieżnik skrzydlaty jest jastrzębiem, do którego palą bezceremonialnie. Przetrzebiając (gnębiąc) drapieżniki i szkodniki, pamiętamy też o ulżeniu doli zwierzy­ny i w razie potrzeby podkarmiamy ją karmą, przygotowaną latem, i to koniecznie taką, na której zwierzyna stale żeruje, jak bukiew, kaszta­ny, żołędzie i liściarka (siano z liści). Po­nadto zakładamy latem na halawkach, polan­kach i haliznach pólka z bulwami, zasie­wamy kapustę pastewną, żarnowiec i łubin wieczny, które zające chętnie wystrzygają. Dla kur i bażantów wywo­zimy w remizy i bażantarnie duże kupy plew, w których chętnie się paprzą. Dobrze oczy­wiście mieć w zagospodarowanym łowisku bróg lub stodółkę, gdzie składamy zapasy karmy. Dla zwierzyny płowej zakładamy karmę w paśnikach (gw. tryzuby w Tatrach), pa­miętamy też o lizawkach (lub solnikach). Myśliwy, nie dbający dostatecznie o zwierzynę może doznać w razie srogiej zimy znacznego ubytku (lub upadku) zwierzyny. W spokojnym tym czasie naprawiamy też a m b o n y (lub czatownie), parkany i płotki z chrustu lub dranic, jako też porządkujemy wszelkiego rodzaju urządzenia w łowiskach i zwierzyńcach (oparkanionych), jak s k a k a n k i, umożliwiające łatwy dostęp bykom w czasie rykowiska, a utrudniające wyjście z kniei. Zwalczamy oczywiście jak najenergiczniej pla­gę tragiczną naszych łowisk — kłusowników wszelkiego rodzaju i autoramentu. Mamy ich wszędzie nadmiar, polujących na j bezczelniej z bronią palną; tych stosunkowo łatwo zlikwidować. Mamy i wnykarzy, zakładających wnyki, łapki, paście, samotrzaski, samopały i pętle na przesmykach zwierzyny, sidła i sa­m o ł ó w k i na ptaki, i to głównie w czasie jesiennych n a lotów; często niełatwo dowieść wnykarzowi upra­wianie niecnego procederu. Plagą także w łowiskach są pastuszkowie ze swoimi pieskami, umiejący wypatrzyć każde gniazdo ptasie i tępić z niebywałą cierpliwością każdy przejaw życia w ł o w i s ku. Pomysłowość wnykarzy jest niezwykła. Widziałem np. na Polesiu łap­ki na zające i lisy, wykonane w całości z drzewa i działające precyzyjnie. Nie ma dostatecznie drastycznych metod zwal­czania ścierwiarzy wszelkiego rodzaju. Pozostaje nam jeszcze do omówienia sprawa stosowa­nia broni kulowej. Jak już zaznaczyłem, do zwierzyny racico­wej i niedźwiedzia strzelamy z zasady tylko kulą. Technika strzelania kulą jest oczywiście inna, aniżeli śrutem. Przede wszystkim musimy dobrze znać naszą broń kulową. Przystrzeliwamy ją więc na strzelnicy sami, by poznać celność sztu­cera. Tam uczymy się dawania strzałów celnych do tarczy. Przed ściągnięciem spustu sprawdzamy, czyśmy nie skręcili bron i. Nie stosujemy z zasady muszki grubej, ani cienkiej, gdyż zwiększa to rozrzut. Uczymy się systematycznie zauważania punktu odpale­nia. Przy nabywaniu wszelkiej broni sprawdzamy (świadomi zasady, że lufa strzela a kolba trafia), składność broni; chodzi o to, by na­tychmiast po wstawieniu w ramię, oko wypa­dało naprzeciwko szczerbiny i widziało muszkę. Ważny tu jest kształt grzebienia kolby. Naprawę broni powierzamy godnemu zaufania rusznikarzowi (lub puszkarzowi). Na polowaniach zbiorowych układa­my pokot (zwierzyna leży na pokocie) lub wieszamy ją na rusztowaniach, gdyż ja­kość grubego zwierza lepiej się wówczas uwy­datnia. Przed kwaterą myśliwych układa się ubitą zwierzynę podług jej hierarchii łowieckiej. W pierwszym rzędzie jelenie, da­niele, potem dziki, sarny, lisy i drobną zwierzynę. Każdą sztukę kładziemy na prawy bok, głową ku myśliwym, którym gospodarz wręcza za ubitą grubą zwierzynę złom. Po­kot oświetla się ogniskiem, pochodniami (lub smolakami). Najstarszy stopniem przedstawiciel służby łowieckiej ogłasza pokot, po czym go służba łowiecka otrąbia. Ostatni s y gnał to odbój — koniec łowów. (Ceremoniał taki obowiązuje np. na polowaniach reprezentacyj­nych P. Prezydenta Rzeczypospolitej w Białowieży). Nie­dopuszczalne jest przekroczenie (lub okra­czanie) pokotu (t.j. chodzenie po pokocie). Sygnały daje się za pomocą trąbki lub rogu myśliwskiego. Budzimy myśliwych po­budką. Polowanie zaczynamy apelem do roz­poczęcia łowów. Otrąbiamy jelenia, kozła, odyńca, lisa, drobną zwierzynę, jako też pióro (zwierzynę skrzydlatą). Po dopełnieniu tych rycerskich obrzędów czeka nas „ostatni miot" za stołem gościnnego domu gospo­darza polowania. Rozwiązują się wówczas języki, łacinnicy popisują się swoją łaciną myśli­wską, i wśród harmonii i wesela kończy się piękny dzień łowów. Dobry zwyczaj stosowania kar myśliwskich wobec myśliwych, wykraczających przeciwko przepisom, etyce, językowi łowieckiemu i prawości myśliwskiej nie zawsze niestety bywa przestrzegany... W kółkach łowieckich powierzamy spra­wy łowieckie i prowadzenie polowania łowczemu i podłowczemu. Myśliwi witają się okrzykiem „D a r z b ó r" i nim winszują sobie powodzenia. Spotykamy się nieraz z określeniem nemrod. Nie­wielu z pewnością myśliwych wie, że nazwa ta po­chodzi od nazwiska króla babilońskiego Nimroda, który był „możnym myśliwym przed Panem". Po ubiciu pierwszej sztuki grubego zwierza, stary i dobry obyczaj nakazuje pasowanie myśliwego na rycerza ś w. Huberta. Czoło myśliwego mażemy farbą, posoką lub j u chą ubitego zwierza, kreśląc kordelasem znak Krzyża Świętego. Broń myśliwska Do polowania używamy trzech rodzajów broni: strzelby śrutowej, sztucera kulowego lub broni śrutowo-kulowej. Broń śrutowa bywa dubeltówką, po­jedynką, strzelbą samoczynną lub wreszcie powtarzalną. S z t u c e r (lub broń kulowa) bywa p o jedyńczy, podwójny, powtarzalny lub samoczynny (automat). Broń śrutowo-kulową dzielimy na t r ó j l u f k i lub trojaki o różnorodnym układzie luf, oraz dwojaki o jednej lufie kulowej i drugiej śrutowej. W broni śrutowej i śrutowo-kulowej rozróżniamy układ luf poziomy lub pio­nowy. Pierwszy nazywamy dubeltówkami, drugi nadlufkami (z niemiecka ,,Boćki"). Strzelba śrutowa Każda strzelba śrutowa składa się z l u f, obsady, zamka z przyrządem spusto­wym, kolby, czółenka i bezpiecznika. Dubeltówki mogą być - kurkowe i bezkurkowe. Lufy połączone są szyną, na której przedniej części znajduje się muszka. Wewnętrzną część lufy nazywamy przewodem, który w tylnej części wlotowej ma komorę nabojową;przed nią znajduje się stożek. Część cylindryczną, zwężoną u wylotu lufy, zwiemy przewę­żeniem (czokami). Zależnie od stopnia zwężenia wylotu lufy nazywamy je ćwierć, pół lub peł­nym przewężeniem. Pod tylną częścią lufy znajdują się haki, a u wlotu wyciąg, który może być pojedyńczy w strzelcach bez w y- rzutników samoczynnych, lub dwudziel­ny w dubeltówkach z wyrzutnikiem samoczynnym. Obsada służy do połączenia luf z kolbą i umieszczenia zamków. Zamki bywają krót­kie lub długie. Zamknięcia są podwójn e, potrójne i poczwórne, górne i w star­szej broni (np. tesznerówkach) dolne. Kolba posiada stopkę oraz szyjkę, którą nazywamy angielską, jeżeli jest prosta, lub p i stoletową z policzkiem lub bez niego. Przyrząd spustowy. Przeważnie spotykamy dubeltówki o podwójnych spustach; spotyka się także broń o jednym spuście. Prawy, t. j. przedni spust może być stałym lub ruchomym na zawiasie do przodu, co chroni palec przed uderze­niem przedniego spustu na skutek odrzutu po ściągnięciu spustu tylnego. Czółenko służy do połączenia luf z obsad ą, oraz do napinania iglic w broni bezkurkowej. W czółenku są umieszczone, prócz wyciągu, młoteczki wyrzutników. W górnej części czółenko posiada zatrzask sprę­żynowy. Dubeltówki niemieckie miewają z a trzask odciągany. Bezpieczniki są stałe i samoczynne. Normalna dubeltówka powinna dawać pokry­cie 60 — 70%. Dubeltówki specjalne wy­sokiej klasy dają pokrycie do 85%. Dwojak jest to dubeltówka o jednej l u fie śrutowej i drugiej kulowej. Trojak ma dwie lufy śrutowe i jedną kulową, lub dwie kulowe i jedną śrutową w dowolnym układzie, zależnie od tego nazywa­my go dwuśrutowym lub dwukulowym. Trojaki mają dodatkową trzecią iglicę. Podnie­sienie szczerbiny bywa niekiedy wykonane sa­moczynnie po przesunięciu przesuwki na kulę. Najczęściej spotykane kalibry to dwunast­ka, szesnastka i dwudziestka. Na żądanie wyrabia się ponadto kaliber ósmy, dzie­siąty, dwudziesty czwarty, dwudziesty ósmy i trzydziesty drugi. SZTUCER KULOWY. Rozróżniamy sztucery pojedyncze, podw ó j n e (lub dwukulowe), powtarzalne (r e p e t i e r y) i samoczynne (automaty np. browningi i winchestery). Sztucer pojedynczy jedno- strzałowy składa się z lufy, obsady zam­kowej, zamka, zaczepu zamkowego, bez­piecznika, przyrządu spustowego jedno lub dwuoporowego (Druckpunktabzug) w prze­ważnej części z przyspiesznikiem (Schneller), przyrządów celowniczych, muszki i szczerbiny lub przeziernika, oraz zło­ża, szyjki i kolby ze stopką. Sztucery powtarzalne mają ponadto przyrząd podający, z pudełkiem nabo­jowym. Lufa w broni kulowej składa się z ko­mory nabojowej, stożka przejściowe­go i części gwintowanej. Gwint może być normalny lub postępowy o skoku przyśpieszonym u wylotu. Część gwin­towana tworzy pola i bruzdy. Pola to części wypukłe, bruzdy natomiast wklęsłe. BROŃ SAMOCZYNNA (AUTOMATYCZNA). Najczęściej spotykamy pięcio do dziesięciostrzałową broń samoczynną. Broń ta ma lufy stałe lub ruchome. Wyzyskana jest w nich siła gazów prochowych dla cofnięcia zamka i napięcia sprężyny powrotnej. Broń samo­czynna składa się z lufy, zamka, sprężyny powrotnej, przyrządu donoszącego i podającego, przerywacza i reszty części, jak w broni pojedyńczej. Broń samoczynna jest ładowana za pomocą magazynków, lub pojedyńczymi n a bojami. Przy niskiej temperaturze w zimie do smarowan i a mechanizmu samoczynnego należy używać smaru, nie krzepnącego do — 20°C. NABOJE ŚRUTOWE I KULOWE. Nabój śrutowy składa się z łuski tek­turowej (spotyka się także mosiężne), spłonki, prochu, przybitek i śrutu; używamy go W broni odtylcowej. Nabój kulowy składa się z łuski mosięż­nej, z kryzy (lub wtoku), spłonki, ładun­ku prochowego i pocisku; Rozróżniamy pociski pełne lub p ó ł p ł a szczowe, w których czółko jest pozbawione opancerzenia, o przedniej części mosiężnej lub ołowianej. LUNETY. Lunet używamy, jako środka celowniczego, na sztucerach wszelkiego typu, oraz na troja­kach i dwojakach. Lunety rozróżniamy jedno, półtora i dwukrotne, które używamy na b r o n i a c h małego kalibru (np. 22) i przy strzelaniu do zwierzyny w ruchu, oraz normalne l u n e t y od trzy do ośmiokrotnych. Luneta o ma­łej krotności daje nam dużą światłosiłę, lecz małe powiększenie, co umożliwia strze­lanie w niekorzystnych warunkach oświetleniowych. L u n e t y do strzelań nocnych muszą posiadać taki układ optyczny (obiektyw), przedmiotniki i ocznik (okular), które przy dużym powiększeniu jednocześnie dają nam dużą światłosiłę, co umożliwia strzał przy bardzo niekorzystnych warunkach oświetleniowych. Luneta ponadto daje nam łatwość celowa­nia, gdyż ma tylko jeden celownik, co jest spe­cjalnie ważne dla strzelca o słabym lub nienormal­nym wzroku. Lunetę umocowuje się na dwóch p o d s t a w k a c h. Strzelając często przez lunetę, należy co pewien czas sprawdzać, czy nie rozregulowała się wskutek wstrząsów w czasie strzału. Tekst przedstawiony w oryginale. Autor: Stanisław Hoppe Dla potrzeb portalu wedlinydomowe,pl przygotował Maxell

Dziękuję.

