Witam A to gwara suwalska: abśtyfikant - adorator , zalotnik acyk - haczyk akuratny - dokładnie taki, jak trzeba albo - czy? ancychryst, jancychryst - szatan ancyjas - nieczysta siła, słabsza niż szatan ancymon - szkodnik, psotnik apąsowki - jabłka antonówki apramanda - reprymenda arenda - dzierżawa aze - aż babka - kowadełko do klepania kosy bachmatny - szeroki bachnąć - rzucić, upuścić z hukiem bachur, bachor - dzieciak - oddźwięk negatywny bajkowaty - nienajgorzej bajonet - bagnet bałk, bałek - belka sufitowa barabanić - stukać barachło - coś niiiiiskiej jakości batarejka - latarka kieszonkowa na baterię batrzelisko - trzonek od bata końskiego bebłać się, bebrać się - gramolić, ślimaczyć się bebzun - brzuch bełch - brzuch bełtać - mieszać bełwan - głupek blachan - kana na mleko bliny - kluski, placki bliny - w różnych miejscach suwalszczyzny kluski lub placki bocianiuk - mały bocian bojka - naczynie do ubijania masła bojnia - miejsce egzekucji inwentarza bołtun - zepsute jajko bondka - bochenek bor - wiertło bormaszyna - wiertarka brangśtak - stalowy drążek, ostro zakończony np. do przebijania lodu brangśtęga - długa stalowa oś, za pomocą której przenoszono obroty kierata z podwórza na maszyny w stodole brecha - łom bredy - drobiazg, nic ważnego brouling - od nazwy własnej BROWNING, pistolet brychać / prychać - kichać bujza - woda plus mąka - biedazupa buksa - łożysko w kole wozu "żelaźniaka" buksy - spodnie bulbony / bulbocesie - pęcherzyki / gotuje się bulwa - ziemniaki bułtnoł - skoczył do wody, zanurzył się bunować - przewracać, przestawiać, burzyć buńka / bunia gazy - zbiorniczek nafty w lampie naftowej burchiel - jajko bez skorupki, bąbel np. na ręce bursa - portfel bysiek - byk cadziłko - gęsty materiał, przez który przelewano mleko z wiadra tuż po dojeniu. Na cadziłku zostawały wszelkie śmiotki, pyłki... carapnąć - złapać, chwycić i trzymać cemer - niezliczona ilość, bardzo dużo cerwis / merwiejes - w odniesieniu do osoby - siedzisz osowiały cfany - sprytny, chytry chapnoł - złapał charcholi - kaszle chieńć - chęć chizy - szybki, sprytny chlebotasie - rusza się, bo jest lużny chmulisie - robi nadętą minę chnipie - zaczyna płakać, niby płacze choleruje - przeklina choremzda (chorebzda) - chorowity chrzybietny gnat - kręgosłup chto - kto chtorny - który chwaccejsy - sprytniejszy, lepszy cieleban - nierozgarnięty cierknij - podpisz cieślica - stolarskie narzędzie w kształcie zaokrąglonej motyczki, do robienia m.in. naczyń ciort - diabeł cochraćsie - drapać się cochrowka - czochranie się, w przenośni rękoczyny w domu costek - czosnek cybula - cebula dać przydu - dopłacic do transakcji handlowej dalibóg - Bóg mi świadkiem damfa - maszyna do młócenia zboża napędzana motorem dek - dach der - pędził, biegł szybko dezdzy - deszcze docynek mieć - zajmować się czymś, kimś dorfownik - sadzawka po wykopanym torfie drapaca / drapaka - stara miotła drotować śwyni - zakładać na ryj druciany (wkłuwany) „kolczyk", który powstrzymuje świnie przed ryciem zagrody drzystacka - biegunka dziendziawer - pyszna, zdrowa wódka suwalska - popularny "samogon" erśac - zastępczy, nie do końca odpowiedni erśt - herszt, wódz fajerkasa - ubezpieczenie od pożaru farfał nie sieuda - trudno, nie uda się fefeci - frędzle fest - dobrze, solidnie filcy - buty gumowce flancy - rośliny do wysadzenia w polu, często wcześniej hodowane w doniczkach fręźli - frędzle fryńć - sweter ftrymiga - jak? bardzo szybko gieltować - wyjść na zdrowie gięsi głuch - kaczeńce golaski - łydki golnońć - wypić guziny - wiejska zabawa taneczna iść w syneski - po ślubie iść do domu męża iść w zienći - po ślubie iść do domu żony jecnica - jajecznica jekzmanione - jakby opętane przez coś jełowica - krowa przed pierwszym ocieleniem jendor - indyk jercy - odgłos glodnego inwentarza jon - on jucha - krew kacerbicha - paskudna, stara baba - postrach dzieci kacorowka - kałuża kacy zer - sałatka kajet - zeszyt kaput - no to już koniec karwasy - frędzle kiemić - rozumieć coś kiepkować - stroić żarty z kogoś kierman - rękaw kluba - drewniana pochwa na osełkę żniwiarza - z wodą kojka - drewniana, ale wodoszczelna skrzynia rybacka do trzymania złowionych, żywych ryb kokoska - kura koktucha - kura wysiadująca jajka kopernac - pogrzebacz korśun - jastrząb kosior, kosiorek - drewniana, szeroka motyczka do wygarniania żaru z pieca po upieczeniu chleba kozi drzysc - zawilec krecioryji - kopce