Bitki baranie z warzywami 15 min – kuchnia z szybkowaru 70 dag baraniny z kością z udźca 1 duża włoszczyzna 1 duża cebula 4 dag tłuszczu 1 łyżka mąki 0,5 szklanki śmietany 1 łyżka siekanej zieleniny sól i pieprz do smaku Mięso oddzielić od kości, pokroić na porcje, w poprzek włókien, pobić dobrze zwilżonym tłuczkiem i obrumienić na rozgrzanym w szybkowarze tłuszczu, po uprzednim obsypaniu solą, pieprzem i mąką. Włożyć oczyszczone i pokrojone warzywa, zalać wodą i zamknąć szybkowar. Ogrzewać 15 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Po otwarciu szybkowaru wiać wymieszaną z pozostałą mąką śmietanę, zagotować. Doprawić jeszcze solą i pieprzem. Comber barani pieczony naturalny 30 min – kuchnia z szybkowaru 1 kg combra baraniego 6 dag tłuszczu 3 łyżeczki przyprawy do zup w płynie 1 płaska łyżka przyprawy włoskiej sól i pieprz do smaku Rozgrzać w szybkowarze połowę tłuszczu, zrumienić na nim comber od strony mięsa (gdy jest za długi przerąbać). Comber powinien być przedarty natarty na godzinę solą z czosnkiem i przyprawą włoską. Po zrumienieniu dodać resztę tłuszczu, polać płynną przyprawą do zup, wlać 0,5 szklanki wody i zamknąć szybkowar. Ogrzewać 25-30 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Comber barani w śmietanie 30 min – kuchnia z szybkowaru 1 kg combra baraniego 5 dag tłuszczu 1 łyżka mąki 1-2 ząbki czosnku 0,5 szklanki śmietany sól Zalewa. 3 szklanki wody 1 szklanka octu 6-procentowego 3 listki laurowe 6 ziaren pieprzu 6 ziaren ziela angielskiego 1 płaska łyżka soli 1 spora cebula Zrobić zalewę z podanych składników (pieprz i ziele angielskie rozetrzeć). wodę zagotować z pokrojoną w talarki cebulą, solą i przyprawami, a gdy ostygnie, dodać ocet. Zalać tą zalewą comber na 2-4 dni ; pozostawić w chłodzie. Jeśli zalewa nie przykrywa całego combra, odwracać go codziennie. Wyjęty z zalewy comber osuszyć w ściereczce i natrzeć rozgniecionym z solą czosnkiem. Oprószyć mąką obrumienić na rozgrzanym w szybkowarze tłuszczu (jeśli nie mieści się, pociąć na kawałki). Wlać 0,5 szklanki wody i kilka łyżek zalewy, zamknąć szybkowar i ogrzewać 25-30 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Po otwarciu szybkowaru wlać wymieszaną z mąką śmietanę i zagotować. Podawać z buraczkami i kartoflami. Comber barani z jabłkami 30 min – kuchnia z szybkowaru 1 kg combra baraniego 1 szklanka wody 0,25 szklanki octu 6-procentowego 3 ząbki czosnku 1 łyżka mąki 2 cebule; 1 płaska łyżeczka przyprawy curry 5 dag tłuszczu 2 kwaśne jabłka sól Z combra usunąć tłuszcz, położyć comber w misce mięsem do góry i polać wrzącą wodą z octem, wyjąć dopiero po chwili. Natrzeć całe mięso solą i w kilku miejscach naszpikować czosnkiem. Oprószyć lekko mąką i obrumienić na rozgrzanym w szybkowarze tłuszczu. Dodać oczyszczoną i pokrojoną cebulę, resztę czosnku, posypać przyprawą curry, wlać 0,5 szklanki wody. Zamknąć szybkowar i ogrzewać 25-30 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. W tym czasie obrać, pozbawić gniazd nasiennych i pokroić na ćwiartki jabłka. Po otwarciu szybkowaru włożyć jabłka i kilka razy zagotować, tak by jabłka zmiękły, lecz nie rozgotowały się. Podawać z kaszą na sypko i cukinią z wody. Gołąbki z baraniną i ryżem 15 min – kuchnia z szybkowaru 8-10 dużych liści kapusty włoskiej lub białej 40 dag mielonej baraniny 3 łyżki ryżu 1 cebula 6 dag tłuszczu 1 łyżeczka mąki 4 pomidory sól pieprz listki selera przyprawa "Jarzynka" i zielenina do smaku Liście kapusty sparzyć, ściąć grube nerwy. Połowę tłuszczu rozgrzać w szybkowarze, zrumienić lekko na nim oczyszczoną i pokrojoną cebulę, wsypać ryż i zeszklić, wymieszać z mielonym mięsem i siekanymi listkami selera. Posolić i popieprzyć. Rozłożyć masę mięsną na liście kapusty, zwinąć. W szybkowarze rozgrzać pozostały tłuszcz, wsypać mąkę i mieszając zasmażyć, wlać szklankę zimnej wody, wsypać przyprawę. Włożyć gołąbki, uzupełnić, jeśli trzeba, wodą, posolić. Zamknąć szybkowar i ogrzewać 12 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. W tym czasie sparzyć pomidory, obrać ze skórki, pokroić w kosteczkę. Po otwarciu szybkowaru wrzucić pomidory i około 3 minut pogotować. Przed podaniem posypać zieleniną. Gulasz barani 15 min – kuchnia z szybkowaru 70 dag przedniej baraniny z kością 4 dag tłuszczu 1 łyżka mąki 25 dag pomidorów lub 2 łyżki koncentratu pomidorowego 2 duże cebule sól mielona ostra papryka i siekana natka pietruszki do smaku Mięso, po oddzieleniu od kości, pokroić w kostkę, posolić i posypać mąką, obrumienić w szybkowarze na rozgrzanym tłuszczu. Włożyć oczyszczoną i pokrojoną cebulę i też zrumienić. Wlać 1 szklankę wody, zamknąć szybkowar i ogrzewać 15 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Po otwarciu szybkowaru dodać sparzone; obrane ze skórki i pokrojone w drobną kosteczkę pomidory (lub koncentrat pomidorowy), doprawić papryką ewentualnie jeszcze solą, resztą mąki i chwilę pogotować. Przed podaniem posypać natką pietruszki. Języki baranie 45 min – kuchnia z szybkowaru 4 języki baranie 10 dag słoniny 2-3 marchwie 2-3 cebule 1 kostka maggi 2 szklanki wrzątku pieprz i sól do smaku Oczyścić dokładnie języki, wyciąć znajdujące się po obu stronach u nasady gruczoły ślinowe, zalać wrzątkiem i obgotować w zamkniętym szybkowarze przez 4-5 minut. Po tym czasie wylać na sitko, ochłodzić pod zimną wodą i zdjąć skórę. Do pustego szybkowaru włożyć języki, pokrojone oczyszczone warzywa i słoninę, wlać 2 szklanki wody i kostkę maggi. Popieprzyć, zamknąć szybkowar i ogrzewać 45 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Uwaga. Kto lubi. może języki dusić z dodatkiem koncentratu pomidorowego. Języki baranie z soczewicą 45 min – kuchnia z szybkowaru 4 języki baranie 10 dag słoniny lub boczku 2-3 marchwie 2-3 cebule 1 kostka maggi 1,5 szklanki soczewicy 5 szklanek wody pieprz i sól do smaku Zalać na noc soczewicę 5 szklankami wody. Oczyścić dokładnie języki, wyciąć znajdujące się po obu stronach u nasady gruczoły ślinowe, zalać wrzątkiem i obgotowywać w zamkniętym szybkowarze przez 4-5 minut. Po tym czasie wylać na sitko, ochłodzić pod zimną wodą i zdjąć skórę. Do pustego szybkowaru włożyć języki, oczyszczone i pokrojone warzywa, pokrojoną słoninę, wsypać soczewicę wraz z wodą, w której się moczyła. Popieprzyć, wrzucić kostce maggi. Zamknąć szybkowar i ogrzewać 45 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Mostek barani duszony z pomidorami 30 min – kuchnia z szybkowaru 70 dag mostka baraniego 2-3 ząbki czosnku 2 cebule 1 łyżka mąki 4 dag tłuszczu 4-5 pomidorów sól pieprz i zielenina do smaku Pociąć mostek na porcje, posolić, oprószyć mąką i obrumienić w szybkowarze na rozgrzanym tłuszczu dodać oczyszczoną i pokrojoną cebulę i czosnek, popieprzyć. Wlać 1 szklankę wody, zamknąć szybkowar i ogrzewać 30 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. W tym czasie pomidory sparzyć obrać ze skórki i pokroić. Po otwarciu szybkowaru dodać pomidory i chwilę pogotować. Sprawdzić smak i ewentualnie dosolić i dodać pieprzu, Przed podaniem posypać zieleniną. Mostek barani faszerowany 35 min – kuchnia z szybkowaru Mostek barani 1 łyżka śmietany 3 dag masło 1 ząbek czosnku sól i pieprz do smaku Farsz. 1,5 szklanki ugotowanego na sypko ryżu 20 dag wątróbki 2 cebule 1 jajo 3 dag masła 1 łyżeczka mąki 1 gałązka bazylii 2 gałązki natki pietruszki kilka łyżek rosołu lub wody z przyprawą "Vegeta" (albo podobną) pieprz i sól do smaku Mostek barani namoczyć w serwatce lub maślance na 1 godzinę. W tym czasie przygotować farsz. Wątróbkę pokroić, obtoczyć w mące i usmażyć na maśle, po czym zemleć wraz ze smażoną razem cebulą. Dodać masło, pieprz, bardzo drobno posiekaną zieleninę i kilka łyżek rosołu, po czym zmiksować. Dodać ryż, surowe jajo i doskonale wymieszać, Z mostka usunąć żebra, zrobić kieszeń, natrzeć mięso roztartym z solą czosnkiem. Nadziać mostek przygotowanym farszem, otwór zaszyć białą nicią. Obrumienić na rozgrzanym w szybkowarze tłuszczu (potrzebny tu dość szeroki szybkowar), posmarować śmietaną. Wlać na dno 1 szklankę wody, zamknąć szybkowar i ogrzewać 35 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Nóżki baranie 90 min – kuchnia z szybkowaru 8 nóżek baranich 6 szklanek wody 1 pęczek włoszczyzny bez kapusty 1 cebula 1 goździk 0,5 szklanki octu winnego 2 łyżki mąki sól i pieprz do smaku Rozmieszać mąkę z odrobiną wody, wlać do szybkowaru, dodać resztę wody. Wlać ocet, włożyć oczyszczoną włoszczyznę, posolić, popieprzyć i zagotować. Włożyć oczyszczone dokładnie nóżki, zamknąć szybkowar i ogrzewać 90 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Podawać po 2 nóżki na osobę polane dowolnym sosem. Pieczeń barania duszona 35 min – kuchnia z szybkowaru 70 dag baraniny bez kości z udźca 6 dag tłuszczu 1 duża cebula 1 łyżka mąki 2 ząbki czosnku 2 listki laurowe 6 ziaren pieprzu 5 ziaren ziela angielskiego sól do smaku Mięso pobić tłuczkiem natrzeć roztartym z solą czosnkiem. Rozgrzać w szybkowarze tłuszcz, obrumienić na nim oprószone mąką mięso, odsunąć mięso na bok i na tym samym tłuszczu zrumienić oczyszczoną i pokrojoną cebulę. Wsypać resztę mąki, wymieszać i wlać 1 szklankę wody. Zamknąć szybkowar i ogrzewać 35 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Pieczeń barania po myśliwsku 35 min – kuchnia z szybkowaru 70 dag baraniny bez kości z udźca 2 cebule 0,5 łyżeczki jagód jałowca 2 ząbki czosnku 4 dag tłuszczu sól i pieprz do smaku Zalewa. 1 szklanka wody 0,25 szklanki 6-procentowego octu 7 ziaren pieprzu 7 ziaren ziela angielskiego 2 listki laurowe Na 1-2 dni przed pieczeniem mięsa zrobić zalewę. zagotować wodę z przyprawami, a gdy ostygnie, dodać ocet. Mięso natrzeć roztartym jałowcem i obłożyć plasterkami cebuli. Włożyć do zalewy i pozostawić w chłodzie. Następnie mięso wyjąć z zalewy, posolić i popieprzyć, obrumienić w szybkowarze na rozgrzanym tłuszczu. Włożyć cebulę, którą obłożone było mięso w zalewie, wlać szklankę wody i zamknąć szybkowar. Ogrzewać 35 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Pieczeń barania z suszonymi grzybami 35 min – kuchnia z szybkowaru 70 dag baraniny bez kości z udźca 2 cebule 4-5 suszonych grzybów 2-3 łyżki śmietany 1 łyżeczka mąki 4 dag tłuszczu 1 płaska łyżka przyprawy "Jarzynka" sól i pieprz do smaku Mięso dobrze pobić tłuczkiem, natrzeć solą i pieprzem, obrumienić na rozgrzanym w szybkowarze tłuszczu. Dodać oczyszczoną i pokrojoną cebulę i zrumienić razem z mięsem. Posypać mięso przyprawą, włożyć umyte grzyby, wlać 1 szklankę wody i zamknąć szybkowar. Ogrzewać 35 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Po otwarciu szybkowaru wyjąć mięso i grzyby, sos zmiksować i połączyć ze zmieszaną z mąką śmietaną, zagotować. Mięso pokroić w plastry; grzyby w paseczki, polać sosem. Pieczeń barania z kapustą włoską 35 min – kuchnia z szybkowaru 70 dag baraniny bez kości z udźca 1 główka kapusty włoskiej 6 dag tłuszczu 1 płaska łyżeczka kminku 1 ząbek czosnku 1 łyżka mąki sól pieprz ocet i cukier do smaku Mięso mocno pobić tłuczkiem, natrzeć rozgniecionym z solą czosnkiem, oprószyć mąką i zrumienić na rozgrzanym w szybkowarze tłuszczu. Wsypać mąkę, zasmażyć, wlać 1 szklankę wody i zamknąć szybkowar. Ogrzewać 27-30 minut. W tym czasie oczyścić kapustę i pokroić ją poprzez głąb na tyle cząstek, na ile porcji będzie dzielone mięso. Szybkowar otworzyć, włożyć cząstki kapusty, wsypać kminek i szybkowar zamknąć ponownie. Ogrzewać 5-8 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego (tak by w sumie był pełny czas przewidziany na uduszenie mięsa). Po zakończeniu duszenia mięso pokroić na porcje w poprzek włókien, ułożyć na półmisku, przekładając cząstkami kapusty. Sos przyprawić do smaku solą, cukrem i octem, polać mięso z kapustą. Podawać gorące. Pilaw po polsku 25 min – kuchnia z szybkowaru 50 dag baraniny bez kości przedniej lub zadniej 2 cebule 2-3 ząbki czosnku 1 szklanka ryżu 1 łyżka koncentratu pomidorowego 2 szklanki wody 6 dag tłuszczu (najlepiej masła) sól, pieprz i mielona papryka do smaku siekana natka pietruszki do posypania Mięso pokroić w drobną kosteczkę, oczyszczone cebule i czosnek posiekać, włożyć wszystko do szybkowaru. Dodać ryż, posolić, popieprzyć i wsypać trochę papryki. Wlać wodę wymieszaną z koncentratem pomidorowym. Włożyć tłuszcz i zamknąć szybkowar. Ogrzewać 25 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Otworzyć szybkowar bez schładzania, ale ostrożnie. Po wyłożeniu potrawy na półmisek posypać papryką i zieleniną. Pilaw po uzbecku 25 min – kuchnia z szybkowaru 50 dag baraniny bez kości, najlepiej z udźca 1 szklanka ryżu 2 szklanki wody 1 marchew 1 cebula 6 dag masła 2 łyżki rodzynków sól i pieprz do smaku Mięso pokroić na nieduże kawałki, posolić, włożyć do szybkowaru. Zalać 1 szklanką wody, zamknąć szybkowar i ogrzewać 10 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. W tym czasie oczyścić warzywa; cebulę pokroić w półkrążki, a marchew na słomkę. Poddusić je rumieniąc, na połowie masła, wyłożyć do nieperforowanej wkładki, dodać ryż i rodzynki, zalać 2 szklankami zagotowanej wody. Szybkowar otworzyć, wstawić do niego wkładkę i zamknąć ponownie. Ogrzewać 15 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Ryż po ugotowaniu ułożyć na środku okrągłego półmiska, otoczyć pokrojonym na plasterki mięsem i cząstkami surowych pomidorów. Rizotto z baraniny (II) 25 min – kuchnia z szybkowaru 50 dag baraniny bez kości, np. z łopatki 1 szklanka ryżu 2 cebule 10 dag wędzonego boczku 3 dag masła 10 dag sera tylżyckiego 1 łyżeczka siekanej natki pietruszki sól i pieprz do smaku 2 szklanki wody Mięso pokroić na kawałki wielkości kawałka cukru. Boczek pokroić na cienkie niewielkie plasterki, usmażyć w szybkowarze, wyjąć skwarki, a na pozostałym tłuszcz obrumienić mięso, włożyć oczyszczoną i pokrojoną cebulę i też zrumienić, wsypać ryż i zeszklić. Posolić, popieprzyć, wlać wodę. Zamknąć szybkowar i ogrzewać 25 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Otworzyć szybkowar ostrożnie, bez schładzania. Wsypać część startego sera oraz skwarki i wymieszać. Po wyłożeniu na półmisek posypać pozostałym serem i polać stopionym masłem. Ragout z baraniny 25 min – kuchnia z szybkowaru 50 dag baraniny bez kości z mostka lub łopatki 2 ząbki czosnku 1 płaska łyżka przyprawy włoskiej 2 marchwie 1 pietruszka 1 kawałek selera 2 cebule 5 sporych kartofli 10 dag wędzonego boczku lub podgardla 1 szklanka wody 4 łyżeczki płynnej przyprawy do zup sól do smaku Mięso pokroić w drobną kostkę. Oczyścić warzywa, korzeniowe zetrzeć na tarce do jarzyn, kartofle pokroić na plasterki, cebulę cienko pokroić, czosnek posiekać. Dno szybkowaru wyłożyć cieniutkimi plasterkami boczku, układać na nim warstwami kartofle, mięso, warzywa i znów kartofle. Każdą warstwę posypywać przyprawami. Wlać wodę i przyprawę w płynie do zup. Zamknąć szybkowar i ogrzewać 25 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego., Wyrzucić w całości na okrągły półmisek, przewracając szybkowar do góry dnem. Rolada z baraniny z fasolą 45 min – kuchnia z szybkowaru 1 kg baranich żeberek 15 dag boczku 1 łyżka smalcu pieprz i sól do smaku Fasola. 1 szklanka suchej fasoli (namoczyć na noc) 3 cebule 2 łyżki koncentratu pomidorowego 1 ząbek czosnku 1 płaska łyżka mąki 3 dag masła sól Z żeberek wyjąć kości, mięso zbić lekko tłuczkiem, posolić i popieprzyć. Poukładać na płacie mięsa paski boczku, mocno zwinąć i obwiązać nicią. Końce zaszyć. Obrumienić roladę na rozgrzanym w szybkowarze smalcu. Przełożyć roladę do perforowanej wkładki. Włożyć do szybkowaru tłuszcz, rozgrzać, przesmażyć na nim krótko oczyszczoną i posiekaną cebulę, posypać mąką, włożyć fasolę i zalać wodą, w której się moczyła. Dolać wody, tak by pokrywała fasolę na 1 cm. Włożyć wkładkę z roladą, zamknąć szybkowar i ogrzewać 45 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Po tym czasie szybkowar otworzyć ostrożnie bez ochładzania, wyjąć wkładkę z roladą, a fasolę wymieszać z koncentratem pomidorowym i roztartym z solą czosnkiem. Chwilę jeszcze podgrzewać. Fasolę i pokrojoną roladę układać obok siebie. Podawać z sałatką z czarnej rzodkwi lub rzodkiewek. Zrazy baranie 20 min – kuchnia z szybkowaru 60 dag baraniny bez kości z udźca 4 dag tłuszczu 2 łyżki śmietany 1 łyżko koncentratu pomidorowego 1 łyżeczka mąki sól i pieprz do smaku kilka gałązek świeżej mięty rosół. Farsz. 6 niedużych cebul 3 dag tłuszczu 2 łyżki okruchów razowego żytniego chleba 10 dag posiekanego boczku sól i pieprz do smaku Przygotować farsz. oczyszczone i posiekane cebule przesmażyć na tłuszczu, dodając chleb i boczek, posolić i popieprzyć. Wymieszać. Mięso pokroić w poprzek włókien na plastry, zbić dobrze tłuczkiem. Na osobnej deseczce ułożyć gałązki mity, posypać solą i zbić tłuczkiem tak, by puściły sok. Obłożyć tą miętą rozbite plastry mięsa i pozostawić na 40 minut. W tym czasie przygotowywać farsz. Po upływie tego czasu miętę usunąć, a na każdy plasterek mięsa kłaść farsz. Popieprzyć, zwijać w wałki i obwiązywać nitką, by się nie rozpadały. Obtoczyć w mące i dobrze obrumienić na rozgrzanym w szybkowarze tłuszczu. Zalać rosołem (może być woda i przyprawa "Jarzynka"). Zamknąć szybkowar i ogrzewać 20 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Podawać z kaszą gryczaną lub jęczmienną. PASZTECIKI KRUCHE Z MIĘSEM Ciasto: 30 dag mąki 12 dag masła lub margaryny 2 żółtka 8-10 dag śmietany sól 1 dag węglanu amonu (soli amoniakowej) Nadzienie: 30 dag ugotowanej wieprzowiny 4 dag bułki pszennej 3 dag tłuszczu 2 dag cebuli sól pieprz Sporządzić ciasto na 12 godzin przed pieczeniem: sól amoniakową w proszku wsypać do garnuszka, dodać 4 łyżki letniego mleka i rozpuścić ją zupełnie, mieszając łyżeczką. Mąkę posiekać z masłem, do ciasta dodać sól, żółtka surowe, rozpuszczony węglan amonu i zarobić śmietaną ciasto tak gęste, aby zanadto nie lepiło się do stolnicy. Ciasto przenieść do miseczki, nakryć i wynieść do chłodnego pomieszczenia. Najlepiej zarabiać je na noc. Sporządzić nadzienie: bułkę namoczyć w wodzie, odcisnąć; cebulę lekko zrumienić z tłuszczem. Zemleć mięso i bułkę, do masy dodać cebulę z tłuszczem, sól i pieprz do smaku, wymieszać ją. Ciasto podzielić na pół, wywałkować dwa pasy 3-milimetrowej grubości, włożyć na każdy połowę nadzienia i zawinąć w rulon. Na powierzchni rulonu zaznaczyć radełkiem granice niedużych, skośnych pierożków, pokłuć równomiernie widelcem, wyłożyć oba rulony na blachę do pieczenia, posmarować jajem i wstawić do piekarnika. Pierożki upiec w dobrze wygrzanym piekarniku (ok. 30-40 min.). Ciasto po upieczeniu pokrajać na blasze ostrym nożem na skośne pierożki i podawać zaraz po wyjęciu z pieca. Podawać do barszczu czystego lub jako zakąskę. PASZTECIKI LISTKOWANE Z MÓZGIEM Ciasto: 18 dag mąki 15 dag masła 1/2 jaja 1 żółtko 8 dag gęstej młodej śmietany sól Nadzienie: 30 dag mózgu 4 dag masła 2 dag cebuli sól pieprz 1 jajo Sporządzić ciasto: mąkę posiekać z masłem, dodać jaja, śmietanę, zarobić nożem; gdy wszystkie składniki połączą się, wyłożyć na talerz posypany mąką, wynieść na zimno (ciasto zarobić na noc). W następnym dniu sporządzić nadzienie: mózgi obrać z błon, posiekać w kostkę; zrumienić lekko cebulę z masłem, dodać mózg, sól i pieprz, wymieszać i usmażyć. Do mózgu dodać surowe jajo i mieszając podsmażyć. Ciasto wywałkować na grubości 1/2 cm, nadając mu kształt okrągły. Z ciasta wykrawać krążki średniej wielkości (6 cm średnicy), wyciąć środek mniejszą foremką w co drugim krążku (różnica w obwodzie foremek najmniej 2 cm). Pełne krążki smarować białkiem, nakładać nożem obrączkę, zlepiać przyciskając, lub też krążki pełne i wycięte piec osobno i składać w całość przed włożeniem nadzienia. Paszteciki układać na blasze w pewnych odstępach od siebie, upiec w bardzo gorącym piekarniku. Gdy paszteciki są zrumienione, upieczone do wnętrza i suche na powierzchni, wyjąć z piekarnika. Paszteciki natychmiast nakładać gorącym nadzieniem, podgrzać w piekarniku na półmisku i zaraz gorące podawać. PASZTECIKI LISTKOWANE Z SERDELKAMI 18 dag mąki 8 dag gęstej, młodej śmietany 15 dag masła sól 1/2 jaja 5 sztuk serdelków 1 żółtko 1 jajo do smarowania Sporządzić ciasto listkowane i pozostawić je do sfermentowania przez noc w chłodnym pomieszczeniu. Wybierać serdelki ok. 7cm długości; umyć w ciepłej wodzie, obrać ze skórki i przekrajać każdy wzdłuż na trzy równe kawałki. Ciasto podzielić na pół, wywałkować na placek prostokątny grubości 1/2cm, podsypując jak najmniej mąką. Placek pokrajać na prostokątne kawałki takiej grubości i szerokości, aby można w nie zawinąć serdelki, ciasto posmarować białkiem i owinąć nim serdelki. Każdy pasztecik wyrównać obtaczając go dłonią na stolnicy. Paszteciki ułożyć na blasze w dużych od siebie odstępach, posmarować jajem, wstawić do gorącego piekarnika i upiec na kolor złocisty (ok. 45-50 min.). Jeżeli zbyt szybko się rumienią, nakryć je papierem i dopiec tak, żeby ciasto było zewnątrz suche i twarde. Podawać zaraz po wyjęciu z pieca. KOTLETY JAGNIĘCE Z NAWARRY 8 kotletów jagnięcych z kością, 2 łyżki oliwy, 15 dag czosnkowej kiełbasy, sól, pieprz Sofrito: 2 drobno pokrojone cebule, 1 łyżeczka drobno posiekanego czosnku, 5 dag chudej wędzonej szynki (drobne kawałki), 4 pomidory (bez pestek), 1 łyżeczka pokruszonego listka laurowego, 1/4 łyżeczki pokruszonego tymianku, 1/2 szklanki wody, 1 łyżeczka drobno pokrojonej naci pietruszki Na patelni o grubym dnie zagrzać na silnym ogniu oliwę. Gdy zacznie już "dymić”, ułożyć kotlety posypane solą i pieprzem, zrumienić równomiernie, przełożyć na ogniotrwały półmisek i przykryć. Kiełbasę nakłuć w kilku miejscach widelcem, włożyć do garnka, zalać wrzątkiem i gotować 2 min. Wyjąć, osuszyć i krajać w plasterki. Przyrządzić sofrito. Na kotletach kłaść plasterki kiełbasy, równomiernie pokryć warstwą sofrito i wstawić do gorącego piekarnika (200o C) na około 20 min. Gdy będą miękkie, podawać natychmiast, posypane nacią pietruszki. KRÓLIK PO AMPURDAŃSKU 1-1,5 kg królika (w 8 kawałkach), 4 łyżki smalcu, 15 dag bekonu, sól, pieprz, 12 małych cebulek szalotek, 1 łyżka mąki, 1/2 szklanki wytrawnego wina, 1 mały listek laurowy, 2 łyżki posiekanej naci pietruszki, 1/4 łyżeczki pokruszonego tymianku, 4 łyżki wyłuskanych migdałów, 2 łyżeczki gorzkiej czekolady w proszku Stopić na patelni smalec, dodać bekon krajany w kostkę i smażyć na słabym ogniu, aż skwarki będą złociste. Wyjąć je i osączyć z tłuszczu. Królika umyć, osuszyć, natrzeć solą oraz pieprzem i zrumienić na pozostałym na patelni tłuszczu. Obsmażone kawałki odłożyć na talerz, a na patelni zrumienić cebulki, wyjąć je i ułożyć obok królika. Na odrobinie pozostałego tłuszczu zrumienić mąkę. Dolać wino i 2 szklanki wody, całość zagotować na silnym ogniu. Przelać do dużego rondla, dodać listek laurowy, tymianek, nać pietruszki, kawałki królika i skwarki. Szczelnie przykryć i dusić na wolnym ogniu przez pól godziny. W moździerzu utłuc migdały i zetrzeć z czekoladą na jednolitą Masę, dodać do garnka, w którym dusi się królik, wrzucić przyrumienione cebulki, przykryć pokrywką i trzymać na wolnym ogniu jeszcze 30 min, aż królik będzie miękki. Doprawić do smaku i zaraz. KIEŁBASKI W CZERWONYM WINIE 1 kg serdelków lub parówek, 1 butelka wytrawnego czerwonego wina, 5 dag masła, 2 garście pokruszonych krakersów, 1 listek laurowy, drobno pokruszony tymianek, majeranek, sól, pieprz Masło stopić na patelni i podsmażyć serdelki, obracając je, by się zrumieniły. Włożyć na ciepły półmisek, a na tej samej patelni zrumienić pokruszone krakersy i polać winem. Kiedy sos się zagotuje, zmniejszyć płomień i dusić przez 10 min. Dodać sól, pieprz, odrobinę tymianku oraz listek laurowy. Do sosu włożyć serdelki i dusić pod przykryciem na małym ogniu przez około 10 min. Następnie wyjąć je, ułożyć na warstwie ugotowanego na sypko gorącego ryżu i polać sosem. COCHIFRITO 1 kg mięsa z jagnięcia, 4 łyżki oliwy, 2 średnie cebule, 1/2 łyżeczki czosnku, 1 łyżka papryki, 2 łyżki posiekanej nać pietruszki, 2 łyżki soku z cytryny, 1 cytryna, sól, pieprz Mięso lekko posypać solą i pieprzem. W garnku zagrzać oliwę, a gdy zacznie "dymić", dołożyć mięso krajane