kretów krejga - zwieńczenie dachu krejzega - piła z okrągłym ostrzem napędzana silnikiem krojta muzykanty - grać orkiestra kruzyk - kubek kukawka - daszek z otworem w dachu kułak - pięść kumiak - zwitek kwac - bardzo mokry, przemoknięty latoś - tego lata, w tym roku legat - leń lelak - osoba niezbyt rozgarnięta - babcia tak często kiedyś na mnie mówiła losy - luźny łoniej / łonskie - zeszłego roku / zeszłoroczne łupy/łympy - wargi maciora - świnia z prosiaczkami magarycz - wódka pita z kupcem po sprzedaży czegoś mamory - koleiny, dziury marcypan - przysmak, ale też ciasto migdałowe marmolisz - mruczysz pod nosem marmulis - wilkołak, wampir - postrach dzieci mejsel - przecinak meleweta - kłótnia, awantura mendli - 12 snopków zboża złożonych na kupie miecielica - zawieja śnieżna motor - silnik elektryczny, czasem spalinowy musi - chyba na ! - weź na borg - na kredyt na wcale - na zawsze nacej - inaczej najsamprzód - najpierw, na początku narządzić coś - naprawić naślednik - następca, zastępca natos - na złość nawrzecy - na niby ni mogie uremstać - nie moge usiedzieć w jednym miejscu ni zwania - ani śladu niesiewołajta ! - przestańcie się kłócić noga-bic - szybki piechur obsiastać - wybić obsykunek - obrządek, przy zwierzętach domowych ofacony, ochfacony - przejedzony - w odniesieniu do zwierząt ogdzie-o - dokładnie tam okargolałe - zgrabiałe z zimna, np.: ręce, stopy okolelim - zmarzliśmy oładzi, oładki - placki oparcysko - bagno, trzęsawisko opatrunek - czas karmienia zwierząt operty - dobrze zbudowany, krępy, ale też oparty osiorki - resztki niezmielonego w żarnach ziarna uka / huka - świnia wydaje odgłosy godowe undzie unoj / undzie-o / undzie un - tutaj unegdej - jakiś czas temu unobac - zobacz unoj - tutaj pałędy - poprzeczne drągi w stodole nad sąsiekiem patrony - naboje, pociski pedy - nosidła do wiader pocmera - dotknie - zostawi - znowu dotknie itd... poć lo tu - chodź tutaj pod chiz - aż po dach podorywka - wstępna orka pola pomyji - odpadki z posiłków popociemku - przy zgaszonych światłach, po zmroku poposcupku - po omacku przetak - sito przypociemek - zmrok przyporzędzi - narzędzia pzeberscał - przebrał coś radyska - rzodkiewka raśpa - szpara w podłodze reby - żebra rek - małe dziecko, gówniarz rezać - kroić ręby - krawędzie ronkiel - burak pastewny sąsiek - miejsce składowania snopków, słomy w stodole scupać - dotykać, sprawdzać serokomłotna - maszyna do młucenia zboża napędzana motorem siachot - odgłosy maszyn, czegoś poruszającego się bardzo szybko sielśknili - lśniły sieobdać - nakarmić inwentarz sieobtoknąć - umyć się nie do końca, opłukać się tylko sieogwecać - leserować, wykonywać pracę "po łebkach" sierzchiel, szerść - sierść siewyraziuł - wystraszył się siezadać - zarzucić sobie worek na plecy siezatochta - utonie w bagnie siezmetrzuł - zorientował się siła - ile siulaki - jastrzębie skiela - skąd sklep - kamienna piwnica obok domu skowroda - patelnia smolniak - drewno sosny na rozpałke w piecu smurgać - pociągnąć SORENIA - syrena strażacka spel - patyk stamtela - stamtąd statki - naczynia w misce do zmywania stsyga - lęk, paniczny strach sudoma z gomoro - Sodoma z Gomorą - bezładna kłótnia, ale też krajobraz jak po przejściu tornada śloza - łza, ale przy piciu wódki mały kieliszek ślukra - drewniana pochwa na osełkę żniwiarza - z wodą śniaps - sznaps, wódka, samogon śpledry - frędzle środki - baterie do batarejki śtamajza - duży przecinak / ale przy piciu wódki był to duży kielich śtorcofka - słowne upmnienie mające postawić na śtorc śtrychowanie - ostrzenie śtrychulec - osełka do kosy tanki - czołgi taślampa - lampa naftowa truna - trumna trzęsiawa - bagno, trzęsawisko wery - łózko z pościelą wiela was - dużo was wtuchmalony - położony tak, że ciężko znaleźć wygiełzać - uprać niedbale wytrybusony - wypatroszony z naroku - specjalnie zadać bobu - zajść komuś za skórę zaperte /zaprzeć - zamknięte / zamknąć zaściąpić - zacisnąć zborgował - spuścił z ceny i zgodził się poczekać na kolejną ratę zapłaty zegawki - pokrzywy zercy - mający świetny apetyt ziwina - inwentarz żywy znarocony - specjalnie naszykowany zwodzun / zwodziuch - kłamca, "bajkopisarz", fantasta ździepko - odrobinkę źrebiaci - żrebięta źródło http://www.dawna-suwalszczyzna.com.pl Często słyszałem i jeszcze słychać czasem zwroty typu: idziem weźmiem i zrobim, a potem pójdziem na piwo :lol: . Tak rozmawiali moi dziadkowie. Pozdrawiam Robert