na drobne kawałki i obsmażyć tak, by zrumieniło. Wyjąć mięso, osączyć i położyć na talerzu. Na pozostały tłuszcz wrzucić drobno posiekaną cebulę oraz czosnek i smażyć ok. 5 min, aż warzywa będą miękkie i przezroczyste, lecz nie zrumienione. Dodać paprykę i ułożyć kawałki mięsa. Polać sokiem z cytryny, dodać nać pietruszki. Przykryć szczelnie i dusić na wolnym ogniu przez 1 godz., dopóki mięso nie stanie się miękkie. Przyprawić, przybrać cząstkami cytryny i podawać zaraz po przygotowaniu. TORTILLA Z NERKĄ 1 nerka cielęca, woda, łyżka oliwy, sól, pieprz Nerkę ugotować i krajać w kostkę. Na patelni rozgrzać oliwę; wrzucić do niej posiekaną nerkę, wymieszać, posypać solą i pieprzem i przez parę minut dusić (uważać, by się nie przypaliła). Następnie włożyć do miski z dokładnie ubitymi jajami, wymieszać i wyłożyć masę na patelnię. Smażyć po obu stronach, potrząsając patelnią. Tortilla powinna być soczysta w środku. JAGNIĘCE MIĘSO W OCCIE – kuchnia chińska 35 dag chudego mięsa jagnięcego 2 cebule dymki (tylko szczypior) 2 szklanki oleju 2 roztarte ząbki czosnku 3 drobno posiekane plasterki świeżego imbiru lub 1 1/4 łyżeczki imbiru w proszku 1 łyżka czystej wódki lub wytrawnego białego wina 2 łyżeczki oleju sezamowego Przyprawy: 1 białko 1 łyżka mąki ziemniaczanej 1/2 łyżeczki soli Sos octowy: 2 łyżki winnego octu lub 1 łyżka octu (10%) i łyżka wytrawnego czerwonego wina 1 łyżka sosu sojowego 1 łyżka cukru 1/4 łyżeczki mąki ziemniaczanej 2 łyżeczki rosołu lub wody szczypta pieprzu Mięso obrać z tłuszczu i błonki, pokrajać w poprzek włókien w 1/4 cm plasterki. Wymieszać z przyprawami, odstawię w chłodne miejsce na 30 minut. Połączyć składniki sosu octowego, odstawić. Szczypior pokrajać w 2-3 cm kawałki. Dwie szklanki oleju wlać do rondla, mocno rozgrzać na dużym ogniu, sprawdzić temperaturę. Włożyć mięso, mocno zamieszać, trzymać na ogniu aż plasterki mięsa odkleją się, przelać olej z mięsem do cedzaka ustawionego na garnku. Olej, w którym smażono mięso, wlać na gorącą patelnię, trzymać na ogniu 30 sek, zlać do garnka zostawiając 1 łyżkę. Dodać czosnek i imbir do gorącego oleju na patelni, mieszając smażyć 15 sek, wlać cienkim strumieniem alkohol, następnie wymieszane składniki sosu octowego, mieszając doprowadzić do wrzenia. Włożyć mięso, wymieszać z sosem, dodać szczypior, pokropić olejem sezamowym, zamieszać, podawać natychmiast. Proporcje: dla 2-3 osób - jako danie główne, z ryżem i warzywami KOTLETY JAGNIĘCE PO KANTOŃSKU – kuchnia chińska 6 kotletów jagnięcych lub schabowych grubości 2 1/2 cm 3 szklanki oleju 5 cebulek dymek (tyko cebulki) Marynata: 2 łyżeczki soku ze świeżego imbiru lub 1/2 łyżeczki imbiru w proszku 1 łyżka brandy lub winiaku 1 łyżeczka cukru 2 łyżki sosu sojowego 1 białko 2 łyżki mąki ziemniaczanej 1/4 łyżeczki pieprzu 2 łyżeczki oleju sezamowego lub sojowego 1/4 łyżeczki soli Składniki marynaty wymieszać i odstawić. Od kotletów odciąć kości, mięso obrać z tłuszczu i błonki, pokrajać na 1 cm plastry w poprzek włókien. Lekko zbić. Połowę plasterków ułożyć na blasze, polać połową marynaty, ułożyć pozostałe mięso na wierzchu, zalać resztą marynaty. Wstawić do lodówki na 30 min. Cebulki przeciąć wzdłuż na pół, pokrajać w plasterki, rozdzielić. Olej wlać do garnka, postawić na dużym gazie, odczekać 5 minut, sprawdzić temperaturę. Włożyć połowę mięsa, smażyć na złoty kolor, wybrać łyżką cedzakową, pozostawić w cedzaku do osączenia. Smażyć pozostałą część mięsa, osączyć. Ułożyć na gorącym półmisku, przybrać cebulą. Podawać natychmiast: Proporcje: dla 2-3 osób - z ryżem i warzywami SZASZŁYKI – kuchnia chińska 1 kg młodej baraniny (udziec), wieprzowiny od szynki lub wolowej zrazówki 2 cebule 2 zielone papryki 1 małe jabłko 1 mały pomidor 2 łyżki sosu sojowego 1/2 łyżeczki soli 2 łyżki czystej wódki 1/4 łyżeczki pieprzu 2 łyżeczki mąki ziemniaczanej rozprowadzonej łyżką wody 1 jajo ¾ szklanki oleju Z mięsa usunąć łój i błony, pokrajać je w kostkę o boku 3-4 1/2 cm grubości. Obrane cebule pokrajać na 4 części, rozdzielić na listki, mniejsze kawałki (serca) posiekać. Paprykę pokrajać w kawałki wielkości listków cebuli. Obrane jabłko przeciąć na pół, usunąć gniazdka nasienne. Jabłko i pomidor posiekać. Kostki mięsa włożyć do miski, dodać posiekaną cebulę (serce), jabłko, pomidor, wymieszać dodając sos sojowy, sól, glutasól, wódkę i pieprz. Jajo roztrzepać, połączyć z mąką ziemniaczaną rozprowadzoną wodą, wlać do mięsa, dokładnie wymieszać, odstawić na 1 godz. Mięso i warzywa nadziewać na rożenki w następującej kolejności: listek cebuli, kostka mięsa, kawałek papryki, kostka mięsa, listek cebuli, kostka mięsa, itd. Powtórzyć 4 razy na każdą porcję szaszłyka. Patelnię mocno podgrzać na dużym ogniu, wlać olej, mocno rozgrzać. Kłaść nakłute szaszłyki, smażyć z obu stron do mocnego zrumienienia. Osączyć z oleju. Podawać na gorąco. Proporcje: dla 4-8 osób - jako danie główne, z ryżem KRÓLIK GOTOWANY 80 dag królika (comber lub tylne skoki) 3 ząbki czosnku sok cytrynowy 40 dag warzyw mieszanych sól pieprz listek laurowy ziele angielskie 4 łyżki umytej posiekanej naci pietruszki Comber lub tylne skoki umyć. Czosnek obrać, opłukać, posiekać, rozetrzeć z solą. Przygotowaną masą natrzeć mięso królika, rozprowadzając równomiernie po całej powierzchni. Skropić sokiem z cytryny lub octem owocowym. Ułożyć w misce, przykryć. Pozostawić w lodówce na kilka godzin, a nawet do następnego dnia. Zagotować wodę z dodatkiem soli, rozkruszonego listka laurowego i zmiażdżonego ziela angielskiego. Do wrzątku włożyć mięso królika i gotować na małym ogniu pod przykryciem. Warzywa umyć, oczyścić, opłukać, poszatkować na specjalnej szatkownicy i dodać do gotującego się mięsa po ok. 30 min. Ugotować do miękkości. Miękkie mięso wyjąć na półmisek, obłożyć ugotowanymi warzywami, oprószyć pieprzem, posypać pietruszką. Podawać z dodatkiem ziemniaków purée (1-1 1/2 łyżki na porcję) i z warzywami gotowanymi lub surówkami. Ponadto warto podać ostry, zimny sos pomidorowy. KRÓLIK DUSZONY W CEBULI 80 dag królika (comber lub skoki) 1 łyżka estragonu 2 listki laurowe 2 łyżki octu owocowego 30 dag cebuli 4 ząbki czosnku sól pieprz 3 łyżki umytego pokrajanego szczypiorku Mięso królika umyć, osuszyć. Listki laurowe rozkruszyć, utłuc w moździerzu, wymieszać z rozkruszonym estragonem. Mieszaniną natrzeć przygotowane mięso, ułożyć w misce, skrapiając równomiernie octem, przykryć. Postawić w lodówce na kilka godzin, a nawet na noc. Cebulę i czosnek obrać, opłukać, cebulę pokrajać w piórka, czosnek drobno posiekać. Mięso królika pokrajać na porcje, ułożyć w rondlu, przekładając cebulą i czosnkiem oraz oprószając pieprzem i solą. Rondel przykryć. Dusić na małym ogniu, w miarę potrzeby podlewając wrzącą wodą lub wywarem z warzyw. Sprawdzić smak sosu, który się wytworzył podczas duszenia, i ewentualnie przyprawić solą i pieprzem. Gotową potrawę wyłożyć na ogrzany półmisek, posypać szczypiorkiem. Podawać z dodatkiem ziemniaków z wody (1-2 na porcję) i cukinii gotowanej lub fasolki szparagowej. KRÓLIK DUSZONY W CEBULI Z POMIDORAMI 80 dag królika (comber lub skoki) 11/2 łyżki szałwii z rozmarynem, bazylią i estragonem 1 ząbek czosnku 20 dag cebuli 20 dag pomidorów świeżych lub mrożonych sól pieprz 4 łyżki umytej, drobno posiekanej naci pietruszki z koperkiem Mięso królika umyć, osuszyć, natrzeć rozkruszonymi przyprawami ziołowymi, ułożyć w misce, skropić sokiem wyciśniętym przez praskę z czosnku, przykryć. Postawić w lodówce na kilka godzin. Następnie pokrajać na porcje i ułożyć je na patelni pokrytej powłoką typu teflon. Obrumienić, posolić. Cebulę obrać, opłukać, pokrajać w kostkę lub zetrzeć na tarce z dużymi otworami. Obrumienione mięso włożyć do rondla, przekładając cebulą, skropić kilkoma łyżkami wrzącej wody i dusić pod przykryciem na małym ogniu. Pomidory umyć. Mrożone od razu obrać ze skórki, świeże przed obraniem sparzyć wrzącą wodą. Pokrajać w kostkę, dodać do miękkiego mięsa, dusić do czasu rozgotowania się pomidorów; ok. 1/3 płynu powinno odparować. Przyprawić ďo smaku solą i pieprzem. Gotową potrawę wyłożyć na ogrzany półmisek, posypać pietruszką z koperkiem. Podawać z dodatkiem ziemniaków z wody lub pieczonych (1-2 na porcję) i z surówkami z sałaty, cykorii albo kapusty. Przyrządzonego w ten sposób królika można także podawać na zimno z sałatką z fasolki szparagowej. KRÓLIK DUSZOWY W MLEKU 80 dag królika (comber lub skoki) 1 szklanka chudego mleko 1/2 łyżki szałwii z rozmarynem gałka muszkatołowa sól pieprz 20 dag pomidorów świeżych lub mrożonych 4 łyżki umytych, drobno posiekanych listków bazylii z estragonem Mięso królika umyć, osuszyć, pokrajać na porcje usuwając kości, które będzie można wykorzystać na wywar do zupy. Porcje mięsa zbić tłuczkiem a następnie lekko obrumienić na patelni z powłoką typu teflon. Osolić, przełożyć do rondla przesypując rozkruszoną szałwią i rozmarynem i oprószając pieprzem. Dusić pod przykryciem, stopniowo podlewając mlekiem (po 1/2 szklanki). Pomidory umyć. Mrożone od razu obrać ze skórki, świeże przed ubraniem sparzyć wrzącą wodą. Pokrajać drobno. Gdy mięso królika zmięknie, a mleko niemal całkowicie odparuje, oprószyć gałką muszkatołową, dodać pomidory. Dusić, aż pomidory się rozgotują i utworzą sos. Sprawdzić smak, ewentualnie przyprawić solą i pieprzem. Wyłożyć na ogrzany półmisek, posypać posiekanymi listkami roślin przyprawowych. Podawać z dodatkiem ziemniaków purée (1-11/2 łyżki na porcję) i z surówką z porów. KRÓLIK DUSZONY Z GRZYBAMI 80 dag królika (comber lub skoki) 3 ząbki czosnku sok cytrynowy 20 dag świeżych grzybów (prawdziwki, koźlarze, maślaki) 20 dag cebuli sól pieprz, 4 łyżki umytej posiekanej naci pietruszki Mięso królika umyć, pokrajać na porcje. Czosnek obrać, opłukać, posiekać, rozetrzeć z solą, wymieszać z dwiema łyżkami soku cytrynowego. Mieszaniną natrzeć porcje królika, ułożyć w misce, przykryć, postawić w lodówce do następnego dnia. Cebulę obrać, opłukać, drobno posiekać, posolić, wsypać na patelnię i ogrzewać mieszając na małym ogniu, ai zmięknie i zacznie żółknąć. Grzyby oczyścić, z kapeluszy maślaków zdjąć skórkę, umyć, osuszyć, drobno poszatkować, wymieszać z cebulą. Porcje królika ułożyć w rondlu przekładając grzybami z cebulą i oprószając solą i pieprzem. Skropić wodą. Dusić na małym ogniu pod przykryciem. Gdy mięso będzie miękkie, sprawdzić smak, ewentualnie dodać nieco soli i pieprzu i wymieszać ź posiekaną pietruszką. Wyłożyć na ogrzany półmisek. Podawać z ziemniakami z wody (1-2 na porcję) i z surówkami. KRÓLIK DUSZONY W PIWIE 80 dag królika (comber) 2 ząbki czosnku 15 dag cebuli 1 szklanka jasnego lekkiego piwa 4 łyżki umytych, posiekanych listków roślin przyprawowych (pietruszka, seler, bazylia, szałwia, estragon) lub 1 1/2 łyżki tych samych liści suszonych 1/2 łyżki musztardy sól pieprz gałka muszkatołowa Mięso królika umyć, osuszyć, pokrajać na porcje. Cebulę i czosnek obrać, opłukać. Cebulę pokrajać w kostkę, czosnek posiekać, włożyć do rondla, osolić, podgrzewać chwilę. Gdy cebula nieco zmięknie, włożyć porcje mięsa, posolić, posypać listkami roślin przyprawowych, podlać połową piwa. Dusić pod przykryciem na małym ogniu. Gdy piwo odparuje, lekko skrapiać wodą. Resztę piwa wymieszać z musztardą i dodać do duszącej się potrawy wówczas, gdy mięso będzie prawie miękkie. Udusić do miękkości, przyprawić solą, pieprzem i odrobiną gałki muszkatołowej. Gotową potrawę wyłożyć na ogrzany półmisek. Podawać na gorąco z dodatkiem ziemniaków purée i z buraczkami lub z sałatką z buraków. KRÓLIK DUSZONY W PAPRYCE 80 dag królika (comber) 20 dag strąków zielonej papryki 15 dag cebuli 3 ząbki czosnku sól pieprz Mięso królika umyć, osuszyć, oddzielić od kości, pokrajać na porcje. Kości wykorzystać na wywar do zupy. przygotowane porcje lekko obrumienić na patelni z powłoką typu teflon, posolić, oprószyć pieprzem. Przełożyć do rondla, skropić wrzącą wodą. Przykryć, dusić na małym ogniu, skrapiając wodą od czasu do czasu i mieszając. Czosnek i cebulę obrać, umyć. Cebulę drobno pokrajać w kostkę, czosnek posiekać i razem dodać do duszącego się mięsa. Paprykę umyć, oczyścić z nasion, pokrajać w makaronik, dodać do mięsa. Uduszoną potrawę przyprawić solą i pieprzem. Amatorzy mogą dodać nieco ostrej sproszkowanej papryki. Gotową potrawę wyłożyć na półmisek. Podawać z dodatkiem ziemniaków purée (1 - 11/2 łyżki na porcję) i z surówką z pomidorów. BITKI Z KRÓLIKA W PIECZARKACH 80 dag królika (comber) 2 ząbki czosnku sok cytrynowy 30 dag pieczarek, 1/2 łyżki oliwy 4 łyżki umytej posiekanej naci pietruszki sól pieprz Mięso królika umyć, osuszyć, oddzielić od kości. Mięso pokrajać na porcje, zbić tłuczkiem, formując owalne bitki. Czosnek obrać, opłukać, posiekać, rozetrzeć z solą. Masą natrzeć bitki, skropić sokiem cytrynowym. Patelnię powleczoną powłoką typu teflon posmarować oliwą, rozgrzać. Ułożyć bitki, lekko obrumienić po obu stronach, oprószyć pieprzem, przełożyć do rondla, skropić wodą lub wywarem. Dusić pod przykryciem na małym ogniu, skrapiając od czasu do czasu wodą. Pieczarki umyć, oczyścić, pokrajać w drobną kostkę, wsypać do wrzącej wody, doprowadzić do zawrzenia, następnie od razu odcedzić, dodać do miękkich bitek, osolić i dusić jeszcze kilka minut. Gotową potrawę wyłożyć na ogrzany półmisek, posypać pietruszką, obłożyć ziemniakami z wody (1-2 sztuki na porcję). Podawać z dodatkiem zielonego groszku lub z surówką z pomidorów. BITKI Z KRÓLIKA W POMIDORACH Z ZIOŁAMI 80 dag królika (comber) 4 ząbki czosnku 2 łyżki szałwii z estragonem bazylią, majerankiem, tymiankiem i hyzopem 30 dag pomidorów świeżych lub mrożonych 4 łyżki umytych, drobno posiekanych listków pietruszki, rzeżuchy, estragonu, lubczyka i bazylii 1/2 łyżki oliwy lub oleju sól pieprz Comber umyć, osuszyć, oddzielić od kości. Oczyszczone mięso pokrajać w plasterki, zbić tłuczkiem, formując owalne bitki. Czosnek obrać, opłukać, przecisnąć przez praskę i natrzeć nim starannie bitki, a następnie natrzeć rozkruszonymi suszonymi ziołami. Postawić w lodówce na ok. 30 min. Patelnię powleczoną powłoką typu teflon posmarować oliwą lub olejem, rozgrzać, ułożyć na niej bitki, lekko podrumienić, osolić, przełożyć do rondla, skropić wodą. Dusić pod przykryciem na małym ogniu. Umyć pomidory. Mrożone od razu obrać ze skórki, świeże przed obieraniem sparzyć. Pomidory posiekać, dodać do mięknącego mięsa razem ze świeżymi ziołami przyprawowymi. Dusić, aż pomidory dobrze się rozgotują i nieco odparują. Przyprawić do smaku solą i pieprzem. Gotową potrawę wyłożyć na ogrzany półmisek. Podawać z ziemniakami purée (1-11/2 łyżki na porcję) i surówką z kapusty, sałaty lub cykorii. COMBER Z KRÓLIKA PIECZONY 1 kg królika (comber) 3 łyżki octu 2 ząbki czosnku 2 listki laurowe ziele angielskie sól pieprz Comber umyć, oddzielić kości. Czosnek obrać, pokrajać w plasterki, obłożyć nimi comber, ułożyć w misce, posypać rozkruszonymi listkami laurowymi, zmiażdżonym zielem angielskim i pieprzem, skropić octem, przykryć. Wstawić do lodówki na noc. Przed pieczeniem wyjąć z marynaty, natrzeć solą, owinąć szczelnie folią aluminiową, ułożyć w brytfannie. Wstawić do nagrzanego piekarnika i upiec. Mięso powinno się równomiernie zrumienić. Przed podaniem wyjąć mięso z folii, pokrajać w plasterki. Ułożyć na ogrzanym półmisku. Obłożyć pieczonymi ziemniakami (1-2 na porcję). Podawać z dodatkiem buraczków i surówek. SZASZŁYKI Z KRÓLIKA 80 dag królika (comber) 4 ząbki czosnku 2 łyżki mieszanych ziół przyprawowych (majeranek, estragon, bazylia, hyzop) 15 dag maleńkich cebulek (najlepiej szalotek) 20 dag śliwek węgierek świeżych lub mrożonych sól pieprz, 1/2 łyżki oliwy lub oleju Comber umyć, osuszyć, oddzielić kości. Mięso pokrajać w kostkę o boku ok. 1 1/2 cm. Czosnek obrać, opłukać, wycisnąć przez praskę. Kostki mięsa wymieszać z przetartym czosnkiem i rozkruszonymi ziołami przyprawowymi, włożyć do miski, przycisnąć, przykrywę. Postawić w lodówce na kilka godzin. Cebulki umyć, obrać, opłukać. Śliwki umyć, wydrylować, lekko nadkrawając. Śliwki mrożone trzeba przed drylowaniem nieco rozmrozić. Kostki mięsa, cebulki i śliwki nabijać kolejno na szpadki lub szpilki do drobiu czy nawet na patyczki. Szaszłyki obrumienić na patelni, powleczonej masą typu teflon i posmarowanej olejem czy oliwą, osolić, oprószyć pieprzem lub ostrą papryką sproszkowaną. Skrapiając wodą udusić pod przykryciem. Na półmisku położyć warstwę ziemniaków purée posypanych posiekaną nacią pietruszki. Na ziemniakach ułożyć szaszłyki. Podawać z dodatkiem sałatki z buraczków i z surówkami. BEFSZTYK Z POLĘDWICY KOŃSKIEJ PO ANGIELSKU 60 dag polędwicy końskiej 1 łyżka oleju lub oliwy 2 łyżki rozkruszonych przypraw ziołowych (szałwia, majeranek, estragon, bazylia) sól czosnkowa pieprz, 3 łyżki umytej, drobno posiekanej naci pietruszki ze szczypiorkiem, ewentualnie 1/2 cytryny 5 dag chrzanu Polędwicę oczyścić z błon i ścięgien,, umyć, pokrajać w plastry. Uformować nożem okrągłe porcje, które można lekko zbić tłuczkiem do mięsa. Każdy plaster natrzeć z obu stron przyprawami ziołowymi, ułożyć jeden na drugim, przykryć, postawić na 1 godz. w lodówce. Smażyć tuż przed podaniem. Na patelni do smażenia bez tłuszczu rozgrzać oliwę lub olej, włożyć przygotowane mięso. Obrumienić, odwrócić na drugą stronę i także obrumienić (czas smażenia z jednej strony 3-4 min). Usmażone befsztyki oprószyć solą czosnkową i pieprzem, ułożyć na ogrzanym półmisku. Na każdej porcji położyć 1/2 krążka cytryny i odpowiednią ilość posiekanej zieleniny. Obok befsztyków ułożyć "kępkami" chrzan zestrugany w jak najcieńsze wiórki. Podawać z dodatkiem ziemniaków purée (1-1 1/2 łyżki na porcję) lub frytek przyrządzonych bez tłuszczu i z warzywami gotowanymi (kalafior, brukselka) oraz z surówkami z zielonej sałaty czy cykorii lub pomidorów. RUMSZTYK Z KONINY 60 dag koniny (polędwica lub zrazowa) sok cytrynowy 20 dag cebuli 2 ząbki czosnku 1 łyżka suszonej pokruszonej bazylii sól pieprz Mięso oczyścić z błon i ścięgien, umyć, osuszyć, pokrajać w poprzek włókien w plastry, zbić starannie tłuczkiem, uformować nożem owalne, cienkie płaty. Każdy płat natrzeć przeciśniętym przez praskę czosnkiem i rozkruszoną bazylią, skropić sokiem z cytryny. Ułożyć je na płaskim talerzu jeden na drugim, przykryć, postawić w lodówce na 1 godz. Cebulę obrać, opłukać, pokrajać w półkrążki, posolić, ogrzewać na suchej patelni mieszając od czasu do czasu, aż zacznie się rumienić. Wówczas podlać 2-3 łyżkami wrzącej wody i w dalszym ciągu ogrzewać mieszając, aż płyn odparuje, a cebula stanie się jednolicie zabarwiona na ciemnożółty kolor i sucha. Na patelni do smażenia bez tłuszczu obrumienić przygotowane rumsztyki po obu stronach, skropić wodą i ogrzewać pod przykryciem kilka minut, oprószyć solą i pieprzem. Usmażone rumsztyki ułożyć na ogrzanym półmisku, kładąc na każdej porcji odpowiednią ilość cebuli. Podawać z dodatkiem zimnych sosów, przyrządzonych na bazie pomidorów, z ziemniakami purée, warzywami gotowanymi i surówkami. ZRAZY Z KONINY Z CEBULĄ I PAPRYKĄ 60 dag koniny (zrazowa) 2 łyżki suszonych przypraw ziołowych (majeranek, estragon) 2 goździki listek laurowy 4 ząbki czosnku 20 dag cebuli 20 dag papryki 1 łyżka sosu sojowego sól pieprz 2 łyżki umytej posiekanej naci pietruszki Mięso oczyścić z błon i ścięgien, umyć, osuszyć, pokrajać na płaty w poprzek włókien i zbić tłuczkiem. Każdy płat natrzeć drobno posiekanym czosnkiem wymieszanym z rozkruszonymi ziołami i z utłuczonymi goździkami. Cebulę obrać, opłukać. Jedną posiekać jak najdrobniej, rozłożyć równomiernie na płatach mięsa, oprószyć pieprzem i zwinąć w ścisłe ruloniki. Pozostałą cebulę pokrajać w piórka i razem ze zrazami podrumienić na patelni do smażenia bez tłuszczu. Przełożyć do rondla, posolić, podlać wrzącą wodą i sosem sojowym, dodać listek laurowy. Dusić pod przykryciem na małym ogniu. Paprykę umyć, oczyścić z nasion, pokrajać w makaronik, posolić, dodać do podduszonego mięsa. Udusić do miękkości, podlewając w miarę potrzeby wrzącą wodą. Gotową potrawę wyłożyć na ogrzaną salaterkę, obkładając papryką z cebulą i posypać pietruszką. Podawać z dodatkiem ostrego sosu przyrządzonego na bazie pomidorów, ziemniakami purée, warzywami gotowanymi i surówkami. GULASZ Z KONINY 60 dag koniny z łopatki lub pręgi 20 dag cebuli 5 dag koncentratu pomidorowego 2 listki laurowe 10 ziaren ziela angielskiego 1/2 łyżeczki imbiru 3 goździki utłuczone pieprz sól ostra sproszkowana papryka 4 łyżki umytej, drobno posiekanej naci pietruszki ze szczypiorkiem i estragonem Mięso oczyścić z błon i ścięgien, umyć, pokrajać w kostkę, oprószyć zmiażdżonym zielem angielskim wymieszanym z imbirem, pieprzem, goździkami i ostrą papryką. Postawić pod przykryciem w lodówce na 1 godz., a następnie obrumienić na patelni do smażenia bez tłuszczu. Posolić, przełożyć do rondla, podlać wrzącą wodą (1/2 szklanki), przykryć i dusić na małym ogniu. Cebulę obrać, opłukać, pokrajać w kostkę, dodać do duszącego się mięsa razem z listkiem laurowym. Udusić do miękkości, w miarę potrzeby podlewając wrzącą wodą. Gdy mięso zmięknie, dodać koncentrat pomidorowy i chwilę jeszcze dusić. Sprawdzić smak, ewentualnie przyprawić solą i papryką. Uduszony gulasz wyłożyć na ogrzaną salaterkę, posypać zieleniną. Podawać z dodatkiem ziemniaków purée (1-11/2 łyżki na porcję) i z surówkami. PIECZEŃ DUSZONA Z KONINY NA DZIKO 1,20 kg koniny bez kości ¾ szklanki octu (6%) 1 szklanka wody 4 listki laurowe 15 ziaren zmiażdżonego ziela angielskiego 4 utłuczone goździki 2 ząbki czosnku sól pieprz 1/4 szklanki śmietanki (9% tłuszczu) 15 dag cebuli kilka zmiażdżonych ziaren jałowca Mięso oczyścić, umyć, natrzeć czosnkiem, ułożyć w dużej misce. Ocet zagotować z wodą, 3 listkami laurowymi, 10 ziarnami ziela i goździkami. Ostudzić, zimną zalewą zalać mięso i przykryć. Pozostawić w chłodnym pomieszczeniu na 48 godz. Mięso odcedzić z zalewy, osuszyć i obrumienić ze wszystkich stron na patelni do smażenia bez tłuszczu. Przełożyć do rondla. Na tej samej patelni lekko podrumienić pokrajaną w piórka cebulę, dodać do mięsa, posolić, podlać wodą, dusić na małym ogniu pod przykryciem. Podlewać od czasu do czasu wodą, dodając po łyżce zalewy octowej. Gdy mięso zaczyna mięknąć, dodać jałowiec, ziele angielskie oraz odcedzone z zalewy przyprawy: Udusić do miękkości, pod koniec dodać śmietankę. Uduszoną pieczeń wyjąć z rondla, pokrajać. Sos przetrzeć przez sito, przyprawić zalewą octową, solą i pieprzem. Do sosu włożyć plastry mięsa, zagrzać. Ułożyć mięso na półmisku, polać sosem. Podawać z dodatkiem ziemniaków purée (1-11/2 łyżki na porcję) i z buraczkami. PIECZEŃ RZYMSKA Z KONINY 1,20 kg koniny (łopatka) 4 ząbki czosnku 2 łyżki aromatycznych przypraw ziołowych (szałwia, bazylia) sól pieprz 20 dag cebuli 1 jajko 4 łyżki umytej posiekanej naci pietruszki 1 łyżka oleju 1/4 szklanki śmietanki (9% tłuszczu) Mięso oczyścić z błon i ścięgien, umyć, osuszyć, pokrajać w kawałki, natrzeć miazgą z czosnku przeciśniętego przez praskę i rozkruszonymi przyprawami ziołowymi. Postawić w przykrytym naczyniu w lodówce co najmniej na 1 godz. Cebulę obrać, opłukać, drobno posiekać lub utrzeć na tarce z dużymi otworami, posolić, ogrzewać na suchej patelni, mieszając, aż cebula zżółknie. Po_ d koniec dodać olej i lekko podrumienić. Mięso razem z cebulą i posiekaną pietruszką zemleć dwukrotnie w maszynce. Do masy mięsnej dodać jajko, starannie wyrobić drewnianą łyżką lub robotem, wykorzystując przystawkę w kształcie litery 5: w czasie wyrabiania dodać 4-6 łyżek wody. Masę przyprawić solą i pieprzem i uformować z niej na desce zwilżonej wodą wałek o średnicy ok. 8 cm. Ułożyć w brytfannie, powierzchnię posmarować wodą. Wstawić do nagrzanego piekarnika. Gdy się zrumieni, zmniejszyć dopływ ciepła. Pieczeń przykryć folią lub pokrywą i dopiec. Pod koniec polać śmietanką i trzymać w odkrytej brytfannie kilkanaście minut. Przed podaniem pokrajać pieczeń w poprzek na równe porcje. Ułożyć na ogrzanym półmisku. Podawać na gorąco z dodatkiem ziemniaków purée (1-11/2 łyżki na porcję), ostrych, zimnych lub gorących, sosów, z warzywami gotowanymi (buraczki) oraz z surówkami.

Piksiak, podeślij mi z łaski Swojej na pocztę: maxell11@wp.pl

Zapiekanka z resztek cielęciny 20 dag resztek cielęciny pieczonej (gotowanej) 2 jaja łyżka tartej bułki łyżeczka posiekanej naci pietruszki 1,5 szklanki sosu beszamelowego Przyrządzić sos beszamelowy. Ugotowane na twardo jaja i cielęcinę pokrajać w kostkę, dodać 2/3 przyrządzonego sosu. Masą napełnić muszelki, wyrównać, pokryć resztą sosu, posypać z wierzchu tartą bułką, wstawić do gorącego piekarnika; zapiec. Muszelki podawać posypane posiekaną nacią pietruszki. Flaczki cielęce zapiekane 50 dag flaczków 15 dag włoszczyzny mała cebula łyżka tłuszczu 2 łyżki mąki 3 dag sera tylżyckiego 3-4 łyżki śmietany sól pieprz majeranek gałka muszkatołowa papryka Flaczki umyć, oczyścić, wypłukać, zmieniając często wodę. Zalać wrzącą wodą, zagotować, odcedzić. Zalać ponownie wrzącą wodą i gotować z cebulą do miękkości. Osobno ugotować warzywa pokrajane w paseczki. Gdy flaczki są miękkie, odcedzić je, pokrajać w cienkie paski, dodać warzywa, podprawić zasmażką, zagotować. Doprawić do smaku solą, pieprzem, majerankiem, gałką muszkatołową, dodać śmietanę i wymieszać. Napełnić muszelki lub tygielki, posypać utartym serem i zapiec. Pasta z wątróbki 20 dag wątróbki 2 łyżki smalcu 5 dag sera żółtego (tylżycki, trapistów) łyżka śmietany sól pieprz Wątróbkę opłukać, obrać z żył i błon, pokrajać na kawałki, obsmażyć na smalcu i po podlaniu łyżką dusić kilka minut. Gdy ostygnie, zemleć w maszynce razem z sosem do duszenia. Ser utrzeć na tarce i wymieszać dokładnie ze zmieloną wątróbką, dodając tyle śmietany, aby otrzymać gęstą masę. Posolić i dodać pieprz do smaku. Pasta z mięsa pieczonego 1 10 dag mięsa pieczonego (resztki pieczeni cielęcej, schabu) 2 jaja łyżka masła łyżeczka posiekanego szczypiorku łyżeczka posiekanego koperku sól pieprz Jaja ugotować na twardo, obrać i wraz z mięsem zemleć w maszynce. Zmieloną masę utrzeć dokładnie z masłem, dodać posiekany koperek i szczypiorek, trochę pieprzu, starannie wymieszać i posolić do smaku. Pasta z mięsa pieczonego 2 15 dag mięsa pieczonego (resztki pieczeni wołowej) 5 dag sera tylżyckiego (trapistów) seler 2 łyżki majonezu sól pieprz Mięso i kawałek ugotowanego selera (2 dag) zemleć w maszynce, ser utrzeć na tarce. Wszystkie składniki dokładnie zmieszać z majonezem, posolić i dodać pieprz do smaku. Sznycel cielęcy z mlekiem – kuchnia węgierska 4 sznycle cielęce 60 g masła mleko sól Sznycle umyć, osuszyć, posolić, obsmażyć szybko z obu stron na rozgrzanym maśle. Zalać je taką ilością mleka, żeby je pokryło i pod przykryciem dusić do miękkości. Jest to wyśmienite danie dietetyczne. Pörkölt cielęcy – kuchnia węgierska 800 g cielęciny (mieszanej z łopatki, udźca i giczy) 1 łyżeczka mielonej papryki sól 80 g tłuszczu 2 świeże papryki 1 cebula 2-3 pomidory Mięso pokroić w kostkę, umyć, odsączyć. Posiekaną cebulę zrumienić na tłuszczu, dodać mięso, smażyć je przez kilka minut, przyprawić papryką i solą i pod przykryciem dusić w sosie własnym. Kiedy mięso zmięknie, dodać pokrojoną w paski paprykę i pokrojone w plastry pomidory i dusić pod przykryciem, aż będą miękkie. Wody dolewać tylko wtedy, gdy wyparuje. Paprykarz cielęcy – kuchnia węgierska 800 g cielęciny jak w przypadku pörköltu sól 2 świeże papryki 80 g tłuszczu 2-3 pomidory 1 cebula 2 filiżanki kwaśnej śmietany 1 łyżeczka mielonej papryki Paprykarz cielęcy przyrządza się tak samo, jak pörkölt cielęcy, z tą tylko różnicą, że w paprykarzu może być trochę więcej zawiesistego sosu. Należy do niego dodać kwaśną śmietanę, jeszcze raz zagotować i podawać na stół. Paprykarz można podawać z kluskami, ziemniakami i ryżem. Kotlety cielęce na sposób ogrodniczki – kuchnia węgierska 4 kotlety cielęce sól 500 g szparagów 2 filiżanki kwaśnej śmietany 2 pęczki zielonej pietruszki 2 łyżki mąki 60 g masła Kotlety umyć, osuszyć w ściereczce, posolić. Oczyszczone szparagi ugotować w osolonej wodzie, wyjąć, odsączyć, odstawić. Drobno posiekaną pietruszkę wsypać do roztopionego masła i szybko z obu stron obsmażyć w nim kotlety. Powoli dolewać do kotletów wywar ze szparagów i dusić w nim kotlety pod przykryciem do miękkości. Kwaśną śmietanę wymieszać z mąką, przyprawić nią mięso i zagotować. Jeśli sos jest za gęsty, rozrzedzić go wywarem ze szparagów. Po uduszeniu kotletów dodać do nich szparagi, jeszcze raz zagotować i gorące podać na stół. Kotlety cielęce z wątróbką – kuchnia węgierska 4 grube kotlety cielęce bułka tarta 2 plastry wątroby cielęcej 2 jaj pieprz i sól tłuszcz Wątrobę cielęcą szybko obsmażyć z obu stron w niewielkiej ilości tłuszczu, przełożyć na talerz, posolić, oprószyć pieprzem i wstawić do lodówki. Ostrym nożem w każdym kotlecie wyciąć spory otwór i włożyć do niego pół plastra zamrożonej wątroby; spiąć otwór wykałaczką, aby krew nie wyciekła. Kotlety posolić, obtoczyć w mące, roztrzepanym jaju i tartej bułce i smażyć z obu stron na mocno rozgrzanym tłuszczu. Potrawka cielęca – kuchnia węgierska 600 g łopatki cielęcej 1/2 filiżanki oleju 2 marchwie 40 g masła 2 pietruszki sól 1 kalarepa pieprz 1 mały kalafior 2 łyżki mąki 1 pęczek zielonej pietruszki Mięso pokroić w drobną kostkę, umyć i odsączyć z wody. Marchew, pietruszkę i kalarepę pokroić w kostkę, trochę posolić i udusić na oleju na półmiękko. Kalafior podzielić na różyczki. Wszystkie warzywa dodać do mięsa, zalać wodą, aby były nią pokryte, i udusić w przykrytym garnku. Z mąki i masła zrobić jasną zasmażkę, dodać posiekaną zieloną pietruszkę, oprószyć pieprzem, rozprowadzić niewielką ilością zimnej wody i zalać nią mięso z warzywami. Dobrze wymieszać i zagotować. Sznycle cielęce z pomidorami – kuchnia węgierska 4 sznycle cielęce 1/2 l soku pomidorowego 60 g tłuszczu 2 kostki cukru mąka szczypta pieprzu sól Sznycle umyć, osuszyć w ściereczce, lekko posolić, obtoczyć w mące i smażyć z obu stron na dużym ogniu. Sznycle wyjąć z patelni i na tym samym tłuszczu zrumienić 2 łyżki mąki, rozprowadzić sokiem pomidorowym, oprószyć pieprzem i dodać kostki cukru. Po zagotowaniu włożyć do sosu sznycle i dusić je pod przykryciem do miękkości. Rolady cielęce z grzybami – kuchnia węgierska 4 cienkie sznycle cielęce pieprz sól 150 g świeżych grzybów 2 jaja 100 g posiekanej szynki wędzonej 30 g masła 1 łyżka posiekanej zielonej pietruszki 60 g tłuszczu Grzyby oczyścić, umyć, posiekać, razem ż wędzoną szynką i zieloną pietruszką poddusić na maśle, posolić, oprószyć pieprzem i odstawić do wystygnięcia. Dodać jaja i dokładnie wymieszać. Farsz nałożyć równomiernie na sznycle, zrolować je i obwiązać nitką. Smażyć na rozgrzanym maśle. Przed podaniem na stół zdjąć nici. Cielęcina z ryżem według przepisu babuni – kuchnia węgierska 500 g cielęciny 1 pęczek zielonej pietruszki 1 mała cebula sól 70 g tłuszczu 500 g zielonego groszku 30 g masła Mięso pokroić w kostkę, dobrze przesmażyć na 50g tłuszczu razem z posiekaną cebulą, potem zalać niewielką ilością wody i dusić. Ryż zrumienić na reszcie tłuszczu, zalać wodą i pod przykryciem dusić na półmiękko. Groszek zielony poddusić przez kilka minut na maśle. Ryż i groszek wymieszać z mięsem, dodać trochę wody i dusić do miękkości. Potrawa nie może zawierać ani odrobiny sosu, cały sos musi się wygotować. Przed podaniem na stół posypać drobno posiekaną zieloną pietruszką. Pieczeń cielęca siekana – kuchnia węgierska 600 g cielęciny sól szczypta pieprzu 30 g masła olej 1/4 filiżanki śmietany Mięso bardzo drobno posiekać (nie mleć w maszynce!). Wymieszać z dodatkami, dobrze wyrobić i z powstałej masy formować płaskie kotleciki. Smażyć je na rozgrzanym oleju. Sznycle cesarskie – kuchnia węgierska 4 sznycle cielęce 2 filiżanki kwaśnej śmietany sól sok z 1 cytryny 60 g masła Sznycle umyć, osuszyć w ściereczce, posolić i pod przykryciem smażyć na maśle. Polać kwaśną śmietaną i sokiem z cytryny, zagotować i natychmiast podać na stół. Debreczyńskie kotlety jagnięce – kuchnia węgierska 4 kotlety jagnięce sól tłuszcz 750 g fasolki szparagowej 50 g masła 1 pęczek szczypiorku rosół Mięso umyć, osuszyć w ściereczce, posolić, szybko obsmażyć na gorącym maśle z obu stron, wyjąć z patelni i odstawić. Fasolkę szparagową ugotować w osolonej wodzie, odsączyć, dusić przez kilka minut na tłuszczu razem z drobno posiekanym szczypiorkiem. Masło zalać rosołem, zagotować. Fasolkę szparagową wyłożyć na środek salaterki, ułożyć na niej kotlety, zalać masłem wymieszanym z rosołem i podać na stół. Udziec jagnięcy na sposób piekarzowej – kuchnia węgierska 1 kg udźca jagnięcego 2 cebule 800 g ziemniaków sól 100 g tłuszczu 1 pęczek zielonej pietruszki Mięso dobrze umyć, posolić i na 50 g tłuszczu po polaniu ½ filiżanki wody piec w piekarniku, aż będzie miękkie, pamiętając przy tym o stałym uzupełnianiu wyparowanej wody. Obrane ziemniaki pokroić w plasterki, umyć, osuszyć w ściereczce i razem z cienkimi krążkami cebuli usmażyć na złoty kolor na pozostałej połowie tłuszczu. Posolić, ułożyć na półmisku obok udźca z jagnięcia i posypać drobno posiekaną zieloną pietruszką. Jagnię z estragonem – kuchnia węgierska 750 g mięsa z jagnięcia 1 łyżeczka drobno posiekanych liści 100 g tłuszczu estragonu 2 łyżeczki mąki sok z 1 cytryny 1 łyżeczka mielonej papryki 1 filiżanka kwaśnej śmietany sól Mięso oczyścić, pokroić w kostkę, posolić i dusić pod przykryciem na 60 g tłuszczu 20 min. Potem podlać wodą i dusić do miękkości. Z pozostałej części tłuszczu i mąki przyrządzić zasmażkę, dodać paprykę, przyprawić rosołem i włożyć liście estragonu. Przez kilka minut gotować i połączyć z mięsem. Przed podaniem na stół przyprawić kwaśną śmietaną i sokiem z cytryny. Kotlety baranie na sposób zbójnicki – kuchnia węgierska 4 kotlety baranie ocet 50 g masła 50 g słoniny Mięso umyć, posolić i odstawić na 2 godz. Naszpikować słupkami słoniny, włożyć do rondla, oblać roztopionym masłem i odrobiną octu. Wstawić do piekarnika i od czasu do czasu polewać wodą. Upiec na złoty kolor. Baranina na sposób myśliwski – kuchnia węgierska 800 g baraniego udźca 50 g boczku wędzonego sól 50 g tłuszczu 1 filiżanka kwaśnej śmietany Na zalewę: 2-3 łyżki octu 1 filiżanka oleju kilka ziarenek pieprzu 2 liście laurowe sok i skórka z 1 cytryny 1 marchew 1 pietruszka Mięso przez 2-3 dni moczyć w zalewie, po wyjęciu naszpikować je słupkami wędzonego boczku. Potem włożyć mięso do brytfanny, polać stopionym tłuszczem i zalewą i wstawić do nagrzanego piekarnika. W czasie pieczenia często polewać zalewą. Gdy mięso zmięknie, przyprawić je kwaśną śmietaną i jeszcze przez kilka minut przetrzymać w piekarniku. Podawać na gorąco z knedlami. Udziec barani z koperkiem – kuchnia węgierska 1 udziec barani 2 kostki cukru 50 g wędzonego boczku skórka otarta z 1 cytryny 1 cebula 1 pęczek koperku 50 g masła 1 filiżanka kwaśnej śmietany sól 2 łyżki mąki Oczyszczony, umyty udziec posolić, naszpikować słupkami wędzonego boczku. Cebulę pokroić w krążki, polać roztopionym masłem, ułożyć na tym udziec i dusić pod przykryciem do miękkości. Polewać najpierw wodą, a potem powstałym wywarem. Z wywaru przyrządzić następujący sos: kwaśną śmietanę wymieszać z mąką i połączyć z wywarem. Dodać drobno posiekany koperek i zrumienione kostki cukru. Przyprawić skórką otartą z cytryny i dobrze wymieszać. Mięso pokroić w plastry i przed podaniem polać je obficie sosem. Bitki cielęce w warzywach 15 min – kuchnia z szybkowaru 60 dag cielęciny bez kości (zadniej) 4 dag tłuszczu 1 łyżka mąki 2 marchwie 2 pietruszki 1 por 1 kawałek selera 1 spora cebula 1 łyżka siekanego koperku 0,5 szklanki śmietany; sól do smaku Mięso pociąć skośnie w poprzek włókien, rozbić, uformować owalne placuszki grubości około 1 cm, obtoczyć w mące, obrumienić na rozgrzanym w szybkowarze tłuszczu. Warzywa oczyścić, zetrzeć na tarce do jarzyn, włożyć do mięsa. Wlać tyle wody, by wszystko ledwie pokryła. Zamknąć szybkowar i ogrzewać 15 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Po otwarciu szybkowaru posolić do smaku, połączyć ze śmietaną wymieszaną z resztą mąki, zagotować. Przed podaniem posypać siekanym koperkiem. Cielęca potrawka dietetyczna 20 min – kuchnia z szybkowaru 80 dag mięsa z kością 1 pęczek włoszczyzny bez kapusty 3 dag masła 1 łyżka mąki 1 żółtko 1 łyżeczka siekanej natki pietruszki; sól do smaku Mięso pociąć na kawałki, włożyć do szybkowaru, dodać oczyszczone i pokrojone warzywa z włoszczyzny, posolić, zalać wrzątkiem tak, by tylko przykryła zawartość. Zamknąć szybkowar i ogrzewać 20 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. W tym czasie rozetrzeć masło z mąką i gdy szybkowar zostanie otwarty, zaraz włożyć do sosu i zagotować. Następnie zaciągnąć sos żółtkiem, chroniąc przed zagotowaniem, by się nie zwarzył. Cielęca potrawka z jabłkami 20 min – kuchnia z szybkowaru 80 dag cielęciny z kością 2 kwaśne jabłka 3 dag masła 1 łyżka mąki 0,5 szklanki śmietany; sól do smaku Pociąć cielęcinę na kawałki, włożyć do szybkowaru, zalać wrzątkiem, posolić. Zamknąć szybkowar i ogrzewać 20 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Po otwarciu szybkowaru włożyć oczyszczone i poszatkowane jabłka, kilka razy zagotować. Wyjąć mięso, a sos z jabłkami zmiksować (lub przetrzeć przez sito), połączyć ze zrobioną z masła i mąki jasną zasmażką, posolić, zagotować i podprawić śmietaną. Wylać na mięso. Podawać z kaszami lub kluskami. Cielęcina duszona z rodzynkami 20 min – kuchnia z szybkowaru 80 dag mostku cielęcego z kością 1 duża włoszczyzna bez kapusty 2 szklanki wody 1 łyżka bułki tartej 1 łyżka masła 1 dag rodzynków 1 kieliszek wytrawnego wina (może być domowe) cukier sól i sok z cytryny do smaku Mięso oczyścić z kości, pokroić na kawałki, posolić, włożyć do szybkowaru. Włoszczyznę oczyścić zetrzeć na tarce do jarzyn, włożyć do mięsa, zalać wodą. Ogrzewać 20 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. W tym czasie zrumienić tartą bułkę na maśle. Otworzyć szybkowar, dodać zrumienioną bułkę (kto nie lubi zawiesiny w sosie, może ją zagotować z wywarem wziętym z szybkowaru, w oddzielnym naczyniu, a potem dodać wywar przecedzony przez sitko), dodać sparzone rodzynki, wino, cukier i sok z cytryny i zagotować. Cielęcina w papryce 20 min 80 dag przedniej cielęciny 5 łyżek oleju (np. sojowego) 1 kg pomidorów 25 dag świeżej papryki 2 duże cebule 2-3 ząbki czosnku 1 łyżka mąki 1 szklanka białego wytrawnego wina (lub zastępczo tyleż wody z octem winnym) sól i pieprz do smaku Mięso pokroić na kawałki, obrumienić na rozgrzanym w szybkowarze oleju, wrzucić oczyszczoną i pokrojoną w talarki cebulę i również zrumienić. Wsypać mąkę, wymieszać, wlać wino i szklankę wody, dodać pokrojony czosnek, obrane ze skórki pomidory (sparzone wrzątkiem dobrze się obierają) i pozbawione nasion papryki wszystko pokrojone. Posolić i popieprzyć. Zamknąć szybkowar i ogrzewać 20 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Cielęcina w potrawce z kartoflami (II) 20 min – kuchnia z szybkowaru 40 dag cielęciny bez kości 1 kg kartofli 1 cebula 2 goździki 1 ząbek czosnku 1 łyżka masła 1 łyżka mąki 1 płaska łyżka przyprawy "Jarzynka" 1 żółtko sól i pieprz do smaku woda Zagotować w szybkowarze 2 szklanki wody z przyprawą "Jarzynka", cebulą, goździkami; solą, pieprzem i czosnkiem Wrzucić pokrojone na małe kawałki mięso, na wierzchu ustawić perforowaną wkładkę z oczyszczonymi i pokrojonymi kartoflami posypanymi solą. Zamknąć szybkowar i ogrzewać 20 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. W małym rondelku obok zrobić z masła i mąki jasną zasmażkę, wlać do sosu po wyjęciu wkładki z kartoflami, zagotować, a po zdjęciu z ognia zaciągnąć żółtkiem. Sosem tym polewać kartofle po podaniu. Cynaderki cielęce duszone w warzywach 20 min – kuchnia z szybkowaru 50 dag cynaderek cielęcych 2 łyżki tłuszczu 1 łyżka masła 1 łyżka mąki 2 marchwie 1 pietruszka 5 kartofli 3 cebule 2 ogórki świeże lub kiszone 1-2 ząbki czosnku 1 szklanka śmietany 2 łyżki koncentratu pomidorowego 1 szklanka rosołu (lub zastępczo wody z przyprawą "Jarzynka") siekana natka pietruszki sól i pieprz do smaku Cynaderki pokroić wzdłuż na niewielkie kawałki, posolić, posypać mąką i krótko przesmażyć w szybkowarze na rozgrzanym tłuszczu. Dodać oczyszczone i pokrojone na niewielką kostkę wszystkie warzywa i dalej dusić po dodaniu masła. Wlać rosół i śmietanę, dodać koncentrat pomidorowy, czosnek i pieprz. Zamknąć szybkowar i ogrzewać 20 minut o momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Przed podaniem posypać natką pietruszki. Cynaderki cielęce lub wieprzowe na winie 20 min – kuchnia z szybkowaru 50 dag cynaderek cielęcych lub wieprzowych, 6 dag tłuszczu, 3 duże cebule, 1 łyżeczka mąki, 1 szklanka białego wytrawnego wina lub, zamiennie, tyleż wody z octem winnym, 1 szklanka wody; siekana natka pietruszki, sok z cytryny, sól i pieprz do smaku Cynaderki wymoczyć w wodzie, obgotować, pokroić w talarki. Włożyć do szybkowaru, dodać połowę tłuszczu; chwilę podsmażyć, wlać wodę, włożyć pokrojoną drobniutko cebulę i natkę pietruszki, posypać mąką. Zamknąć szybkowar i ogrzewać 20 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. o otwarciu szybkowaru wlać wino, sok z cytryny (jeżeli zamiast wina dodana była woda z octem winnym, to sok z cytryny niepotrzebny), posolić i popieprzyć, włożyć resztę masła. Nie gotować, bo cynaderki stwardnieją. Najlepiej smakują z kaszą gryczaną. Nerkówka duszona 30 min 1 kg nerkówki z nerką, 1 cebula, 1 łyżka mąki, 3 dag tłuszczu, sól Z nerkówki odrąbać wystający brzeg kręgosłupa, pozostały kręgosłup przerąbać kilkakrotnie, odciąć długie półokrągłe żebro. Mięso obsypać solą i mąką, po czym na rozgrzanym w szybkowarze tłuszczu dobrze obrumienić. Wrzucić oczyszczoną i pokrojoną na plasterki cebulę i także zrumienić. Wlać 0,5 szklanki wody, zamknąć szybkowar i ogrzewać 30 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Mięso porcjować po nadrabianych miejscach kręgosłupa. Przybrać pociętą na plastry nerką. Sos doprawić mąką i ewentualnie solą, polać nim mięso. Nóżki cielęce do smażenia w cieście 45 min – kuchnia z szybkowaru 4 nóżki cielęce 1 l zsiadłego mleka 2 pietruszki 6 ziaren pieprzu 2 listki laurowe sól do smaku Starannie oczyszczone nóżki moczyć przez 2 godziny w zsiadłym mleku. Zagotować w szybkowarze wodę, włożyć przyprawy i nóżki, zamknąć szybkowar. Ogrzewać 45 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Uwaga. Do smażenia przecina się nóżki po ugotowaniu wzdłuż na pół, po czym macza się w cieście zrobionym z 4 łyżek mąki, 4 żółtek oraz białek ubitych na sztywną pianę, po czym smaży na tłuszczu, obrumieniając ze wszystkich stron. Podaje się ze smażonymi na maśle plasterkami jabłek, które przed smażeniem były obsypane mąką i kminkiem. Nóżki cielęce w potrawce z pieczarkami 45 min – kuchnia z szybkowaru 4 nóżki cielęce 3 dag masła 1 cebula 1 marchew 3 szklanki wody 1 łyżka mąki 50 dag pieczarek 1 żółtko 1 łyżka śmietany 1 płaska łyżka przyprawy "Jarzynka" 5 ziaren pieprzu; sok z cytryny siekana natka pietruszki sól i pieprz do smaku Starannie oczyszczone nóżki włożyć do wrzątku i przez 5 minut obgotowywać. Wyjąć, przeciąć wzdłuż na pół. Wlać do szybkowaru 3 szklanki wody, włożyć nóżki, pieprz, przyprawę oraz oczyszczoną cebule i marchew. Posolić, zamknąć szybkowar i ogrzewać 45 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Po tym czasie nóżki z szybkowaru wyjąć, a do znajdującego się w nim wywaru włożyć oczyszczone i drobno pokrojone pieczarki oraz wymieszaną z masłem mąkę. Pogotować 5 minut. Przed podaniem dodać wymieszaną z żółtkiem i z sokiem z cytryny śmietanę. Polać powstałym sosem nóżki, posypać natką pietruszki. Ozorki cielęce gotowane 20 min – kuchnia z szybkowaru 60 dag ozorków 1 pęczek włoszczyzny (bez kapusty 1 listek laurowy 4 ziarnka ziela angielskiego sól do smaku Ozorki dokładnie wyszorować szczotką pod bieżącą wodą, wyciąć znajdujące się u dołu U nasady po obu stronach gruczoły ślinowe. Warzywa z włoszczyzny oczyścić i pokroić w grube paski. Zagotować w szybkowarze wodę, włożyć wszystkie produkty, posolić. Zamknąć szybkowar i ogrzewać 20 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Po tym czasie ozorki wyjąć, ochłodzić w zimnej wodzie, oczyścić ze skórki, po czym znów zagotować w wywarze. Podawać przekrojone wzdłuż na 3-4 plastry, przybrane warzywami z wywaru. Paprykarz cielęcy 20 min – kuchnia z szybkowaru 80 dag cielęciny z kością 4 dag tłuszczu 1 łyżka mąki 1 duża cebula 1 ząbek czosnku 0,5 szklanki śmietany; sól i papryka mielona do smaku Z mięsa wyjąć kości, pokroić mięso na małe kawałki (po 4-6 na osobę), posolić, posypać mąką. Rozgrzać w szybkowarze tłuszcz i obrumienić na nim kawałki mięsa, włożyć oczyszczoną i pokrojoną cebulę oraz czosnek roztarty z solą, wlać 0,5 szklanki wody. Zamknąć szybkowar i ogrzewać 20 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Po otwarciu szybkowaru dodać pozostałą mąkę, przyprawić solą i papryką, zagotować. Połączyć ze śmietaną. Podawać z warzywa m i z wody i z kaszami. Pieczeń cielęca (duszona) 30 min – kuchnia z szybkowaru 80 dag cielęciny z kością (np. z łopatki) 5 dag tłuszczu 1 łyżka mąki 1 ząbek czosnku 1 cebula sól do smaku Mięso natrzeć roztartym z solą czosnkiem, obsypać mąką i obrumienić ze wszystkich stron na rozgrzanym w szybkowarze tłuszczu. Wlać 0,5 szklanki wody, włożyć oczyszczoną i pokrojoną cebulę. Zamknąć szybkowar i ogrzewać 30 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Po otwarciu szybkowaru oprószyć sos resztą mąki, zagotować i, jeśli trzeba, dosolić, Podawać pokrojoną w poprzek włókien na plastry, polaną sosem. Pieczeń cielęca na dziko 30 min – kuchnia z szybkowaru 80 dag cielęciny 3 dag tłuszczu 6 dag słoniny 1 szklanka śmietany sól i pieprz do smaku Zalewa. 0,5 szklanki octu 6-procentowego 1 szklanka wody 1 nieduża cebula 1 nieduża marchew 1 mała pietruszka 1 nieduży kawałek selera 2 listki laurowe 5 ziaren ziela angielskiego pieprz i sól do smaku Na 2 dni przed pieczeniem zamarynować mięso. W tym celu zrobić zalewę. zagotować wodę z przyprawami i solą, po ostygnięciu połączyć z octem. Oczyścić i poszatkować warzywa, obłożyć nimi mięso. Zalać wszystko zalewą, obciążyć denkiem, przechowywać w chłodnym miejscu (jeżeli mięso nie jest zanurzone całe przewracać). Przed pieczeniem mięso naszpikować pociętą w słupki i oprószoną pieprzem i solą słoniną. Posolić dookoła i obrumienić na rozgrzanym w szybkowarze tłuszczu. Wlać 0,5 szklanki zalewy, wkroić cebulę. Zamknąć szybkowar i ogrzewać 30 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Po otwarciu szybkowaru sos podprawić mąką, połączyć ze śmietaną i jeśli trzeba dosolić. Mięso pokroić w szerokie skośne plastry, zagrzać w sosie. Pieczeń cielęca z estragonem 30 min – kuchnia z szybkowaru 80 dag cielęciny bez kości 4 dag smalcu 2 dag masła 0,5 szklanki białego wytrawnego wina 1 szklanka wody; sól i mielone nasiona estragonu do smaku Natrzeć mięso estragonem i zostawić w chłodzie na 2 dni. Przed pieczeniem mięso posolić i dokładnie obrumienić na rozgrzanym w szybkowarze tłuszczu. Wlać wodę, połowę wina i szybkowar zamknąć. Ogrzewać 30 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Po otwarciu szybkowaru dodać masło i pozostałe wino. Pieczeń cielęca z fasolką 25 min – kuchnia z szybkowaru 1 kg łopatki 3 łyżki dobrego oleju (np. sojowego) 50 dag fasolki szparagowej 1 cebula szczypta tymianku sól i pieprz do smaku Mięso obrumienić na rozgrzanym w szybkowarze oleju, wrzucić oczyszczoną i pokrojoną cebulę i ją także (lekko) zrumienić. Mięso posolić, popieprzyć, posypać tymiankiem, wlać kilka łyżek wody. Zamknąć szybkowar i ogrzewać 15 minut o momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Po tym czasie włożyć do szybkowaru wkładkę siatkową z oczyszczoną i posoloną fasolką, szybkowar znów zamknąć i ogrzewać jeszcze 10 minut do ponownego przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Sznycle cielęce ze śliwkami 30 min – kuchnia z szybkowaru 50 dag sznyclówki cielęcej 3 łyżki dobrego oleju np. sojowego 15 dag suszonych śliwek 3 dag suszonych winogron (lub rodzynków) 1 łyżka mąki 50 dag marchwi 2 cebule 1 szklanka wody 1 pietruszka 1 kostka maggi 0,5 listka laurowego; tymianek sól i pieprz do smaku Suszone śliwki (i winogrona) namoczyć na kilka godzin. Sznyclówkę pokroić w poprzek włókien na kawałki, obrumienić na rozgrzanym w szybkowarze oleju, wrzucić oczyszczone i pokrojone w plasterki cebulę i marchew i chwilę jeszcze smażyć. Posypać mąką, wymieszać. wlać bulion zrobiony z kostki maggi i wody, włożyć oczyszczoną pietruszkę, wsypać tymianek i pieprz. Zamknąć szybkowar i ogrzewać 20 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Po tym czasie otworzyć, włożyć o szybkowaru wypestkowane śliwki (i ewentualnie winogrona), ponownie zamknąć szybkowar i ogrzewać 10 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Po ugotowaniu sprawdzić smak potrawy i jeśli zawarta w kostce maggi sól nie wystarczyła dosolić. Zrazy cielęce zawijane z boczkiem 20 min – kuchnia z szybkowaru 50 dag mięsa cielęcego bez kości 5 dag tłuszczu 2 łyżeczki mąki 1 spora cebula 10 dag wędzonego boczku (lub pasztetu) 2 łyżki koncentratu pomidorowego 1 łyżeczka siekanego koperku sól i papryka ostra mielona do smaku szczypta cukru Oczyszczone z błon mięso pokroić skośnie w poprzek włókien na 4 kawałki, pobić niezbyt mocno na płaskie plastry, oprószyć solą i papryką, położyć na każdym 3-4 paski boczku wędzonego, ciasno zwinąć w ruloniki i spiąć, by się nie rozpadały. Obtoczyć w mące i obrumienić na rozgrzanym w szybkowarze tłuszczu. Włożyć oczyszczoną i pokrojoną cebulę i też razem podsmażyć. Wlać tyle wody, by pokryła zrazy, włożyć koncentrat pomidorowy, posolić, wsypać szczyptę cukru. Zamknąć szybkowar i ogrzewać 20 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Przed podaniem posypać koperkiem. Żeberka cielęce duszone 10 min – kuchnia z szybkowaru 8 pociętych w poprzek cielęcych żeberek (po 2 na osobę) 4 dag tłuszczu 1 łyżka mąki 1 duża cebula sól i pieprz do smaku Żeberka obrumienić na rozgrzanym w szybkowarze tłuszczu, wsypać mąkę, zrumienić, wlać tyle zimnej wody, by zatopiła żeberka. Włożyć oczyszczoną i pokrojoną cebulę, posolić i popieprzyć. Zamknąć szybkowar i ogrzewać 10 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Żeberka cielęce z boczkiem i serem 10 min – kuchnia z szybkowaru 4 dobrze umięśnione żeberka 4 plastry chudego boczku wędzonego 6 dag smalcu 5 dag tartego żółtego sera 4 cieniutkie plasterki słoniny sok z cytryny sól i pieprz do smaku Mięso na każdym żeberku naciąć wzdłuż aż do kości, włożyć w nacięcie plaster boczku, nasypać tartego sera i pieprzu. Obrumienić na rozgrzanym w szybkowarze tłuszczu, posypać solą i pieprzem. Każde żeberko przykryć plasterkiem słoniny, posypać resztą sera, wlać na dno kilka łyżek wody. Zamknąć szybkowar i ogrzewać 10 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Baranina duszona po gruzińsku 25 min – kuchnia z szybkowaru 60 dag baraniny z kością 40 dag kartofli (5-6 średnich sztuk) 3 średnic pomidory 20 strąków fasoli szparagowej 2 większe lub 3 średnie ogórki lub bakłażany 1 spora cebula 1 łyżka siekanej natki pietruszki sól i pieprz do smaku Mięso oddzielić od kości, pokroić w poprzek włókien na kawałki (po 2-4 na osobę), oczyścić warzywa. kartofle i cebulę pokroić w talarki, strąki fasoli poprzekrawać na pół, pozbawione pestek ogórki pokroić w grubą kostkę, a pomidory na cząstki. Wszystko razem włożyć do szybkowaru, zalać 2 szklankami wody, posolić i popieprzyć. Zamknąć szybkowar i ogrzewać 25 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Przed podaniem wymieszać z natką pietruszki. Baranina duszona w warzywach 50 min – kuchnia z szybkowaru 50 dag oczyszczonej z kości baraniny 6 dag smalcu 4 kartofle 1 kalarepka 1 pietruszka 2 cebule 2 pomidory (lub 1 łyżka koncentratu pomidorowego) 1 łyżeczka mąki 0,5 szklanki śmietany 0,5 szklanki suchej fasoli uprzednio namoczonej 1 płaska łyżka przyprawy "Vegeta" lub podobnej sól i pieprz do smaku Rozgrzać w szybkowarze połowę tłuszczu, obrumienić r1a nim mięso, wyjąć, a na to miejsce włożyć fasolę wraz z wodą, w której się moczyła (powinna pokrywać fasolę). Zamknąć szybkowar i ogrzewać 30 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Po tym czasie oczyścić warzywa, pokroić w kostkę i krótko przesmażyć (oprócz pomidorów), na pozostałym tłuszczu. Po otwarciu szybkowaru włożyć do niego mięso, przysmażone warzywa oraz pokrojone pomidory, posolić i popieprzyć. Zamknąć ponownie szybkowar i ogrzewać pozostałe 20 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Po zakończeniu duszenia wlać wymieszaną z mąką śmietanę i zagotować. Baranina duszona ze śliwkami 25 min – kuchnia z szybkowaru 70 dag baraniny z kością 2 cebule 20 dag suszonych śliwek 2 ząbki czosnku 1 łyżeczka mąki 4 dag tłuszczu 0,5 łyżeczki mielonej papryki; sól i cynamon do smaku Oddzielić mięso od kości i pokroić w dość grubą kostkę, posolić i obrumienić na rozgrzanym w szybkowarze tłuszczu. Dodać oczyszczone i drobno pokrojone cebulę i czosnek, popieprzyć, posypać cynamonem, dodać paprykę, po czym zalać wodą z moczenia śliwek i ogrzewać 15 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Po tym czasie szybkowar otworzyć i dodać wymoczone śliwki pozbawione pestek. Ponownie zamknąć szybkowar i ogrzewać jeszcze 10 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Najlepiej smakuje z ugotowanym na sypko ryżem. Baranina duszona z kiszonymi ogórkami 25 min – kuchnia z szybkowaru 50 dag baraniny bez kości 2 cebule 2 kiszone ogórki (20 dag) 2 ząbki czosnku 1 łyżka koncentratu pomidorowego 4 łyżki dobrego oleju (np. sojowego) 1 kieliszek wytrawnego wina 1 łyżka siekanej natki pietruszki 1 łyżka młodych listków estragonu sól i pieprz do smaku Mięso pokroić na kawałki i obrumienić na rozgrzanym w szybkowarze tłuszczu, oczyszczoną cebulę wkroić do mięsa i też zrumienić. Dodać obrane i pozbawione nasion ogórki pokrojone w półplasterki, koncentrat pomidorowy, posiekany czosnek, estragon i wino. Posolić i popieprzyć, zalać wodą, zamknąć szybkowar, ogrzewać 25 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Przed podaniem posypać natką pietruszki. Baranina duszona z miętą 25 min – kuchnia z szybkowaru 70 dag baraniej łopatki 1 łyżka mąki 4 dag tłuszczu 2 cebule 0,5 łyżeczki kminku 0,5 łyżeczki suszonej mięty pieprzowej lub kilka listków świeżych 1 łyżka winnego octu 1 ząbek czosnku sól do smaku Oddzielić mięso od kości, pokroić na nieduże kawałki, posolić, posypać mąką i obrumienić na rozgrzanym w szybkowarze tłuszczu. Dodać drobno pokrojony czosnek, kminek i posiekaną cebulę. Zalać wodą, zamknąć szybkowar i ogrzewać 25 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Po otwarciu szybkowaru wsypać miętę, dodać mąkę z octem, chwilę pogotować. Baranina duszona z miodem 25 min – kuchnia z szybkowaru 60 dag baraniny z kością 3 dag tłuszczu 1 łyżka koncentratu pomidorowego 1 łyżka cukru na karmel 1 łyżka miodu (2 dag) 1 łyżka mąki 1,5 szklanki wody z przyprawą "Jarzynka" lub "Vegeta" 2 goździki 5 ziaren ziela angielskiego; cynamon sól i pieprz do smaku Oddzielić mięso od kości, pokroić na kawałki, oprószyć mąką, solą i pieprzem i obrumienić na rozgrzanym w szybkowarze tłuszczu. Wsypać mąkę i też lekko zrumienić. Zalać wodą z przyprawą. Dodać miód, koncentrat pomidorowy, utłuczone przyprawy i karmel. Zamknąć szybkowar i ogrzewać 25 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Podawać z ryżem ugotowanym na sypko. Baranina z brukwią 25 min – kuchnia z szybkowaru 60 dag baraniny z kością 1 łyżka mąki 4 dag tłuszczu 1 cebula 1 łyżka przyprawy "Jarzynka" lub "Vegeta" 50 dag brukwi sól i zielenina do smaku Oddzielić mięso od kości, pokroić na małe kawałki, obrumienić na rozgrzanym w szybkowarze tłuszczu, wsypać mąkę i też lekko podrumienić. Wlać tyle wody, by ledwie pokryła mięso, wsypać przyprawę, posolić. Oczyścić brukiew, pokroić w kosteczkę, dodać do mięsa. Zamknąć szybkowar i ogrzewać 25 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Przed podaniem posypać zieleniną. Uwaga. Kto lubi, może dodać do potrawy 2-3 obrane ze skórki pomidory lub łyżkę koncentratu pomidorowego. Baranina z cebulą i pomidorami 25 min – kuchnia z szybkowaru 40 dag baraniny bez kości 1 łyżka mąki 4 dag tłuszczu 6 cebul 4-6 pomidorów 0,5 szklanki śmietany (w zastępstwie może być tyleż maślanki lub zsiadłego mleka) sól przyprawa włoska i zielenina do smaku Mięso pokroić w cienkie słupki, oprószyć mąką posolić i obrumienić na rozgrzanym w szybkowarze tłuszczu. Zalać mięso wodą nieco powyżej jego powierzchni. Cebulę oczyścić, pokroić w plasterki na mięso posypać przyprawą, posolić. Sparzyć wrzątkiem pomidory, obrać ze skórki i pokroić na cebulę posypać przyprawą, posolić. Zamknąć szybkowar i ogrzewać 25 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. o otwarciu szybkowaru podprawić mąką wymieszaną ze śmietaną, zagotować. Baranina z curry 25 min – kuchnia z szybkowaru 70 dag przedniej baraniny 3 łyżki oleju 3-4 cebule 3 marchwie 0,5 szklanki ryżu 1 łyżeczka przyprawy curry sól i pieprz do smaku Cebulę i marchew oczyścić i pokroić w talarki. Rozgrzać w szybkowarze tłuszcz i obrumienić na nim pokrojone na kawałki mięso. Wrzucić marchew i cebulę, kilka chwil smażyć, a następnie wlać tyle wody, by pokryła mięso. Wsypać curry, posolić i popieprzyć. Zamknąć szybkowar i ogrzewać 10 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Szybkowar otworzyć, wsypać ryż i po ponownym zamknięciu szybkowaru ogrzewać 15 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Baranina z fasolą 45 min – kuchnia z szybkowaru 60 dag baraniny bez kości 1 I zsiadłego mleka lub serwatki 2 szklanki suchej fasoli namoczonej na noc 20 dag tłuszczu 1 łyżeczka kminku 2 ząbki czosnku sól i pieprz do smaku Baraninę namoczyć w zsiadłym mleku na 2-3 godziny. Po wyjęciu natrzeć mięso roztartym z solą czosnkiem i pokroić na niewielkie kawałki. Ułożyć w szybkowarze mięso, na nim namoczoną fasolę, posypać kminkiem, solą i pieprzem, włożyć tłuszcz. Zalać wszystko wodą z moczenia fasoli, a jeśli jej za mało do przykrycia zawartości, dolać świeżej. Zamknąć szybkowar i ogrzewać 45 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Uwaga. Tradycyjną sałatkę do tej potrawy stanowi pokrojona w talarki namoczona v. octowej zalewie z przyprawami i po 2 godzinach osączona z zalewy cebula. Baranina z grochem i pęczakiem 45 min – kuchnia z szybkowaru 30-40 dag baraniny bez kości (tłustej) 1 szklanka pęczaku 0,5 szklanki grochu namoczonego na noc 3 szklanki wody 4 dag tłuszczu 1 cebula 2 ząbki czosnku 10 dag wędzonego boczku lub słoniny sól i pieprz do smaku Zagotować w szybkowarze wodę z tłuszczem, włożyć pokrojoną w drobną kostkę baraninę, wsypać pęczak i namoczony groch, dodać oczyszczone i pokrojone czosnek i cebulę. Posolić i popieprzyć. Zalać wodą. Zamknąć szybkowar i ogrzewać 45 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Podawać po okraszeniu stopionym boczkiem. Baranina z papryką 25 min – kuchnia z szybkowaru 60 dag baraniny z kością (tłustej) 4 owoce papryki 4 pomidory 2 cebule. 1 łyżka mąki 4 dag tłuszczu 1 ząbek czosnku; 2 łyżki siekanej natki pietruszki sól i przyprawa włoska do smaku Baraninę oddzielić od kości, pokroić na małe kawałki. Pomidory po sparzeniu obrać ze skórki, oczyszczoną paprykę pokroić w makaron, cebulę w półkrążki, czosnek posiekać. Rozgrzać w szybkowarze tłuszcz, wsypać mąkę i zrobić jasną zasmażkę, włożyć cebulę. Wlać szklankę wody, dodać pozostałe składniki oprócz zieleniny. Zamknąć szybkowar i ogrzewać 25 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Przed podaniem wymieszać z natką pietruszki. Baranina z pomidorami 25 min – kuchnia z szybkowaru 80 dag baraniny z kością np. mostka, łopatki lub karczku 4 dag tłuszczu 1 łyżka mąki 1-2 łyżki koncentratu pomidorowego lub 25 dag pomidorów 1 duże kwaśne jabłko 1 łyżka siekanej natki pietruszki sól cukier i ocet do smaku Mięso oddzielić od kości, pokroić na kawałki. Rozgrzać w szybkowarze tłuszcz, zasmażyć na nim na rumiano mąkę wlać 2 szklanki wody, włożyć mięso, posolić. Zamknąć szybkowar i ogrzewać 20 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. W tym czasie pomidory pokroić w kosteczkę, jabłka obrać, oczyścić z gniazd nasiennych i też pokroić w kosteczkę. Otworzyć szybkowar, włożyć jabłka i pomidory i zamknąć ponownie. Ogrzewać 5 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Po zakończeniu gotowania wyjąć mięso, sos zmiksować i doprawić solą, cukrem i octem do smaku. Polać mięso sosem i posypać natką pietruszki. Baranina z porami 25 min – kuchnia z szybkowaru 50 dag baraniny bez kości 4 spore pory 0,5 szklanki śmietany 1 łyżka mąki 0,5 szklanki soku z kiszonych ogórków sól i przyprawa "Jarzynka" do smaku Baraninę podzielić na porcje, każdą lekko rozbić, obrumienić na rozgrzanym w szybkowarze tłuszczu. Podlać sokiem z ogórków, dodać trochę wody, wrzucić oczyszczone i pokrojone na centymetrowe kawałki pory, posolić, wsypać przyprawę, zamknąć szybkowar i ogrzewać 25 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Po tym czasie szybkowar otworzyć, wlać wymieszaną z mąką śmietanę, zagotować. Uwaga. Można dodać 3-4 obrane ze skórki i pokrojone w kostkę pomidory. Daje się je razem ze śmietaną. Baranina z rzodkwią 25 min – kuchnia z szybkowaru 50 dag baraniny z łopatki lub mostka 4 średniej wielkości rzodkwie lub rzepy 2 ząbki czosnku 1 cebula 4 dag tłuszczu 1 łyżeczka mąki 2-3 łyżeczki przyprawy do zup w płynie 1 łyżka zieleniny sól pieprz cukier i przyprawa "Jarzynka" do smaku Baraninę pokroić na małe kawałki, obrumienić w szybkowarze na połowie tłuszczu. Posolić dodać oczyszczoną i pokrojoną cebulę i czosnek, wlać szklankę wody. Zamknąć szybkowar i ogrzewać 10 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Po tym czasie szybkowar otworzyć, wkroić w cienkich plasterkach rzodkiew. Ponownie zamknąć szybkowar i ogrzewać 15 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Po ugotowaniu doprawić zrobioną na pozostałym tłuszczu zasmażką, cukrem, pieprzem i przyprawami, zagotować. Przed podaniem posypać zieleniną. Bigos z baraniną i grzybami 30 min – kuchnia z szybkowaru 30 dag baraniny bez kości 5 suszonych uprzednio namoczonych grzybów 60 dag kiszonej kapusty 6 dag tłuszczu 2 cebule sól i pieprz do smaku Baraninę pokroić na drobne kawałki, obrumienić na rozgrzanym w szybkowarze tłuszczu, włożyć oczyszczoną i pokrojoną cebulę i też zrumienić. Dodać pokrojone w paseczki grzyby, wlać wodę, w której się moczyły, kapustę przepłukaną wodą dla pozbycia się nadmiaru kwasu. Dodać nieco wody (ma być poniżej poziomu kapusty). Zamknąć szybkowar i ogrzewać 30 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Bitki baranie z kartoflami 15 min – kuchnia z szybkowaru 70 dag baraniny z kością z udźca 50 dag kartofli 5 dag tłuszczu 1 duża cebula 1 łyżka mąki; sól pieprz i siekana zielenina do smaku Mięso oddzielić od kości, pokroić na porcje w poprzek włókien i dobrze pobić wilgotnym tłuczkiem. Obsypać solą i pieprzem, obtoczyć w mące i obrumienić na rozgrzanym w szybkowarze tłuszczu, odsunąć na bok i r1a tym samym tłuszczu zrumienić oczyszczoną i pokrojoną cebulę. Ułożyć bitki na dnie, na nie wyłożyć pokrojone w cienkie plasterki oczyszczone kartofle. Posolić i popieprzyć, zalać wodą lub wywarem z kości baranich. Zamknąć szybkowar i ogrzewać 15 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Przed podaniem posypać zieleniną. Bitki baranie z włoską kapustą 15 min – kuchnia z szybkowaru 70 dag baraniny z kością z udźca 6 dag tłuszczu 60 dag włoskiej kapusty 1 duża cebula 1 ząbek czosnku 1 łyżka mąki 1 łyżeczka kminku; sól ocet pieprz i cukier do smaku Mięso oddzielić od kości, pokroić na porcje, pobić dobrze wilgotnym tłuczkiem, obsypać solą, pieprzem, obtoczyć w mące i obrumienić na rozgrzanym w szybkowarze tłuszczu. Odsunąć na bo i na tym samym tłuszczu obrumienić oczyszczoną i pokrojoną cebulę. Wlać trochę wody i włożyć oczyszczoną poszatkowaną kapustę, zagotować. Gdy kapusta opadnie dodać jeszcze wody (lub wywaru z kości baranich), tak by była nieco poniżej poziomu kapusty, posypać kminkiem i zamknąć szybkowar. Ogrzewać 15 minut od momentu przekroczenia progu ciśnienia wewnętrznego. Po otwarciu szybkowaru doprawić solą, cukrem, pieprzem i octem do smaku.

Kilka razy próbowałem, ale zrywa mi połączenie. Korzystam z mobilnego neta. Spróbuję jeszcze później.

Myślę, że do tematu Kurczak KFC sporo szczegółów doda Kolega Gonzo. Robił takowe podczas spotkania naszej spółdzielni i były wyśmienite.Moim zdaniem o wiele lepsze od tych sprzedawanych w okienku (choć ich nigdy nie kupowałem i nie próbowałem ).